<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Basın Özgürlüğünün Kötüye Gidişi</h2>Dünya Basın Özgürlüğü günü maalesef basın özgürlüğünü kutlamak yerine onu talep ettiğimiz ve neden önemli olduğunu anlattığımız bir gün. Her yıl RSF tarafından yayınlanan küresel özgürlük endeksi de bunun neden yakın zamanda değişmeyeceğini bize bir kez daha gösteriyor.<a fr-original-style="" href="https://rsf.org/en/rsf-world-press-freedom-index-2025-economic-fragility-leading-threat-press-freedom" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">RSF’nin 2025 raporu</a> bu yıl durumun tüm dünyada ne kadar kötüleştiğini açık bir şekilde gösteriyor. Raporun tarihinde ilk defa küresel olarak basın özgürlüğü zorlu bir durumda — yani en düşük seviye olan çok ciddinin sadece bir adım üstünde. Rapor, son bir yılda yaşanan 1.2 puanlık düşüşteki en önemli faktörlerden birisi olarak küresel ekonomik zorlukları ve bunun beraberinde getirdiği politik baskıyı gösteriyor. <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/media/2025/apr/29/media-freedom-pluralism-existential-battle-eu-report-finds" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dünyanın</a> <a fr-original-style="" href="https://cpj.org/2025/05/youtube-channel-blocked-journalist-assaulted-commentators-charged-after-kashmir-attack-in-india/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">her yerinde</a> <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/global-development/ng-interactive/2025/may/04/they-threatened-to-bulldoze-my-house-fear-and-violence-stalk-journalists-in-modi-india" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yaşanan</a> bu <a fr-original-style="" href="https://www.poynter.org/commentary/2025/trump-nyt-liable-tortious-interference/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kötüye</a> <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2025/apr/29/viktoriia-roshchyna-ukrainian-journalist-death-russian-prison" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gidişattan</a> biz de 1.2 puanlık bir düşüş ve bir sıra daha gerileyerek 180 ülke arasında 159’uncu sıraya düşüşle nasibimizi almışız.

