Türkiye’nin bitmek bilmeyen politik ve hukuksal krizler sarmalında çoğunlukla kafamızı kaldırıp dünyada tartışılan önemli konulara zaman ayıramıyoruz. Gerçekten de Ahmet Hamdi Tanpınar’ın dediği gibi, “Türkiye evlatlarına kendinden başka bir şeyle meşgul olma imkanını vermiyor.” Ancak dünyada iklim değişikliği, ABD-Çin ticaret savaşları, Gazze’deki İsrail zulmü gibi pek çok önemli olay yaşanıyor ve yoğun şekilde tartışılıyor. Bu konulardan biri de elbette yapay zeka.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yapay zeka üzerine aslında Türkiye’de de çok yazılıp çizildi, ne olduğuna dair herkesin bir fikri oldu ve hatta günlük hayatımızda da bilerek veya bilmeyerek onu kullanmaya başladık. Getirdiği yenilik ve kolaylıkların yanında yapay zeka nedeniyle çok yakın zamanda işini kaybetme tehlikesi yaşayan milyonlarca çalışanın, özellikle de beyaz yakalının olduğu çokça konuşuldu ve halen de <a fr-original-style="" href="https://edition.cnn.com/2025/05/29/tech/ai-anthropic-ceo-dario-amodei-unemployment#:~:text=Amodei%20believes%20the%20AI%20tools,he%20told%20Axios%20on%20Wednesday." style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konuşulmakta</a>.&nbsp;</li></ul>Daha az konuşulan konulardan biriyse&nbsp;yapay zekanın gençlerin düşünme kapasitesi ve eğitimiyle ilgili kısmı. Bir süredir aklımda olan bu yazıyı, Brookings Enstitüsü Evrensel Eğitim Merkezi Direktörü Rebecca Winthrop’un katıldığı Ezra Klein’ın podcast <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=HQQtaWgIQmE" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">programını</a> dinledikten sonra artık yazmaya karar verdim.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Orta ve yüksek eğitim arasındaki fark</h2>Anayasa hukuku, hukuk fakültelerinin birinci sınıfında okutuluyor. Bu nedenle, liseden çıkıp üniversite eğitimine yeni başlamış öğrencilerin ilk karşılaştıkları hocalardan biri oluyorum. Bu fırsatla, ilk derste kendilerine verdiğim mesajlardan biri, lise ve üniversite eğitiminin birbirinden 180 derece farklı olduğu. Şöyle ki lise eğitiminin amacı, devlet politikaları çerçevesinde öğrenciye belli bilgiler yüklemek. Buna bağlı olarak, bir lise öğretmeninin başarı kriteri, müfredattaki bilgilerin öğrencilere yeterli seviyede yüklenip yüklenmediği.&nbsp;Üniversite ise bilginin tek taraflı şekilde aktarıldığı değil, çok taraflı şekilde üretildiği bir yer. Bu üretim sürecine öğrenci de katılıyor. Bu nedenle, bir üniversite hocasının amacı veya başarı kriteri belli bir bilginin öğrenciye aktarılıp aktarılmaması değil, diyalektik denilen yöntem çerçevesinde öğrencinin verilen bilgileri sorgulamasını, doğrulamasını veya yanlışlamasını sağlamak. Böylece elimizdeki bilimsel verinin antitezlerle sınanmasına, yanlış ve eksiklerinin bulunması ve giderilmesine, böylece üretilen yeni bilgilerle bilimi ilerletmeye çalışıyoruz (ya da en azından çalışmamız gerekiyor).&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Öğrenciler üniversiteye yabancılaştı</h2>Ancak son yıllarda bu bilgi üretim sürecinde epeyce zorlandığımızı hissediyorum. Sadece Türkiye’de değil, dünya genelinde de üniversite öğrencilerinin önemli bir kısmında bir yabancılaşma seziliyor. Yabancılaşmadan kastım şu: Normalde neden bir öğrenci uğraşıp didinip, sınavlara girip, oldukça büyük meblağlar ödeyip üniversiteye gider? Bu bilgi üretim sürecine katılmak ve daha sonraki hayatında bu alışkanlığı işyerinde pratiğe dökerek bir kariyer yapmak için, değil mi?