Bu şehirlerden biri de şüphesiz Roma’ydı. Bruegel Roma’da bulunan Kolezyum’un etkisiyle Kule’yi oval olarak tasvir etti. Kolezyum’u da görelim.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/6/1671891799994.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" width="550" alt="Kolezyum" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Tabloda ilk dikkatimizi çeken devasa kule elbette fakat bir eksiklik mevcut olduğu da aşikâr. Çalışmalar henüz tamamlanabilmiş değil. İnsanlar karınca gibi çalışıyorlar. Kulenin temeli sağlam görünse de insanların sahilden kum çektiklerini görüyoruz. Bu hikâyenin sonunu bence biliyoruzdur.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/6/1671891847417.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.36" width="550" alt="Babil Kulesi" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Resmin sol köşesinde bir kralın inşaatın nasıl gittiğine dair bilgi edinmek adına geziye çıktığını görüyoruz. Peynir dilimi gibi taşları kesen taş ustaları dizlerinin üzerine kapanmış ve krala olan saygılarını gösteriyorlar. Kralın, Kral Nemrut olabileceğine dair iddialar mevcut.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/6/1671891931497.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.86" width="550" alt="Babil Kulesi-Detay" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Yine sol alt köşede Kral’ın hizasında küçük bir ev var. Muhtemelen işçilerden birine ait olan bu eve bakarak kulenin ne kadar büyük olduğunu anlayabiliriz.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/6/1671892002550.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.30" width="550" alt="Babil Kulesi-Detay 2" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Kulenin 3.katının inşaatı neredeyse bitmiş görünüyor hatta orada bazı çamaşırlar asılı. Karınca yuvasını andıran bu kulede insanlar ilkel araçlarla ve büyük bir özveriyle çalışıyorlar. Rablarına ulaşmak en büyük motivasyonları.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/6/1671892085801.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.00" width="550" alt="Babil Kulesi - Detay 3" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kulenin 3.katının inşaatı neredeyse bitmiş görünüyor hatta orada bazı çamaşırlar asılı. Karınca yuvasını andıran bu kulede insanlar ilkel araçlarla ve büyük bir özveriyle çalışıyorlar. Rablarına ulaşmak en büyük motivasyonları. <img src="https://images.aposto.com/2022/11/6/1671892171693.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.85" width="550" alt="Babil Kulesi - Detay 4" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">En tepeye gözümüzü kaydırdığımızda bulutları aşan kulenin baş kısmını görüyoruz. İskeleler oval mimari üzerine kurulmuş vaziyette. İnce işçilik denince de Bruegel akla gelmeli.

Yıldızlı Bir Hikâye

Bruegel İtalya seyahatleri sırasında birçok şehir gezme fırsatı buldu. 