n okuyoruz|

3 Mayıs Cuma Dünya Basın Özgürlüğü günüydü. Birçok yerde farklı etkinliklerle bu gün kutlandı diyebilmeyi çok isterdim ancak yukarıdaki haritadan da anlayabileceğiniz gibi dünyada basın özgürlüğünün varlığından bahsetmek <a fr-original-style="" href="https://rsf.org/en/2024-world-press-freedom-index-journalism-under-political-pressure?data_type=general&year=2024" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">giderek daha da zorlaşıyor</a>. RSF’nin puanlamasına göre dünyada sadece 45 ülke basın özgürlüğü konusunda <a fr-original-style="" href="https://rsf.org/en/index" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">iyi veya kabul edilebilir durumda</a>.Şu anda bülteni yazmak için açtığım sekmelerden bazılarına bakmak bile durumu anlatmaya yetiyor: Rusya’da iki gazeteci daha <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2024/apr/28/two-russian-journalists-arrested-over-alleged-work-for-alexei-navalny-foundation" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tutuklandı</a>, Çin’de hapisteki yazar ve gazeteci sayısı 100’ü <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2024/may/01/writers-jailed-china-pen-america" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">aştı</a>, Ukrayna’da gazeteciler baskı <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2024/may/02/the-fight-for-full-press-freedom-in-ukraine-we-can-write-what-we-want-but-bad-actors-try-to-intimidate-us" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">altındalar</a>, Unesco raporu çevre hakkında haber yapan gazetecilerin düzenli olarak saldırılara maruz kaldığını <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/environment/article/2024/may/02/violent-attacks-against-environmental-journalists-on-the-rise-report-finds" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gösteriyor</a>, Avrupa’da siyasetçiler medyayı <a fr-original-style="" href="https://www.euractiv.com/section/politics/news/european-media-under-attack-from-politicians-reporters-without-borders-sounds-the-alarm/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hedef alıyor</a>.Bütün bunları bir de hâlihazırda tanık olduğumuz ve bildiğimiz diğer olaylarla bir araya getirince —Gazze’de ve diğer çatışma bölgelerinde hedef alınan gazeteciler, dünyanın her yerinde basın üzerinde daha fazla baskı kurmak için çıkarılan yasalar, gazetecilerin hedef gösterilip onlara güvenin zayıflatılması— küresel olarak kötü bir durumda olduğumuzu görmemek mümkün değil. RSF’nin raporuna göre her yıl durumun daha da kötüleşiyor olması da yakın zamanda işlerin düzelmeyeceğinin işareti.Bir yandan gazeteciliğin ve medya sektörünün teknoloji ve ekonomi tarafında yaşadığı zorlukları da hesaba katınca, ciddi bir kırılma döneminde olduğumuzu düşünmemek zor. Bütün bunların içerisinden gazeteciliğin nasıl çıkacağının net bir cevabını kimse veremez ama hepimiz çıkması gerektiğinin farkındayız. Tam da bu yüzden biraz perspektif değişimine ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum.Gazeteciliğin sorunlarının veya içerisinde bulunduğu durumun konuşulduğu her ortamda sıkça gördüğüm sıkıntılardan birisi eskide kalmış alışkanlıkların, kalıpların ve ideallerin gelecek için bir hedef olarak konması. Bu ister gazetecilerin haklarını korumak olsun ister habercilik yapma biçimleri olsun geçerli olan bir durum. Bu sorunlara dair çözümler genellikle eskiden kalma, günümüz şartlarında ya hayata geçirilmesi imkânsıza yakın ya da karşılığı olmayan hedefler üzerinden konuşuluyor. Öngörülen dönüşümler de mevcut sorunlar gibi bu kalıpların içerisine yerleştirilmeye çalışılıyor.&nbsp;Durum böyle olunca da gazetecilerin kendilerini korumak için verdikleri mücadele sınırlı kalıyor. Çünkü gazeteciliğin bir sektör olarak temelleri zayıflamışsa, ona saldırmak ve baskı altına almak çok daha kolay. Gazeteciler günümüz koşullarına göre dönüşüp bağımsız ve güçlü yapılar kurabildiği anda bu baskı çabalarının etkisinin azaldığını veya hiç işe yaramadığını dünyadaki birçok örnekte görüyoruz. Çünkü çoğu zaman gazeteciler üzerindeki baskı sadece politik değil, ekonomik ve teknik taraftan da gelen ve birbirini besleyen bir sorun.Bu yüzden önümüzdeki bu tabloya bakarken sadece gazeteciliğin içerisinde bulunduğu durumu düşünüp üzülmenin ötesine geçmek ve bundan sonrası için yapılması gerekenleri de düşünmek gerekiyor. Bu baskının gazeteciliğin hangi zayıflıklarını kullandığını ve bunların üstesinden nasıl gelinebileceğini düşünmek, buna göre stratejiler geliştirmek gerekiyor. Aksi takdirde bu haritadaki durumun değişmesi pek de mümkün değil.

Gazeteciliği sadece gazeteciler kurtarabilir.