&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dolayısıyla, bir üniversite öğrencisinin önce çeşitli bilgileri edinme (tez), sonra bunları başka bilgilerle karşılaştırma (antitez) ve böylece kendi düşüncesini oluşturma (sentez) yapma konusunda bir motivasyonunun ve açlığının olması gerekir. Eğer böyle bir açlığınız yoksa üniversitede de işiniz yok demektir. Gidip düşünsel yükü olmayan bir meslek edinebilirsiniz.</li></ul>Ancak son yıllarda giderek artan şekilde görülen, gençlerin üniversitede öğrenci olmak istemekle beraber bu düşünsel süreci, yani diyalektik yöntemin ilk iki aşamasını reddettiği. Tabii böyle olunca da üçüncü aşama olan “kendi düşüncesini oluşturma” hiçbir zaman gerçekleşmiyor.&nbsp;İstatistiklerle de <a fr-original-style="" href="https://www.dogrulukpayi.com/bulten/turkiye-de-2022-de-dort-kisiden-ucu-kitap-okumadi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">desteklenen</a> şekilde, artık öğrencilerin çoğu ne uzun makale ne de kitap okuyor. Gençler arasında uzun ve zor metinlere yönelik bir isteksizlik, motivasyonsuzluk ve dikkat eksikliği görülüyor. Onlara göre her şey kısa, çabuk ve özet olmalı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nesiller arasında oluşan fark</h2>Bu durum yeni nesillerle eskiler arasında şöyle bir fark yaratıyor: Evet, yeni nesiller bilgiye ulaşma ve yapay zekaya doğru komutları verme konusunda eski nesillere göre daha iyi. Bu anlamda ilginç şekilde, eskiden daha yaşlı insanlara çalışmaları, deneyimleri ve bunlardan çıkardıkları bilgiler nedeniyle gösterilen saygının dayanağı zayıflıyor. Bilgiye erişim anlamında gençler artık eski nesillere ihtiyaç duymuyor ve hatta yeni teknolojilere adaptasyon bakımından onlardan çok daha iyi olduklarını hissediyor ki bu, çoğunlukla doğru.&nbsp;Bununla birlikte, bilgiye erişebilme “bilgili” olmak anlamına gelmiyor. Gençler, bir bilgiye ihtiyaç duyduklarında Google’lıyor, bulduğu kısa metni okuyor, eğer metin uzunsa yapay zekaya özetlettiriyor ve sonra hayatlarına devam ediyor. Örneğin, bir yerde “faydacılık” kelimesini duyuyor, arama motoruna yazıyor. Tanımını okuyup “bilgilendiğini” düşünüyor ve sayfayı kapatıyor. O bilginin önünü, arkasını, geçmişini, ilişkili olduğu toplumsal ve ekonomik şartları vs. öğrenmiyor. Bunların gerçekten öğrenilmesi ve “bilinmesi” için, yani o tekil bilgi adacığının diğer bilgi adacıklarıyla arasındaki bağın kurulması için “uzun” kitapların ve “zor” metinlerin okunması gerekiyor. Oysa buna “zamanı yok.”Rebecca Winthrop’un işaret ettiği üzere gençliğinde yapay zeka, Google ve hatta internet olmayanlar (40+lar), üniversite eğitimi boyunca sevmese de veya sıkıcı bulsa da zorla o kalın kitapları ve anlaşılması için kafa patlatılan veya sabahlara kadar arkadaşlarla tartışılan metinleri okumak zorunda kaldı. Bu, beynimizin anlamlandırma, bağlantı kurma ve içeriğe oturtma kaslarını güçlendirdi.