• Sezen Aksu, "Şahane Bir Şey Yaşamak" şarkısındaki "Selam söyleyin o cahil Havva ile Adem'e" sözlerinden sonra başlayan tartışmalara cevap verdi. Aksu&nbsp;"Malumunuz olduğu üzere konu ben değilim, konu memleket. Kendimi bildim bileli çeşitli insanlık hâllerini gözlemliyor ve söze döküyorum biliyorsunuz."&nbsp;dedi. 21 Ocak'ta "Avcı" isimli bir şiir yazdığını duyuran Aksu, yazmaya devam edeceğini de söyledi. Aras Yayıncılık Genel Yayın Yönetmeni Rober Koptaş, Aksu'nun Avcı şiirinin 30'dan fazla dile çevrildiği bilgisini paylaştı.&nbsp;

Aposto Gündem

Yazı: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/dilaquis/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dila Toplusoy</a>Travma, bağımlılık, stres ve çocukluk gelişimi gibi alanlarda onlarca yıllık tecrübeye ve uluslararası bilinirliğe sahip bir uzman olan Dr. Gabor Maté, Travmanın Bilgeliği (The Wisdom of Trauma) belgeselinde travmayı şöyle tanımlıyor: “Travma temel olarak benlikle bağlantı kopuşu demektir. Neden kendimizle bağlantımız kopar? Çünkü kendimiz olmak acı verir.” Ve ekliyor: “Dünyayla bağımızın kopması, kendimizden de bağımızın kopması anlamına gelir. Bu ikisi birliktedir. Ve dünyanın bizden ayrı bir şeymiş gibi sömürülmesinin ataerkil tahakkümle çok ilgisi var. Doğa anadan bahsediyoruz. Anneye yaptığımız şeye bakın. Bu neredeyse bir anne nefreti. Toplumsal ve kolektif travmanın bir işareti olan körlüğe ve pasifliğe işaret ediyor.”Ülkemizin ve dünyanın dört bir yanı sağlık krizi, ekonomik kriz, mülteci krizi ve iklim kriziyle, hem bireysel hem de kolektif boyutta travmalarla çevrelenmişken; gözlerimizi açıp harekete geçme zamanının çoktan geldiği aşikar… Bu yazının tohumlarının atıldığı günlerde BM’nin iklim krizi raporu “insanlık için kırmızı alarm” verirken; ülkemizde ve birçok ülkede arka arkaya yaşanan orman yangınları ve derinden sarsıcı kayıplar benim için hem Dr. Maté’nin vurguladığı aciliyetin, hem de bu aciliyet karşısında nelerin elimizden tutabileceğinin çok güçlü bir hatırlatıcısı niteliğindeydi. Bu süreçte; sosyal medyada yardım-dayanışma çağrılarının, bilimsel içeriklerin, <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CSOYzY8tqhu/?utm_medium=copy_link" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ruh sağlığı</a> ve&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CSAZAqSLwZQ/?utm_medium=copy_link" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">mindfulness-şefkat temelli müdahaleler</a> alanlarında uzman ve eğitmenlerin değerli hatırlatmalarının, gönüllü oluşumların duyurularının yanı sıra; giderek artan bir sıklıkla karşılaştığım ve bu yönüyle dikkatimi çeken bir paylaşım kategorisi daha vardı: şiir.&nbsp;Yangın yerinin* tam ortasında, şiir. Aslında tam da olması gerektiği yerde, kırık kalplerimize ve korku dolu zihinlerimize bir nebze de olsa merhem, su, şifa olan. Kelimeler yoluyla kelimeler ötesi o yere, derine dokunan. Yüzünü daima, kendiliğinden güneşe dönen günebakanlar gibi; küllerin arasında yüzümüzü döndüğümüz, yükümüzü yalnız taşımamız gerekmediğini ışığında -bir anlığına da olsa- hatırladığımız şiir…&nbsp;Metaforik &amp; PsikolojikFazla romantik ve metaforik geliyor belki kulağa - ancak travmada şiirin etkisi üzerine okudukça, bu cümleleri kurarken işaret etmek istediğim temel ve