Dünyada Basın Özgürlüğünün 2024 Hâli

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü kapsamında <a fr-original-style="" href="https://rsf.org/en/map-2023-world-press-freedom-index" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2023 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'ni&nbsp;</a>yayımladı, rapora göre Türkiye 180 ülke içinde 165'inci sırada yer aldı. Bununla birlikte, Türkiye Gazeteciler Sendikası'nın (TGS) hazırladığı <a fr-original-style="" href="https://tgs.org.tr/tgs-basin-ozgurlugu-raporu-2022-2023/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2022-2023 Basın Özgürlüğü Raporu'na</a> göre; 3 Mayıs itibarıyla son bir yılda 32 gazeteci tutuklandı, 47 gazeteci ise hâlâ cezaevinde.16 sıra geriledi:&nbsp;RSF'in her yıl 3 Mayıs'ta yayımladığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde Türkiye, geçen yıla göre 16 sıra geriledi. RSF Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, bu durumu, "Gazetecilere yönelik keyfi davalar, toplu tutuklamalar, internet yasakları, caydırmaya dönük RTÜK cezaları, ayrımcı basın kartı ve ilan hamleleri, habercilere karşı suçlarda cezasızlık gibi süregelen ihlallerden sonra gazeteciliğin içinde bulunduğu siyasi kutuplaşma kaynaklı tehditkâr, sosyal iklim sıralamada Türkiye’yi daha da geriletmiş oldu"&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://halktv.com.tr/service/amp/gundem/turkiye-basin-ozgurlugunde-kotu-kategoriden-vahim-kategoriye-gecti-736256h" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">olarak değerlendirdi.</a>&nbsp;"Vahim" kategorisi:&nbsp;Ülkelerin basın özgürlüğü durumunu kategorilere ayıran RSF raporuna göre Türkiye, bu sene "sorunlu" kategoriden "vahim" kategorisine geçti. Önderoğlu, Türkiye'nin bu sıralamayla ilk defa vahim kategorideki ülkeler arasına katılmış olduğunu söyledi.Geniş açı: Raporun değerlendirdiği 180 ülkenin durumuna bakıldığında ise basın özgürlüğü; 31 ülkede "vahim", 42 ülkede "zor", 55 ülkede "sorunlu", 52 ülkede ise "iyi" veya "tatmin edici". Başka bir deyişle, basın özgürlüğü her 10 ülkeden 7'sinde "kötü", 3'ünde ise "tatmin edici".&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Listenin ilk üç sırasında Norveç, İrlanda ve Danimarka; son üç sırasında ise Kuzey Kore, Çin ve Vietnam var. Bu yılki raporda 16 sıra gerileyen Türkiye'nin önünde 164'üncü sırada da Rusya yer alıyor.&nbsp;</li></ul><a fr-original-style="" href="https://rsf.org/en/map-2023-world-press-freedom-index" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1683120850163.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.40" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; RSFDahası: RSF, Türkiye'de ulusal medyanın %90'ının hükümet kontrolünde olduğunu ve 14 Mayıs seçimleri öncesi gazetecilere yönelik baskının arttığına dair dikkat çekti.RSF Türkiye temsilcisi Önderoğlu, Türkiye'nin rapora yansıyan durumunu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 206, 20); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 206, 20); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Gazetecilere yönelik keyfi davalar, toplu tutuklamalar, internet yasakları, caydırmaya dönük RTÜK cezaları, ayrımcı basın kartı ve ilan hamleleri, habercilere karşı suçlarda cezasızlık gibi süregelen ihlallerden sonra gazeteciliğin içinde bulunduğu siyasi kutuplaşma kaynaklı tehditkar, sosyal iklim sıralamada Türkiye’yi daha da geriletmiş oldu"&nbsp;sözleriyle anlattı.</blockquote>Bir adım geriden:&nbsp;Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nin ilk kez yayımlandığı 2002 yılında Türkiye 100'üncü sıradaydı; 2005 yılında 98'inci sıraya yükselmişti, 2010 yılında 138'inci sıraya, 2020'de ise 154'üncü sıraya gerilemişti. RSF, "Bu gerilemede haberciliğe dönük yoğun ve çeşitli baskılar etkili oldu" diyor.Türkiye Gazeteciler Sendikası'nın raporunda ise 3 Mayıs itibarıyla 47 gazetecinin "gazetecilik faaliyetleri" nedeniyle cezaevinde bulunduğu bildirildi. Tutuklu gazetecilerin yüzde 80’i ise "Silahlı Örgüt Üyeliği Suçu" ile suçlanıyor.Raporda başka neler yer alıyor?&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">97 gazeteci gözaltına alındı. Gazeteciler gözaltında toplamda 1087 saat kaldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">96 gazeteci fiziksel saldırıya uğradı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">4 bin 148 habere ve 46 haber sitesine erişimin engellenmesine karar verildi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">RTÜK’ten 58 ayrı idari para cezası kararı çıktı. Toplamda 13.703.913,56 TL idari para cezası kesildi. 33 defa yayın durdurma cezası verildi.</li></ul>Bununla birlikte: RSF raporu da, Türkiye'de zemin kazanan ve muhalif görüşleri baltalamaya çalışan otoriterliğin yanı sıra, insanların son beş yılda ülkedeki gelişmeleri öğrenmek için eleştirel veya bağımsız medya kuruluşlarına yöneldiğinin altını çizdi.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">RSF'in sıraladığı bu kuruluşların arasında Fox TV, Halk TV, Tele1, Sözcü, BBC Türkçe, VOA Türkçe ve Deutsche Welle Türkçe yer alıyor.</li></ul>

