<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Uzun bayram tatilinin ardından yurt içi piyasalarda, çok yoğun bir veri gündemi bekliyor. İşgücü istatistikleri, bütçe rakamları, cari işlemler hesabı sonuçları ve konut satışlarına ilişkin veriler ekranlara düşecek.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Yurt dışı piyasalarda bir önceki haftanın yoğunluğundan uzak olsa da veri akışı devam edecek. Küresel piyasalarda veriler kadar Uluslararası Para Fonu (IMF)-Dünya Bankası 2024 Yılı Bahar Toplantısı ve G20 Finans ve Maliye Bakanları ile Merkez Bankası Başkanları toplantıları izlenecek. Ekonomi dünyasının önde gelen isimlerini bir araya getirecek toplantılardan verilecek mesajlar piyasaların seyrinde belirleyici olabilir.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Yurt dışında veri akışına kısaca göz attığımızda 17 Nisan Çarşamba akşamı ABD'de açıklanacak olan Bej Kitap (Beige Book) raporu ön plana çıkıyor. Fed'in her yıl 8 kez açıkladığı Bej Kitap Raporu'nda mevcut ekonomi koşullarına ilişkin yorumlar, görüşler izlenecek ve özellikle Fed'in faiz politikasına ilişkin ipuçları aranacak.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Bej Kitap dışında ABD'de konut başlangıçları, sanayi üretimi, Philadelphia Fed iş koşulları endeksi açıklanırken Almanya'dan ZEW endeksi, Çin'den GSYH, Euro Bölgesi'nden enflasyon, dış ticaret, İngiltere'den ve Japonya'dan enflasyon rakamları haftanın ajandasında öne çıkan başlıklar arasında yer alıyor.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Öte yandan hafta boyunca Fed başkanlarının planlanan birçok konuşması da bulunuyor.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Yurt içinde hafta işsizlik oranı ile başlayacak</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Yoğun haftanın açılışı bugün saat 10:00'da şubat ayı işgücü istatistikleri ile yapılacak. Bir önceki açıklanan veride işsizlik oranı Ocak ayında 0,2 puan artışla %9,1'e yükselirken, işsiz sayısı geçen aya göre 85 bin kişi artışla 3 milyon 214 bin kişiye çıkmıştı. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı %16,6'ya yükselmiş; 2023 yılının son 3 ayında %9 ve altına çekilen işsizlik oranı ise 2024'ün ilk ayında yeniden sınırlı bir hareketle son 5 ayın en yüksek seviyesine çıkmıştı.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Bugün işgücü istatistiklerinin ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı, Mart ayına ilişkin Merkezi Yönetim bütçe dengesi verilerini açıklayacak. Merkezi yönetim bütçesinden Ocak-Şubat döneminde 1 trilyon 457 milyar 873 milyon lira harcama yapılırken, bütçe gelirleri 1 trilyon 153 milyar 356 milyon liraya ulaştı. Bütçe açığı Şubat ayında 153,8 milyar lira olmuştu. Faiz dışı açık, geçen yıl Şubat'ta 136 milyar 337 milyon lirayken, bu yılın aynı ayında 98 milyar 968 milyon lira olarak açıklanmıştı.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Bayram haftasından açıklanamayan veriler bu hafta gelecek</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Bu hafta, bayram tatili nedeniyle geçen hafta açıklanamayan para banka istatistikleri açıklanacak. BDDK, rutin akışta her perşembe günü açıkladığı bankacılık sektörü verilerinde bu hafta Salı günü bayram nedeniyle açıklanamayan 5 Nisan verilerini paylaşacak. Perşembe günü ise 12 Nisan haftasının verileri gelecek. Merkez Bankası da benzer şekilde bayram nedeniyle açıklanamayan 5 Nisan haftası para banka ve menkul kıymet istatistiklerini Perşembe günü açıklarken aynı veri setinin 12 Nisan haftası sonuçlarını ise 19 Nisan Cuma günü duyuracak.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Yılın ikinci cari denge sonuçları açıklanacak</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">TCMB, bu yılın Şubat ayına ilişkin ödemeler dengesi 17 Nisan Çarşamba sabahı her zaman olduğu gibi 10:00'da yayımlayacak. Cari işlemler hesabı 2024 yılının ilk ayında 2,56 milyar dolar açık vererek son aylardaki iyileşme serisini sürdürmüştü. Ocak ayın 2,9 milyar dolar civarındaki beklentilerden iyi gelen cari denge yıllık bazda ise 45,4 milyar dolardan 37,5 milyar dolara gerilemişti. Yine Ocak ayında altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı Ocak'ta 3,6 milyar dolar fazla vermişti.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Piyasa Katılımcıları Anketi'nin mart sonuçlarına göre cari işlemler hesabında 2024 yıl sonu için cari açık beklentisi 33,3 milyar dolar, 2025 sonu için ise 31,8 milyar dolarlık düzeyinde seyrediyor. Piyasa Katılımcıları Anketi'nin Nisan ayı sonuçları ise bu haftanın son işlem gününde 19 Nisan Cuma günü açıklanacak.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Konut satışları 1,5 yılın zirvesinde kalacak mı?</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Bu haftanın ajandasında yer alan bir diğer önemli veride ise 18 Nisan Perşembe günü açıklanacak olan Mart ayı konut satış verileri olacak. Türkiye genelinde konut satışları Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %17,3 artarak 93 bin 902 ile Mayıs 2022'den bu yana en hızlı aylık artış olarak kayıtlara geçmişti.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Piyasaların izlediği haftanın diğer verilerinde ise enflasyonun seyri açısından mesajlar içeren Mart ayı tarım ürünleri üretici fiyatları ile Şubat ayına ilişkin sanayi ciro, perakende satış ve ticari satış endeksleri bulunuyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), faktoring, finansal kiralama ve finansman şirketlerinin Şubat ayı bilanço tablolarını da yayımlayacak.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">TÜİK'in 17 Nisan Çarşamba günü açıklayacağı Şubat ayı dış ticaret ve inşaat maliyet endeksleri ile TCMB'nin duyuracağı Mart ayı için uluslararası rezerv ve döviz likiditesi verileri de haftanın veri takviminde yer alıyor. TCMB, 2023 yılı son çeyrek dönemine ilişkin "Finansal Hesaplar" raporunu da Cuma günü 14:30'da yayımlayacak.</p>