&nbsp;Ancak yeni nesil bu kası geliştirmek yerine, yani bir bilgiyi diğer bilgilerle birlikte düşünmek, karşılaştırmak, çarpıştırmak ve buradan kendi düşüncesini üretmek yerine, bunu yapay zekaya yaptırıyor. Bu nedenle, küresel olarak yüksek öğretimdeki öğrencilerde beynin diyalektik düşünme kası&nbsp;gelişmiyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yapay zekanın bilişsel etkisi yayılıyor</h2>Bunları söylerken her türlü yeniliğe muhafazakar bir refleks gösteren yaşlı biri gibi göründüğümün farkındayım. Ama aslında yapay zekanın son derece faydalı bir yenilik olduğunu düşünüyorum ve zaten kendim de kullanıyorum (daha geçen gün buzdolabındaki malzemelerden bana bir tarif üretmesini istedim ve ortaya muhteşem bir çorba çıktı).&nbsp;Tıp, bankacılık, meteoroloji, hukuk ve daha pek çok alanda verimliliği inanılmaz şekilde artıran bir araç yapay zeka. Nitekim bu alanlarda çalışan üst kademe yöneticiler, yani eski nesiller, onu oldukça etkili şekilde kullanmaya başladı. Ancak yeni nesiller, üniversite eğitimleri aracılığıyla bu ve diğer alanlardaki kariyerlerini edinirken düşünmeyi bırakıp yapmaları gerekenleri yapay zekaya yaptırmaya başladı.&nbsp;Örneğin, Hayvan Hakları dersinde öğrencilere bir ödev versem ve desem ki “Singer ve Francione’nin düşüncelerini karşılaştıran bir metin hazırlayın.” bazı öğrenciler bu iki yazarın metinlerini okumak yerine, bu soruyu doğrudan yapay zekaya sorup çok kısa bir süre içerisinde ödevi hazırlayabilir.&nbsp;Bu bir tür kopya mıdır? Evet. Ama derdim o değil. Derdim şu: Bu öğrenciler ödevi, Singer ve Francione’nin fikirlerini ve gerekçelerini “öğrenmeden ve anlamadan” hazırlamış olacakları için sentez yapıp kendi düşüncelerini oluşturamazlar. Böylece aslında, kendileri farkına dahi varmadan, bütün üniversite eğitimine ve hatta üniversite kavramına yabancılaşırlar.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yapay zeka üniversite öğrencileri için bir tehdide dönüşüyor</h2>Buna bağlı olarak, uzun ve zorlu okumalar gerektiren bir ödevini yapay zekaya yaptıran öğrenci, eğer mezun olduktan sonra, örneğin, akademisyen olmak istiyorsa olamaz. Zira üniversitede edinmesi gereken diyalektik düşünme pratiğini hiçbir zaman elde edememiş olur. Beyninin o kası hiç gelişmemiştir.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Akademisyenliğe değil de eğer (böyle bir meslek yok ama örneği devam ettirmek için diyelim ki) “iki düşünürün fikirlerini karşılaştırma” işine başvuracak olsun; yine işe alınmaz çünkü yapay zeka o işi zaten yapıyor.</li></ul>Nitekim Anthropic’in CEO’su Dario Amodei, yapay zeka nedeniyle işini en önce kaybedecek veya hiç işe alınmayacak olanların yeni mezun beyaz yakalılar olduğu ve buna bağlı olarak gelecek 5 yıl içinde işsizliğin %20 artacağı öngörüsünde bulunuyor. Yapay zeka geliştikçe bu sayı giderek artacak. Dolayısıyla yapay zeka, belki eline silah alıp bizi öldürmeyecek ama başka yollarla toplumlarımızın ve hatta medeniyetimizin çöküşüne neden olma ihtimali yüksek.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hangi önlemler alınabilir?</h2>Kabul edelim, yapay zeka günümüzün bir gerçeği ve giderek güçleniyor. Buna direnmek anlamsız. Yapabileceğimiz şey, bu yeni duruma uyum sağlamak. Ancak bu, ona teslim olup bilinçsiz ve kimliksiz varlıklara dönüşmemiz anlamına da gelmiyor. Öncelikle, beynimizin yeni fikir üreten ve kendimiz olmamızı sağlayan kaslarını güçlendirmemiz gerekiyor. Bunun için de ekran süremizi azaltıp, buradan kazandığımız zamanı uzun metinler okumaya ve düşünmeye ayırmamız iyi bir başlangıç olur.