<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mutlaka göz atın:</h3>🗞 Quando: <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/metanin-yapay-zeka-handikapi-sirketin-hisseleri-neden-cakildi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Meta’nın yapay zeka handikapı: Şirketin hisseleri neden çakıldı?</a> | Doğa Yurduneri&nbsp;🗞 Spektrum:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/japonyanin-ilk-kadin-basbakani-sanae-takaichi-hakkinda-neler" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Japonya'nın ilk kadın başbakanı: Sanae Takaichi hakkında neler biliyoruz?</a>&nbsp;🗞 Angst:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/ritueller-istatistikler-ve-takviyelerle-mukemmel-uykunun" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sleepmaxxing: Ritüeller, istatistikler ve takviyelerle mükemmel uykunun peşinde</a> | Deniz Aytekin&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir önceki sayı:</h3>🧬 <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/longevity-sektoru-uberin-turkiye-yatirimi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Longevity sektörü, Uber’in Türkiye yatırımı</a>&nbsp;📱 Son olarak:&nbsp;Aposto'nun <a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/company/apostoinc/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">LinkedIn</a> ve <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/@apostonews" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YouTube</a> hesabını takip etmeyi unutmayın!

Pareto

<img src="https://images.aposto.com/2025/9/5/1761947536584.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sleepmaxxing: Ritüeller, istatistikler ve takviyelerle mükemmel uykunun peşinde</h1>"Lookmaxxing", "gymmaxxing" gibi her deneyimi en üst seviyeye taşıma akımlarına bir de "sleepmaxxing" yani mükemmel uyuma merakı eklendi. Hayati verileri ölçen alet ve uygulamalar, yatmadan önce yapılması “önerilen” ve saatler süren uyku ritüelleri, meditatif içerikler, gıda takviyeleri derken “kaliteli uyku” dev bir pazara dönüştü. Peki tüm bu uğraşın bir karşılığı var mı?Yazı: Deniz AytekinSilikon Vadisi’nin tercihi” olarak anılan EightSleep gece boyunca kullanıcıların nabız, nefes alma ritmi ve vücut sıcaklığını ölçen ve ortamı optimize eden bir uyku seti. 5.500 dolarlık sensörlerle kaplı alez ve entegre hoparlörlü yatak tabanına ek olarak 1.000’er dolarlık ısı ayarlı battaniye ve yastık kılıfları ile yıllık 400 dolarlık uygulama aboneliği karşılığında otomatik ısı ve nem ayarı, horlama önleyici ve okuma modu için ayarlanabilir yatak başı yüksekliği, uykuya dalmayı kolaylaştırıcı meditatif podcast kayıtları, hafif titreşimle uyanma, yatağın iki tarafını farklı sıcaklıklarda tutma gibi deneyimler sunuyor.“Mükemmel uyku”yu bir teknoloji paketi olarak satan EightSleep’in vadettiği rüya deneyimi hafta başında kesintiye uğradı. AWS Cloud’a (Amazon Web Services) bağlı olarak çalışan sistem, Amazon’un veri merkezlerinden biri sabah 03.00 sularında çevrimdışı olunca çöktü. Bazı kullanıcılar yatak derin uyku soğuğunda kaldığı için titreyerek bazıları 40 derece üzerinde sabitlenen yatak sıcaklığı nedeniyle ter içinde uyandı; bazıları yatağın yükseltilmiş baş kısmını indiremedi. Uyku setinin manuel düğmeleri de bulut sistemine bağlı olduğundan birçok EightSleep kullanıcısı uykuya salondaki kanepede devam etmek zorunda kaldı. Kesinti kısa sürse de bu olay mükemmel uyku deneyimini idealize eden kişiler ve optimizasyonu için sürekli yeni alet ve uygulamalar geliştirilen "sleepmaxxing" akımının işlevselliği ile ilgili tartışmaları gündeme getirdi.Dış görünüş ve spor salonu deneyimini “en iyi hâle” getirmek üzere tüyoların sıralandığı lookmaxxing ve gymmaxxing akımlarının ardından çıkan sleepmaxxing meraklıları sayesinde uyku teknolojileri pazarı 29,3 milyar dolarlık bir hacme ulaştı. Tahminlere göre bu değer 2034 yılına kadar dört kattan fazla büyüyerek 135 milyar doları bulacak. <p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#c0e5a0" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#c0e5a0 !important;color:#090909 !important" href="https://aposto.com/s/ritueller-istatistikler-ve-takviyelerle-mukemmel-uykunun?a=customButton" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(192, 229, 160) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YAZININ DEVAMI</a>

