<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;</span>&nbsp; TÜİK verilerine göre mevsim etkisinden arındırılmış <strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">işsizlik oranı&nbsp;</strong>Haziran'da %9,2 olarak kaydedildi. Bu oran Mayıs ayında %8,4 seviyesindeydi. İşsiz sayısı 234 bin kişi artışla 3 milyon 305 bin kişiye ulaştı.&nbsp;</p><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Ayrıntılar:</strong> İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,6 iken kadınlarda yüzde 12,4 olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranıysa bir önceki aya göre 1,7 puan artışla %17,6 oldu.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Bununla birlikte:</strong> Uluslararası Çalışma Örgütü verilerine göre Türkiye'de kayıt dışı istihdam edilen erkeklerin oranı %23,8 olurken, kayıt dışı kadın istihdamı %34,4 ile erkekleri 10,6 puan geçti.</li></ul>

Canlı Gündem

<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Piyasalar veriler bakımından oldukça zengin bir haftaya başlıyor. Yurt içinde cari denge, bütçe rakamları, işgücü istatistikleri ile sanayi üretim rakamları ön plana çıkıyor. Yurt dışından ise ABD tüketici fiyatları haftanın merakla beklenen veri setini oluşturuyor.&nbsp;</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">2024'ün ilk işsizlik rakamı gelecek</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Piyasalarda haftanın açılışında 2024 yılı Ocak ayına ilişkin işgücü verileri açıklanacak. Bu sabah saat 10.00'da TÜİK'ten gelecek verilerde işsizlik oranının yüzde 9'un altındaki seyrinin devam edip etmediği takip edilecek. İşsizlik oranı 2023'ün son çeyreğinde üç ayda yüzde 9'un altına inerek 2023 yılını yüzde 8,7 düzeyinde noktalamıştı.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">2023 Aralık itibarıyla Türkiye'de 3 milyon 98 bin işsiz ve Cumhuriyet tarihinin en yüksek istihdam seviyesi olan 32 milyon 56 bin çalışan bulunuyor.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Geçen yılın Ocak ayında işsizlik oranı %9,7 düzeyindeydi. Son 1 yılda en yüksek işsizlik oranı 2023 Şubat dönemindeki %10,1 olmuştu.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Ocak ayı cari denge verisi açıklanacak</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Salı günü haftanın bir diğer önemli verisi olan 2024 yılı Ocak ayı için ödemeler dengesi istatistiklerini açıklayacak. AA Finans Ödemeler Dengesi Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının Ocak ayında 2 milyar 460 milyon dolar açık verdiğini tahmin ediyor. Cari denge geçen ay açıklanan Aralık verilerinde 2,1 milyar dolar açık vermişti. 2023'ün tamamında açık 45 milyar milyar dolar olarak gerçekleşti.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Şubat Ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'nde bir önceki anket döneminde 34,4 milyar dolar olan yıl sonu cari işlemler açığı beklentisi, 34,6 milyar dolara çıktı. Gelecek yıl için cari işlemler açığı beklentisi ise 32,9 milyar dolara gerilemişti.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Merkezi Yönetim bütçe dengesi verileri</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Hazine ve Maliye Bakanlığı, Şubat ayına ilişkin Merkezi Yönetim bütçe dengesi verilerini ise haftanın son işlem gününde açıklayacak. 2024 yılının ilk ayında bütçe 150,7 milyar TL açık verdi. Ocak 2023’te bütçe 32,2 milyar TL açık vermişti. Faiz giderleri yüzde 466,9 artışla 121,1 milyar TL oldu ve bütçe açığı artışında rol oynadı.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Yurt içinde diğer öne çıkan veriler; ticaret satış hacim endeksi, ciro endeksleri, inşaat maliyet endeksi, konut satışları, özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu ve tarım ÜFE olacak. TCMB "Piyasa Katılımcıları Anketi" sonuçları da gündemde yer alıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), faktoring, finansal kiralama ve finansman şirketlerinin Ocak ayı bilanço tablolarını Çarşamba günü yayımlayacak.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Şirketlerin 2023 yılı 4. çeyrek finansal sonuçları gelmeye devam ederken bu hafta Ülker, BİM, Coca Cola İçecek, Akenerji, Doğuş Otomotiv ve Koç Holding'in 2023 yılı mali tabloları yayımlanacak.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Bu hafta enflasyon, haftaya Fed&nbsp;</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">ABD enflasyon verileri, Salı günü açıklanacak ve Fed'in faiz indirimlerine ne zaman başlayacağına dair ipuçları aranacak. Ocak ayında %0,3 ile beklentilerin üzerinde gelen ABD enflasyonunda Şubat verilerinde yüzde 0,4 artış bekleniyor. Enflasyon sonrası Perşembe günü açıklanacak olan perakende satış verileri de izlenecek. Ülkede perakende satışların iki aylık düşüş serisinin ardından Şubat ayında %0,8 civarında yükseleceği öngörülüyor. Fed, Mart ayı faiz kararını gelecek hafta açıklayacak.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">70.000 doları aşan Bitcoin'de trend sürecek mi?&nbsp;</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Küresel piyasalarda tüm gözler Bitcoin liderliğindeki kripto varlıklarda. 70 bin dolar sınırını aşarak rekor tazeleyen Bitcoin'de grafikler bu hafta çok daha yakından takip edilecek. Bitcoin'deki yukarı yönlü trendin zirveye yaklaşmasıyla ETF'lere milyarlarca dolarlık giriş, Bitcoin'deki yükselişi destekliyor. 2021 yılındaki Bitcoin'in yükselişi sonrasındaki "ani gerileme" dönemindeki şirket iflasları, yüksek yatırımcı zararları nedeniyle, yeni yükseliş dalgası sonrasındaki süreç yakından izleniyor.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><br fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"></p>

