<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Levha 5*Ophrys speculum Link. (Salepotu)Orchidaceae<img src="https://images.aposto.com/2022/9/2/1666100265122.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.30" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">1.Mart-Mayıs aylarında çiçek açan, 10-30 cm yükseklikte, yumurta biçiminde 2 kök-yumruya malik çok senelik bir bitkidir. Mavimsi yeşil renkteki yapraklar uzunca oval biçiminde olup, gövdenin alt kısmındakilerin uçları küt, üst kısmındakilerin ise sivridir (Şek. 1). Sayıları 2 ile 6 arasında değişen çiçekler bitkinin tepesinde gevşek başak durumunda toplanmıştır. Her çiçek yumurtalığın boyunu aşan bir braktenin koltuğundan çıkmaktadır. Çiçekörtüsü iki daire üzerine dizilmiş, serbest perigon yapraklarından ibarettir. Dıştaki 3 perigon yaprağı yeşilimsi renkte olup, yandaki ikisi uzunca oval, ortadaki kubbe biçimindedir (Şek. 2). İç dairedeki perigon yapraklarından yandaki ikisi koyu mor renkte olup, dıştaki yan yaprakların aşağı yukarı yarı uzunluğunda ve üç köşemsidir. İç dairedeki orta yaprak üç parçaya ayrılmış olup tümsek yüzlü bir dudakçık yan lopları uzunca şerit biçimli olup orta loptan çok küçüktür. Dudakçığın orta lopu ise nihayeti tam veya hafifçe ikiye bölümlü oval biçimlidir. Bazı diğer&nbsp;Ophrys&nbsp;türlerinde görülen dudakçığın aşağı doğru uzayarak meydana getirdiği mahmuz bu türde bulunmaz. Dudakçığın tüysüz, parlak mavi renkteki orta kısmıyle, yün gibi tüylü, esmer renkli geriye kıvrılmış kenar kısmı birbirinden dar, sarı bir şeritle ayrılmıştır. Erkek organ olarak yalnız dış dairenin ortasındaki bir tek verimli erkek organla, bunun iki yanında iç daireye ait iki verimsiz erkek organ (staminod) kalmıştır (Şek. 3). Verimli erkek organ dişi organın stilus ve stigmasıyle birleşerek bir sütuncuk meydana getirir. Alt-durumlu, 3 meyvayaprağından ibaret, tek gözlü yumurtalıkta çok küçük birçok tohum-taslağı marginal durumda 3 çift sıra dizilmiştir (Şek. 4). Fazla sayıda, çok küçük tohumlara malik olan meyvaları kapsül tipindedir.<img src="https://images.aposto.com/2022/9/2/1666101763191.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.66" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2.<img src="https://images.aposto.com/2022/9/2/1666101772089.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.53" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">3.<img src="https://images.aposto.com/2022/9/2/1666101784747.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.99" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">4.Yayılışı: Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde bulunur.Kullanılışı: Memleketimizde fazla miktarda bulunan muhtelif salep türlerinin (Orchidaceae) yumrularından salep elde edilmektedir. Salep gıdaî kıymetinden ötürü sütle kaynatılarak içildiği gibi, tıpta bilhassa çocuklarda ishale ve barsak zarı iltihabına karşı verilmektedir. Sanayide kumaşlara apre yapmakta kullanılmaktadır. Türkiye’nin ihraç maddelerindendir.*Renkli Türkiye Bitkileri Atlası, Dr. Nebahat Yakar, Matbaa Teknisyenleri Basımevi, İstanbul 1964.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">

