Türkiye, son yılların en büyük veri sızıntılarından biriyle sarsıldı. Web of Turkey haberine göre resmî kurumlarda kaydı bulunan 108 milyon vatandaşın, kimlik numaralarından adreslerine, telefon numaralarına kadar tüm kişisel verileri çalındı. Bilgisayar korsanları, çaldıkları bu verileri beş farklı Google Drive dosyasında depolayarak, kamuoyunda büyük bir endişe yarattı. Bu sızıntı, yalnızca Türk vatandaşlarını değil, Türkiye'de oturum izni bulunan yabancıları ve göçmenleri de kapsıyor. Web of Turkey, olayın patlak vermesinin ardından Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) verilerin korunamaması sebebiyle Google'dan yardım istediğini iddia etti.[6]Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu bu sızıntının Covid-19 pandemisi döneminde yaşandığını belirtti. Uraloğlu, “O süreçte bazı bilgilerin maalesef belli şekliyle elde edildiği doğru. O maalesef önlenemedi,” diyerek bu durumun devletin veri güvenliği zafiyetlerini bir kez daha gündeme taşıdığını kabul etti. Pandemi sürecinde yaşanan bu sızıntının nasıl ve ne kadar geniş çaplı olduğuna dair sorular halen yanıtsız kalırken, bu yeni iddiaya dair henüz tatmin edici cevaplar verilmiş değil.Siber güvenlik uzmanları, bu tür bir veri sızıntısının uzun vadeli etkilerine dikkat çekiyor. Siber suçlar uzmanı Doç. Dr. Salih Bıçakçı'ya göre, devletin bu konuda şeffaf davranmaması ve verilerin güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri almaması, Türkiye'de dijital güvenlik algısını derinden sarsıyor. Bıçakçı, verilerin şifrelenmeden tutulmasının büyük bir hata olduğunu belirterek, böylesi bir ihmalin büyük dolandırıcılık olaylarına kapı aralayacağını vurguluyor.[7]Kişisel verilerin güvenliğine dair hukukî ve siyasî hesap sorma girişimlerinin ne denli sonuç getireceği de meçhul. Nitekim Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) 108 milyon kişinin verilerinin çalınmasını Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Hatırlanacağı gibi, verilerin çalınmasıyla ilgili olarak geçtiğimiz yıl da MLSA İçişleri Bakanlığı'na karşı dava açmıştı. Davanın “verilerin çalındığı anlaşılsa da idarenin sorumluluğu yoktur” gerekçesiyle Aralık 2023’te reddedilmesi üzerine Haziran 2024’te Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştu. İdarenin bu ihmali ile vatandaşların özel hayatın gizliliğini, ifade özgürlüğünü ve adil yargılanma hakkını ihlal ettiğini ileri süren MLSA’nın bu başvurusu nasıl sonuçlanacak bu süreci takip edeceğiz.[8] Bu son gelişmeyle ilgili olarak da DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın TBMM’de verdiği soru önergesinde Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi’nin (USOM) bu durumu önlemek için yeterince önlem almadığını ve verilerin güvenliğini sağlama görevini yerine getiremediğini vurguladı. Bu soru önergesinin de idarenin sorumluluğu kabul edip bu gelişmeyi şeffaf bir biçimde kamuoyuyla paylaşmasına yol açacağı konusunda şüphelerimiz var.Verilerin çalınması konusuyla ilk defa karşılaşmıyoruz. 2016 yılında da 50 milyon kişinin verilerinin çalındığı bir başka büyük skandal ile karşılaşmıştık.[9] O zamandan bu yana, dijital güvenlik alanında ciddi reformlar yapılmadığı açıkça görülüyor. Bakan Uraloğlu’nun pandemi sürecinde meydana geldiğini iddia ettiği bu yeni sızıntı, devletin siber güvenlik altyapısındaki zaafların sürdüğünü ve hükümetin dijital hakların korunması konusunda yeterli adımlar atmadığını gösteriyor.Kişisel verilerin korunması, sadece bireylerin mahremiyetini değil, aynı zamanda toplumsal güvenliği de ilgilendiren kritik bir konu. Bugün yaşanan bu sızıntı, Türkiye’de dijital hakların korunması konusunda yapılması gereken reformların aciliyetini bir kez daha hatırlatıyor.<a href="#_ftnref1" name="_ftn1" target="_blank" title="" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a><a href="#_ftnref2" name="_ftn2" target="_blank" title="" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a><a href="#_ftnref3" name="_ftn3" target="_blank" title="" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a><a href="#_ftnref4" name="_ftn4" target="_blank" title="" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>

Özgürlük Gündemi

Kişisel verilerin korunması, sadece bireylerin mahremiyetini değil, aynı zamanda toplumsal güvenliği de ilgilendiren kritik bir konu. Bugün yaşanan bu sızıntı, Türkiye’de dijital hakların korunması konusunda yapılması gereken reformların aciliyetini bir kez daha hatırlatıyor.