insani gerçekliğin psikolojik/nörobilimsel araştırma ve görüşlerle de desteklendiğini gördüm:Psychology Today’de okuduğum “Şiir ve Pandemi: Travmayla Nasıl Baş Edilir” (Poetry and the Pandemic: How to Deal With Trauma) başlıklı <a fr-original-style="" href="https://www.psychologytoday.com/us/blog/sonnet-freud/202012/poetry-and-the-pandemic-how-deal-trauma" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazıya</a> göre; araştırmalar gösteriyor ki travmanın somut ve deneyim temelli işlemlenmesi, intruzif (istenmeyen ve zorlayıcı) anıları önlemede çok iyi bir strateji — ve şiir tam da bu somut işlemlemeye olanak veren şekilde, soyut ve kompleks hisleri somut metaforlar yaratarak tanımlıyor. Yazıda bunun travmaya yanıt olarak etkili bir iyileşme stratejisi olabileceği vurgulanıyor. Şiirin bununla sınırlı kalmayıp, okuyucuların mevcut travmatik deneyimleri daha az yargılayarak ve onlardan kaçmayarak yaşamalarına yardımcı olabileceğinden de bahsediliyor… The Conversation’da yayınlanan bir <a fr-original-style="" href="https://theconversation.com/moved-by-words-how-poetry-helps-us-express-our-feelings-161892" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">makalede</a> ise şiirin medyadaki temsillerine odaklanılarak; şiire dair insancıl ve sezgisel bir anlayışın, bilişsel nörobilimin bulgularıyla nasıl örtüştüğü ele alınıyor. Günümüzde pek çok bilim insanının bedeni ve duyguyu hem bilişin hem konuşmanın temeli kabul etmesinden hareketle, bilişsel nörobilim perspektifinden kelimelerin anlamını bedenimizde nasıl hissettiğimiz irdeleniyor. Özellikle de yalnızlık, yas ve travmayı bedenimizde güçlü bir biçimde hissettiğimizden, bu hisleri ifade etme mücadelesinden ve tam da bu noktada devreye giren şiirin desteğinden bahsediliyor. Sözün özü, ”his yoluyla anlam aktarmak için bebeklikten itibaren konuşmayı keşfetmemize yardım etmiş olan kafiye ve ritimleri kullanan, dilin işitsel niteliklerine dikkat çeken” şiir, duygularımıza ”tercüman” oluyor.Yukarıdakilere benzer, ilgilenenlerle seve seve paylaşabileceğim pek çok değerli makale ve araştırma mevcut; ancak özellikle de söz konusu şiir olduğunda, günün sonunda yine romantik ve metaforik ifadelerden yanayım :) O nedenle diyorum ki bu yazıyı, kısa bir şiirimin çevirisiyle** tamamlayayım:Her Şeyin SenfonisiBugün, duydumŞarkısını iki kuşunBir serçe, ve bir kızılgerdanŞarkı, olmakla ilgiliydiBurada, ve duymaklaKediyi, uyananÇiçeği, hayata açanBugün, duydumO hafif damlalarını düşen yağmurunBaharın rüzgarıyla oynayan yapraklaraDavet ettiler tüm diğer varlıklarıKatılmaya ve oynamaya ve söylemeye şarkılarınıBu senfonideNefes alan ve canlıHer şeyin senfonisinde<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">*Bu Yangın Yerinde – Ataol Behramoğlu**Pandeminin ilk aylarında yazdığım bu şiirin orijinali “Symphony of Everything”, ilk olarak <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CFRhEfFA21Z/?utm_medium=copy_link" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Coronaverses Collective</a> ‘de yayınlandı ve seslendirildi.

20'lik

"Ülkemizin ve dünyanın dört bir yanı sağlık krizi, ekonomik kriz, mülteci krizi ve iklim kriziyle, hem bireysel hem de kolektif boyutta travmalarla çevrelenmişken; gözlerimizi açıp harekete geçme zamanının çoktan geldiği aşikar."