EXANTE

Piyasalarda bu hafta, yurt içinden ve dışından kritik veriler gelecek. Yurt içinde cari denge, bütçe verileri, işsizlik oranı ve konut satışları ile ABD’de tüketici enflasyonu verileri ekranlara düşecek.

Piyasalarda veri haftası

<p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye ekonomisi, işsizlik oranı ve istihdam açısından 2000'li yılların en başarılı dönemlerinden birini geçiriyor. TÜİK tarafından hesaplanan işsizlik oranı %8,6 ile Kasım 2012'de bu yana görülen en düşük seviyeyi gördü. Yüzdelere bakıldığında son 11 yılın en başarılı oranı olarak karşımıza çıkan işsizlik oranları ve istihdam verilerine biraz daha detaylı bakalım istedik. Örneğin işsizlik oranı düşerken istihdam hangi seviyede ve özellikle de sektörler bazında bakıldığında çalışanların dağılımı nasıl? Hangi sektörde kaç kişi çalışıyor; son 10 yılda istihdam bazında küresel trendlerden en çok etkilenen sektörler hangileri oldu?&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Aşağıdaki grafikte de göreceğiniz gibi, 2013-2020 yılları arasındaki en düşük işsizlik oranı 2023 Ekim ayındaki %8,6 seviyesi oldu. 10 yıllık periyotta 2019-2020 yıllarında sürecin en yüksek işsizlik oranları görülmüş ve 2019 Temmuz ayında %14,2 ile zirve dönemleri kaydedilmişti. Bu, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde görülen en yüksek işsizlik oranına işaret ediyordu.&nbsp;</p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2024/0/4/1705572514318.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.48" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></h2><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Türkiye'deki en düşük işsizlik oranı ne zaman görüldü?&nbsp;</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye'de işsizlik oranına ilişkin veriler, 1988 yılından bu yana TÜİK tarafından tutuluyor. Bu dönemde görülen en düşük işsizlik oranı 2000 yılındaki %6,5 olurken TÜİK öncesindeki dönemdeki verilere dair dönemin mevcut imkanları ve kayıtdışılık dolayısıyla çok da sağlıklı bilgi edinemiyoruz. TÜİK'in hâlâ kullanılmakta olan ve 2005 dönemini baz alan veri setinde ise en düşük işsizlik oranı Temmuz 2012'de görülen %8,0 seviyesi.</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">İşsizlik oranlarının ardından işgücü ve istihdam verilerine bir göz atalım.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">TÜİK'ten aldığımız verileri grafiğe döktüğümüzde nüfus, işgücü, istihdam ve işsizlik verilerinde paralel çizgiler görüyoruz. Özetle 15 yaş üzeri Türkiye nüfusunun 55,5 milyondan 65,6 milyona, işgücünü oluşturan kesimin 26,8 milyondan 34,7 milyona, istihdam edilenlerin sayısının 24,5 milyondan 31,6 milyona ve son olarak da işsiz sayısının 2,3 milyondan 3,1 milyon kişiye ulaştığı görülüyor. Son 10 yıl içerisinde 4 kalemdeki değişimlere bakıldığında 15 yaş üzeri nüfusta %18,3, işgücünde 29,7'lik bir artış göze çarparken istihdam edilenlerin sayısı %29,1, işsiz sayısı da %36,1 artmış durumda.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2024/0/4/1705572542020.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.48" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Değişim oranları bize işgücünün 15 yaş üzeri nüfustan daha hızlı arttığını gösterirken işgücündeki artış ile istihdam edilenlerin sayısındaki artışın paralel seyrettiğini görüyoruz. İşgücünün nüfustan daha hızlı büyümesi ve istihdam edilenlerin oranındaki yakın artışlar neticesinde işsiz sayısının daha hızlı büyüdüğü göze çarpıyor.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Daha sade bir anlatımla, son 10 yılda nüfustaki artıştan daha hızlı bir şekilde işgücü elde etmemize karşın işgücüne katılanlara iş yaratma konusunda daha kötü olduğumuz söylenebilir.&nbsp;</p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Hangi sektörde ne kadar çalışan var?