Tablodaki Detaylar

We are taking one hairpin turn after another on the mountain road. For the last 15 minutes, we feel like we are on an amusement park train, climbing up, rather than a car ride. In the darkness of the night, we move forward to get to the tomb of Antiochus I, King of Commagene.We start walking from where the driveway ends. We have thermoses in our bags, winter jackets, and some snacks even though it is the middle of summer. When I turn on my headlamp for the walk, which will take about half an hour, I see an ancient 2,000-year-old path paved with stones. Walking on this path in the darkness of the night takes you into a time tunnel. I could be a Commagenean, a Roman, or a Persian in the mountain's darkness. The only thing that distinguishes me from them is the clothes I am wearing and the technological tools I use. But I think they were probably as excited and curious as I was 2,000 years ago when they came to this enormous mausoleum. The Kahta's lights and villages shine in the darkness of the night from afar.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/0/1658684061994.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">After a while, the path ends, and I reach a terrace on top of the mountain. To my right is a flat area overlooking the mountains and the vast Mesopotamian lands behind it, similar to the stage where a temple used to stand. When I turn to the left, I freeze for a while before the giant statues of Nemrut appear in the twilight. I am greeted by a lion guarding the mountain, two eagles, Antiochus the King of Commagene, Commagene the god of fertility, Zeus the God of gods, Apollo, the god of wisdom, son of Zeus, and Heracles, another son of Zeus. Even the heads of the statues, separated from their bodies by earthquakes and natural causes, are the size of an average human being. Behind their torsos rises a 50-meter-high tumulus made of crushed stone. Inside this Tumulus is known to be the burial chamber of Antiochus I, King of Commagene. However, this burial chamber hasn't been reached until today. All the work done in the past had stopped. They have damaging risks to the Tumulus and the statues.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/0/1658684089861.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">The strong wind blowing at 2,150 meters helps me get away from the impressive sculptures and the mystical atmosphere of the twilight. We are now at the end of the Taurus mountain range. After this, the fertile lands of Mesopotamia begin. While waiting for the sunrise in the freezing weather, I think about the Kingdom of Commagene. I am looking for the answer to the question of how a small kingdom sandwiched between the two superpowers of the period, the Persians and the Romans, could leave such a magnificent monument. The answer to my question is so simple: balance. Commagene is a kingdom built on a balance. In order not to be swallowed by these two superpowers, it becomes a cultural and commercial partner of both. With the neutrality policy created, it became the crossroads of the east and the west and prospered with trade. The supreme confusion experienced by the experts who first saw the statues in Nemrut was to encounter Greek gods in Persian clothes.On the other hand, to make his power unshakable, he wants to strengthen his god-king image. He sends reliefs of himself shaking hands with the gods all over the country and attributes sanctity to himself. When Antiochus I died in 34 BC, he had buried next to the Greek and Zoroastrian gods, whom he tried to unite, perhaps because of this sanctity, and even considered his relatives. Of course, as befits a god-king. First, a burial chamber had built for him on the mountain where the temple of the union of the gods was located. According to one theory, he had been cremated, and his ashes were placed in this room. Then, this burial chamber was covered with 30,000 cubic meters of broken stones of 150 meters in age and 50 meters in height, and a new summit had built on the mountain. Moreover, it is estimated that these stones had not obtained from the mountain but from somewhere else. How so many stones had moved up the 2,150-meter-high mountain about 2,000 years ago and what kind of human power was used is a mystery. The task of protecting the tomb is given to the giant god statues placed to the east and west of the tumulus. Thus, Antiochus I continues to unite east and west with his death. Every day the rising sun first greets the statues on the eastern terrace and then says goodbye to the statues on the western terrace as it sets.It's the coldest time of the night, and all we want is to reach the warming rays of the sun as soon as possible. But the view from the east terrace, with our backs to the giant statues, is so mesmerizing that we want to slow down the sunrise and prolong the moment. Now and then I look behind me. And the more the light increases, the more the majesty of the Tumulus and the statues are revealed. The horizon gradually turns from red to yellow, and finally, the night comes to an end.The first rays of light hit the mountain's summit and quickly descend. The sun bursts through the mountains as if in a hurry. The dilemma we all face is whether to watch the sunrise or to watch the light hit the mountain. We take photos not knowing where to turn and watch. As the sun rises, we get rid of the poisonous cold. It is as if we are coming back to life. Apart from the gods and Antiochus I, someone else is permanently on the mountain. When Theresa Goell, the American archaeologist who helped us meet them, passed away, her ashes were scattered in the air from the summit of the mountain by the villagers in the region. Antiochus I has a new neighbor in his eternal resting place.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/0/1658684161059.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.88" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">With slow steps, we walk around the tumulus to the west terrace. The bodies of the statues here are more destroyed. However, some reliefs depicting Antiochus shaking hands with the gods are on display here. Luckily, the west terrace is also empty. The area, which hosts hundreds of people at some sunsets, is as if it was reserved for us. We agree to meet the gods and Antiochus I, the King of Commagene, on the west terrace at sunset one day in the future and start walking down. As I walk to the back of the group, I look back. I am in the shadow of the giant tumulus. I think that maybe this is how Antiochus I found the immortality that humans have been chasing for thousands of years.

