• TIME tarafından yılın en iyi icatlarından biri seçilen, görme engellilere yönelik tasarlanan Akıllı Baston’un mucidi olan Türkiye merkezli girişim WeWalk’ın 2,5 milyon dolar yatırım aldığı bildirildi.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/3/1669840843966.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.76" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">WeWALK<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir bu akıllı baston? Sensörler aracılığıyla baş hizası ile bel üzerindeki engelleri algılayarak kullanıcıları uyaran Akıllı Baston, akıllı telefon uygulaması sayesinde görme engelli bireyler için navigasyon hizmeti sunuyor ve hem toplu taşıma hem de çevredeki mekanlar için sesli bilgi sağlıyor. Günümüzde 59 ülkede kullanılan WeWalk Akıllı Baston, TIME tarafından yılın en iyi icatlarından biri olarak seçilmenin yanı sıra Edison Ödülleri’nde Altın Ödül’ü de kazanmış ve bu ödülü Türkiye’den kazanan ilk icat olmuştu.</li></ul>

Quando

<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Görme engelliler için akıllı baston teknolojisini geliştiren yerli girişim WeWalk 2,5 milyon dolar <a fr-original-style="" href="https://webrazzi.com/2022/11/29/gorme-engelliler-icin-akilli-baston-teknolojisini-gelistiren-yerli-girisim-wewalk-25-milyon-dolar-yatirim-aldi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yatırım aldı.</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Apple, 2022 App Store ödüllerini <a fr-original-style="" href="https://www.apple.com/newsroom/2022/11/app-store-awards-celebrate-the-best-apps-and-games-of-2022/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">duyurdu.</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hepsiburada, Kasım indirimleri sonuçlarını <a fr-original-style="" href="https://webrazzi.com/2022/11/29/hepsiburada-kasim-indirimlerine-dair-verileri-paylasti-30-milyon-adet-urun-satildi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">açıkladı.</a></li></ul>

5 Dakikada Teknoloji Gündemi

<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Görme engelliler için akıllı baston teknolojisini geliştiren yerli girişim WeWalk&nbsp;2,5 milyon dolar <a fr-original-style="" href="https://webrazzi.com/2022/11/29/gorme-engelliler-icin-akilli-baston-teknolojisini-gelistiren-yerli-girisim-wewalk-25-milyon-dolar-yatirim-aldi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yatırım aldı.</a> WeWALK kurucu ortağı Kürşat Ceylan, WeWALK’un aldığı yatırımı teknolojilerini daha da geliştirmek ve global olarak yaygınlaştırmak için kullanacağını açıkladı. WeWalk'ın geliştirdiği akıllı baston bel üzeri ve baş hizasındaki engelleri sensörlerle algılayıp kullanıcıyı uyarıyor. Akıllı telefon uygulaması ile entegre olarak görme engellilere özel, erişilebilir navigasyon veriyor, toplu taşıma ve etraftaki mekan bilgilerini de sesli olarak paylaşıyor. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Apple, ücretsiz ve ücretli kategorilerde en çok indirilen uygulama ve oyunların yer aldığı App Store Ödülleri'nin kazananlarını <a fr-original-style="" href="https://www.apple.com/newsroom/2022/11/app-store-awards-celebrate-the-best-apps-and-games-of-2022/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">açıkladı.</a> Bu yılın kazananları, farklı deneyimler sundukları ve kültürel bir etkiye sahip oldukları için Apple’ın global App Store editör ekibi tarafından seçildi. Açıklanan sonuçlara göre yeni nesil sosyal medya BeReal, yılın iPhone uygulaması seçildi. Yılın iPhone Oyunu ise Apex Legends Mobile oldu. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hepsiburada, Efsane Kasım indirimleri kapsamında, 1-28 Kasım tarihleri arasında 200 binden fazla kampanyayla sipariş sayısını geçen yıla kıyasla 1,7 kat <a fr-original-style="" href="https://webrazzi.com/2022/11/29/hepsiburada-kasim-indirimlerine-dair-verileri-paylasti-30-milyon-adet-urun-satildi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">artırdı.</a> 11 Kasım’da ise Hepsiburada tarihinin en yüksek günlük sipariş sayısı ve ciro rakamına ulaşıldı. Platform üzerinde bu dönem boyunca 207 bin farklı kampanya düzenlendi. Satılan ürün adedi ise 30 milyona ulaştı.</li></ul>

