Yazı: Miyase Bülbül“Hiçbir zaman susmayacak mıyım? Hiçbir zaman susmamı sürdüremeyecek miyim?” diye sorarak başlar Ferit Edgü ve bu sorunun peşine düşer.&nbsp;Edgü’nün edebiyatı, yazma eylemi üzerine sorular soran ve okurla birlikte bu soruları yanıtlamaya çalışan bir yazındır. Susmanın imkansızlığıyla, konuşmak ile anlatmak arasındaki gerilimle sıkça karşılaşırız orada. Edgü için susmanın imkansızlığı dediği nokta ona zevk veren, haz duyduğu ya da sıkıntısını azalttığı, onsuz yapamadığı yazma eylemidir. Kendini bulmak için yazdığını söyler. Yazarın, okurun kendisini bulmasına yardımcı olurken aynı zamanda kendisini de bulacağını...&nbsp;Ders Notları eserinde ve “Elimden geldiğince ulaşabildiğim insanlara başkalaşmış varlıkların ötesine geçmeleri için olanaklar sunmak istiyorum” der. Edgü için kendini bulmaya yardım eden, susmasını imkansız kılan yazma eylemi diğer bir yönden de direnmek anlamını taşımaktadır.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(208, 207, 251); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(208, 207, 251); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Yalnız yazarak devam edebilmek. Yazmak, bu soğuk cehennemde direnmek demek.”&nbsp;</blockquote>Direnmek için yazar Hakkâri’de Bir Mevsim'i. Yaşamın güç koşullarına, anlamsızlığına, saçmalığa, her tür baskıya ölüme, ölüm gerçekliğine çıldırmaya yazarak direnirken bu dirence okuru da ortak eder. &nbsp;Devam'da ve birçok öyküsünde; yazmaya, sessizliğini bozmaya dair sorularını, bu sorular etrafında zihninde yürüttüğü hesaplaşmayı, kağıt üstüne döktüğü yanıtları birbiriyle iç içe olarak okurla paylaştığını görürüz.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(208, 207, 251); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(208, 207, 251); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bildiğim, ansıdığım şu: karlı bir dağ başında buldum bir gün kendimi. Bir kazazede miydim? Yoksa bir sürgün mü? Yoksa bir mahkum mu? Öyleyse neydi suçum?” &nbsp;</blockquote>Eserlerinde okurun kendini bir hesaplaşmanın içinde bulması, sorular ile yanıtlar arasında yaşadığı gelgit bu yüzdendir. Kim bilir belki de kendini "ötekinin ötekisi" diye adlandıran Ferit Edgü’nün bu kadar sevilip benimsenmesinin altında yatan sır da yazarla okur arasındaki bu döngüsel paylaşımdır. &nbsp;Öykülerinde, varoluş ve bireyselleşme açısından çağrı ve uyanış merkezli oluşturduğu söylem, kimi zaman vicdanın seslenişi şeklinde, bireyi kendi olmaya çağırırken kimi zaman da bireylerin kendi olmak adına giriştikleri mücadelenin anlatımına dönüşür. Bu açıdan anlatılarında, bireylerin varoluş durumlarını sorgulayan Edgü, gündelik yaşamda varoluşsal seçimlerini yapmayan ve sorumluluğunu üstlenmeyen kapalı konumdaki varlıklar ile açık varlık konumundaki bireylerin yaşamın karşısındaki durumlarını, kendi olmak ve uyanış çerçevesinde ele alarak yansıtır.&nbsp;Edgü, gerek öykülerinde gerek romanlarında gösterişten uzak bir dil oluşturmuş, okurlara öğüt vermemiş; anlatmak istediğini sade, kısa ve öz bir şekilde anlatmıştır. Günlük yaşamın sıradan olaylarını bir kesit halinde sunmuş, klasik, modern ve postmodern ögeleri bir arada kullanmıştır. Onu okura sevdiren şiirsi yalın dilidir. Edgü düşün içindeki gerçekle gerçeğin içindeki düşün peşine düşmüştür.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(208, 207, 251); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(208, 207, 251); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bir tek başarı tanıyorum Kişinin yaşamını başarması&nbsp; Bu şu demek 'Başka türlü olabilirdi' diye Bir düşüncenin aklın ucundan&nbsp; Geçmemesi…"</blockquote>Ferit Edgü’nün yaşamı başka türlü olamazdı. İyi ki de olmadı.

