<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; TBMM Dijital Mecralar Komisyonu, Instagram başta olmak üzere, erişim engellemesine ilişkin gelişmeleri görüşmek için 16 Ağustos Cuma günü saat 10.30'da Komisyon Başkanı Hüseyin Yayman başkanlığında toplanacak.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı ve AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, 2 Ağustos'ta erişime engellenen Instragram'ın ardından TikTok'u da hedef göstermiş, "Milletimiz, TikTok'un kapatılmasını talep ediyor. Beni sokakta gören insanlar, 'Bu TikTok'u kapatırsan, cennetin kapısını aralarsın' diyor"&nbsp;demişti.</li></ul>

Canlı Gündem

• Instagram başkanı Adam Mosseri, çatı şirket Meta'nın X'e (eski ismiyle Twitter) rakip olarak geliştirdiği <a fr-original-style="" href="https://www.theverge.com/2023/11/13/23959709/threads-delete-account-instagram-keep-meta" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Threads</a> hesaplarını silmenin veya devre dışı bırakmanın artık mümkün olduğunu duyurdu. Daha önce Threads hesabını silmenin ya da devre dışı bırakmanın tek yolu Instragram hesabını silmekti.

Quando

• Instagram Başkanı Adam Mosseri, çatı şirket Meta'nın X'e (eski ismiyle Twitter) rakip olarak geliştirdiği metin tabanlı sosyal ağ Threads'de hesapları silmenin veya devre dışı bırakmanın artık mümkün olduğunu duyurdu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden önemli?&nbsp;Daha önce Threads hesabını silmenin ya da devre dışı bırakmanın tek yolu Instragram hesabını silmekti.</li></ul>