Aposto Günsonu

RSF'nin 2023 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde, Türkiye, 180 ülke içinde 165'inci sırada yer aldı. Türkiye Gazeteciler Sendikası, Basın Özgürlüğü Raporu'nda son bir yılda 32 gazetecinin tutuklandığını, 47 gazetecinin ise hâlâ cezaevinde olduğunu bildirdi.

Dünya Basın Özgürlüğü Günü: Türkiye "Vahim" kategorisine düştü

UNESCO tarafından Dünya Basın Özgürlüğü Günü ilan edilen 3 Mayıs için <a fr-original-style="" href="https://www.un.org/en/observances/press-freedom-day" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu yıl UNESCO'nun belirlediği tema</a>, başlıktaki cümle oldu: “Gazetecilik dijital kuşatma altında”. Sanırım bunun ne kadar doğru bir seçim olduğunu söylememe gerek yok.Her geçen yıl dünyanın her yerinde giderek kötüleşen basın özgürlüğünün <a fr-original-style="" href="https://www.axios.com/2022/05/03/journalism-under-digital-siege" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">mevcut durumunu</a>, bu önemli gün ve Reporters Without Borders'ın her yıl yayınladığı World Press Freedom Index'in 2022 versiyonu ile anmakta fayda var.&nbsp;Geçtiğimiz yıllarda <a fr-original-style="" href="https://www.newslabturkey.org/2021/10/21/hakikati-oldurmek-gazeteci-cinayetleri-laheyde/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öldürülen</a>, şiddete maruz kalan veya hapse atılan gazeteci sayısının maalesef sürekli artması ve bu konuda yeterli yaptırım uygulanmaması, BM tarafından yayınlanan <a fr-original-style="" href="https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000379589" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">"Threats that Silence" isimli raporda</a> öne çıkan başlıklardan birisi. Raporun yayınlanmasından bu yana bu konuda hiçbir değişiklik görmediğimiz gibi, Ukrayna'da başlayan savaş ile birlikte hem Rusya'daki hem de Ukrayna'daki gazetecilere karşı tehditlerin artması durumu daha da kötüleştiriyor.Bununla birlikte <a fr-original-style="" href="https://www.newslabturkey.org/2021/01/21/kadin-gazeteciler-cevrim-ici-siddet-tehdidi-altinda/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dijital</a> tehditlerde de bir azalma olmadığı gibi aksine daha da arttığına tanık oluyoruz. <a fr-original-style="" href="https://www.newslabturkey.org/2021/07/21/pegasus-project-insan-haklari-ve-basin-ozgurlugune-saldiranlarin-en-sevdigi-sirketin-ifsasi/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pegasus Project</a> bunun en büyük kanıtlarından birisi. Devletler tarafından olmasa bile yazdıkları veya söyledikleri beğenilmeyen gazetecilerin internette sürekli taciz ve tehditlerle mücadele etmek zorunda kalması ise maalesef normalleşmeye başlayan bir durum. Öyle ki, <a fr-original-style="" href="https://www.niemanlab.org/2022/05/women-journalists-see-harassment-as-part-of-the-job-a-new-study-finds/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yeni bir araştırma</a> kadın gazetecilerin bu tacizleri mesleğin normal bir parçası olarak görmeye başladığını söylüyor.<a fr-original-style="" href="https://rsf.org/en/index" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">World Press Freedom Index 2022</a> de durumun nasıl kötüleşmeye başladığını gösteren bir diğer rapor. Her ne kadar zirvedeki Nordik üçlü değişmese de, durumun "çok kötü" olduğu ülke sayısı rekor kırarak <a fr-original-style="" href="https://rsf.org/en/rsfs-2022-world-press-freedom-index-new-era-polarisation" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">28'e ulaşmış durumda</a>. Türkiye birkaç sıra yükselip 149'uncu olsa da Hindistan ile birlikte kırmızı listenin sadece birkaç basamak üstünde duruyoruz. 180 ülke içerisinde yeni listeye en büyük tepkiyi yirmi sıra birden gerileyip 103. ülke olan Arnavutluk <a fr-original-style="" href="https://www.euractiv.com/section/digital/news/albanian-prime-minister-claims-rsf-report-is-lies-fantasy/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">verdi</a>.Bütün bunların üzerine medyadaki <a fr-original-style="" href="https://www.newslabturkey.org/2021/10/08/korku-ve-kutuplasmanin-gucuyle-nasil-mucadele-edebiliriz/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kutuplaşma</a> ve popülist dile karşı <a fr-original-style="" href="https://pressgazette.co.uk/world-press-freedom-index-2022/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">artan ilgiyi</a>, aşırı zenginlerin <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/news/2022/may/03/billionaires-extra-power-media-ownership-elon-musk" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">daha fazla medya kontrolü</a> için uğraşmasını ve artan ekonomik ve teknolojik sıkıntıları da eklediğimizde karşımızda gerçekten karamsar bir tablo oluşuyor.&nbsp;Maalesef 2022 yılında basın özgürlüğünün durumu böyle. Bunun içerisinden nasıl çıkabileceğimiz sorusuna kimsenin kesin bir cevabı olduğunu sanmıyorum. Ama bunu aramaya ve hem bulunduğumuz yerlerde hem de dünyanın her köşesinde basının özgür olabilmesi için çözümler üretmeye devam etmemiz gerekiyor. Çünkü insanların sağlıklı bilgiye ulaşabildiği özgür bir basın olmadan sağlıklı bir toplumdan, demokrasiden ya da dünyadan da bahsetmek mümkün değil.

