<img src="https://images.aposto.com/2022/11/5/1672423440723.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">05 Ocak: Hayatı boyunca insanlara şans getirmesi için görevlendirilen, gizemli ve doğaüstü yeteneklere sahip bir kadın, ona kötülük yapanlardan hesap sormaya başlar. Nicolas Winding Refn’in neon ışığa doyuracağı 6 bölümlük <a fr-original-style="" href="https://www.netflix.com/title/81402987" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Copenhagen Cowboy</a>, biçimciliğin tavan yaptığı son işlerine benziyor, umarız biraz içi de doludur bu kez.05 Ocak: <a fr-original-style="" href="https://www.netflix.com/title/81025696" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ginny &amp; Georgia</a>’nın ikinci sezonunda Wellsbury'deki yaşamla baş etmeye çalışan Georgia ve Ginny'yi yeni ilişkiler ve zorluklar bekliyor.06 Ocak: Harry Melling’in Edgar Allan Poe’yu canlandırdığı <a fr-original-style="" href="https://www.netflix.com/title/81444818" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Solgun Mavi Gözler / The Pale Blue Eyes</a>’da Christian Bale de onun yardımıyla bir öğrencinin cinayetini soruşturan emekli dedektifi oynuyor. Louis Bayard’ın dilimize çevrilmemiş aynı adlı romanından uyarlandı.10 Ocak: <a fr-original-style="" href="https://www.netflix.com/title/81436777" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Baltalı Otostopçu / The Hatchet Wielding Hitchhiker</a>, 2 Şubat 2013'te California'daki yerel bir haber istasyonunda yayınlanmasının ardından viral olan videodaki Kai isimli gamsız otostopçunun yaptıklarını aydınlatmaya girişen bir belgesel.

Bu Hafta Ne İzlesem?

Aposto Gündem

Hey, taksi! 