Ruta

In pursuit of immortality: Nemrut

Dağ yolunda ardına keskin virajları dönüyoruz. Son 15 dakikadır bir araba yolculuğundan ziyade sürekli yukarı tırmanılan bir eğlence parkı treninde gibiyiz. Gecenin karanlığında Kommagene Kralı I. Antiochus’un mezarına gidebilmek için ilerliyoruz.&nbsp;Araba yolunun bittiği yerden yürümeye başlıyoruz. Çantalarımızda termoslar, yaz ortası olmasına rağmen kışlık ceketler ve bazı atıştırmalıklar var. Yaklaşık yarım saat sürecek olan yürüyüş için kafa lambamı açtığımda taşlarla döşenmiş 2.000 yıllık antik bir patika karşımda beliriyor. Bu yoldan gecenin karanlığında yürümek insanı adeta bir zaman tüneline sokuyor. Dağı saran karanlıkta bir Kommageneli, bir Romalı veya bir Persli olabilirim. Beni onlardan ayıran tek şey üstümdeki kıyafetler ve kullandığım teknolojik aletler. Ancak muhtemelen bu muazzam anıt mezara gelirken 2.000 yıl önce onlar da en az benim kadar heyecanlı ve meraklılardı diye düşünüyorum. Kahta ve köylerinin ışıkları uzaktan gecenin karanlığında parlıyor.&nbsp;<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/2/1646737521938.png" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.80" alt="Nemrut" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bir süre sonra patika sonra eriyor ve dağın üstünde bir terasa varıyorum. Sağımda dağlara ve arkasındaki uçsuz bucaksız Mezopotamya topraklarına bakan, eskiden bir tapınağın yer aldığı sahneye benzer bir düz alan var. Soluma döndüğümde ise Nemrut’un alacakaranlıkta beliren dev heykelleri karşısında bir süre donup kalıyorum. Dağı koruyan bir aslan, iki kartal, Kommagene Kralı Antiochus, bereket tanrısı Kommagene, tanrıların tanrısı Zeus, Zeus’un oğlu bilgelik tanrısı Apollon ve Zeus’un başka bir oğlu Herakles beni karşılıyorlar. Depremler ve doğal nedenlerle gövdelerden ayrılmış heykellerin kafaları bile ortalama bir insan boyutundalar. Gövdelerinin ardında ise yaklaşık 50 metrelik yüksekliğinde, kırma taştan oluşturulmuş Tümülüs yükseliyor. Bu tümülüsün içinde ise Kommagene Kralı I. Antiochus’un mezar odası olduğu biliniyor. Ancak bugüne kadar bu mezar odasına ulaşılabilmiş değil. Eskiden yapılan tüm çalışmalar tümülüse ve heykellere zarar verme riski taşıdığı için durdurulmuş.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/2/1646737565785.jpeg" width="550" alt="Nemrut" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.75" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Heykellerin etkileyiciliğinden ve alacakaranlığın mistik ortamından sıyrılmam için 2.150 metrede esen sert rüzgâr oldukça yardımcı oluyor. Toros dağ silsilesinin artık sonundayız. Bundan sonra Mezopotamya’nın bereketli toprakları başlıyor. Buz gibi havada güneşin doğumunu beklerken Kommagene Krallığını düşünüyorum. Dönemin iki süper gücü olan Persler ve Romalılar arasına sıkışmış ufak bir krallık nasıl böyle görkemli bir eser bırakabiliyor sorusunun cevabını arıyorum. Aslında sorumun cevabı çok basit: denge. Kommagene dengeler üstüne kurulu bir krallık. Bu iki süper güç tarafından yutulmamak için ikisinin de kültürel ve ticari olarak ortağı oluyor. Oluşturduğu tarafsızlık politikasıyla hem doğunun hem de batının kavşak noktasına dönüşüyor ve ticaretle zenginleşiyor. Zaten Nemrut’daki heykelleri ilk gören uzmanların yaşadığı en büyük kafa karışıklığı Pers kıyafetli Yunan tanrılarıyla karşılaşmak.