Bu yıl da gelişmeler hep daha kötüye.

Gazetecilik Dijital Kuşatma Altında

3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü'nde, Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü 2022 yılına ilişkin&nbsp;Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi verilerini <a fr-original-style="" href="https://rsf.org/en/rsfs-2022-world-press-freedom-index-new-era-polarisation" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">paylaştı.</a> 180 ülkenin yer aldığı listede 8 ülkenin özgürlük durumu iyi, 40'ı tatmin edici, 62'si sorunlu, 42'si kötü, 28'i ise çok kötü kategorisinde yer aldı.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeni bir kutuplaşma dönemi</h2>Endekste dünya genelinde bilgi kaosunun yarattığı etkiler "yıkıcı" olarak nitelendirilerek bu soruna dikkat çekildi. Yeni bir kutuplaşma dönemine girildiğinin ifade edildiği endekste demokratik toplumlarda fikir medyasının yaygınlaşması ve sosyal medyanın dezenformasyonu güçlendirmesinin bölünmeleri büyüttüğü belirtildi. Raporda şu ifadeler<a fr-original-style="" href="https://t24.com.tr/haber/rsf-2022-dunya-basin-ozgurlugu-endeksi-kutuplasmada-yeni-cag,1031764" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;kullanıldı:</a>&nbsp;"Uluslararası düzlemde, açık toplumlar ile medya ve platformlarını kontrol altında tutup propaganda savaşları yürüten despotik rejimler arasındaki asimetri, demokrasilerin zayıflamasına neden oluyor. Bu çifte kutuplaşma, her iki düzlemde de gerginliğin yoğunlaşmasında bir etken olarak ön plana çıkıyor."<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avrupa'da sıralama değişikliği&nbsp;</h2>Endekste liderliği Norveç korurken, Avrupa kıtasında görülen eşitsizliklerin derinleştiği vurgulandı. Bunlara örnek olarak AB üyesi ülkelerde gazetecilerin öldürülmesi ve bazı hükümetlerin gazeteci haklarını kısıtlayan düzenlemelere gitmesi gösterildi. Estonya ve Litvanya sıralamada ilk 10’a girerken, Hollanda "ilkler" arasından çıktı. Avrupa'da sıralama sonuncusu olan Bulgaristan'ın yerini Yunanistan aldı.Öte yandan, Rusya'nın işgali sürdürdüğü Ukrayna'da "işgal ettiği bölgelerde haber kaynaklarını kasten hedef aldığı, yerel medyayı işbirliği yapmaya zorladığının görüldüğü" belirtildi.<div data-kiosked-cntrid="12280_a627bb038149b6bde38fde1629e2e218" data-kiosked-role="anchor" data-kiosked-type="in-line" data-kioskid="01g25adnw8pe4e0480kj3g7p18" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><div data-kiosked-role="boundary" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><div data-kiosked-role="ad-container" data-kioskid="01g25adnw8pe4e0480kj3g7p18" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><h2 data-height="90" data-kskd-filled="true" data-kskd-type="banner" data-width="728" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Peki ya Türkiye?