Futbolcuların, hatta genel olarak sporcuların emeğin bir parçası olarak işverenlerine (kulüp/federasyon yöneticilerine) ve sermaye sahiplerine karşı harekete geçmesinin örnekleri olsa da bunlar beklendiği ölçüde yaygın değildir. Bunun sebebi çoğunlukla sporcuların kendisini işçi sınıfının bir parçası olarak görmemesi, özellikle futbol gibi büyük hacimli para hareketlerinin olduğu branşlardaki atletlerin kendilerini sermaye sahibi sınıfına mensuplukla özdeşleştirmesidir. Bu, sporun zengin ve ultra-zengin sınıfına üye oyuncuları için bir ölçüde doğru olsa da atletlerin çok büyük bölümü en nihayetinde emeklerini satarak hayatlarını kazandıkları için işçi sınıfının bir parçasıdırlar. Hâl böyle olunca, örgütlü hareket etme biçimleri nispeten sınırlı ancak kayda değer ölçüde etkilidir.Futbolda, özellikle kadın futbolu takımlarında bunun diğer dallara kıyasla daha fazla görülmesi tevekkeli değil, zira daha çok amatör olan kadın spor branşlarının yanı sıra futbol ve diğer sporlarda ücretten çalışma koşullarına çeşitli alanlarda devam eden eşitlik mücadeleleri atletlerin daha örgütlü hareket edebilmelerinin yolunu açıyor. Bunun açık bir örneği şu sıralarda Avrupa’nın devlerinden Fransa ve İspanya’da görülmekte. Avustralya ve Yeni Zelanda’da düzenlenecek olan 2023 Dünya Kupası’na yaklaşık dört ay kala Fransa’da futbolcuların protestoları teknik direktör Corinne Diacre’ı koltuğundan ederken, İspanya’da ise iki kez Ballon d’Or ödüllü Alexia Putellas’ın başını çektiği oyuncuların grevi sürüyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İsyan Bayrağı</h2>Futbolcuların teknik ekibe karşı isyan bayrağı açıp onları koltuklarından etmeleri özellikle ABD Kadın Futbol Milli Takımı'nda&nbsp;yaygın görülen bir şey. Futbolcuların 1990’larda örgütledikleri iki grev kampanyasıyla Anson Dorrance ve Tony DiCicco gibi iki teknik direktörün milli takım kariyerlerini sonlandırmaları bunun bir örneği. Fransa’da ise oyuncuların bir süredir koç Corinne Diacre’la aralarında yaşanan sorunlar geçtiğimiz yılki Avrupa Şampiyonası öncesinde iyice görünür olmuş, takım bütün bu türbülansın içinde 2012’deki Olimpiyat dördüncülüğünden beri ilk kez bir büyük şampiyonada yarı finale kalmayı başarmıştı.Fransa’yla 121 maça çıkan eski savunma oyuncusu Corinne Diacre, teknik direktör olarak göreve geldiği ilk sezondan itibaren kadro tercihleriyle tartışma yaratan bir isim oldu. 2014’te Clermont’un başına gelerek Fransa’da bir erkek futbol takımını yöneten ilk kadın teknik direktör olan Diacre, 2017’de görevini bırakarak Fransa kadın milli futbol takımının başına geçti. Neredeyse göreve gelir gelmez Wendie Renard’ı kaptanlıktan alması ve 2019’da Fransa’nın ev sahipliğinde düzenlenen Dünya Kupası’nda Marie-Antoinette Katoto’yu kadro dışı bırakması, milli takımın başındaki döneminin ilk yarısında verdiği en tartışmalı kararlardı. Bu, takımla teknik yönetim arasındaki makasın da açılmasına sebep olurken, 2020 yazında&nbsp;da deneyimli kaleci Sarah Bouhaddi, Diacre takımın başında olduğu sürece milli takımda yer almayacağını söyleyerek Fransa formasına veda etmişti.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/2/1678768622081.