&nbsp;Öte yandan iktidarını sarsılmaz hâle getirmek için de tanrı-kral imajını kuvvetlendirmek istiyor. Ülkenin dört bir yanına tanrılarla el sıkışan kabartmalarını yollatıp kendine bir kutsiyet yüklüyor. Her iktidar sahibi gibi ölümsüzlüğü isteyen I. Antiochus milattan önce 34 yılında hayatını kaybettiğinde ise belki de bu kutsiyetten dolayı birleştirmeye çalıştığı hatta akrabaları olarak gördüğü Yunan ve Zerdüşt tanrılarının yanına gömülüyor. Tabii bir tanrı krala yakışır şekilde. Öncelikle tanrıları birleştirdiği tapınağın yer aldığı dağda kendisine bir mezar odası yapılıyor. Bir &nbsp;teoriye göre yakılıyor ve külleri bu odaya yerleştiriliyor. Daha sonra 150m çağında, 50 metre yüksekliğinde 30.000 metreküp kırık taşla bu mezar odasının üstü kapatılıyor ve dağa yeni bir zirve yapılıyor. Üstelik bu taşların dağdan değil başka bir yerden elde edildiği tahmin ediliyor. Bu kadar taşın günümüzden yaklaşık 2.000 yıl önce 2.150 metre yükseklikteki dağa nasıl çıkartıldığı ve nasıl bir insan gücü kullanıldığı ise tam bir gizem. Mezarı koruma görevi ise tümülüsün doğu ve batısına yerleştirilmiş dev tanrı heykellerine veriliyor. Böylece I. Antiochus doğu ile batıyı ölümüyle birleştirmeye devam ediyor. Her gün doğan güneş önce doğu terasındaki heykelleri selamlıyor sonra da batarken batı terasındaki heykellerle vedalaşıyor.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/2/1646737625653.jpeg" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.88" alt="Nemrut" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Gecenin en soğuk vaktindeyiz, tek istediğimiz bir an önce güneşin ısıtıcı ışıklarına kavuşmak. Ancak doğu terasında, sırtımızı dev heykellere dönerek izlediğimiz manzara o kadar büyüleyici ki bir yandan da güneşin doğuşunu yavaşlatarak anın keyfini uzatmak istiyoruz. Arada arkama bakıyorum, ışık arttıkça Tümülüs ve heykellerin görkemi daha da ortaya çıkıyor. Ufuk giderek kızıldan sarıya dönüyor ve sonunda gece sona eriyor.&nbsp;İlk ışıkları dağın zirvesine vuruyor ve hızla aşağı iniyor. Güneş sanki acelesi varmış gibi davranarak dağların arasından adeta fırlıyor. Hepimizin içinde bulunduğu ikilem gün doğumunu mu yoksa ışıkların dağa vuruşunu izlemek mi. Nereye dönüp izleyeceğimizi bilemeden fotoğraflar çekiyoruz. Güneş yükseldikçe zehir gibi soğuktan kurtuluyoruz. Adeta yeniden hayata dönüyoruz. Aslında tanrılar ve I. Antiochus dışında biri daha daimi olarak dağda bulunuyor. Onlarla kavuşabilmemizi sağlayan Amerikalı arkeolog Theresa Goell ise hayata gözlerini yumduğunda külleri bölgedeki köylüler tarafından dağın zirvesinden havaya serpiliyor. I. Antiochus’un ebedî istirahatgahında yeni bir komşusu daha oluyor.&nbsp;Yavaş adımlarla tümülüsün çevresinden yürüyerek batı terasına geçiyoruz. Buradaki heykellerin vücutları daha tahrip olmuş durumda. Ancak I. Antiochus’un kendini tanrılarla el sıkışırken resmettirdiği kabartmaların bazıları burada sergileniyor. Şansımıza batı terası da bomboş. Bazı gün batımlarında yüzlerce kişiyi ağırlayan alan sanki bize özel ayrılmış durumda. İleride bir gün, gün batımında bu defa batı terasında tanrılarla ve Kommagene Kralı I. Antiochus’la buluşmak üzere sözleşip aşağı inmeye başlıyoruz. Grubun en arkasında giderken arkaya bakıyorum. Dev Tümülüsün gölgesindeyim. İnsanın binlerce yıldır peşinden koştuğu ölümsüzlüğü belki de I. Antiochus böyle bulmuştur diye geçiriyorum aklımdan.