Akaretler'deki Sıraevler, Osmanlı'nın toplu konutları bir zamanlar. Serencebey, elçilik görevlilerinin yaşadığı yer bugün. Osmanlı'nın modernleşmesinin başladığı coğrafyadayız. Global Yaşam Endeksi'ne göre bugün İstanbul'da yaşam kalitesinin en yüksek olduğu mahallelerden biri, Beşiktaş. "Neden?" diye soruyoruz Kerimcan'a. "Kapanmamış bir sahil şeridi; Ihlamur Kasrı; Maçka, Abbasağa ve Yıldız parkları; hâlâ anahtarını emanet edebileceğin, döviz kurundaki artışın sebebini konuşabileceğin esnafın varlığı," diyerek giriş yapıyor mahalleyi anlatmaya."İstanbul'un en önemli hub'larından biri burası. Emlak raici olarak şehrin en pahalı semtlerinden biri. Arnavutköy, Ulus, Maçka, Levazım, Levent ve Etiler, Beşiktaş ilçesine bağlı — aynı zamanda gecekondu semti de vardır burada, daha mütevazi sokaklar da. Anadolu'da dolaşırken 'İstanbulluyum,' deyince neresinden diye sorarlar, 'Beşiktaşlıyım,' dersen 'İyi yerdensin,' derler."<img src="https://images.aposto.com/2021/10/5/1637916013615.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kerimcan, mahallesi Beşiktaş'ta<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Üç yaşından beri Beşiktaş mahalleli Kerimcan. Avrupa'yı trenle veya otostopla gezmediği, şaman ayinlerine katılmadığı, İnkaların topraklarından dolaşmadığı, Cape Town'da Lions Head'e tırmanmadığı, <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/sayga.travel/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sayga</a>'yla gezmediği zamanlarda evi burası. Barbaros Bulvarı'nın bir tarafından diğerine taşınıyor sadece otuz üç yılda.&nbsp;"Burada herkesin bir anısı var. Ya biriyle buluşmuştur ya alışveriş yapmıştır ya maça girmiştir ya vapuru kaçırmıştır. Beşiktaş'ta yaşamanın duygusu da aslında tüm İstanbul'la beraber yaşamak hissini getiriyor. Türkiye doğrudan buraya sirayet ediyor," diyerek başlıyor hikâyesine. Az önce önünden geçtiğimiz, insanların kuyrukta beklediği kızarmış tavukçuyu soruyoruz hemen. Semte ilk girdiğimiz anda dikkatimizi çeken bir sıra var önünde: "Bir şey popüler olmayagörsün — kışın Balkanlardan gelen soğuk hava dalgası gibi çöküyor Beşiktaş'ın sokaklarına ve dükkânlarına. Birbirine benzer mekânlar açılıyor. Ya da bir konsept bir şekilde tutuveriyor. Sonra sil baştan. Tavukçu da o tutan konseptlerden."<img src="https://images.aposto.com/2021/10/5/1637916031080.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Not defterine kaydetmek isteyeceğin sokak isimleri<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kerimcan'ın ağzından Beşiktaş'ı dinliyoruz: Özel üniversiteyle soylulaşan bir mahalle</h2>Adı Bahçeşehir olan bir üniversitenin Beşiktaş'ı ele geçirmeye çalışması da bana hep ilginç geldi. "Keşke adını da değiştirseler, Beşiktaş Üniversitesi yapsalar da rahatlasak artık," diye düşünüyorum bazen. Semtte son yıllarda inanılmaz bir değişiklik söz konusu. Oturanların sosyokültürel ve sosyoekonomik seviyeleri farklılaştı. 20 sene önce daha orta sınıf semtiyken günümüzde gece hayatının ağırlık kazandığı vakıf üniversitesi öğrencisi merkezine evrildi. Buranın köklü üniversiteleri devlet okullarıydı. Yıldız Üniversitesi, Mimar Sinan, daha yeni olan Galatasaray, yukarıda İTÜ işletme ve konservatuvar var. Kazan, çarşı içinde semt meyhaneleri, buluşma alanı birkaç bardı. Barbaros Bulvarı üzerinde yemek yenecek hiçbir yer yoktu, bir iki esnaf lokantası vardı mesela. En önemli kırılmalardan biri özel Bahçeşehir Üniversitesi'nin Beşiktaş'ı ablukaya almasıyla oldu. Üniversitenin büyümesiyle birlikte konutlara talep arttı, çarşı ve çevresinin önce çehresi, ardından fiyatları değişti.Bu tür toplumsal dönüşümlerin hem olumlu hem de olumsuz etkileri oluyor. Beşiktaş da böyle etkilendi. Semte iyi hizmet veren, talebi karşılayan mekânlar da açıldı; ruhsuz, birbirinin kopyası birçok yer de. Bunların bir kısmı elbette yaşayamadı ama gedikli esnafları yerlerinden etmiş bulundular. Şimdi sürekli devir daim, ara ara kepenkleri kapalı dükkânlar bunlar. Az önce üzerine konuştuğumuz gibi kızarmış tavukçu, gurme hamburgerci, üçüncü dalga kahveci sayısının artmasını sağladı Bahçeşehir. Minoa'dan aşağı, Akaretler üzerinde yan yana dizilmiş barlar buna başka bir örnek. Tüketmeye dayalı bir yapılanma. Daha fazla kitapçı, tiyatro veya sinema salonu gelmedi.