Laboratuvar ortamında, yumurta ya da sperm kullanmadan; kök hücrelerden yararlanarak başarılı bir şekilde&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/science/2023/jun/14/synthetic-human-embryos-created-in-groundbreaking-advance" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sentetik insan embriyoları</a> oluşturulduğu bildirildi. Atan bir kalp ya da başlangıç aşamasında bir beynin bulunmadığı; tipik olarak plasenta, yumurta kesesi ve embriyonun kendisini oluşturacak hücreleri içerdiği belirtilen, insan gelişiminin ilk evrelerine benzeyen bu yapıların, genetik bozuklukların etkisi ve tekrarlayan düşüklerin biyolojik nedenlerine ilişkin yeni bilgiler sağlayabileceği değerlendiriliyor.Geniş açı: Cambridge Üniversitesi ve California Teknoloji Enstitüsü'nden Prof Magdalena Żernicka-Goetz, söz konusu çalışmanın detaylarını Uluslararası Kök Hücre Araştırmaları Derneği'nin geçtiğimiz hafta Boston'da gerçekleşen Boston'daki yıllık toplantısında paylaştı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Toplantıda "[Embriyonik kök] hücrelerin yeniden programlanmasıyla insan embriyosu benzeri modeller yaratabiliriz," ifadelerini kullanan Żernicka-Goetz, Guardian'a verdiği demeçte ise tamamen embriyonik kök hücrelerden geliştirdiklerini belirttiği insan modelini, "yumurta ve spermin öncü hücreleri olan amniyon ve germ hücrelerini belirleyen ilk üç aşamalı insan embriyo modeli" olarak tanımlıyor.</li></ul><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu model yapıların, embriyonun sürekli bir hücre tabakasından farklı hücre hatları oluşturmaya ve vücudun temel eksenlerini kurmaya dönüştüğü gastrulasyon olarak bilinen gelişimsel bir dönüm noktasının başlangıcına ulaştığını aktaran Żernicka-Goetz, embriyoların doğal bir embriyo için 14 günlük gelişimin hemen ötesinde bir aşamaya kadar yetiştirildiğini ifade etti.&nbsp;</li></ul>Bir adım geriden: Geçtiğimiz yıl moleküler genetikçi Joseph Hanna liderliğindeki İsrail Wizemann Bilim Enstitüsü'nden bir grup araştırmacı, laboratuvarda döllenmiş yumurta ya da rahim olmaksızın sentetik bir fare "embriyosu" yaratmayı başarmış; ancak embriyo modeli, 20 günlük fare embriyonik döngüsünün yalnızca sekizinde hayatta&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://futurism.com/neoscope/synthetic-embryo-stem-cell-controversy" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kalabilmişti.</a><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnsan hamileliğinin erken evrelerinde neler olduğuna dair bir fikir edinmemizi sağlayan bu gelişme için Melbourne Üniversitesi'nden kök hücre araştırmacısı Megan Munsie, insanlarda birçok gebeliğini bu aşamada düşükle sonuçlandığını ve bu durumun nedeninin bilinmediğini belirterek&nbsp;"Modellere sahip olmak, neyin yanlış gidebileceğini daha iyi anlamanın bir yolunu ve muhtemelen bu konuda neler yapabileceğimize dair içgörü sağlar." ifadelerini kullanmıştı.</li></ul>Öte yandan: Bilimsel açıdan çığır açıcı nitelikte olan bu gelişme, etik ve yasal açıdan ise oldukça sıkıntılı olarak karşımıza çıkıyor. Buna göre, laboratuvarda yetiştirilen varlıkların, Birleşik Krallık ve diğer birçok ülkedeki mevcut mevzuatın dışında kaldığı ifade ediliyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sentetik embriyoların klinik olarak kullanılmasına ilişkin yakın vadeli bir beklenti olmadığı gibi, bu yapıların rahme yerleştirilmesinin de yasadışı olduğu belirtiliyor. Bununla birlikte, bu yapıların gelişimin ilk aşamalarının ötesinde olgunlaşmaya devam etme potansiyeline sahip olup olmadığı henüz net bir şekilde bilinmiyor.</li></ul>Amaç: Çalışmanın motivasyonu, bilim insanlarının gelişimin "kara kutu" olarak adlandırılan dönemini anlamaları olarak öne çıkıyor. Mevcut durumda bilim insanlarının embriyoları laboratuvarda yalnızca 14 günlük yasal bir sınıra kadar yetiştirmelerine izin veriliyor. Bu sürenin dolmasının ardından bilim insanları, embriyoların gelişiminin gebelik taramalarına ve araştırma için bağışlanan örneklere bakarak takip edebiliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Konuya ilişkin olarak Londra'da bulunan Francis Crick Enstitüsü'nden kök hücre biyolojisi ve gelişimsel genetik bölüm başkanı Robin Lovell-Badge,&nbsp;"Fikir şu ki, kök hücreleri kullanarak normal insan embriyonik gelişimini gerçekten modellerseniz, araştırma için erken embriyoları kullanmak zorunda kalmadan, gelişime nasıl başladığımız, nelerin yanlış gidebileceği hakkında çok fazla bilgi edinebilirsiniz." ifadelerini kullanıyor.</li></ul>

Quando

Genetik hastalıkların araştırılmasına yardımcı olabileceği belirtilen bu gelişme, ciddi etik ve yasal sorunları da beraberinde getiriyor