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Wendie Renard | Görsel Kaynak: Sky Sports 2022’de ise Avrupa Şampiyonası öncesi takım tarihinin en golcü futbolcusu Eugénie Le Sommer’yi ve Amandine Henry’yi kadro dışı bırakması takımla aralarındaki iplerin iyice gerilmesine yol açtı. Buna karşın İngiltere’de düzenlenen Avrupa Şampiyonası’nda son dörde adını yazdıran Fransa, Almanya’ya elendi ve Diacre’ın kendisine biraz daha zaman kazandığını düşünmesiyle bu yaz düzenlenecek&nbsp;Dünya Kupası’nı beklemeye başladı. Ancak geçtiğimiz şubat ayının sonunda, 2021’de takım kaptanlığına geri dönen Wendie Renard’ın ülkede futbolun yönetildiği sistemi eleştirerek (eleştirip) “mental sağlığımı korumak için bunu yapmam gerekli” diyerek milli takımdan ayrıldığını açıklamasıyla tartışmalar yeniden alevlendi. Renard’a, Katoto ve Kadidiatou Diani’nin de eklenmesiyle Corinne Diacre için yolun sonu görünmüş oldu.Görevde olduğu süre boyunca Diacre’ın arkasında duran federasyon başkanı Noel Le Graet’nin, bu yılın başında hakkında çıkan cinsel taciz iddiaları nedeniyle istifa etmesi de Croix’lı teknik direktörün koltuğunda kalmasını iyice zorlaştırdı. Şimdiyse, Dünya Kupası’na dört ay kala boşalan koç (teknik direktör) koltuğunu henüz dolduramayan federasyonun önünde zorlu bir görev var: (var,) futbolcuların ve ülke futbolu için çalışan diğer kadınların kötü muamele ve tacizden uzakta işlerini yapabilecekleri bir ortam yaratmak.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İspanya'da Sorunlar Sürüyor</h2>Teknik ekiple&nbsp;takım arasında yaşanan sorunların oyuncuların greviyle sonuçlandığı bir başka ülke ise İspanya. Geçtiğimiz yıl favoriler arasında gösterildikleri Avrupa Şampiyonası’na çeyrek finalde veda eden İspanya’da 15 oyuncu sonbaharda, teknik direktör Jorge Vilda yönetiminin üzerlerindeki olumsuz mental etkisinden bahsederek İspanya Futbol Federasyonu’na takımdan ayrıldıklarını açıklayan bir e-posta yolladılar. Sakatlığı nedeniyle bir süredir sahalardan uzak olan Barcelona’lı yıldız Alexia Putellas ise e-posta gönderenler arasında olmasa da takıma desteğini açıkladı.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/2/1678768698234.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Alexia Putellas | Görsel Kaynak: EurosportFederasyonun ise “oyuncuların teknik ekiple ilgili kararlar vermesine izin vermeyeceklerini” duyurması takımla ülke futbolunu yöneten organ arasındaki ipleri de kopardı. Vilda da oyuncuların bu isyanına geçtiğimiz ay, Dünya Kupası hazırlıkları çerçevesinde Sydney’deki Cup of Nations’ta mücadele edecek takıma bu 15 oyuncunun hiçbirini almayarak yanıt verdi.&nbsp;Daha önce oyuncu yükünü yönetemeyerek takımda önlenebilir sakatlıkların yaşanmasına yol açmakla eleştirilen Vilda’nın bu hamlesi nihai bir karar değil. Dünya Kupası kadroları hazirandan önce açıklanmayacak. Bu esnada ise İspanya Futbol Federasyonu’nun en iyi oyuncularından yoksun şekilde Dünya Kupası’na gitmek pahasına oyuncuların taleplerine kulak tıkayıp tıkamayacağı ise merak konusu.

2023 FIFA Kadınlar Dünya Kupası yaklaşırken, Avrupa’nın iki devi Fransa ve İspanya milli takımlarında oyuncular yönetime başkaldırdı.

