Şehrin sıcaklığı ve sakinleri hızlı geçişler yaşıyor. Komşunuz veya bakkalınız fark etmez, alıştığınız konumunda gözükmeyebilir. Çünkü geçtiğimiz yılında mart ayından itibaren ne olduğunu kestiremediğimiz bir düzene geçiş yaptık. Bu düzenle ilgili büyük markaların geleceği, küçüklerin boşalan koltuklarının kimlere devredileceği, paranın nerelerde seyir sürdüreceği gibi konular konuşuldu. Yeni fırsatların doğduğu yazıldı. Köşe başındaki dükkânında Ali Ağabey neler yaşıyor, koltuğunu birine devredecek mi yoksa markalarla iş birliği yapıp nispeten dükkânını parlatmaya gayret gösterecek mi bilmiyorum. Detayıyla ilgilenmesem de merak ediyorum aslında. Nitekim bu hafta belediyenin iştiraklerinden İstanbul Planlama Ajansı ve İstanbul İstatistik Ofisi’nin yayımladığı “<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMzg4NzlmNmE5MzgwMDAwN2U4ZDk0MyZ1c2VyPTVlNWJlYTE3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YyZhdXRob3I9NWVjMGRmOWYwMTU3NTkxNmExYzdlMDMzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pcGEuaXN0YW5idWwlMjUyRnlheWlubGFyJTI1MkZpbmRpciUyNTJGMjI="">İstanbul Bakkalları ve Veresiye Alışveriş Pratikleri Araştırması</a>”nın dikkatimi çekmesi de bu yüzden olabilir.&nbsp;39 ilçeden 402 bakkalla yapılan görüşmelerde çarpıcı rakamlar yer alıyor. Örneğin, rapora göre marketler zincirleşirken %100’ün üzerinde büyüme yaşandı. Bakkalların sayısının ise %30 azalarak 20 bin civarına düştüğü belirtiliyor. Veresiye veren, peşin satan görselini bir duvarda görünce gülsek de bu görüşme yapılan yerlerin yaklaşık %72’si hâlâ veresiye defteri kullanıyor.&nbsp;“Talep var ki defter tutuluyor”: Ayda ortalama 24 kişi aldıklarını deftere kaydettirirken şimdilerde bu sayı bir ayda 31 kişiyi buluyor. Kaydedilen miktarın ortalaması da 12 TL’den 19 TL’ye çıkmış durumda.&nbsp;🍞 - 🚬 - 🥚: En çok veresiye verilen ürünlerin sıralaması da ekmek, sigara ve yumurtasıyla bir Semih Kaplanoğlu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMzg4NzlmNmE5MzgwMDAwN2U4ZDk0MyZ1c2VyPTVlNWJlYTE3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YyZhdXRob3I9NWVjMGRmOWYwMTU3NTkxNmExYzdlMDMzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnRyLndpa2lwZWRpYS5vcmclMjUyRndpa2klMjUyRkJhbF8lMjhmaWxtJTI5"">serisi</a> gibi... Fiyatlar artsa da miktar düşüyor. Mart 2020’den itibaren satışlarının arttığını söyleyenler %4, düştüğünü belirtenler ise %85’i buluyor. Satışların düşme nedeni de zincir marketlerin artması ve fiyat politikalarının da buna bağlı olarak rekabete dayanamaması.&nbsp;

Aposto İstanbul

Marttan beri yaşadıklarımız köşe başındaki bakkalları nasıl etkiledi? 

"Veresiye veren"ler artıyor!

• İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İstanbul İstatistik Ofisi verilerine göre 2019 yılında şehirde kredi kullanımı 2018’e oranla %11,6; takibe düşen krediler ise %69,5 artış <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.ibb.istanbul/News/Detail/36559">gösterdi</a>. 2019 yıl sonu itibariyle İstanbul’da kişi başına düşen nakdi kredi tutarı kişi başı tasarruf mevduatı tutarının yaklaşık 1,7 katı oldu.