Yangın Yerinde Şiirle Şifa

Ne dinler?&nbsp;Kullandığı seslerle, beste yapımına bakış açısıyla, ele aldığı konuya yaklaşımıyla kendi hakikatini anlatmaya çalışan; bir derdi olup paylaşma ihtiyacı hisseden herkese kulak vermeye çalışıyorum. Bugün Desire Marea ve Gyre’nin beraber ürettiği Studies in Black Trauma şarkısından oldukça etkilendim. Dün de paralel hisleri Arushi Jain’in My People Have Deep Roots benzer duyguları hissettirdi.&nbsp;Kimi takip eder?&nbsp;Benimle beraber büyümelerine ve gelişmelerine tanık olmayı çok sevdiğim insanlar var. Bunların başını Brian Oldham, Alex Stoddard, Natalie Kücken gibi isimler çekiyor. Türkiye müzik sahnesinde neler olup bittiğini takip edebilmek için de canımlarım Barış Ergün, Kuntay Seferoğlu, Selenay Kıray’ı takibimden çıkarmamaya çalışıyorum.Ne izler?&nbsp;İlk günkü heyecanımı devam ettirmeye çalışarak haftada birkaç saati evimin önündeki ağaçları izleyerek geçirmeye çalışıyorum. Çok hızlı bir olay örgüsü yok ama verdiği keyif oldukça derin.Ne okur?&nbsp;Brian Oldham’in Nameless isminde bir kitabı yayınlandı. İçerisinde küçük küçük şiirler var. Okuması da sonradan üzerine düşünmesi de ağızda çok güzel bir tat bırakıyor.Neyi tekrar eder?&nbsp;Bu gerçekten çok güzel bir soru. Görülmekle görülmemek arasındaki yolu tekrar edip duruyorum. Spotify diyor ki Unfuck the World şarkısını tekrar tekrar dinliyormuşum. Başlığı çok güzel değil mi?

Duende

Tasarım eğitimli fotoğrafçı ve ses meraklısı.

Ozan Tezvaran

Şiir kimi şairler için var etme, kimileri içinse bir var olma hali. Füruğ sanırım ikincilerden. En başından beri yazdığı şiirle, baş etmesi zor bir hayata karşı varoluş savaşı veren bir şair o. "Şiir bilgidir, kurtuluştur, güç ve terk ediştir." O, yazdığı şiirlere tutunarak hayatta kalabilmeyi "denemiş" bir şair, kadın. Anne olup da cezaların en büyüğüne çarptırılmış bir kalbin yürek parçalayan isyanının soylu bir ağıta dönüşmesidir onun sesi. Gencecik yaşında "ölmeden öldürülen", bir Sisifos gibi cezalandırılan bellek bir daha hiç iyileşmeyecektir. Hiçbir aşk, hiçbir "oluş" onu iyileştiremeyecektir. Özgürlüğü seçmenin, kendini seçmenin bedeli, tesellisi yok, paramparça bir ruh olarak ödetilmiştir ona. Bu ruhsal özgürleşmeyi ve kendi oluşu gerçeklediği yer, diliyle kurduğu dünyası olmuştur. Bir yerde şöyle der şiiri için:&nbsp;"Benim için en önemli şey şiirdir. Ve şiir, kendime ve kişiliğime karşı duyduğum en büyük sorumluluktur. Hayatıma vermek zorunda olduğum yanıtların en önemlisidir aynı zamanda.’’<img src="https://images.aposto.com/2021/9/5/1633104386280.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> "Benim için en önemli şey şiirdir." cümlesi öyle sıradan okunulacak bir sanatçı cümlesi değildir. Yeryüzü üzerinde aykırı ruhları, ayrıcalıklı ruhları susturmak pek mümkün olmamıştır. Füruğ da o susturulamayan seslerden olmuştur. Şizoid bir tine sahiptir, parçalanmış, parçalarından yeniden diliyle doğmuş bir ruhtur. Yarattığı dil evreninin içinden dışarıya bakar. O dil evrenini yaratamamış olsaydı bu kuvvetli bilinç yarılması onu çıldırı nöbetlerinin eşiğine getirebilirdi, kim bilir? Füruğ doğurduğundan zalimce kopartılmıştır; kendini ve özgürlüğünü seçtiği için dışlanmış ve aşağılanmıştır. Toplumsal düzene başkaldırdığı için, bunda inat edebilecek kadar güçlü ve kararlı olduğu için, kadınlığını tepeden tırnağa doğallığıyla ve coşkusuyla yaşamak istediği için kendi ülkesinde, kendi evinde cezaya kalmıştır. O bir günahkardır. Üzerine yapıştırılan yaftalar nedeniyle, Füruğ, sevgi ve nefret, karanlık-aydınlık, uysallık-hırçınlık, olgunluk-çocukluk.. karşıt duyguları arasında gidip gelir. Özellikle son dönem şiirlerindeki karanlık derinlik, olgunlaşan ruhuyla dünyayı ve yaşadığı toplumu seyrettikçe belirginleşir. Zaman zaman alaysı bir pervasızlık da kazanır. Dili acılaştıkça dünyanın gerçeklerine de o denli yakınlaşır. İçini dışa çıkarırken amacı dil aracılığıyla parçalanmışlığını tümlemek, dünyayla bütünleşmektir. Ruh ancak böyle huzur bulacaktır. Ne yazık ki şiirlerinde bunu başarsa da yaşadığı sürece o huzur onun çok uzağında kalacaktır. &nbsp; Bu hayat acıdan beslenen, acıyla örülmüş bir hayattır. Ne kadar kaçmak istersen iste bir türlü peşini bırakmayan bir ağrı.. Kalbi çatlatan bir acı:&nbsp;"Hiçbir şey acı kadar kişisel ve paylaşılmaz değildir, acı çekmenin en kötü yanı, acının tek başına çekilmesindedir. Ama acı çekmeyenler ya da acı çektiğini kabul etmeyenler, diğer insanlardan koparak soğuk bir tecrit hırkasına bürünenlerdir. En yalnız deneyim olan acı, sempati ve sevgiyi doğurur; benlik ve öteki arasındaki köprüyü, birleşmenin araçlarını. Sanat da böyledir. Kendi içine en derinlemesine dalan sanatçı -ve çok acılı bir yolculuktur bu- bize en yakından dokunan, bize en açık seçik sesini duran sanatçıdır. " İşte Füruğ da bu hayat bilgisinin bilincindedir.