Angst

“Silikon Vadisi’nin tercihi” olarak anılan EightSleep gece boyunca kullanıcıların nabız, nefes alma ritmi ve vücut sıcaklığını ölçen ve ortamı optimize eden bir uyku seti. 5.500 dolarlık sensörlerle kaplı alez ve entegre hoparlörlü yatak tabanına ek olarak 1.000’er dolarlık ısı ayarlı battaniye ve yastık kılıfları ile yıllık 400 dolarlık uygulama aboneliği karşılığında otomatik ısı ve nem ayarı, horlama önleyici ve okuma modu için ayarlanabilir yatak başı yüksekliği, uykuya dalmayı kolaylaştırıcı meditatif podcast kayıtları, hafif titreşimle uyanma, yatağın iki tarafını farklı sıcaklıklarda tutma gibi deneyimler sunuyor.“Mükemmel uyku”yu bir teknoloji paketi olarak satan EightSleep’in vadettiği rüya deneyimi hafta başında kesintiye uğradı. AWS Cloud’a (Amazon Web Services) bağlı olarak çalışan sistem, Amazon’un veri merkezlerinden biri sabah 03.00 sularında çevrimdışı olunca çöktü. Bazı kullanıcılar yatak derin uyku soğuğunda kaldığı için titreyerek bazıları 40 derece üzerinde sabitlenen yatak sıcaklığı nedeniyle ter içinde uyandı; bazıları yatağın yükseltilmiş baş kısmını indiremedi. Uyku setinin manuel düğmeleri de bulut sistemine bağlı olduğundan birçok EightSleep kullanıcısı uykuya salondaki kanepede devam etmek zorunda kaldı. Kesinti kısa sürse de bu olay mükemmel uyku deneyimini idealize eden kişiler ve optimizasyonu için sürekli yeni alet ve uygulamalar geliştirilen "sleepmaxxing" akımının işlevselliği ile ilgili tartışmaları gündeme getirdi.<img src="https://images.aposto.com/2025/9/5/1761915982698.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">EightSleepDış görünüş ve spor salonu deneyimini “en iyi hâle” getirmek üzere tüyoların sıralandığı lookmaxxing ve gymmaxxing akımlarının ardından çıkan sleepmaxxing meraklıları sayesinde uyku teknolojileri pazarı 29,3 milyar dolarlık bir hacme ulaştı. Tahminlere göre bu değer 2034 yılına kadar dört kattan fazla büyüyerek 135 milyar doları bulacak.Yakın geçmişe kadar uyku kalitesini artırmak için yapılacaklar listesinin ilk sıralarında ekran süresini azaltmak, telefon ve tableti yatak odasına sokmamak ve yatmadan iki saat önce ekrana bakmayı bırakmak gibi seçenekler bulunurken “iyi uyumanın” sırrı gece boyunca ses ve hareketlerimizi, vücut verilerimizi kaydeden ve gerekirse müdahale eden alet ve uygulamaları kullanmaya dönüştü. Teknoloji artık uykunun düşmanı değil olmazsa olmaz eşlikçisi&nbsp;olarak sunuluyor, daha doğrusu pazarlanıyor.Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi’nin yeni teknolojiler komitesinde görev yapan doktor Shalini Paruthi, hastalarının çoğunun uyku teknolojisini meditasyon ve hikaye anlatımı platformları aracılığıyla kullandığını söylüyor. Calm uygulamasına sahip olanlar, Cillian Murphy ve Harry Styles’ın anlattığı Dream With Me (Benimle Rüya Gör) adlı hikayelerini, Matthew McConaughey’nin “evrenin gizemleri” üzerine konuşmalarınıı veya Travis Kelce’nin annesi Donna’nın futbol hikayelerini dinleyerek uykuya dalabiliyor. Paruthi’ye göre cihazlar artık uykunun her alanına nüfuz etmiş durumda: Oura Ring ve Apple Watch&nbsp;gibi giyilebilir cihazlar kullanıcıların hayati göstergelerini izliyor. Kırmızı ışık lambaları uykulu hissettirmeyi amaçlıyor, beyaz gürültü makineleri fon müzikleri çalıyor, güneş ışığını taklit eden alarmlar insanları yavaşça uyandırıyor. Gece boyunca kullanıcıların kaç kez sağdan sola döndüğünü, nefes alıp verme hızını, nabzını, çıkardığı sesleri kaydeden ve bu verilere göre uyku kalitesini puanlayıp tavsiyelerde bulunan onlarca uygulama var. Çoğunun verilerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı ve bu tavsiyeleri hangi çalışmalara dayanarak hazırladığı ise meçhul.<img src="https://images.aposto.com/2025/9/5/1761916388714.