EXANTE

Uzun bayram tatilinin ardından yurt içi piyasalarda, çok yoğun bir veri gündemi bekliyor. İşgücü istatistikleri, bütçe rakamları, cari işlemler hesabı sonuçları ve konut satışlarına ilişkin veriler ekranlara düşecek.

Tatil dönüşü veri gündemi yoğun

<p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye ekonomisi, işsizlik oranı ve istihdam açısından 2000'li yılların en başarılı dönemlerinden birini geçiriyor. TÜİK tarafından hesaplanan işsizlik oranı %8,6 ile Kasım 2012'de bu yana görülen en düşük seviyeyi gördü. Yüzdelere bakıldığında son 11 yılın en başarılı oranı olarak karşımıza çıkan işsizlik oranları ve istihdam verilerine biraz daha detaylı bakalım istedik. Örneğin işsizlik oranı düşerken istihdam hangi seviyede ve özellikle de sektörler bazında bakıldığında çalışanların dağılımı nasıl? Hangi sektörde kaç kişi çalışıyor; son 10 yılda istihdam bazında küresel trendlerden en çok etkilenen sektörler hangileri oldu?&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Aşağıdaki grafikte de göreceğiniz gibi, 2013-2020 yılları arasındaki en düşük işsizlik oranı 2023 Ekim ayındaki %8,6 seviyesi oldu. 10 yıllık periyotta 2019-2020 yıllarında sürecin en yüksek işsizlik oranları görülmüş ve 2019 Temmuz ayında %14,2 ile zirve dönemleri kaydedilmişti. Bu, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde görülen en yüksek işsizlik oranına işaret ediyordu.&nbsp;</p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2024/0/4/1705572514318.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.48" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></h2><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Türkiye'deki en düşük işsizlik oranı ne zaman görüldü?&nbsp;</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye'de işsizlik oranına ilişkin veriler, 1988 yılından bu yana TÜİK tarafından tutuluyor. Bu dönemde görülen en düşük işsizlik oranı 2000 yılındaki %6,5 olurken TÜİK öncesindeki dönemdeki verilere dair dönemin mevcut imkanları ve kayıtdışılık dolayısıyla çok da sağlıklı bilgi edinemiyoruz. TÜİK'in hâlâ kullanılmakta olan ve 2005 dönemini baz alan veri setinde ise en düşük işsizlik oranı Temmuz 2012'de görülen %8,0 seviyesi.</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">İşsizlik oranlarının ardından işgücü ve istihdam verilerine bir göz atalım.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">TÜİK'ten aldığımız verileri grafiğe döktüğümüzde nüfus, işgücü, istihdam ve işsizlik verilerinde paralel çizgiler görüyoruz. Özetle 15 yaş üzeri Türkiye nüfusunun 55,5 milyondan 65,6 milyona, işgücünü oluşturan kesimin 26,8 milyondan 34,7 milyona, istihdam edilenlerin sayısının 24,5 milyondan 31,6 milyona ve son olarak da işsiz sayısının 2,3 milyondan 3,1 milyon kişiye ulaştığı görülüyor. Son 10 yıl içerisinde 4 kalemdeki değişimlere bakıldığında 15 yaş üzeri nüfusta %18,3, işgücünde 29,7'lik bir artış göze çarparken istihdam edilenlerin sayısı %29,1, işsiz sayısı da %36,1 artmış durumda.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2024/0/4/1705572542020.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.48" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Değişim oranları bize işgücünün 15 yaş üzeri nüfustan daha hızlı arttığını gösterirken işgücündeki artış ile istihdam edilenlerin sayısındaki artışın paralel seyrettiğini görüyoruz. İşgücünün nüfustan daha hızlı büyümesi ve istihdam edilenlerin oranındaki yakın artışlar neticesinde işsiz sayısının daha hızlı büyüdüğü göze çarpıyor.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Daha sade bir anlatımla, son 10 yılda nüfustaki artıştan daha hızlı bir şekilde işgücü elde etmemize karşın işgücüne katılanlara iş yaratma konusunda daha kötü olduğumuz söylenebilir.&nbsp;</p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Hangi sektörde ne kadar çalışan var?