&nbsp;Sadece akademik veya bilimsel metinler değil, roman okumak da bu konuda yardımcı olacaktır. Instagram’da veya başka bir yerde paylaşmak amacıyla değil, sırf yürümek için yürümek, sırf doğada olmak için doğada olmak ya da sırf spor yapmak için spor yapmak beynin sakinleşmesi ve dikkat dağınıklığının engellenmesi için son derece olumlu hareketler. Tabii bunları yaparken telefonun uçak moduna alınması veya kapatılması çok önemli.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu konularda Johann Hari’nin Çalınan Dikkat&nbsp;kitabını tavsiye ederim.</li></ul>Üniversitede eğitim gören gençlerin yapay zekanın kendilerini “aptallaştırmasına” izin vermemesi gerekiyor. Bir bilgiyi her Google’ladığınızda ya da yapmanız gereken bir araştırmayı yapay zekaya yaptırdığınız her seferde, üniversite yıllarınızı çöpe attığınızı, kendi düşüncenizi üretme kapasitenizi azalttığınızı, bu nedenle kendinizi var etme hakkınızı yine kendi elinizle kısıtladığınızı ve pratik olaraksa, mezuniyet sonrasındaki iş imkanlarınızı azalttığınızı bilin. &nbsp;Telefonunuzu kapatın ve çıkın, gezin, okuyun, yürüyün, buluşun, konuşun, tartışın, eğlenin… Yapay zekanın gümbür gümbür geliyor oluşuna insanlığınızı ve organik zekanızı yükselterek direnin.

Quando

Yapay zekanın sayısız riski ve faydası bolca tartışıldı. Daha az konuşulan konulardan biriyse yapay zekanın gençlerin düşünme kapasitesi ve eğitimiyle ilgili etkisi. Yapay zeka yaygınlaştıkça bilgiye ulaşmak kolaylaşıyor ancak gençlerin bilgiyi anlamlandırma ve sentezleme becerileri zayıflıyor. Bu zihinsel tembelleşme, üniversite eğitimini de kökünden dönüştürüyor. Peki ne yapmalı?

Yapay zeka çağında üniversite eğitimi nereye gidiyor?

Yazı: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/buge.erel/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Büge Erel</a>Bugün beni bilgisayarın başına oturmaya motive eden; “kendimizi gerçekleştirebilmek” kavramını konuşma isteğimdi. “Konuşalım” derken, gerçekten konuşalım demek istiyorum sanki küçük bir masaya iki sandalye çekilmiş gibi; geçmişteki karakterler konuşsun, ben &nbsp;anlatayım siz de benimle tartışmaya girin okurken. ‘Hayır’ diyin mesela kendi yerinizi masada alırken, antitez oluşturun veya göğsünüzde bir rahatlama hissedin ortak hislerin nefesinden gelen. Bunu yapmamız için daha güzel bir yaş olabilir mi, sayın 20’likler? O halde, hadi gelin biraz bizden konuşalım.&nbsp;Karşımızda gördüğümüz içimizdekinin aynasıdır cümlesini hayatımızın sayısız yerinde farklı formlarda duymuşuzdur; korkuların <a fr-original-style="" href="https://www.nature.com/articles/nature.2013.14272" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">genetik aktarımla geçebildiğini bildiğimiz bir dünyada</a>, masallarda, mitlerde ve belki de atasözlerinde bulduğumuz her bir parça da, kişiliğimiz için benzer bir yansıtıcı görevi görür mü peki? Eğer bir zaman makinesi icat edip bilimin tüm mümkün kıldıklarını, genetik yatkınlıklarımızı ve bunların atalarımızla olan bağlantısını psikiyatr Carl Gustav Jung’a &nbsp;anlatabiliyor olmayı dilerdim.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/3/4/1649958552398.