Aposto Gündem

Her gün İsrail-Hamas savaşı&nbsp;hakkında yüzlerce içeriğe maruz kalıyor; hangi haberin doğru, hangisinin yanlış ya da yalan olduğunu anlamak için derin bir okyanusun içinde yolumuzu bulmaya çalışıyoruz.Hâlihazırda meydana gelen ve gelebilecek dezenformasyonun boyutunu düşündüğümüzde, sosyal medya şirketleri, yanlış ve yalan haberlerin önünü kesmek için harekete geçmiş bulunuyor- en azından harekete geçtiklerini iddia ediyor. Ancak bazılarına göre sosyal ağlar, bu konuda da taraf tutuyor.&nbsp;Geçtiğimiz günlerde birçok Filistinli Instagram kullanıcısı, profillerinin biyografi kısmına "terörist" kelimesinin eklendiğini bildirerek Meta'yı, Hamas-İsrail savaşında taraf tutmakla <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/technology/2023/oct/20/instagram-palestinian-user-profile-bios-terrorist-added-translation-meta-apology" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">suçladı.</a>İlk olarak 404media tarafından bildirilen soruna göre, biyografi kısmında Filistin bayrağı bulunan veya "ٱلْحَمْدُ لِلَّٰ" (Elhamdülillah) yazan bazı kullanıcılar, biyografinin altında bulunan "Çevirisine bak" seçeneğine tıkladıklarında "Tanrı'ya şükürler olsun, Filistinli teröristler özgürlükleri için savaşıyor" cümlesi ile karşılaştı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Filistinli olmayan bir TikTok kullanıcısı, Instagram biyografisine gerekenleri ekleyerek olayı test etti. Çeviride "Tanrı'ya şükürler olsun, Filistinli teröristler özgürlükleri için savaşıyor" ifadesiyle karşılaşan kullanıcı, sorunun 3 saat boyunca devam ettikten sonra düzeldiğini aktardı.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2023/9/0/1697986047855.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.33" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Konuya ilişkin açıklamasında durumun "kısa süreliğine uygunsuz Arapça çevirilere neden olan" bir sorundan kaynaklandığını belirten Meta, "Bu durumdan dolayı içtenlikle özür dileriz" dedi. Ancak, Meta'nın platformlarında Filistinlileri ve Filistin yanlısı paylaşımları hedeflediğine yönelik iddialar bundan çok daha derine iniyor.Instagram kullanıcıları platformu, Filistin'i destekleyen paylaşımları kasıtlı olarak sansürlemekle <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/technology/2023/oct/18/instagram-palestine-posts-censorship-accusations" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">suçluyor.</a> Buna göre, New York'ta yaşayan Hena Mustafa isimli ve 866 takipçili Instagram kullanıcısı, İsrail'in düzenlediği saldırıların ardından Filistin'de yaşananlara ilişkin yaptığı hikaye paylaşımların, normalde olana kıyasla "önemli ölçüde daha az görüntüleme" aldığını söylüyor. Mustafa, arkadaşları ve takipçilerinin kendisine mesaj atarak paylaşımlarının artık Instagram akışlarının en üstünde görünmediğini, adının sosyal ağda aranamaz hâle geldiğini&nbsp;ve paylaşımlarıyla etkileşime giremediklerini söylediğini de sözlerine ekliyor.Jess White isimli bir diğer Instagram kullanıcısı ise Filistinli bir yazarın savaş sırasında çocukların yaşamlarını ve ölümlerini konu alan bir şiirini konumu Gazze olarak seçip hikayesinde paylaştığında, paylaşımın 10 dakika içinde yalnızca üç görüntülenme aldığını <a fr-original-style="" href="https://mashable.com/article/instagram-shadowbanning-censor-israel-palestine" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bildiriyor.</a> Genellikle hikayelerinin 1000 görüntülenme aldığını belirten White, birkaç saat sonra alakasız bir hikaye paylaştığında görüntülenme sayısının arttığına da dikkat çekiyor.Konuyu takip eden Arap Sosyal Medya İlerleme Merkezi 7amleh adlı sosyal medya izleme grubunun kurucusu ve yöneticisi Nadim Nashif, aynı durumdan muzdarip yüzlerce kişi olduğunu belirtiyor. 7amleh ve daha pek çok kişi, Instagram'ın Filistin yanlısı paylaşımlara "gizli yasaklama" (shadowban) uyguladığından şüpheleniyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir? Gizli yasaklama terimi, bir gönderinin bir sosyal medya platformundaki görünürlüğünü sınırlamak için kullanılan gizli eylemleri ifade eder.&nbsp;</li></ul>Konuya ilişkin açıklamasında "Ne yazık ki gizli yasaklama, geçtiğimiz hafta boyunca Filistin içeriklerinin susturulduğunu ve sansürlendiğini gördüğümüz birçok yöntemden sadece biri" ifadelerini kullanan Nasif, Meta'nın kriz zamanlarında bu duruşu daha önce de sergilediğine dikkat çekiyor. Mayıs 2021'de Filistin'de yaşanan bir dizi olay sırasında da Facebook ve Instagram kullanıcılarının paylaşımlarındaki etkileşimde benzer bir azalma olmuş; bunu takiben 200'den fazla Meta çalışanı, şirketin bu tür eksiklikleri gidermesini talep eden bir mektup yayımlamıştı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Mayıs 2021'de Instagram'ı krizle ilgili video, resim ve yorumları kaldırmakla suçlamış; suçlamaya karşı verdiği yanıtta Meta, gönderilerin "nefret söylemi veya sembolleri" içerdiği için kaldırıldığını ve algoritmasını değiştirdiğini <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/news/technology-67169228" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söylemişti.</a> Ancak rapor, Meta'nın 2021 İsrail-Filistin çatışması içeriğinin moderasyonuna ilişkin bağımsız bir inceleme başlatmasına neden oldu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Danışmanlık firması Business for Social Responsibility (BSR) tarafından hazırlanan ve Eylül 2022'de yayımlanan insan hakları durum tespiti raporunda ise şu sonuca varılmıştı:&nbsp;</li></ul><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">"Meta'nın eylemleri, Filistinli kullanıcıların ifade özgürlüğü, toplanma özgürlüğü, siyasi katılım ve ayrımcılık yapmama hakları ve dolayısıyla Filistinlilerin yaşadıkları deneyimlerle ilgili bilgi ve içgörü paylaşma becerileri üzerinde olumsuz bir insan hakları etkisi yaratmış gibi görünüyor."</blockquote>

Platformun Filistin yanlısı paylaşımlara "gizli yasaklama" uyguladığı iddiaları giderek büyüyor

Instagram, İsrail-Hamas savaşında taraf mı tutuyor? 