&nbsp;</h2>Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'de Türkiye, 149'uncu sırada yer aldı. Geçtiğimiz yıl 153'üncü sırada olan Türkiye için raporda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın aşırı yetkilerle donatıldığı, basın özgürlüğünün hiçe sayıldığı ve yargı sistemine müdahale edildiği ifade edildi. Son yılda iki gazetecinin öldürüldüğü ve bir foto muhabirin gözaltına alındığının vurgulandığı raporda Türkiye'de bu durumlara karşı mücadelenin de bulunduğu belirtilerek şu ifadelere yer verildi:&nbsp;"Yargı, Erdoğan'ın talebi üzerine tutuklamalar yapsa da bazı hakimler 'aşırıya kaçan baskıya' ses çıkarmaya başladı: Bazı gazeteciler, ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’, ‘örgüt üyeliği’ veya ‘örgüt propagandası’ gerekçelerine dayandırılan keyfi kovuşturmalarda beraat etti. Gazetecilere yönelik tutuklamanın yerini adli kontrol aldı."<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">TGC Raporu: 26 gazeteci cezaevinde</h2>Türkiye Gazeteciler Sendikası&nbsp;(TGS) da 2021-2022 Basın Özgürlüğü Raporu’nu açıkladı. Rapora göre 1 yılda 128 davada 273 gazeteci yargılandı. 60 gazeteci hakkında soruşturma açıldı. 57 gazeteci fiziksel saldırıya uğradı. 1 yılda gazeteciler toplam 75 yıl 5 ay 26 gün hapis cezasına mahkûm edildi. 26 gazeteci hâlâ cezaevinde.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan: 54 haber sitesine ve 1.355 haber içeriğine erişim engellendi. RTÜK, televizyon ve radyolara toplam 10 milyon 427 bin 902 TL para cezası verdi. 559 basın kartı iptal edildi. Basın İlân Kurumu gazetelere toplam 25 gün ilân kesme cezası verdi. Hürriyet, Halk TV ve FOX TV işverenlerinin itirazı nedeniyle 1400 medya çalışanının toplu sözleşme hakkı engellendi. &nbsp;&nbsp;</li></ul>TGS Genel Başkanı Gökhan Durmuş rapora ilişkin değerlendirmesinde Türkiye'de gazeteciliğin bir yandan zayıfladığını bir yandan da güçlendiğini söyledi. Durmuş, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:&nbsp;"Umudumuz, gazetecilerin mesleklerine olan bu bağlılığından geliyor. Bu bağlılık sayesindedir ki tüm baskılara rağmen gerçekler görünür olmaya devam edecek. Medya sektörü değişecek çünkü değiştireceğiz. Kalemlerimiz yeniden özgür olacak."</div></div></div>

Basın Özgürlüğü ile ilgili hikayeler