Aposto Kitap

Edgü’nün edebiyatı, yazma eylemi üzerine sorular soran ve okurla birlikte bu soruları yanıtlamaya çalışan bir yazındır. Susmanın imkansızlığıyla, konuşmak ile anlatmak arasındaki gerilimle sıkça karşılaşırız orada.

Sorular soran bir edebiyat: Ferit Edgü'nün ardından

<img src="https://images.aposto.com/2023/3/0/1682849454100.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" alt="Aşk Oyunu | Kaynak: Semaver Kumpanya" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Aşk Oyunu | Kaynak: Semaver Kumpanya1. Semaver Kumpanya’nın yeni oyunu: Aşk Oyunu<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir? Oyun. 6 oyuncunun 32 kişiye hayat verdiği, komediyi karanlık temalarla harmanlayan Aşk Oyunu’nda bir yerin hiçbir zaman sadece bir yer olmadığına tanıklık ediyoruz.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nerede? Çevre Tiyatrosu</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne zaman? 3, 7, 10, 17 ve 20 Mayıs</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden gitmeli? Moira Buffini’nin yazdığı, Sarp Aydınoğlu'nun yönettiği oyun; 26 Nisan’daki prömiyeriyle radarımıza girdi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Not almalı: Biletler için seni <a fr-original-style="" href="https://www.semaverkumpanya.com/ask-oyunu" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">şöyle</a> alalım.</li></ul>

Aposto İstanbul

Merhaba Dünya Ahalisi, bu hafta “Arkadaşım Dünya” köşesinde sizlere, “çocuklar ormana gider çünkü…” diyorum, çünkü çocukların ormana gitmek için çok sebebi var. Doğayla sıkı bir dost olan eşlikçi ya da rehberle bu macera bir çocuğun doğayla ömrü boyunca kurduğu ilişkiyi çok daha anlamlı kılabiliyor. Bahar kapıda, hayat doğada daha sahiciyken sözü <a fr-original-style="" href="http://naturpirat/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Eda Çizioğlu</a>’na bırakıyorum:NaturPirat nasıl doğdu? Eda Çizioğlu nasıl bir doğa korsanıdır?NaturPirat İstanbul’da çocukların uzun süreli kapalı alanlarda olmasından rahatsız olan iki annenin çocuk parkında tanışıp arkadaş olmasının ardından doğdu. Yıl 2012’ydi. Açık havada olmanın önemi bugünkü kadar sık dile getirilmiyordu, biz de o zamanki ortağım Gitte ile birlikte çocukların şehir merkezinde doğa ile iç içe olabileceği, tabiata ulaşmak için uzun saatler trafikte kalmayacakları bir model üzerine düşünmeye başladık, NaturPirat yıllar içerisinde gelişti, evrildi ve bugünkü şekline ulaştı.&nbsp;Eda hayatının ilk yıllarını bir çitlembik ağacının dalları ve İstanbul Boğazı’nın serin sularında geçirmiş, büyük bir şehirde bile doğanın ne kadar zengin olduğunu keşfederek büyümüştür. Tabiata, çocuklara, neşeye ve edebiyata inanır. Meşeleri ve ibibikleri diğerlerinden bir parça daha fazla sever. Gerçek bir korsan olarak hep keşiftedir. Şiddetsiz iletişim üzerine kafa yorar, hayatını bu doğrultuda sürdürmeye çaba harcar.Orman Buluşmaları nedir? Ormanda kim, kiminle, nelerle, nasıl buluşur?&nbsp;Orman Buluşmaları 18 ay-4 yaş arası çocuklar ve ebeveynleri ile birlikte düzenli orman buluşmalarına vermiş olduğum çatı adı. İstanbul Validebağ Korusu’nda her hafta bir gün buluşan grubumuzla, 90 dakika boyunca orman anaokulu prensiplerine uygun bir akış eşliğinde ormanı keşfediyoruz. Buluşmaların temel amacı, çocukların tabiat ile bağ kurmalarını sağlamak, yetişkinlerin ise kırılan ya da kaybolan bağlarını onarmak. Programın yürütücüsü olarak ben de gruba eşlik ve rehberlik ediyorum.Oyunlar aracılığıyla çocuklar doğayla nasıl bağ kurar?&nbsp;Çocuğun işi oyundur. Oyun ile kast ettiğim ise ‘serbest oyun’. Yetişkin yönlendirmesinin olmadığı çocuk merkezli, yapılandırılmamış serbest oyun esnasında çocuklar kendilerini ve çevrelerini keşfetmeye başlarlar. İçinde bulundukları ortam orman olunca da orman ile oyun arkadaşı olma süreci başlar. Ağaçlara sarılırlar, çamurdan toplar yaparlar, sularda zıplar, kütüklere tırmanırlar. Zamanla oyunlar gelişir, kütükler artık kütük değildir sadece, otobüs, uçak, denizaltı ve hatta kedi bile olur. Çocuğa yeterli alan ve zaman tanındığında bağlar kurulmaya başlar, ilişki derinleşir. Bu aslında çocuğun genetik temelinde var olan ‘doğaya ve canlı olana yatkınlığını’ esas alan biyofili hipotezi ile anlatılan kavramın da bir yansımasıdır. Bir arada olmak, zaman ayırmak zaten var olanı ortaya çıkarmaya yardım eder.Çocukların düzenli olarak ormanla bir araya gelmesinin çocuklara ve doğaya ne faydaları vardır?&nbsp;Çocuklar düzenli olarak doğaya geldiklerinde, değişimi görmeye başlar, bunun için özel bir çaba harcamak gerekmez, iyi bir rehberle doğal akışında, kendiliğinden olur, yağmuru görürler, güneşi hissederler, yaprakların döküldüğünü, çiğ tanelerini, yağmur sonrası ortaya çıkan mantarları ya da sümüklü böcekleri fark etmeye başlarlar. Çocuk doğayı tanır, bilir, merak eder ve sevmeye başlar. Sevmeye başladığı yere bilinçli olarak zarar vermez. Kazalar olabilir, bazen yapraklar kopar, bazen çiçekler annelere gider ama aynı çocuk kırılan dalları onarmak içinde çaba harcar. Uzun vadede çocuklar bu hislerinin peşinde tabiatı koruyup kollayan yetişkinlere dönüşür, kısa vadede hem zihinsel hem de fiziksel gelişimlerine tabiat destek olur. Düzenli açık havada bulunan çocukların bağışıklık sistemleri daha güçlüdür. Öz denetimleri, yaratıcılıkları, estetik algıları daha gelişkin olur. Kendilerinin dışında bir dünya olduğunun, orada başka canlıların yaşadığının farkına varırlar, farkındalıkları ve merak duyguları artar.Çocukların doğada olmayı en sevdiği mevsim sence hangisi ve neden?Her mevsim. Yağmurlu günler ve su birikintilerinde geçen zamanlar çocukların favorileri, yaprakların içine yatıp, bolca yaprak banyosu yaptıkları sonbahar sonu keza öyle. Kar her zaman, her dem ilk sırada. İlkbaharda havaların ısınması ile ormanda daha uzun saatler geçirmeyi de seviyorlar. Böcekler aktifleşmeye başladığı için yeni keşiflere imkân sağlıyor ilkbahar. Yetişkinlerin aksine çocukların sevmedikleri bir zaman yok. Yeter ki adını doğru koyalım. Soğuksa kötü değil, soğuk hava, yağmurlu ise berbat trafikli değil, yağışlı hava, o zaman her mevsim güzel.&nbsp;