İllüstrasyon:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/littleblackdotdesign/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Ezgi Yıldız</a>İnternetin daha erişilebilir olduğu günümüzde iletişim kurmanın pek çok yolu ortaya çıkıyor. Pandemi nedeniyle evlerde daha fazla zamanın geçirildiği son bir buçuk yılda, video görüşmelerin sayısı giderek artarken sosyal medya platformlarının kullanıcı sayılarında da ciddi sıçrama yaşandı. Birçok kişinin telefonlarındaki ekran süreleri hızla artarken görsel temelli içerikler insanlarda “video yorgunluğuna” sebep olmaya başladı. Hâl böyle olunca ekran süresini kısaltmak isteyenler için podcast gibi ses formatları ve Clubhouse’un öncülüğünde başlayan konuşma odaklı sesli sohbet platformları, ilgi çekici bir alternatif konumuna geldi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kimler varmış burada?</h2>İlk olarak Instragram, ardından da Twitter ve LinkedIn’in platformlarına entegre ettiği “hikâyeler” özelliğinin ilk olarak Snapchat tarafından piyasaya sürüldüğü çoğu zaman unutuluyor. Benzer bir durumun Clubhouse sayesinde ciddi ilgi çeken “canlı sesli sohbet” özelliğinde yaşanılması ise kaçınılmaz görünüyor. Son aylarda birçok sosyal medya platformu, sesli görüşme hizmeti sunan şirketlere yatırım yapmak için adeta bir yarış içine girmiş durumda. Peki, kimsenin birbirini görmediği sanal partilere hangi şirketler dâhil oldu?<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Clubhouse'u 4 milyar dolarlık değerlemeyle satın almak için görüşmelerde bulunan Twitter, "Spaces" isimli sesli sohbet özelliğini 2020'nin sonlarında piyasaya sürdü.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Facebook, nisan ayında "Hotline" ile sektöre giriş yaparken önümüzdeki aylarda "Soundbites", "Podcast" ve "Live Audio Rooms" isimli yeni özelliklerin geleceğini duyurdu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Discord, dinleyiciler arasından sadece seçilmiş kişilerin konuşabileceği “Stage Channels” özelliğini tüm platformlarda kullanıma sundu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Spotify, spor hayranlarına sesli sohbet imkânı sunan Locker Room uygulamasının yapımcısı Betty Labs’i satın aldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Reddit, kullanıcıların farklı konularda radyo yayını tarzı konuşmalar yapabilecekleri ve topluluk oturumları gerçekleştirebilecekleri "Reddit Talk" özelliğini tanıttı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">LinkedIn, sesli iletişimi destekleyen "Audio Rooms" özelliğini sunmaya hazırlanırken TikTok, Slack ve Telegram gibi platformlar da Clubhouse benzeri özellikler geliştirmeye devam ediyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeni iş ve gelir modeli</h2>Teknoloji şirketlerinin sesli sohbet özelliğine yönelik yatırımlarının arkasında sadece Clubhouse’un popülerliğinden faydalanmak veya kullanıcılara farklı deneyimler sunmak isteği yatmıyor. Her geçen gün yeni bir özelliğin ortaya çıktığı sosyal medyada faaliyet gösteren şirketler, düzendeki değişimi görmezden gelirlerse kullanıcılar ve yatırımcılar tarafından modası geçmiş olarak görüleceklerini düşünüyor. Ayrıca, bugüne kadar gelirlerinin büyük bir kısmını reklamlar üzerinden elde eden şirketler, “canlı sesli görüşmeler” üzerinden yeni bir gelir modeli kurgulamayı hedefliyor.Sesli sohbet platformlarına yatırım yapan şirketler, “kazan-kazan” yaklaşımını benimsiyor. Canlı sesli odalar vasıtasıyla geniş bir kitleye hitap eden kullanıcıların, oluşturdukları içerikler üzerinden para kazanması ve bu platformlarda yeni bir “influencer” pazarı oluşması hedefleniyor. Bu yöndeki ilk adım, içerik oluşturuculara para gönderilmesine olanak sağlamak için ödeme hizmetleri şirketi Stripe ile iş birliğine giderek ödeme özelliğini tanıtan Clubhouse’tan geldi. Şirket, geçen hafta “Creator First” programından seçtiği 50 sesli şov için üç ay boyunca içerik oluşturuculara aylık 5 bin dolar ödeme yapacağını ve içeriklerin geliştirilmesine destek olacağını duyurdu.Sohbet ederek para kazanmak isteyen içerik üreticileri için bir diğer sevindirici haber de Twitter’dan geldi. Spaces’ın sosyal bir ağ fonksiyonunun yanında bir etkinlik mecrası olmasını amaçlayan Twitter, 600 ve üzeri takipçiye sahip kullanıcıların Spaces'ta bir sohbet odası oluşturabileceğini ve yakında biletli etkinlik özelliği geleceğini duyurdu. İlk aşamada sınırlı sayıda kullanıcının erişimine açılacak olan özellik ile etkinlik sahipleri, bilet fiyatından bilet adedine kadar tüm parametreleri kendileri belirleyecek.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Çevrim içi iletişimin geleceği sesli mi olacak?</h2>Clubhouse’un hızlı yükselişi, podcast ve ses odaklı diğer medya platformlarını da düşününce "Çevrim içi iletişimin geleceği sesli mi olacak?" sorusunu akıllara getiriyor. Öte yandan, pandemi kaynaklı kısıtlamaların arasında heyecan verici bir alternatif olarak görülen Clubhouse'un pandeminin ardından varlığını sürdürüp sürdüremeyeceği ve sektördeki artan rekabetten sağ çıkıp çıkamayacağı tartışılıyor.Edison Research ve Triton Digital'in mart ayında yayımladığı raporu, ses içeriklerinin tüketiminin tüm zamanların en yüksek seviyesinde olduğunu <a fr-original-style="" href="https://www.edisonresearch.com/the-infinite-dial-2021-2/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ortaya koyuyor</a>. Pandemi sonrasında sesli sohbet uygulamalarına rağbet düşecek gibi gözükse de yeni geliştirilen özellikler sayesinde Clubhouse ve rakipleri bir süre daha popülerliğini koruyacak gibi duruyor.

Instragram ile ilgili hikayeler