</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Sektörel bazda çalışanları incelemek için yine TÜİK tarafından açıklanan ücretli çalışan istatistikleri bize fikir verebilir. Ücretli çalışan istatistikleri bize sanayi, inşaat ve ticaret alt başlıkları altında ücretli çalışanların sayılarını veriyor. Bu verilerde kendi işinin sahibi olan bireyler ile tarım sektörü gibi diğer sektörleri veri seti dışında tutuyor.&nbsp;</p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Ücretli çalışanlar en fazla ticaretle uğraşıyor</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Yine 10 yıllık veriler olarak incelediğimizde ücretli çalışan sayısının 10,2 milyondan 15,1 milyon kişiye ulaştığı görülüyor. 2023 yılı Kasım sonu itibarıyla 15,1 milyon çalışanın 3 ana sektöre göre dağılımı 8,3 milyonu ticaret, 5 milyonu sanayi, 1,8 milyonu inşaat olarak karşımıza çıkıyor. 3 ana sektörde 10 yıllık değişimler ise sanayide %42,7; inşaatta %45,8 ve ticarette %51,4. Bu değişimler neticesinde 2013 yılında 3,5 milyon ücretli çalışana sahip olan sanayi sektörleri 2023 yılında 5 milyona çıkarken ticarette 5,5 milyondan 8,3 milyona, inşaatta ise 1,2 milyondan 1,8 milyona ulaştı.</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">3 ana faaliyet alanındaki değişimleri alt sektörler bazında incelediğimizde ise küresel trendlerin Türkiye istihdam piyasasına yansımalarını rahatça görüyoruz.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2024/0/4/1705572551626.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.48" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Küresel trendler istihdam piyasasına yön verdi</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Tabloda da görüldüğü üzere son 10 yılda istihdamını en çok artıran sektör, çalışan sayısı düşük olmasına karşın %144 ile gayrimenkul faaliyetleri olarak dikkat çekiyor. Gelişen teknolojiyle birlikte artan ilgiden kaynaklı olarak iklimlendirme, gaz, buhar üretimi faaliyetlerinde çalışanlar ise %74,2.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye ekonomisinin amiral sektörlerinden imalatta ise istihdam edilenlerin sayısı 10 yılda yaklaşık 1,4 milyon arttı, sektörün artış oranı %44,6. E-ticaret ve mikro alışveriş platformlarının yükselişinin desteklediği ulaştırma ve depolama faaliyetlerinde ise istihdam sayısı %64 artışla 730 binden 1 milyon 200 bine dayandı. Küresel trendlerden etkilenen bir başka sektör olan bankacılık ve sigorta faaliyetleri, online işlemlerin artması sonucu azalan istihdamdan etkilendi. Finans ve sigortacılık faaliyetlerinde istihdam oranı neredeyse %50 artan işgücü sayısına rağmen 200 binin hemen üzerinde, yerinde saydı.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">TÜİK’in veri setinde yer alan meslek alanları arasında gerileyen tek alan ise istihdamının %15’ini kaybeden su temini, kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri olarak kayıtlara geçti.&nbsp;</p>

Pareto

Türkiye’de işsizlik oranı son 11 yılın en düşük seviyesinde. Peki hangi sektörde kaç kişi çalışıyor ve istihdam bazında küresel trendlerden en çok etkilenen sektörler hangileri oldu?

Küresel trendler Türkiye’nin
istihdamına yön veriyor

<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2023/9/2/1696970334844.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.78" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></p><p fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><em fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><sup fr-original-style="" style="top: -0.5em; position: relative; font-size: 75%; line-height: 0; vertical-align: baseline; box-sizing: border-box;">AA</sup></em></p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">• <a fr-original-style="" href="https://www.ekonomim.com/ekonomi/issizlik-agustosta-yuzde-92-haberi-711088" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">İşsizlik</strong></a> Ağustos'ta bir önceki aya göre 0,2 puan azalarak %9,2 oldu. Böylece TÜİK verilerine göre işsizlik oranı 4'üncü ayında da üst üste tek hanede kaldı. İşsizlik oranı erkeklerde %7,5; kadınlarda %12,6 olarak tahmin edilirken istihdam oranı değişim göstermeyerek %48,4 oldu.</p>

İşsizlik Oranı ile ilgili hikayeler