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/10/5/1637916049200.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Beşiktaş'ın mural'ları<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Asmalı Mescit'ten Beşiktaş'a kayan gece hayatı</h2>Burası bir geçiş yeri. Kadıköy vapurundan inenin ilk durağı; Karaköy-Ortaköy hattında gezinenin soluklanma alanı; Gayrettepe ve Yıldız'dan aşağı salınanın varış noktası. Beyoğlu'nun çöküşü, Asmalı Mescit'in kapanmasıyla Beşiktaş ansızın gece hayatının da merkezi oldu. Eskiden mahallelinin gittiği lokal barlar değişti, genişledi. Zeytinburnu'ndan maça gelen; Balmumcu'ndan işten çıkan; Abbasağa'da oturanların kesişim kümesi oldu bu barlar.&nbsp;Yalnız burası bir öğrenci semti —&nbsp;30 lira verip bira içemedi kimisi. O zaman kendi mikrokozmoslarını yarattılar.&nbsp;Migros'tan biraları alıp önündeki merdivenlere çömdüler. Gezi'den hemen sonra Galata Kulesi'nde yaşanan gürültü, kirlilik gibi sıkıntılar burada da gündemin ortasına oturdu.Bu durumla hiçbir sorunum yok ancak bu kadar konuta sahip bir yerde, bu yoğun gece hayatının sürdürülebilir olmadığını düşünüyorum. Gezmek ve partilemek isteyenler kaybettiklerinin yerine koyacak mekân arıyorlar; semtte yaşayanlar çocuklarını uyutmaya, çalışmaya, sakin bir gece geçirmeye uğraşıyorlar. Burada sorunun kaynağının mahalleli değil, kentin dengesini bozan yöneticiler.&nbsp;Nasıl Şişli'den bir Bebek yaratamazsanız Beşiktaş'tan da bir Beyoğlu çıkmaz çünkü burası yüzyıllardır bir "rezidans." Mahalleli olarak insanların eğlenmesinden ziyade bunun yönetilemeyişinden şikayet ediyoruz. Masalardan yürünmeyen kaldırımlar, özellikle hafta sonları başa çıkılamaz bir çöp ve sokak kirliliği en temel problemler.<img src="https://images.aposto.com/2021/10/5/1637916071728.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Mahallelinin vitrini: Yorgancı<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Beşiktaş habitatı </h2>İç çemberde kültürel sahipsizlik var. Baharatçılar ve terziler, aynısının tıpkısı hamburgercilerle kızarmış tavukçulara dönüşüyor. Talebin bu olduğuna inanarak arz yaratılıyor. Bunlar elbette olacak — semte yeni taşınan kitlelerin istekleri doğrultusunda hayatın çeşitli alanları şekillenecek. Yeni nesi kahveler; ortak kullanım ofisleri; McDonald's ve Burger King yerine gurme hamburgerciler açılacak. Problem, tekdüzeleşmesi. Beşiktaş merkezde, çarşının içinde yaşanan durum bu. Biraz dış çembere çıkınca — Vişnezade'ye doğru gidince — "mahallecilik" devam ediyor. Hâlâ esnafa anahtar bırakılabiliyor, berber Mustafa ve kasap Çetin Abi'yle memleket meseleleri konuşuluyor.&nbsp;Hayatımı bir ay hiçbir araca binmeden bütün sosyal, kültürel, ticari ihtiyaçlarımı giderebilecek şekilde kurdum burada. Yukarıda Cemal Reşit Rey, Açıkhava, Lütfi Kırdar; aşağıda Millî Saraylar Resim Müzesi yürüme mesafesinde. Cumartesi günleri pazar kuruluyor, haftalık alışverişi yapma zamanı. Trafik ve korna sesinden bunaldığım anda Yıldız Parkı'nda; sohbet, laklak aradığımda The United Pub'dayım mesela. Köfteciye üç ay gitmesem "Abi uzun tuttun arayı," derler. Gözlükçüme gidiyorum, bir zamanlarımı ve şimdimi belki pek çok insandan daha iyi biliyor. Sıfırdan başlamıyor ilişkiler. Ev hissini veren bunlar — yaşayan insanlar ve çalışan esnaf. Muhafazakar değil Beşiktaşlı. Anlaşmaya meyilli. Bu mahalleyi hâlâ ev olarak görebiliyorsam en büyük nedeni semti birlikte paylaştıklarım.33 senedir burada yaşayan biri olarak dönüşümü gözlemlememek mümkün değil. Diğer yandan Beşiktaş habitatının kökleri, hâlâ burada oturan eski sakinlerinden dolayı çok derinde ve sağlam. Buradaki apartman içleri hâlâ kavrulmuş soğan kokar; terziler pantolonların bellerini daraltır; ayakkabıcılar botları kışa hazırlar ve kemerlere bir delik daha açar. Evde pompası olmayan bir çocuğun gidebileceği lastikçi de var, baharatçı ve kasap da. Lokmacı gelir, çiğ köfteci gider ama komşumuz 45 senedir aynı yerden yoğurt almaya devam eder Beşiktaş'ta.