Dünya Kupası Öncesi İsyan

2022 UEFA Kadınlar Avrupa Şampiyonası’nda gruplarda üçüncü maçlar başladı. İngiltere, Avusturya, Almanya ve Fransa çeyrek final bileti alırken B, C ve D grubundaki son maçlar, kalan 4 çeyrek finalisti belirleyecek.A Grubu'nu rakip fileleri 14 kez sarsıp gol yemeden tamamlayan ev sahibi İngiltere, ilk kez kupayı kaldırabilecek mi? Fransa en nitelikli takım görüntüsü çizerken organizasyon tarihinde 8 şampiyonluğu bulunan Almanya, çıktığı iki maçta da kalesini gole kapadı. TRT Spor’da yayınlanan bol gollü turnuvada maç başına ortalama 3.39 gol atıldı. Gol krallığında ilk sırada yer alan İngiliz forvet Beth Mead (5), birbirinden şık gollere imza attı.Turnuvaya istim üstünde gelen İngiltere, Sarina Wiegman yönetiminde çıktığı 17 maçta 15 galibiyet alıp 98 gol kaydetti. Arsenal forması giyen Mead ise, Olimpiyat Oyunları kadrosuna alınmadıktan sonra millî formayla 16 maçta 19 gol, 11 asist ile oynadı.Öte yandan Fransa; stoper Wendie Renard’ın diyagonal pasları ve duran toplardaki etkinliği, sol bek Sakina Karchaoui’nin hücum bindirmeleri, Grace Geyoro’nun merkezden skor katkısı ile komple bir takım profilinde. Corinne Diacre ve öğrencileri için üzücü haber, skorerliğine ilaveten “sahte 9” katkısı sağlayan Marie-Antoinette Katoto’nun, sakatlığı sebebiyle Alexia Putellas'ın ardından turnuvanın ikinci büyük kaybı olması.Grup aşamasının ardından son 8 takımın kupa mücadelesi, büyük heyecana sahne olacak. 2022 Avrupa Şampiyonası’nın ötesine baktığımızda kadın futbolunda, 2019 Dünya Kupası’ndan beri ABD’ye ilaveten Avrupa’da kayda değer bir gelişim yaşanıyor. Peki millî takımlar ve kulüplerde izleyici sayısı, sponsor desteği ne seviyede?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Büyüyen pasta</h2><img src="https://images.aposto.com/2022/6/2/1658218182998.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Women's Euro 2022Pazarlama perspektifinden bakıldığında kadın futbolunda sağlıklı bir korelasyon ilişkisi gözüküyor: İzleyici sayısı, yayın anlaşması bedelleri ve sponsor ilgisi paralel şekilde artıyor. Üç somut örnek üzerinden ilerleyelim:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Old Trafford’da İngiltere-Avusturya arasında oynanan Euro 2022 açılış maçı, 68 bin 871 ile turnuva tarihindeki seyirci rekorunu kırdı. Organizasyonun ikinci yarısına başladığımızda ulaşılan 240 bin 45 taraftar sayısı, bir diğer tarihi rekor anlamına geliyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İngiltere’de Sky Sports ve BBC, Kadınlar Süper Ligi’nin (WSL) 2021-22’den başlayarak üç sezonluk yayın hakları için yıllık 8 milyon pound <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/football/2021/mar/22/a-huge-step-forward-wsl-announces-record-breaking-deal-with-bbc-and-sky" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ödemeyi kabul etti</a>. Tarihe not düşen bu anlaşmanın ardından <a fr-original-style="" href="https://www.sportspromedia.com/news/wsl-tv-viewers-uk-womens-sport-trust-2022/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Women’s Sport Trust’a göre</a>, WSL 2022’nin ilk yarısında, 2021’in aynı dönemine kıyasla %140 oranında daha fazla izlendi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Barclays, 2021 sonunda, İngiltere Futbol Federasyonu’yla (The FA) üç yıl için 30 milyon pound değerinde sponsorluk <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/football/2021/dec/15/football-association-agrees-new-30m-three-year-deal-for-female-football" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sözleşmesi imzaladı</a> ve kadın futboluna yatırımını genişletti. Bu işbirliği çerçevesinde, Büyük Britanya’daki kız çocuklarının %90’lık bölümüne, 16 yaşına kadar futbolla tanışma imkanı yaratılması hedefleniyor.