Aposto Gündem

Birleşmiş Milletler; Covid-19'u takip eden kısıtlamaların ekonomik faaliyetleri durma noktasına getirmesinin pek çok şehirde kırılgan gruplarda yoksulluğun artmasına yol açtığının altını çiziyor. Dünya Bankası'nın tahminleri, pandemi etkisine bağlı olarak 100 milyon insanın yoksulluğa ve 49 milyon insanın aşırı yoksulluğa düşeceğini öngörüyor. Faaliyetlerini İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışan İstanbul Planlama Ajansı'na bağlı olarak sürdüren dört birimden biri olan İstanbul İstatistik Ofisi; karar alma mekanizmalarına veriye dayalı yönetim imkânı sunmayı ve yayımladığı rapor ve endekslerle toplumsal farkındalığı derinleştirmeyi amaçlıyor. İstanbul İstatistik Ofisi, yakın zamanda yayımladığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYTA1OWNmNGU2YWViMDAwODlhMzI0MSZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVjMDM1ZDQ2NjQ0ZDQxNGU1ZDVkYmZjJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm1lZGlhYm94LmliYi5nb3YudHIlMjUyRndwLWNvbnRlbnQlMjUyRnVwbG9hZHMlMjUyRjIwMjAlMjUyRjEwJTI1MkZDT1ZJRC0xOS1QYW5kZW1pc2luaW4tSXN0YW5idWwtRWtvbm9taXNpbmUtRXRraWxlcmktUmFwb3J1LTIwMjAucGRm"">Covid-19 Pandemisinin İstanbul Ekonomisine Etkileri Raporu'yla</a> ticaret ve sanayi sektöründe oynadığı rolle Türkiye ekonomisinin en büyük paydaşlarından biri olan İstanbul'un pandemi ve takip eden tedbirlerden ekonomik anlamda nasıl etkilendiğini ortaya koyuyor.&nbsp;<ul><li>Sanayi, ticaret, turizm: Rapor; İstanbul'da sanayi elektrik tüketiminin %27'lik düşüşle 2016 yılından bu yana en düşük düzeyine nisan ayında ulaştığını ve ticarethanelerde tüketilen elektriğin de mayıs ayında bir önceki yıla oranla %44 azalarak 2016'dan bu yana en düşük seviyeye gerilediğini ortaya koyuyor. Türkiye ekonomisinin yaklaşık %30'unu karşılayan İstanbul ekonomisinin dış ticaret bağlamında ülke ekonomisindeki payı %50’ye karşılık geliyor. Rapor, 2020'nin ikinci çeyreğinde ihracatın %24,5 azalarak 15,6 milyar dolara gerilediğini; ithalatın ise ikinci çeyrekte %20,3 azalarak 24,2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini gösteriyor. 2013 yılından itibaren en düşük seviyesine nisan ayında ulaştığı kaydedilen dış ticaret hacminin haziran itibarıyla toparlanma işaretleri verdiği belirtiliyor. İstanbul'un en önemli gelir kaynaklarından biri olan turizm başlığında ise konaklama tesisi doluluk oranından hareketle şehri ziyaret eden turist sayısının 2020'nin ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %98,2 azaldığı ve 68 bine gerilediği; yabancı ziyaretçilerin sayısında nisan ve mayıs aylarında şimdiye dek en düşük sayılara ulaşıldığı, toparlanmanın ise haziran itibarıyla başladığı ifade ediliyor. Kapanan şahıs firması sayıları kıyaslandığında 2020'nin ilk yedi ayı, 2019'un tamamında kapanan şahıs firması seviyelerine yaklaşıyor ve ilk dokuz ayda kapanan şahıs firması sayısında bir önceki yılın aynı dönemine göre yarı yarıya bir artış gözlemleniyor. &nbsp;</li><li>Çalışan cephesi: Çalışan cephesinde, İŞKUR aracılığıyla işsizlik ödeneğine yapılan başvuruların mart ve nisan ayları toplamında bir önceki yılın aynı dönemine göre %37,6 artış gösteriyor. Buna karşın işsizlik ödeneği hak eden sayısının mart nisan ve mayıs ayları toplamında bir önceki yıla göre %33,7 oranında azaldığı belirtiliyor. 2019'un ikinci çeyreğine kıyasla 2020'de gerçekleştirilen işe yerleştirmelerdeki azalış %85 olarak kaydedilirken ihtiyaç kredileri son 10 yıla bakıldığında konut kredisinden daha yüksek miktarda gerçekleşerek 70,5 milyar lirayı buluyor. İstanbul'da sosyal yardım talebinde bulunan hane sayısı 1 milyonu aşarak 4,5 milyon olarak belirlenen toplam hane sayısının dörtte birine karşılık geliyor. &nbsp;</li><li>Anket sonuçları: 14-23 Ekim 2020 tarihleri arasında 1.000 dar gelirli haneyle telefon yoluyla yapılan anket çalışmasında %71,5 oranında hane "herhangi bir ücret kaybı durumunda ihtiyaçları karşılayabilme süresi" sorusuna "hiç karşılayamamam" yanıtını veriyor. Ankete göre katılımcıların %25,7'si pandemi sürecinde işini kaybettiğini, %20,6'sı ücretsiz izne ayrıldığı, %20,1'i ise çalışma süresinin düştüğünü söylüyor. Katılımcıların %75,2'si Covid-19 sonrasında hane gelirinde düşüş olduğunu belirtirken ankete katılanların %83,1'i pandemi sonrasında uzun süre işsiz kalmaktan korktuğunu ifade ediyor.</li></ul>

İstanbul İstatistik Ofisi’nin yayımladığı yeni rapor, pandemi ve onu izleyen tedbirlerin İstanbul ekonomisine etkilerini farklı ölçeklerde ortaya koyuyor.

Pandeminin İstanbul ekonomisine etkileri

• İstanbul İstatistik Ofisi’nin hazırladığı İstanbul Barometresi Aralık Raporu, İstanbul sakinlerinin evde en çok konuştuğu konuların %37,4 ile ekonomik sorunlar, %35,9 ile pandemi ve %6,7 ile İstanbul’daki muhtemel su ve kuraklık sorunu olduğunu ortaya koydu. Kasım ayına göre ekonomik sorunların daha çok, pandeminin daha az konuşulduğu görüldü.<ul><li>Sorunlar ve beklentiler: Araştırmada katılımcılar, İstanbul'un en önemli üç sorununun sırasıyla deprem, ekonomik sorunlar ve ulaşım olarak sıraladı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden en büyük üç beklentinin de sırasıyla sosyal yardımlar, ulaşım hizmetleri ve deprem hazırlığı olduğu ortaya çıktı.</li></ul>

İstanbul İstatistik Ofisi ile ilgili hikayeler