İklim kontrolden çıkabilir mi?<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-02-24T20:05:20.511Z.jpeg" alt="Bulutlar"><figcaption>Kaynak: Unsplash</figcaption></figure>Bong Joon-ho’nun yönetmenliğini yaptığı Snowpiercer filmini izleyenler bilir. Filmde insanlık, iklim krizininin etkilerini ters çevirmek için yapılan bir deneyin yanlış gitmesi sonucunda yalnızca durmadan seyahat eden bir tren içinde varlığını sürdürür ve hayatta kalmaya çalışır. Harvard Üniversitesi’nin başlatmak üzere olduğu jeomühendislik çalışması da bizlere ister istemez bu filmi hatırlatıyor.Harvard Üniversitesi Güneş Jeomühendisliği Araştırma Programı, yakın zamanda dünyanın ısınma sorununu durdurarak veya tam tersine çevirerek çözebilmeyi umdukları bir deneye başlamayı&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMzZiMGM3NmE5MzgwMDAwN2UyMDU4MyZ1c2VyPTVmMjk2ZWM2YjA3MjNjMDAwNzcwYmI4MSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cudGVjaG5vbG9neXJldmlldy5jb20lMjUyRjIwMjElMjUyRjAyJTI1MkYxOSUyNTJGMTAxODgxMyUyNTJGaGFydmFyZC1maXJzdC1nZW9lbmdpbmVlcmluZy1leHBlcmltZW50cy1pbi1zdHJhdG9zcGhlcmUtc3dlZGVuJTI1MkY="">planlıyor</a>. Ekibin bir parçası olan iklim biliminsanı David Keith’e göre plan çok kısaca şu; yeryüzünden yaklaşık 20 kilometre yüksekliğe bir balon göndererek balondan kontrollü ve düzenli bir şekilde atmosfere sülfat aerosolleri pompalamak ve Güneş'ten gelen radyasyonla yeryüzü arasında ara bir katman oluşturmak. Bu durum aslında bir yanardağın atmosfere sülfür dioksit salması ve patlamanın ilerleyen dönemlerinde güneş ışınlarını engelleyerek sıcaklıkların azalmasına neden olmasıyla birebir aynı. Örneğin 1991 yılında patlayan Pinatubo Yanardağı, ilerleyen yıllarda dünyanın belli bölgelerinde sıcaklıkların normalden birkaç derece düşük seyretmesine neden olmuştu.Bütün bu çalışmalar, elbette gelecekte muhtemel olarak çok daha fazla tartışacağımız mühendisliğin ve bilimin etik sınırları hakkında ipuçları veriyor. Harvard Üniversitesi’nin araştırmasına ise şimdiden pek çok kişi karşı çıkıyor. Eleştirilerin odağında ise temelde tarım ve gıda politikaları var. Böyle bir jeomühendislik çalışmasının sonuçlarını tam olarak kontrol edip edemeyeceğimizi henüz bilmiyoruz ve bu çalışmalar dünyanın bazı bölgelerinde sıcaklıkların hedeflenenden fazla düşmesi veya doğal yağmur kalıbının bozulması sonucu tarımsal döngüyü ve dengeyi doğrudan bozma potansiyeline sahip.Eleştirilerin ikinci temel noktası ise bunun gibi çok geniş ölçekli sonuçları olabilecek çalışmaların taraflarıyla ilgili. Amerikan Üniversitesi Karbon Giderimi Yasası ve Politikası Enstitüsü Eşbaşkanı Wil Burns’e göre dünyadaki bütün ülkeler ve topluluklar ortak bir paydada anlaşma sağlamadan bir veya birkaç ülkede bu tarz çalışmalar yürütmek oldukça tehlikeli ve küresel etik değerlerden uzak.

jeomühendislik ile ilgili hikayeler