</li></ul>Gelişmelerin coğrafi ve kronolojik olarak tutarlı olması açısından örnekleri Birleşik Krallık’tan verdim ancak — en büyük ivme İngiltere’de olmakla beraber — &nbsp;Avrupa genelinde benzer bir ileriye gidiş söz konusu.&nbsp;UEFA Kadınlar Şampiyonlar Ligi, 2021-22 sezonunda yayıncısı DAZN’ın platformu ve YouTube kanalında 64 milyonun üzerinde izlenme aldı. Çeyrek finalde Camp Nou’daki Barcelona - Real Madrid karşılaşmasını tribünlerde 91,553 taraftar seyretti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sıradaki adımlar</h2><img src="https://images.aposto.com/2022/6/5/1657903099839.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Women's Euro 2022Tüm bu veriler 2019’dan bugüne geometrik bir büyümeyi, peş peşe kırılan rekorları ortaya koyuyor. &nbsp;SportsPro’nun makalesine göre 99 ülkeden futbolsever, Kadınlar Avrupa Şampiyonası’nı izlemek için bilet aldı. Wembley’de oynanacak finali 90 binin üzerinde seyircinin takip etmesi bekleniyor. Markaların gözünden kadın futbolu; çeşitli hedef kitlelere ulaşmak adına henüz köşelerin kapılmadığı, potansiyeli yüksek, evrimini sürdüren bir alan ve bu bağlamda, Euro 2022’nin Visa’dan TikTok'a geniş bir spektrumda 13 resmi sponsoru bulunuyor.Bu çerçevede şerh düşülecek nokta; refah seviyesi, demokratik değerler ve cinsiyet eşitliğinin yüksek olduğu ülkeler dışında kadın futbolundaki gelişimin sınırlı kalması. Michael Cox’un The Athletic’te yazdığı; Almanya, Fransa, İngiltere, Hollanda ile birlikte İsveç, Norveç gibi Kuzey Avrupa ülkelerine ait verileri bir arada değerlendiren <a fr-original-style="" href="https://theathletic.com/3368853/2022/07/04/womens-euros-2020/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırma</a>, güncel durumu ortaya koyuyor. Fakat bugün için her hâlükârda pastanın büyümesi olumlu bir durum.2022 Kadınlar Avrupa Şampiyonası’nın kadın futbolunun yolculuğunda hatırlanacak duraklardan biri olması oldukça muhtemel. Bu noktada ivmenin korunması ve gelişimin coğrafi olarak daha homojen gerçekleşmesi, aşılması gereken kritik bir eşikler.Türkiye’de kadın futbolunun fotoğrafı ayrı bir yazının konusu ancak henüz emekleme aşamasında olduğumuz yadsınamaz. Bununla birlikte artan farkındalığı takiben Turkcell’in Kadın Futbol Süper Ligi’nin ilk isim sponsoru olması, Fenerbahçe ve Galatasaray’ın lige katılması geçtiğimiz yıl atılan önemli adımlar oldu. Kadın A Milli Takım Teknik Direktörü Necla Güngör Kıragası, “Türkiye’de Kadın Futbol ve Gelişimi” <a fr-original-style="" href="https://www.tff.org/default.aspx?pageID=341&ftxtID=37177" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">panelinde</a>&nbsp;“Emeklemelerimiz yürümeye geçti. Kıymetli kulüpler ve sponsorların bir araya gelmesi işi büyütüyor. Biz güçlü kadınları yarına taşımak, aslında geleceği inşa etmek istiyoruz.” sözleriyle hedefi belirledi.

Corinne Diacre ile ilgili hikayeler