Yıldızlı Bir Hikâye

Füruğ’un hayatı tabi bu kadar kısa değil. Ama bu şairin hayatını biraz da olsa biliyorsanız şiirini okurken kendinize sormaktan alıkoyamadığınız sorulardan biri: Şiir olmasaydı Füruğ ne olurdu?

Füruğ ve Şiir

• MUBI'de de yine birçok seçenek var;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">21 Haziran'da platforma eklenen, Jim Jarmusch'un en sevdiğim filmlerinden Paterson&nbsp;(★★★★), şiire dair, şiir gibi bir film ve Adam Driver'ın en iyi performanslarından birine tanık olma fırsatı sunuyor. 26 Haziran'da yayımlanacak, günümüz Rus sinemasının en iyi yönetmenlerinden Andrey Zvyagintsev'in The Return'ü (★★★★½) ise duygudan duyguya sürükleyen bir yol hikâyesi ve bir baba-oğul hikâyesi. Onları izledim ben.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tuhaftır, festival gösterimini kaçırdığım ya da "nasılsa ileride izlerim bir şekilde" dediğim filmleri genellikle, çok istememe rağmen yıllarca farklı sebeplerle izleyememeye devam ederim. Paris havalimanının yakınındaki bir otel odasında, bir mühendis ve bir temizlik görevlisinin yakınlaşmasını konu alan&nbsp;Bird People&nbsp;da bunlardan biri ve 29 Haziran'da MUBI'ye geliyormuş. Ben olsam kaçırmazdım. (Ama ben, muhtemelen yine kaçıracağım.)&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">MUBI'nin Duende okurlarına özel sunduğu 30 gün ücretsiz üyelikten Onu izledim ben.&nbsp;okurları olarak sizin de faydalanabildiğinizi de hatırlatayım. <a fr-original-style="" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj01ZmU2ZGExYTZmNWQ0NjAwMDk5YTAyMjkmaXNzdWU9NjBjNGQ2NjIwOWZiNzAwMDA2NWVhNjdiJnN1YnNjcmliZXI9dW5kZWZpbmVkJnN0b3J5PTYwYzY2NmEyMTRkN2ZiMDAwNjk4ZGU2YiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZtdWJpLmNvbSUyNTJGcHJvbW9zJTI1MkZkdWVuZGU=" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bu bağlantıyı</a> kullanarak yukarıda söz ettiklerim dâhil birçok filmi izlemek üzere, 30 günlük ücretsiz deneme sürenizi başlatabilirsiniz</li></ul>

şiir ile ilgili hikayeler