Laboratuvar ortamında sentetik insan embriyoları geliştirildi

Laboratuvar ortamında, yumurta ya da sperm kullanmadan; kök hücrelerden yararlanarak başarılı bir şekilde <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/science/2023/jun/14/synthetic-human-embryos-created-in-groundbreaking-advance" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sentetik insan embriyoları</a> oluşturulduğu bildirildi. Atan bir kalp ya da başlangıç aşamasında bir beynin bulunmadığı; tipik olarak plasenta, yumurta kesesi ve embriyonun kendisini oluşturacak hücreleri içerdiği belirtilen, insan gelişiminin ilk evrelerine benzeyen bu yapıların, genetik bozuklukların etkisi ve tekrarlayan düşüklerin biyolojik nedenlerine ilişkin yeni bilgiler sağlayabileceği değerlendiriliyor.Geniş açı: Cambridge Üniversitesi ve California Teknoloji Enstitüsü'nden Prof Magdalena Żernicka-Goetz, söz konusu çalışmanın detaylarını Uluslararası Kök Hücre Araştırmaları Derneği'nin geçtiğimiz hafta Boston'da gerçekleşen Boston'daki yıllık toplantısında paylaştı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Toplantıda "[Embriyonik kök] hücrelerin yeniden programlanmasıyla insan embriyosu benzeri modeller yaratabiliriz," ifadelerini kullanan Żernicka-Goetz, Guardian'a verdiği demeçte ise tamamen embriyonik kök hücrelerden geliştirdiklerini belirttiği insan modelini, "yumurta ve spermin öncü hücreleri olan amniyon ve germ hücrelerini belirleyen ilk üç aşamalı insan embriyo modeli" olarak tanımlıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu model yapıların, embriyonun sürekli bir hücre tabakasından farklı hücre hatları oluşturmaya ve vücudun temel eksenlerini kurmaya dönüştüğü gastrulasyon olarak bilinen gelişimsel bir dönüm noktasının başlangıcına ulaştığını aktaran Żernicka-Goetz, embriyoların doğal bir embriyo için 14 günlük gelişimin hemen ötesinde bir aşamaya kadar yetiştirildiğini ifade etti.&nbsp;</li></ul>Bir adım geriden: Geçtiğimiz yıl moleküler genetikçi Joseph Hanna liderliğindeki İsrail Wizemann Bilim Enstitüsü'nden bir grup araştırmacı, laboratuvarda döllenmiş yumurta ya da rahim olmaksızın sentetik bir fare "embriyosu" yaratmayı başarmış; ancak embriyo modeli, 20 günlük fare embriyonik döngüsünün yalnızca sekizinde hayatta <a fr-original-style="" href="https://futurism.com/neoscope/synthetic-embryo-stem-cell-controversy" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kalabilmişti.</a><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnsan hamileliğinin erken evrelerinde neler olduğuna dair bir fikir edinmemizi sağlayan bu gelişme için Melbourne Üniversitesi'nden kök hücre araştırmacısı Megan Munsie, insanlarda birçok gebeliğini bu aşamada düşükle sonuçlandığını ve bu durumun nedeninin bilinmediğini belirterek "Modellere sahip olmak, neyin yanlış gidebileceğini daha iyi anlamanın bir yolunu ve muhtemelen bu konuda neler yapabileceğimize dair içgörü sağlar." ifadelerini kullanmıştı.</li></ul>Öte yandan: Bilimsel açıdan çığır açıcı nitelikte olan bu gelişme, etik ve yasal açıdan ise oldukça sıkıntılı olarak karşımıza çıkıyor. Buna göre, laboratuvarda yetiştirilen varlıkların, Birleşik Krallık ve diğer birçok ülkedeki mevcut mevzuatın dışında kaldığı ifade ediliyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sentetik embriyoların klinik olarak kullanılmasına ilişkin yakın vadeli bir beklenti olmadığı gibi, bu yapıların rahme yerleştirilmesinin de yasadışı olduğu belirtiliyor. Bununla birlikte, bu yapıların gelişimin ilk aşamalarının ötesinde olgunlaşmaya devam etme potansiyeline sahip olup olmadığı henüz net bir şekilde bilinmiyor.</li></ul>Amaç: Çalışmanın motivasyonu, bilim insanlarının gelişimin "kara kutu" olarak adlandırılan dönemini anlamaları olarak öne çıkıyor. Mevcut durumda bilim insanlarının embriyoları laboratuvarda yalnızca 14 günlük yasal bir sınıra kadar yetiştirmelerine izin veriliyor. Bu sürenin dolmasının ardından bilim insanları, embriyoların gelişiminin gebelik taramalarına ve araştırma için bağışlanan örneklere bakarak takip edebiliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Konuya ilişkin olarak Londra'da bulunan Francis Crick Enstitüsü'nden kök hücre biyolojisi ve gelişimsel genetik bölüm başkanı Robin Lovell-Badge, "Fikir şu ki, kök hücreleri kullanarak normal insan embriyonik gelişimini gerçekten modellerseniz, araştırma için erken embriyoları kullanmak zorunda kalmadan, gelişime nasıl başladığımız, nelerin yanlış gidebileceği hakkında çok fazla bilgi edinebilirsiniz." ifadelerini kullanıyor.</li></ul>

gastrulasyon ile ilgili hikayeler