Podcast bölümümüzdeki haberlerin ayrıntıları

492. Bölümün Transkripti

<a fr-original-style="" href="https://wewalk.io/tr/hakkimizda/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">WeWalk</a> görme engelli insanlar için akıllı baston üreterek kullanıcılarının hareketliliğini artırmayı ve onları hayata daha fazla dahil etmeyi vizyon edinmiş yerli bir girişim. Günlük hayatımda bu ekiple çalışan şanslı bir kimseyim. Yeni bir ürün fikrimiz için bir araştırma yaparken bilim insanlarının yeni gen terapisiyle hiç görmeyen bir insanın görüşünü kısmen iyileştirdiği haberine denk <a fr-original-style="" href="https://www.nytimes.com/2021/05/24/science/blindness-therapy-optogenetics.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">geldim</a>. Optogenetik adı verilen bir teknik kullanarak araştırmacılar, görme engelli bir insanın retinasına ışığa duyarlı proteinler ekleyerek ona nesnelerin bulanık bir görünümünü sağlamayı başarmış. Nature Medicine dergisindeki rapora göre de bu, tedavinin başarılı bir şekilde uygulanabilirliğini anlatmak için yayımlanan ilk çalışma özelliğini taşıyormuş.Bilim insanları, engelleri genler yardımıyla düzeltebilmek için çalışırken tüm dünyada sayısı 1 milyarın üzerinde tahmin edilen engelliler için çalışan başka bir grup insandan bahsediyoruz bugün: Girişimcilerden.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hayatları kolay değil</h2>Erick Ponce, Kuzey Ekvador'da bir devlet departmanında <a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/erick-ponce-640595196/?originalSubdomain=ec" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışıyor</a>. 26 yaşındaki Ponce sağır. Bu, çocukluğundan beri sahip olduğu bir engel. İş yerinde ya da süpermarket gibi kamusal alanlarda akıcı bir şekilde iletişim kurabilmek onun için oldukça zor.Ponce 2017'de Ekvador merkezli bir girişim olan Talov tarafından geliştirilen <a fr-original-style="" href="https://www.talovstudio.com/speakliz" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">SpeakLiz</a> isimli bir mobil uygulamanın ilk kullanıcılarından biri oldu. Yazılı metni sese dönüştüren, konuşulan kelimeleri yazıya döken ve sağır veya işitme güçlüğü çeken bir insana ambulans, motosiklet, müzik veya ağlayan bebek gibi seslerin uyarısını sağlayan bir uygulama SpeakLiz.SpeakLiz'i kullanmaya başladığından beri, Ponce’nin iş arkadaşları ve ailesi onunla daha kolay iletişim&nbsp;kurmaya başladı. Babası, uygulamanın geliştiricilerine "20 yıl sonra oğlunuzla konuşmanın nasıl bir his olduğunu hayal edemezsiniz" bile dedi.&nbsp;Şimdi Talov ekibinin bir parçası olan Ponce, piyasaya çıkmadan önce daha iyi hâle getirmek için yeni ürünlerin geliştirilmesine katkı sağlıyor.Talov girişimi faturalarını ödeyebilmek ve sürdürülebilir bir iş modeli oluşturabilmek için ise iOS ve Android platformlarında iki ürünü için de abonelik uygulamaları başlattı: 2017'de işitme engelliler için geliştirilen SpeakLiz ve 2019'da görme engelliler için geliştirdikleri Vision.&nbsp;SpeakLiz ve Vision, birçok açıdan oldukça başarılı. Yazılımları 81 ülkede 7 binden fazla kişi tarafından kullanılıyor ve 35 dilde mevcut. Kurucular, MIT Technology Review ve History Channel tarafından düzenlenen bir yarışmadan ödül <a fr-original-style="" href="https://www.technologyreview.es/listas/35-innovadores-con-menos-de-35/2019/humanitarios/carlos-andres-obando-ecuador" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kazandı</a>. Talov, 2019'da Latin Amerika'daki en yenilikçi 100 girişim arasında <a fr-original-style="" href="https://innovationawardslatam.com/ranking2019" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gösterildi</a>.Ancak şirket hayatta kalabilmek için mücadele ediyor. Yatırımcılar destek ya da ortak olmak için Talov'un kapısını çalmıyor. Kurucular uygulamaları sürdürebilmek için harcamaları çoğunlukla kendi ceplerinden karşılıyor ve şu anda ekibin geliştirmeye devam edebilmek için neredeyse hiç fonu yok.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yatırım alamayan girişimler</h2>Son birkaç yılda engelli insanlar için teknolojide ve yenilikte önemli ilerlemeler görülmesine rağmen uzmanlar bu pazarın değerinin az olduğunu söylüyor. Ekvador'dan Hindistan'a kadar gelişmekte olan ülkelerde diğer alanlardaki girişim kurucularının ve yenilikçilerin artan varlığı heyecan veriyor olsa da, Talov gibi, müşterilerinin hayatında bir etki yaratan şirketler için klasik Silikon Vadisi seviyesinde başarı yakalamak kolay değil.Yardımcı teknoloji (<a fr-original-style="" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Assistive_technology" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">AT</a>), bir kişinin yaşamını ve bağımsızlığını iyileştirmeye yardımcı olan ürün ve hizmetler için kullanılan genel bir terim. Endüstri; tekerlekli sandalyeler, işitme cihazları, protezler