Ölümsüzlüğün peşinde: Nemrut

1998 yılında bütün metalcilerin en azından hayatında bir kere uğradığı Akmar Pasajı'na yapılan baskını ve buna sebep olan bir nevi cadı avına benzeyen satanist avını hatırlayanlarınız vardır. Henüz ortaokula giden bir ergen olarak, o yıl Şebek Heavy Metal Fanzinlerim yakılmıştı. Bununla kurtulduğuma seviniyordum, çünkü metal müzik dinlemem neyse ki yasaklanmamıştı.Böyle bir av devam ederken Türkiye’de heavy metal müzik üretmeye ve konserler verilmeye devam edildi. Düşününce büyük bir şey... Ortadoğu ve Avrupa’nın ortasında kalmış Türkiye’de yaşadıklarımıza bakınca, Montesquieu’nün coğrafyanın gündemimizi belirlediği tezini onayladığımı belirtmeliyim. Zira yaşadıklarımız Avrupa ve Ortadoğu'nun tam bir karışımı.Zor şartlar altında müzik yapmanın ve daha spesifik olarak heavy metal müzik yapmanın ne demek olduğunu bu sebeple Türkiye’de az buçuk biliyoruz. Lakin bugün sizi Afganistan ve Suudi Arabistanlı heavy metal gruplarına götürmek istiyorum.İlki Suudi Arabistanlı black metal grubu Al Namrood (Babil Kralı Nemrut). Bildiğiniz gibi black metal, Norveç’te Hristiyan dinine karşı doğmuş bir metal müzik türevi. Sözlerinde genellikle satanik unsurlar bulunan oldukça sert, scream vokalli bir müzik türevi. Bir black metal grubunun şarkılarını dinlemeden hangi müziği icra ettiklerini yüzlerine bakarak hemen anlayabilirsiniz. Bu kolay anlaşılırlık siyah-beyaz makyajlarından geliyor. Ve Norveç hükümeti black metal müziği Norveç’in geleneksel müzikleri olarak kabul etmiş, ders kitaplarına da eklemiştir.Şimdi esas can alıcı nokta böylesi bir müzik tarzının Suudi Arabistan’da icra edilmesi bana göre. Al Namrood black metal grubunu ilk dinlediğimde inanamamıştım. Çünkü çıktıkları ilk günden günümüze kadar varlıklarını sürdürebilmiş bir grup olmuş Al Namrood. Grup üyelerinin tabii ki takma isimleri var. Bu diğer black metal gruplarının da takip ettiği bir uygulama olabiliyor (hip-hop grupları gibi). Çalıştıkları prodüksiyon şirketinin adı: Sheytan Productions. Grup bugüne kadar yedi albüm ve üç single &amp; EP çıkarmış. Şarkı sözleri Arapça. Fakat düşününce Al Namrood, bırakın Suudi Arabistan’da black metal müzik icra etmeyi, sözlerini de anadillerinde yazıyor. Yani kimsenin sözlerinde ne yazdığını anlamaması mümkün değil. Sözleri genellikle politik ve ek olarak sözlerde İslam öncesi dinlerinden ve Arap tarihinden motifler de var.Afganistan’dan öncelikle Aryana Sayeed’den bahsetmek istiyorum. İcra ettiği müzik tarzı bana Şebnem Ferah’ı hatırlattı. Fakat sözleri sert ve eleştirel. Kanat şarkısı haricinde ana akım müzik icra ettiğini anlıyorum. Gitaristinin de kadın olması ayrıca tebrik edilesi. (Kliplerine için <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=xPmij7P-7Gs" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.) Afganistan’daki düzeni ne kadar eleştirdiklerini anlamak için Deri-Farsçası bilmeye gerek yok, klip yeterince iyi ifade ediyor. Ağustos ayında gerçekleşen rejim değişikliği ardından tahmin edildiği gibi Aryana Sayeed, Afganistan’dan kaçmak zorunda kalmış. Anladığım kadarıyla kendisi şimdi Türkiye’de.Afganistan’dan bir diğer grup ise Afreet. İlk albümleri grindcore tarzı sanıyorum fakat yine rejim değişikliği ardından yayınladıkları klipleri My Land is Breaking&nbsp;harika bir müzikal altyapıya sahip. Bana İsveç death metal grubu Soilwork’ü hatırlattı. Klibin girişinde şarkıdan elde edilecek gelirin Afganistan’dan kaçmak zorunda kalan müzisyenlere verileceği bilgisi paylaşılıyor. Ve inanın izlerken ve sözlerini dinlerken gözyaşlarıma hakim olamadım. Şöyle söylüyorlar: Yalnız mı ölmeliyiz, korkarak mı ölmeliyiz? Kimse bizi hatırlayacak mı veya isimlerimizi?<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=Trlz9C9vpEM" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2021/9/2021-10-15T18:17:57.672Z.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

Nemrut ile ilgili hikayeler