</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Sektörel bazda çalışanları incelemek için yine TÜİK tarafından açıklanan ücretli çalışan istatistikleri bize fikir verebilir. Ücretli çalışan istatistikleri bize sanayi, inşaat ve ticaret alt başlıkları altında ücretli çalışanların sayılarını veriyor. Bu verilerde kendi işinin sahibi olan bireyler ile tarım sektörü gibi diğer sektörleri veri seti dışında tutuyor.&nbsp;</p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Ücretli çalışanlar en fazla ticaretle uğraşıyor</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Yine 10 yıllık veriler olarak incelediğimizde ücretli çalışan sayısının 10,2 milyondan 15,1 milyon kişiye ulaştığı görülüyor. 2023 yılı Kasım sonu itibarıyla 15,1 milyon çalışanın 3 ana sektöre göre dağılımı 8,3 milyonu ticaret, 5 milyonu sanayi, 1,8 milyonu inşaat olarak karşımıza çıkıyor. 3 ana sektörde 10 yıllık değişimler ise sanayide %42,7; inşaatta %45,8 ve ticarette %51,4. Bu değişimler neticesinde 2013 yılında 3,5 milyon ücretli çalışana sahip olan sanayi sektörleri 2023 yılında 5 milyona çıkarken ticarette 5,5 milyondan 8,3 milyona, inşaatta ise 1,2 milyondan 1,8 milyona ulaştı.</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">3 ana faaliyet alanındaki değişimleri alt sektörler bazında incelediğimizde ise küresel trendlerin Türkiye istihdam piyasasına yansımalarını rahatça görüyoruz.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2024/0/4/1705572551626.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.48" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Küresel trendler istihdam piyasasına yön verdi</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Tabloda da görüldüğü üzere son 10 yılda istihdamını en çok artıran sektör, çalışan sayısı düşük olmasına karşın %144 ile gayrimenkul faaliyetleri olarak dikkat çekiyor. Gelişen teknolojiyle birlikte artan ilgiden kaynaklı olarak iklimlendirme, gaz, buhar üretimi faaliyetlerinde çalışanlar ise %74,2.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye ekonomisinin amiral sektörlerinden imalatta ise istihdam edilenlerin sayısı 10 yılda yaklaşık 1,4 milyon arttı, sektörün artış oranı %44,6. E-ticaret ve mikro alışveriş platformlarının yükselişinin desteklediği ulaştırma ve depolama faaliyetlerinde ise istihdam sayısı %64 artışla 730 binden 1 milyon 200 bine dayandı. Küresel trendlerden etkilenen bir başka sektör olan bankacılık ve sigorta faaliyetleri, online işlemlerin artması sonucu azalan istihdamdan etkilendi. Finans ve sigortacılık faaliyetlerinde istihdam oranı neredeyse %50 artan işgücü sayısına rağmen 200 binin hemen üzerinde, yerinde saydı.&nbsp;</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">TÜİK’in veri setinde yer alan meslek alanları arasında gerileyen tek alan ise istihdamının %15’ini kaybeden su temini, kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri olarak kayıtlara geçti.&nbsp;</p>

Pareto

Türkiye’de işsizlik oranı son 11 yılın en düşük seviyesinde. Peki hangi sektörde kaç kişi çalışıyor ve istihdam bazında küresel trendlerden en çok etkilenen sektörler hangileri oldu?

Küresel trendler Türkiye’nin
istihdamına yön veriyor

<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2023/9/2/1696970334844.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.78" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></p><p fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><em fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><sup fr-original-style="" style="top: -0.5em; position: relative; font-size: 75%; line-height: 0; vertical-align: baseline; box-sizing: border-box;">AA</sup></em></p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">• <a fr-original-style="" href="https://www.ekonomim.com/ekonomi/issizlik-agustosta-yuzde-92-haberi-711088" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">İşsizlik</strong></a> Ağustos'ta bir önceki aya göre 0,2 puan azalarak %9,2 oldu. Böylece TÜİK verilerine göre işsizlik oranı 4'üncü ayında da üst üste tek hanede kaldı. İşsizlik oranı erkeklerde %7,5; kadınlarda %12,6 olarak tahmin edilirken istihdam oranı değişim göstermeyerek %48,4 oldu.</p>

Işsizlik Oranı ile ilgili hikayeler