gibi ürünlerin geliştirilmesini ve üretiminden, telefonlarda ve bilgisayarlarda sohbet robotları ve yapay zekâ arayüzlerine kadar giderek artan teknoloji tabanlı çözümleri kapsıyor.Aslında bu teknolojilerin hedef kitlesi büyük. Bir milyardan fazla insanın engelli olduğu tahmin ediliyor ve bu insanların %80'i gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor, aynı zamanda bu onları dünyanın en büyük azınlığı&nbsp;yapıyor. Bu azınlık her geçen gün büyüme potansiyeli taşıyor çünkü engellilik herhangi bir zamanda herhangi bir kişinin başına gelebilecek bir şey.Ancak sunulan çözümler talebin gerisinde kalıyor. Dünya Sağlık Örgütü, 2030 yılına kadar iki milyardan fazla insanın en az bir yardımcı ürüne ihtiyaç duyacağını ancak bugün ihtiyacı olan her 10 kişiden yalnızca birinin yardımcı teknolojiye erişebileceğini tahmin <a fr-original-style="" href="https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/assistive-technology" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ediyor</a>. ABD dışında yaşayan birçok kişi için yüksek maliyetler, yetersiz altyapı ve resmî politikaların eksikliği erişimin önündeki kalıcı engellerden olmaya devam ediyor.Engelli topluluğu için teknoloji tasarlarken kazanç elde etmenin zor olmasına rağmen Talov ekibi de inatla hayatta kalmaya devam ediyor. En son uygulamaları olan Vision, bir cep telefonu kamerasından alınan gerçek zamanlı çekim veya fotoğrafları telefonun hoparlöründen oynatılan kelimelere dönüştürmek için yapay zekâyı kullanıyor. Bu; görme engelli kişilerin çevrelerinde olan bir elma, bir kedi, 20 liralık bir banknot gibi birçok şeyi telefon kameralarını doğrultarak "duyabilmesini" sağlıyor. Uygulama aynı zamanda bir nesnenin ne kadar uzakta olduğunu söyleyip renklerinden bahsedebiliyor ve bir restoran menüsündeki metni veya bir sokak tabelasını yüksek sesle okuyabiliyor. Ponce'nin babasıyla konuşmasına yardımcı olan SpeakLiz'in geçtiğimiz nisanda gelen güncellemesi, cep telefonu kamerasıyla temel Amerikan İşaret Dili (ASL) tanıma özelliğini içeriyor. Bu, bir ekibin işaret dilini üçüncü taraf sensörler olmadan tanımaya yönelik ilk girişimi sayılabilir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ödüllerle sağlanan finansman</h2>Talov ilk dış finansman kaynağı olan 50 bin doları, 2017 yılında Ekvador’un "Olağanüstü Girişimciler Ligi 3" yarışmasından aldı. Daha sonra Talov, 2019'da History Channel tarafından düzenlenen yarışmada 30 bin dolar kazandı. Bu ödülü, çevrim dışı çalışacak şekilde oluşturmaya özen gösterdikleri uygulamalarının arkasında yapay zekâ platformunu oluşturmak için kullandılar.Bu ödüller girişimlerin arkasındaki vizyonu onaylasa da, yarışmalardan elde edilen para ödülüne güvenmek sürdürülebilir bir iş modeli olamıyor. Gelişmekte olan ülkelerde fintek uygulamalarının ve yemek dağıtım hizmetlerinin her ikisi de hızlı ve kârlı oluşları nedeniyle kolayca sermaye toplayabilirken engelli teknolojilerinin sermaye bulması kullanıcılarına uzun vadede bir etki yaratmaya odaklanması nedeniyle oldukça zor oluyor.Bir yemek dağıtım hizmeti girişiminiz varsa sermaye toplamak için sunum gerçekleştirirken tüm insanlığın %100'ünü hipotetik olarak kullanıcı pazarınıza dâhil edebilirsiniz. Bu pekâlâ mümkündür. Çünkü her insanın ortak ihtiyacı yemek yemektir. Ancak engelli erişilebilirliği kıyasla daha küçük bir grubu hedefleyebiliyor. Ayrıca engelli topluluğunun ihtiyaçları tek tip de değil, bu nedenle her bir gruba göre uyarlanmış ürünler doğası gereği niş olmak durumunda kalıyor. Bu nedenle geleneksel risk sermayedarları bu gibi girişimleri desteklemeye çok istekli olmuyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Büyük teknoloji firmaları desteği?</h2>Var ama yetmiyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kısa süre önce Google, Android kullanıcılarının yakınlarında bir insan olduğunu, bir köpeğin havladığını veya bir cihazın alarmının çaldığını bilmesini sağlayan "Ses Bildirimleri"ni tanıttı. Şirket ayrıca, hareketleri algılayabilen ve bunları akıllı telefon komutlarına çevirebilen giysiler üzerinde de deneyler yapıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Twitter, ses ve video kliplere otomatik alt yazılar eklemek için çalışıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Facebook, canlı video içeriğine İngilizce, İspanyolca, Portekizce, İtalyanca, Almanca ve Fransızca dillerinde otomatik alt yazı seçeneği ekledi.</li></ul>Büyük teknoloji firmalarının çıkardığı özellikler birçok engellinin hayatını oldukça kolaylaştırıyor. Ancak büyük teknoloji firmalarının ana hedef kitlesi engelsiz insanlar oldukça ve para kazanma modeli de bu büyük kitlenin arzu ve isteklerine göre şekillendikçe engelli teknolojilerini geliştiren girişimlere her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var.Onların da desteğe ve sermayeye...