108 Milyon Kişinin Kişisel Verileri Çalındı İddiası

ABD ile Çin arasında yeni bir "soğuk savaş" yaşandığı söylemlerini abartılı bulanlar varsa AUKUS onları tekrar düşündürtecektir. Avustralya, Birleşik Krallık ve ABD arasında başlatılan yeni güvenlik ortaklığı anlaşmasının kısaltılmış hâli olan AUKUS, Çin’i hapsetme planının bir parçası.Asya-Pasifik’in 21'inci yüzyılın ikinci çeyreğinde güç mücadelesinin ana mekânlarından olacağını biliyoruz. Bu ABD ve Pentagon’un son senelerdeki strateji belgelerinde de mevcut.ABD daha önce de Japonya, Avustralya ve Hindistan'dan oluşan dörtlü güvenlik diyaloğu ittifakını (Quad) devreye sokmuştu. Quad, Trump döneminde 2017’de aktif hâle getirilmişti. Yine de ABD’nin Hindistan ve Japonya’dan Çin’e karşı istediği "verimi" alamadığı ve Avustralya’ya yöneldiğini söyleyebiliriz.Anglosfer’de hasret gidermek isteyen Birleşik Krallık ise emperyal nostalji peşinde. Daha önce buraya uçak gemisini gönderen Birleşik Krallık, gerekli "omuz atma" hamlelerine girişmişti. Şimdi ise bu ittifakta nükleer konusunda aracı olup rol kapmayı istiyor.<h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Çin’e karşı pivot rolü</h1>ABD’nin Afganistan’dan koşarak çıktığı bir dönemde duyurulan AUKUS’ta Avustralya’nın teknolojik olarak cilalanarak Pasifik’te Çin’e karşı pivot rolüne hazırlanması amaçlanıyor.Bu kapsamda Avustralya’ya nükleer reaktöre sahip -bu yüzden de ikmal ihtiyacı çok az olan- denizaltılara sahip olması için gereken destek verilecek. Dünyada nükleer denizaltılara sahip olan yalnızca altı ülke olduğunun altını çizmek gerekiyor. Bunun savaş denklemini etkilemesi de kaçınılmaz. Bu bile iş birliğinin üst düzey niteliğine işaret edebilir.Çok yüksek ticaret hacmine sahip Çin ve Avustralya arasındaki ilişkiler bir süredir kötüye gidiyordu. Bunun AUKUS’un gizlice pişirilmesine koşut bir şekilde ilerlediği anlaşılıyor. Yine de ticaret hacmi düşünüldüğünde Avustralya açısından bu bir kumar.Bu hamleyle artık bölgede ABD’nin attığı her adım, diğer ülkelerin Çin ile ekonomik ve teknolojik ilişkileri sürdürebilme marjını düşürecektir. ABD, Çin ile ilişkileri olan ülkelere daha fazla baskı yapacaktır.Ülkelerindeki halklardan habersiz bir şekilde anlaşmayı hazırlayıp imzalayan üç devlet, AUKUS’u "Hint-Pasifik'te istikrarı sağlayacak"&nbsp;sözleriyle tanımlasa da bölgedeki ülkeler aynı fikirde değil.<h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tepkiler</h1>Çin gelişmeyi "büyük sorumsuzluk" olarak nitelerken, İran’ın Şangay İşbirliği Örgütü’ne alınmasına yeşil ışık yakılması AUKUS’a karşı ilk diplomatik karşılık olarak geldi.Bu diplomatik adımın dışında ise Çin’in ABD’nin adımlarına karşı bölgedeki askerî varlıklarını güçlendirmesinin tahmin edilmeyeceğini söylemek güç.Biden’ın dilinden düşüremediği Rusya da mesajı aldı. Moskova’dan gelen mesajda "hedefte biz de varız" ifadeleri yer aldı.ABD’nin bölgedeki bir başka "kısaltması" UKUSA’dan müttefiki Yeni Zelanda ise anlaşmanın nükleer kısmına karşı çıktı.<h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fransa’nın zararı karşılanacaktır</h1>Üçlü anlaşmanın bir de Avustralya ile milyarlarca dolarlık denizaltı anlaşması mevcut olan Fransa’nın ekarte edilmesi boyutu var. Görünen o ki ABD, Fransa ve Almanya gibi ülkelerin Pasifik’te kendisine yeteri kadar yardımı dokunacağını düşünmüyor. Fransa durumu "ihanet" olarak nitelese de Biden-Macron görüşmesi sonrası "derin istişareler" yapma kararı alındı. Avrupa ordusu yeniden konuşulur, "Biden, Trumplaşıyor" yorumları yeniden yapılabilir; ancak Fransa-ABD ilişkilerinin tarihi derin. "FAUKUS" olmasa da bu soruna bir çözüm bulunacak ve Fransa’nın zararı bir şekilde karşılanacaktır.Anlaşmanın denizaltı meselesinin dışında Tomahawk ve JASSM-ER havadan-karaya seyir füzeleri gibi dikkate değer silah sistemlerini içerdiği de unutulmamalı.Anıl Can Tuncer, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun oldu. Sputnik Türkiye’de dört sene çalışan Tuncer, şimdi Diken’de editörlük yapıyor.

venlik ile ilgili hikayeler