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Dilara Burma x&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/absurtuyum/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">absürt uyum</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Analitik &nbsp;psikolojinin kurucusu Jung, bu durumu bir aktarımın &nbsp;veya benzerliğin ötesine taşır; özümüzde ortak olanı, kolektif bilinç dışını (bkz. <a fr-original-style="" href="https://www.britannica.com/science/collective-unconscious" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">collective unconscious</a>) ve bunun biçimleri olan <a fr-original-style="" href="https://www.britannica.com/topic/archetype" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">arketiplerin</a> biyolojik manifestosu olarak yorumlardı dumuru belki de, kim bilir?Peki o zamanının bakış açısıyla nasıl yorumlamıştı bizi, tüm insanlıkla olan bağımızı? Bir dönme dolap düşünün; kendini tekrarlayan döngüler, aldığımız eylemlerle kendimizi &nbsp;sürüklediğimiz benzer durumlar… &nbsp;Sahi, tüm bunların arkasında yatan, dolabı döndürebilecek enerji nereden gelir ki? Arkada yatan &nbsp;bir motivasyon olmalı sanki. Jung da bu şekilde düşünmüş olsa gerek; “psychic energy” olarak &nbsp;adlandırdığı bu enerjiyi, kişilik içerisindeki çatışmaların bir sonucu olarak belirtmişti. Hipotezine &nbsp;göre bu çatışmalar da eylemlerimizin temelini oluşturmaktaydı. Kişiliğin bütününü işaret etmek için &nbsp;kullanılan psişe (bkz. <a fr-original-style="" href="https://academyofideas.com/2016/01/introduction-to-carl-jung-the-psyche-archetypes-and-the-collective-unconscious/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">psyche</a>), ise psişik enerjinin içinde aktığı alan görevini görüyordu. Psişe; &nbsp;düşünme, hissetme, duyumsama ve sezme yolları ile dünyayla bağ kurar ve bizim hem kendimizle &nbsp;hem de insan türüyle kurduğumuz ilişkinin durumunu belirlerdi. Tüm bunun arkasında kişinin &nbsp;amacı; yaratıcı, entelektüel ve spiritüel gelişimini destekleyip, “kendini gerçekleştirmeyi“ (<a fr-original-style="" href="https://m.scirp.org/papers/93327" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">self- realization</a>) mümkün kılmak &nbsp;olarak ele alınırdı. İnsan bu dönme dolapta döner durur, kimi zaman duraksar, tekrarlar, başı dönerdi belki… Fakat günün sonunda; gelişimin ve atılacak ilk adımın asıl amacı, psişenin tüm &nbsp;boyutlarıyla bütünleşmiş haliyle bu dönme dolabın dışına çıkmak olmalıydı. &nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/3/4/1649958624622.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.82" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Aslı Nalbant x <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/absurtuyum/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">absürt uyum</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">(Sims Karakteri) Olmak ya da Olmamak, İşte Bütün Mesele Bu! &nbsp;Henüz çözümlenememiş bir ağ sirkülasyonu olan beynimizin; kendisini (yani &nbsp;bizi) korumak üzerine programlandığını ve evrimin öğretisiyle her seferinde bu konuda seviye &nbsp;atladığını biliyoruz. Problemleri dışarıda bırakarak, ruh sağlığımızı ve buna bağlı olduğuna inanılan &nbsp;fiziksel sağlığımızı korumaya çalıştığını da ekleyelim bu denkleme. Bilinç