Haklılık Payı’nda bugün toplu dilek dileyeceğiz, hazır mısınız? Bu fikir nereden çıktı, önce bir ondan bahsedeyim. Noel Baba hemşehrim diye midir bilmem, ben küçüklüğümden beri dilek dilemeye veya insana iyi hissettiren doğaüstü inanışlara bayılırım (evet daha 777 ortada bile yokken!) Nazar boncuğundan tutun, İtalya’nın şans getiren kırmızı biberine; Yerebatan Sarnıcı’nda suya para atmaktan, ‘iyi düşünelim iyi olsun’culuğa kadar bir sürü inanışa veya şans simgesine bayılırım. Yine küçükken dört yapraklı yonca arardım haldır haldır — hiçbir zaman üç yapraktan fazlasını bulamasam da. Dilek dileme fırsatı bir de baharın gelişini kutlamayla birleşirse, ooooh değmeyin o zaman keyfime. Bilenler tahmin etti bile belki, evet, Hıdırellez’den bahsediyorum!Rivayete göre Hıdırellez Günü ya da Balkanlar için <a fr-original-style="" href="https://youtu.be/h1hFfuTJDp4" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ederlezi</a>, Hızır ile İlyas Peygamberlerin yeryüzünde buluştukları günmüş. Hızır, yeşillikler ve su kenarlarında dolaşıp zor durumda olanlara yardım eden ulvi bir kişiymiş. İlyas da denizlerin koruyucusuymuş. Yılda sadece bir gün gül ağacının altında buluşurmuş Hıdırellez, o da 6 Mayıs günü yani baharın geldiği ve doğanın uyanışa geçtiği gün. O yüzden de bu inanışa göre 5 Mayıs’ı 6’sına bağlayan gece dilekler ya gül ağacının dibine gömülür ya da sabahında suya bırakılır (yerine göre bu ritüel farklılık gösterir*). Dileklerin taşlardan minyatürü ya da resmi yapılır genellikle. Bazıları otlar kaynatıp şifa ve güzellik bulacağına inanır, bazıları da cüzdanlarını açık bırakır ki içleri para dolsun. Mezopotamya, Akdeniz, Orta Doğu ve Balkanlar’da görülen bu inanışın kökenine dair farklı iddialar olsa da ağaca dilek bağlama veya ateşin üstünden atlama gibi adetler İslamiyet öncesi Türk kültürüyle ve Gök Tengri inancıyla örtüşüyor. İslam’da da ismi geçmeden, mistik bir bilgeliğe sahip olan Hızır’dan (ya da Hıdır) bahsedildiği söylenir. Hristiyanların Aya Yorgi’si (Saint George) ile aynı kişi midir hatta?Kimdir, kimlerdendir, kimindir… Bunların benim için çok önemi yok tabii. Biliyorum ki benim için güzel niyetlerle insana baharın gelişini kutlatan bugün hep çok özel oldu. Bu sene ise daha bir özel… Güzel ülkemiz bunca zorluktan geçerken ve ne yalan söyleyeyim için için “yine baharlar gelecek mi?” diye merak ederken baharın müjdecilerinden dilek dileme fikrinin beni ekstra heyecanlandırdığını fark ettim. Bu heyecanımı da sizinle paylaşmak ve toplu bir dilek dileme seansı yapmak istedim. Haklılık payı falan aramadan hem de! Bakalım bazılarınızın gönlünden neler geçmiş:“Aşk.”“Baharlar gelsin.”“Yeni bir iktidar.”“İktidar değişikliği, diğer her dileğimi de kapsayıp getirir.”"WhatsApp gruplarında yalan haber paylaşılmamasını.”“Duam belli duyan belli&nbsp;”“Hıdır bana bir sürü para getirdi. Hıdır eşimi yanına getirdi.”“Geçen senekiler olsun bi’, öyle dilerim.”“Yine aşk.”***<img src="https://images.aposto.com/2023/4/4/1683205596918.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İllüstrasyon: Irmak Hacımusaoğlu<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Şimdi de sıra bende, dediğim gibi hepimiz için diliyorum...Hoşgörü ve özgürlük diliyorum; kendinden olmayandan korkulmamasını/farklının öcü gibi algılanmamasını. “Bundan bana ne?” ve “Bundan sana ne?” diyebilmeyi öğrenmemizi diliyorum. Emeklerimiz boşa gitmesin, karşılığını alabilelim istiyorum: paraysa ihtiyacımız olan para, aşksa aşk, güzel yaşam şartlarıysa güzel yaşam şartları. Ertelemeyelim istiyorum hiçbir şeyi, korkmayalım ve tabii istediklerimizi yapabilmek için sağlıklı olalım. Biraz daha kaygısız olabilme lüksü diliyorum sonra; uzaklara da gitsek, “ne olacak bu memleketin hali” diye üzülmek istemiyorum artık.&nbsp;Ve bahar gelsin istiyorum.Hadi şimdi gözlerinizi kapatın ve sizler de içinizden geçirin, ne dilemek isterseniz. 3, 2, 1....Not: Dilekler arasındaki geçmiş zaman kullanımı da inanışlardan biri, dileklerin olmuş gibi dilenmesi. E ne de olsa bahar geldi!

20'lik

5 Mayıs'ı 6'sına bağlayan gece dilek tutmayı unutmayın! 

Bahar geldi a dostlar: Hıdırellez inancı

<img src="https://images.aposto.com/2022/1/2/1643691682853.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.59" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Arkasında <a fr-original-style="" href="https://phebusmuzayede.com/24271-erken-donem-gramafon-dinleyenler-ruz-i-hizir-hatirasi-1934-tarihli-.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“14-5-1934, Rûz-i Hızır hatırası”</a> yazılı gramofon dinleyen bir gruba ait fotoğraf<a fr-original-style="" href="https://t24.com.tr/k24/yazi/baharin-bereketin-mujdecisi-bir-zamanlar-istanbul-da-hidirellez,2658" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Rumi Takvim’in</a> kullanıldığı dönemlerde yıl Rûz-i Kasım (Kasım günü) ve Rûz-i Hızır (Hızır günü) olmak üzere ikiye ayrılırdı. 8 Kasım kışın başlangıcı iken aynı zamanda <a fr-original-style="" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/hidrellez" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hıdırellez’in</a> kutlandığı 6 Mayıs ise yazın başlangıcı sayılıyordu. Mevsimleri belirlemek için kullanılmasının yanı sıra devlet işleri de bu takvime göre planlanır, vergiler buna göre tahsil edilir, maaşlar buna göre dağıtılırdı. 1925 yılının sonunda Miladi Takvim’e geçiş kabul edilince bu iki mevsimli hayat da sona erdi.

Hızır ile ilgili hikayeler