Engelliler için teknolojiler geliştirilmeye devam ediyor. Ama finansman nerede?

Engelli teknolojisi engelleri

<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://startupmarket.co/">StartupMarket</a>• Kısa dönemli ev kiralama yönetim platformu Missafir 1,9 milyon dolar değerleme ile <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://blog.startupmarket.co/missafir-yatirim-aldi/">yatırım aldı.</a> Missafir, StartupMarket üzerinden yatırım arayan ve 26 Mart tarihli Aposto! Teknoloji ve Trendler bülteninde yer verdiğimiz girişimlerden biriydi.• Mobil uygulama üzerinden öğrencilerin sorularına cevap bulduğu eğitim platformu Kunduz, İTK Ventures’tan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://webrazzi.com/2020/05/05/itk-ventures-startupfon-mobil-egitim-girisimi-kunduz-yatirim/">yatırım aldı.</a>• Kurumsal şirketler için interaktif e-öğrenme platformu GmPly, 1 milyon dolar değerleme ile BUBA Campus'ten <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://webrazzi.com/2020/05/04/interaktif-video-e-ogrenme-platformu-gmply-1-milyon-dolar-degerleme-ile-yatirim-aldi/">yatırım aldı.</a>• Görme engelliler için akıllı baston geliştiren WeWALK, Vestel Ventures ve çeşitli bireysel yatırımcılardan 5 milyon liralık <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://webrazzi.com/2020/05/01/gorme-engelliler-icin-akilli-baston-wewalk-5-milyon-tl-yatirim-aldi/)">yatırım aldı.</a>

• İstanbul merkezli akıllı baston girişimi WeWalk, Microsoft’un Erişilebilirlik için Yapay Zekâ programına Türkiye’den seçilen ilk girişim <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGM1NDllNWI4ZDMwMDAwNzA1MWFjMyZ1c2VyPTVlNWJlOWYwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZlZ2lyaXNpbS5jb20lMjUyRjIwMjAlMjUyRjEwJTI1MkYxNCUyNTJGYWtpbGxpLWJhc3Rvbi13ZXdhbGstbWljcm9zb2Z0dW4tZXJpc2ViaWxpcmxpay1pY2luLXlhcGF5LXpla2EtcHJvZ3JhbWluYS10dXJraXllZGVuLXNlY2lsZW4taWxrLWdpcmlzaW0tb2xkdSUyNTJG"">oldu.</a><ul><li>Bundan sonra: Girişim 5 yıl sürecek olan 25 milyon dolar bütçeli program kapsamında bastonun geri bildirim ve sesli asistan deneyimlerini iyileştirmek için çalışacak.</li></ul>

baston ile ilgili hikayeler