ve özellikle bilinçdışı &nbsp;vesilesiyle varlığını belli eden bu koruma mekanizması, bizi benliğimize hapsolmuş tıkanıklardan &nbsp;koruyor. İster aktarılmış bir travma, ister zor gelen bir basamak olsun yolu zihin için katlanabilir kılmaya çalışıyor da denilebilir. Bu noktada kritik olan ise, bu sistemin başarı oranı ve başarısının &nbsp;neye göre değerlendirilmesi gerektiği. &nbsp;“Sims”oynadığımız zamanları hatırlar mısınız?Birkaç şifre ile yönlendirmeler sunardık hani &nbsp;karakterimize, hiçbir efor sağlamadan anlık çözümlerle gerekeni yerine getirmiş olurduk. &nbsp;Hayatımızda devinimine devam eden olaylar ve aldığımız benzer reaksiyonlar tam olarak bu &nbsp;kısaltma yollarının rolünü üstleniyor. Fakat vücudumuzu zarardan korumaya çalışan bu kısayol, &nbsp;amacına zıt da olsa, gözümüzün önüne bir perde indirmiş oluyor. “Bilinçdışının farkında olmayan &nbsp;kişi, başına her geleni “kader” zanneder” derken, Jung’un oldukça haklı olduğunu söyleyebiliriz. &nbsp;Bu koruma mekanizmasını ve altında yatan bilinçdışı örüntülerini kalpten inceleyip bir bütün &nbsp;halinde bilincimizle birleştirmek varken, tüm bunlara kayıtsız kalmak hayatımızın dümeninde &nbsp;olmaktan da alıkoyuyor bir yerde. &nbsp;&nbsp;Kendin olmak demek vadedildiği gibi kişisel gelişim hurafelerinden değil; yaptığımız eylemlerin &nbsp;altındaki anlamı araştırmaktan, büyük resimi görebilmekten, sadece hayatımızdaki değil evrendeki &nbsp;yerimizi anlamaktan ve atmaya cesaret ettiğimiz adımlardan geçiyor. Kendini gerçekleştirmek; &nbsp;bilinç ve bilinçdışının uyumlanması ve psişenin kişide “birlik” olarak kendini gösterebilmesiyle mümkün, ancak. Ben demiyorum kuram söylüyor! :)&nbsp;Kavramların Oyunu &nbsp;İnsan öyle bir canlı ki, düşünmeden edemiyor. Bunu yazarken bile, bende bu konuyu paylaşma &nbsp;isteği uyandıran ana sebebi düşünüyorum. Bununla da yetinmiyor, bunların tahmin ettiğimizden daha fazla ortaklık barındırıp barındırmadığını sorguluyorum. Eğer her bir kelime birbirimize dokunmayı başarıyor, birlikte atan nabızlarımıza dokunmayı başarıyorsa zaman limitlerinin ötesine &nbsp;geçip, bu soruyu yüksek sesli bir “evet” ile yanıtlayabiliyoruz sanki.&nbsp;Bildiğimi sandığım her şey aslında bilmediklerimin önünde bir sis. Ötedeki kendime, &nbsp;bütüne ulaşmaya çalışıyorum. Çalışıyoruz. Ne diyelim, en azından yalnız değiliz değil mi? Daha &nbsp;nice bizim gibi 20’likler var, olmuş ve olacak. Ne mutlu şimdi bu satırlarda hepimiz buluşabiliyoruz, &nbsp;geçmişe ve geleceğe dokunarak.&nbsp;“Dünyadaki bütün nesneler nasıl benzer ve sürekli birbiriyle yer değiştiren atomlar içeriyorsa bütün &nbsp;zaman parçacıkları da birbirine ait unsurlar içeriyor.” (Zamanı Durdurmanın Yolları) &nbsp;Evet, biziz o parçacıklar, ve düşüncelerimiz ortak olan unsurlar olma şerefine ulaşıyor. &nbsp;Okuduğumuz her anda, tekrar buluşabilmek üzere… &nbsp;İlgilisine:<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=SIuJUt90BMo" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Collective Unconscious, Carl Jung ¦ Inconsciente Colectivo, Carl Jung</a><a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/playlist?list=PL_2xL66Lw2dSZBIvEhoIrHk-jUO8Kl0qh" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Carl Gustav Jung</a>

antitez ile ilgili hikayeler