Dünyahali

NaturPirat

Orman Buluşmaları

📚 Oyun ve edebiyat. Ahbab-ı Literatür'ün yeni bölümünde Berna Ece Gündüz, Andaç Üzel ve Can Sungur oyun kavramının edebiyat ile ilişkisi <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/0YEeda6GRGBR0igQb5qoZ1?si=ZIUjTvt7T6G3dgSu_VgQQg&dl_branch=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tartışıyor</a>.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">&nbsp;⚔️ Age of Empires IV için geçtiğimiz hafta sonu bir stres testi açıldı. Herkesin katılabildiği bu testte oyuncular 28 Ekim'de çıkacak olan efsanevi serinin yeni oyununu deneyimleme şansı buldu. Deneyimleme şansı bulamayanlar oyunun resmi YouTube kanalında Türkçe altyazılı olarak yayımlanan videodan oyun hakkındaki birçok yeni detayı <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=9jb9n9GMIlE&ab_channel=AgeofEmpires" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öğrenebilir</a>.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">⏱️ Geçtiğimiz haftalarda bir süre gündemi meşgul eden, Annapurna Interactive yapımı ilginç oyun 12 Minutes üzerine Çağıl Ömerbaş'tan zaman yolculuğu, döngüsü ve oyunun yapısı üzerine güzel bir <a fr-original-style="" href="https://manifold.press/on-iki-dakika" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">değerlendirme</a>. Bu arada Çağıl Ömerbaş'ın diğer yazılarına da mutlaka bir göz atın. Muhtemelen kendisi yazdıkça bu satırlarda da yer almaya devam edecek.

oyun ile ilgili hikayeler