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.66" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynağı belirsiz tavsiyelerin havada uçuştuğu bir başka platform ise TikTok. Uyku rutinini mükemmel hâle getirdiğini iddia eden kullanıcılar her gün uyku reçeteleri içeren binlerce video yayımlıyor. Sleepmaxxing etiketiyle yayımlanan 40 bine yakın video 35 milyon civarında izlenme almış durumda. “Kaliteli uyku” ile ilgili diğer etiketler de eklendiğinde video sayısı 100 binleri, izlenme sayısı 100 milyonları buluyor. Bu tüyolar arasında uyumadan birkaç saat önce kafein almayı ve yemek yemeyi bırakmak, yatak odasında uyku hijyeni sağlamak, yatmadan önce kivi yemek, uyku getiren “sleepy girl mocktail”leri hazırlamak, ASMR ya da beyaz gürültü kayıtları dinlemek, uyku günlüğü tutmak, ağır battaniye ve karartıcı perdeler kullanmak gibi zararsız tavsiyelerin yanında burun deliği genişletici kullanmak, yatarken burundan nefes almak için ağzı bantlamak gibi tehlikeli olabilecek öneriler de bulunuyor. Uzmanlar uyku apnesi ya da belirli alerjilerden muzdarip kişilerin uyurken ağzını bantlaması hâlinde nefes almasının tamamen durabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Bu etiketlerle video üreten TikTok kullanıcıları ayrıca melatonin, magnezyum, threonate gibi maddeler içeren, uyku kalitesini artırdığı ve içerikleri şüpheli şekerleme ve takviye satışı da yapıyor. Bazı kişilerde uyku kalitesini artırmaya yarayan magnezyumun bazı bünyelerde insomnia’yı artırdığı, melatoninin jet-lag ya da tek seferlik uykusuzluğu gidermek için faydalı olduğu ancak uzun süreli kullanımının böyle bir işlevi olduğuna dair bir kanıt olmadığı biliniyor.<img src="https://images.aposto.com/2025/9/5/1761916496211.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.68" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bilen bilir, uyku kovaladıkça kaçar. Vücut verilerini kayıt altına alarak uyku kalitesini “ölçen” uygulamalar da uzmanlar tarafından hem doğru verileri sağlamaması hem de kullanıcılar üzerinde baskı ve kaygı oluşturarak uykuya dalmayı zorlaştırabileceği nedeniyle eleştiriliyor. Londra’daki Guy’s Hastanesi’nde uyku bozuklukları uzmanı olarak görev yapan nörolog Dr. Guy Leschziner, akıllı telefonlardaki uyku izleme uygulamalarının kullanıcılarda endişe ve takıntı yaratarak ters etkiye sebep olduğunu, kullanıcıları bu uygulamalardan uzak durmaya ikna etmekte zorlandıklarını söylüyor. Leschziner, çoğu uygulamanın klinik olarak doğrulanmadığını ve yalnızca hareketi ölçtüğünü, dolayısıyla uykunun kalitesi hakkında gerçek bir bilgi vermediğini&nbsp;belirtiyor.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">“Eğer yorgun uyanıyorsanız ve yeterince uyuyamadıysanız bir sorununuz olduğunu zaten bilirsiniz. Ama her sabah dinlenmiş hissediyor, gün boyu uyanık kalabiliyor ve her gece aynı saatte uyuyabiliyorsanız, muhtemelen kendi bünyeniz için yeterince uyuyorsunuzdur ve size ne yapmanız gerektiğini söyleyecek bir uygulamaya ihtiyacınız yoktur.”</blockquote>Araştırmalar, çoğu insan için ideal uyku süresinin yaklaşık sekiz saat olduğunu gösterse de bu süre kişiden kişiye büyük farklılık gösteriyor. Doğal olarak daha az uykuya ihtiyaç duyan kişiler, yeterince uyumadıklarına dair uyarı aldıklarında plasebo etkisinin tersi diyebileceğimiz nocebo etkisi yaşayabiliyor; yani olumsuz bir beklenti, kişinin kendini gerçekten kötü hissetmesine yol açabiliyor.Leschziner, uyku kalitesini ölçme merakının aslında hayatın her yönünü sayılara dökme, “yaşamı metrikleştirme” eğiliminin bir parçası olduğunu vurguluyor ve şöyle diyor:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">“Neredeyse hepimiz sürekli kaç adım attığımızı, kaç çevrimiçi arkadaşımız olduğunu, ne kadar para harcadığımızı takip ediyoruz. Adımlarınızı ölçüp yeterince yürümemiş olduğunuzu fark ederseniz, biraz daha egzersiz yaparsınız. Ama uykuyla ilgili bu tür takıntılı bir ruh hâline girdiğinizde, uyku deneyimini daha da zorlaştırırsınız.”</blockquote>Giderek daha fazla insan, giyilebilir cihazlar aracılığıyla uykularına ve diğer sağlık ölçümlerine ilişkin günlük verilere erişebildiği için, objektif olarak iyi uyuyan biri bile uykusunu “daha da optimize etme” konusunda gereksiz biçimde kaygılanabiliyor. Harvard Health Publishing’den psikiyatr Eric Zhou’ya göre dinlendirici bir uykuya öncelik vermek elbette takdire değer, ancak mükemmelliği hedeflemek sorunlu. Her gece kusursuz bir uyku çekmeye çalışmak ise gerçekçi olmayan bir hedef. Sleepmaxxing kültürünün özünde ise mükemmel uykuya yönelik sağlıksız bir takıntıyı tanımlamak için kullanılan orthosomnia terimi bulunuyor.

"Lookmaxxing", "gymmaxxing" gibi her deneyimi en üst seviyeye taşıma akımlarına bir de "sleepmaxxing", yani mükemmel uyuma merakı eklendi. Hayati verileri ölçen alet ve uygulamalar, yatmadan önce yapılması “önerilen” ve saatler süren uyku ritüelleri, meditatif içerikler, gıda takviyeleri derken “kaliteli uyku” dev bir pazara dönüştü. Peki tüm bu uğraşın bir karşılığı var mı?

Sleepmaxxing ile ilgili hikayeler