Yemek ve Kültür

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">50 damlalı ped</h2><a fr-original-style="" href="https://twitter.com/burcin_ttk" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Burçin Tetik</a>İlkokulda reglin ne olduğunu tam olarak bilmiyordum ama sezgisel olarak anladığım şeyler vardı. Ne de olsa bakkala yollanıp o gizli saklı gazete kağıtlarına sarılan pedlerden ben de alıyordum annem için. Bir yaz çocuklarla annelerimizin ped boyutlarını konuşmuştuk — pedlerin üzerinde ne kadar emici olduğunu tasvir eden damla sembolleriydi konu.Birilerinin annesi iki, birilerinin annesi üç damlalı kullanıyordu, “Ya seninki kaç?” diye sordular bana da. Benim annem en güçlü, en olağanüstü, en hayran olunası, en yenilmez olduğu için gururla sallamıştım, “50 damlalı,” diye. Çocuklar şaşkın şaşkın baktılarsa da hiçbirimiz bu konuda çok da bilgili olmadığımızdan beni yalanlayabilen çıkmadı ve ben 50 damlalık ped kullanan annemle övünerek o günü bitirdim.&nbsp;Çok geçmeden ben de reglle tanıştığımda belki de o gün söylediğim yalan tüm ömrümü etkileyen bir lanete dönüştü. 11 yaşımdan şu anki 36 yaşıma, en büyük tamponlara ilaveten takılan gece pedlerinin bile bastıramadığı kanamalarla yaşadım. Ama ben henüz çocuklukta çözmüştüm işi. Çok kanayan belki de hakikaten çok muktedirdi. Belki de ne kadar çok kanarsak o kadar yenilmezdik.<h2 dir="auto" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir rahim hastalığı</h2><a fr-original-style="" href="https://apos.to/a/5ed116cd2c6bc334a6a777bf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Elif Bayram </a>Kendimi bildim bileli reglimin ilk günlerini hasta gibi geçirdim. Hasta gibi ne demek? Baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, karın ağrısı, bacak ağrısı, sırt ağrısı, katlanılamaz bir kasık ağrısı — evet, endometriosis. Bir rahim hastalığı. Genelde rahimdeki endometrium dokusunun rahim dışında özellikle de karın bölgesine ve yumurtalıklara yerleşmesi üzerine içi kan dolu kistlerin oluşması durumu. Tatlı adıyla çikolata kisti. Bildin mi?&nbsp;Henüz tedavisi bulunamayan ve sebebi tam olarak bilinemeyen bu hastalık, her regl öncesi ve regl döneminde ciddi ağrılara ve şikayetlere sebep oluyor. Sırf benim çevremde yakinen tanıdığım 5 kadında var. Doktorların söylediğine göre her 10 kadından birinde var, yaygın. Gel gör ki ne endometriosis'ten ve diğer rahatsızlıklardan kaynaklanan sancılara ne de sağlıklı bir bireyin regl günlerinde çektiği kramplara tahammül var.&nbsp;İş yerinde ve okulda kaç kez reglyken hastanelik oldum ve rapor aldım diye "Abartma"lar, "Hepimiz oluyoruz bir şey olmuyor böyle"ler, "Her ay aynı şey"ler ve daha neler neler duydum. En çok da regl olanlardan duydum bunu. Kadın patronlarımdan, arkadaşlarımdan, öğretmenlerimden.Bugün, tekrar etmek istiyorum. Endometriosisler, polikistikoverler ve daha nice semptomuyla beliren hastalıklar ve bu hastalıkların semptomları vardır. Tanısı konmuş hiçbir rahatsızlığın olmasa da regl krampları olabilir. Her beden başkadır. Her deneyim biriciktir. İşte tam bu sebeple anlayamadığın için ya da sen öyle yaşamadığın için tüm bunlar yok sayılamaz.&nbsp;Şimdi söyle, sen hiç regl olan birine psikolojik şiddet uyguladın mı? "Boşver geçer, haydi dışarı çıkalım," dedin mi? "Abartma!" dedin mi? "Hepimize oluyor," dedin mi? "Aman bir şey olmaz" dedin mi?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gelenek tokadı</h2><a href="https://www.instagram.com/eylulaytan/" rel="noopener noreferrer" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>Eylül Aytan Kardeşim ilk defa regl olduğunda evdeki bakıcının ona tokat attığını söylemişti. “Gelenek” adı altında atılan tokat, toplum tarafından “kadınlığın başlangıcı”na atfedilen bir durum üzerine gelince insan “Gelecekte başına gelebilecek bütün baskılanmaları normalleştirmen gerekiyor,” dendiğini düşünmeden edemiyor — kısacası deneyim üzerine gelen şiddet eylemi, bu mantığı küçük bir yaşta öğretecek şekilde kullanılıyor.Benim ilk regl deneyimim daha farklıydı. Daha “iyi” miydi, emin değilim. Ortaokuldayken bir arkadaşıma hediye alındığını duyduğum için ilk reglime gün sayıyordum. Regl olduğumda da bütün ailemi tuvalete toplayıp kanı göstermiştim. O gün hediye almak isteyen bir çocuk olsam da bugün durumu daha farklı ele alıyorum — regl olunduğunda bir şeylerin değiştiği ve bu değişimin de ödüllendirilmesi gerektiği düşüncesi regl durumunu herhangi bir biyolojik süreç olmaktan çıkartmaz mı?Regl olmayı kutlamak ve regl olan insana tokat atmak birbirinden farklı iki gelenek gibi gözüküyor olsa da sonuç olarak aynı sisteme servis ediyor diye düşünüyorum. Her zaman birilerini bastırmak için bahane bulabilen bu sistemde, regli bir bahane olarak kullanmayı kabul etmek istemiyorum. Bu yüzden de hem regl olan bir bedeneme sahip olmaktan dolayı atanan kalıpları kabul etmemeye hem de reglim üzerinden kontrol edilmemeye #HakkımVar diyorum.

yumurtalık ile ilgili hikayeler