Soli

Mahalle: Sinanpaşa. Mahalleli: Kerimcan Akduman. Fotoğraflar: Deniz Sabuncu. Yazı: Hazal Yılmaz.

"Barbaros Bulvarı'ndan aşağı indiğim, denizi gördüğüm anda eve varmışımdır."

Hippilerin doğuya doğru yaptıkları yolculukta sıfır noktası Lâle Restoran ya da mekânı sahiplenen gençlerin deyimiyle Lâle Pudding Shop, Avrupa’nın çiçek çocuklarını Katmandu’ya bağlayan İstanbul üzerinden, bizi iletişim ve bağ kurmanın eski formlarını hatırlamaya teşvik ediyor.&nbsp;Buluşma noktası : Cep telefonunun ve bilgisayarın henüz icat edilmediği, WhatsApp ve Instagram’ın fikri akıllara henüz düşmemişken Sultanahmet’te bir restoran; Avrupa’dan gelen çiçek çocukların birbirlerinden haber alabilecekleri, selam yollayabilecekleri ve dünya barışı mesajları verebilecekleri bir bağ kurma alanı olmuştu. 1950'lerin ortalarından 1970'lerin sonlarına kadar hippiler arasında Avrupa ile Güney Asya arasında kara yolculuğu yapmak popülerdi. İran, Afganistan ve Pakistan üzerinden Hindistan ya da Nepal'e doğru yapılan ve “hippie trail” denilen bu spiritüel yolculuğun doğu ayağındaki ilk durak İstanbul’du. Buluşma noktası ise Lâle.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-15T07:39:16.573Z.jpeg" alt="Lâle Pudding Shop"><figcaption>Lâle Pudding Shop</figcaption></figure>Puding ve hoşbeş: İdris ve Namık Çolpan tarafından 1957 yılında açılan Lâle Pastanesi, Sultanahmet Divanyolu Caddesi üzerinde. Kapı numarası altı. O zamanlar mekân, yolu İstanbul’a düşen maceraperestlerin Asya'ya doğrudan ulaşım ve Türkiye hakkında turistik bilgiler alabileceği tek yer. İdris Çolpan, doğuya genellikle eski arabalar veya Volkswagen minibüslerle seyahat eden çiçek çocukların yeni insanlarla tanışmak; masraflarını ve deneyimlerini paylaşacakları diğer gezginleri bulmak için restoranına gelmesini istemişti. Duvara bir pano yerleştirdi. Burada gençler, bir araya gelmeye, kaynaşmaya, siyaset konuşmaya ve ilân tahtasına notlar yazmaya başladı. Genelde Sultanahmet’te parkta ve sokakta geceleyen yersiz yurtsuzlar, menüden en sevdikleri tatlı “tavuk göğsü pudding”ten yemek, yerken de iki lafın belini kırmak için Lâle’ye geldiler.“Puding dükkanı”nın ilân panosu, Avrupa ya da Uzak Doğu'ya otostop çekenlerin kendilerini aradıkları bu yolculukta akıllarından ve kalplerinden geçenlerin içine aktığı bir “düşünseli” gibi bana göre. Bir yolculuğun bizi ne kadar biçimlendirdiğini ya da yol boyunca durulan dinlenme duraklarının anlamını düşününce, hele ki teknolojinin nezaketi ve haberdar olmanın değerini silikleştirdiği günlerde o notlar daha da anlamlı oluyor. Belki de kuru bir nostalji yapıyormuşum gibi görünecek; ama yıllar önce hippie trail boyunca neler olduğunu ve tüm gazetelerin, özellikle mahallelinin gezginler hakkında neler söylediğini kendi gözlerimle görmek, kendi kulaklarımla duymak isterdim. Çünkü buna şahit olmak, puding dükkânının sadece yolların kesiştiği bir handan, bir alt kültürün bıraktığı izlere dönüşmesini görmekle aynı. Kendisi gibi yersiz yurtsuzlarla tanışmak, hikâyelerini ve “magic bus” deneyimlerini paylaşmak isteyen tüm hippilerin bambaşka bir kültürle karşılaştığı ilk nokta...<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-15T07:38:39.961Z.jpeg" alt="Lâle'deki pano"><figcaption>Lâle'deki pano</figcaption></figure>Sanırım bu düşünselini yeniden ziyaret etmek de bir nevî ona saygı duruşu. Şimdilerde hâlâ aynı yerde, mutfağımızdan farklı yemekleri sunan genişlemiş menüsüyle hizmet veriyor Lâle. Çiçek çocukların giderek yaş alması, belki de dünyanın içlerindeki güneşi söndürmesiyle sihirli dükkân olma özelliğini yavaştan kaybetmiş; ama hâlâ herkesin cebinde telefon olmayan günlerden izler taşıyor.

otostop ile ilgili hikayeler