Bu yıl Mısır'ın Şarm El-Şeyh kentinde 6-18 Kasım'da 194 ülkenin katılımıyla gerçekleşen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı sonrasında sponsorluktan, organizasyona, operasyondan panel konularına ve aksiyon adımlarına kadar ele alınması gereken birçok konu var. COP27 Gençlik Paneli'nde, etkinliğe fiziksel katılım gösteren dört genç ile bir araya gelerek bu meseleler üzerine odaklanıp, etkinliğin gençlerin perspektifinden nasıl geçtiği üzerine konuşulacak. Youth for Good Kurucu Ortağı Kaya Aytuğ Demiral'in moderatörlüğü üstlendiği panele; Yuvam Dünya Proje&amp;İletişim Koordinatörü Kübra Güler Dağtekin, Global Shapers Community Ankara Hub Küratör Yardımcısı Onat Sarıtaş, Boğaziçi SDG Student Hub Eş Koordinatörü Ecem Ocüşler konuşmacı olarak yer alacak.5 Aralık'ta çevrimiçi gerçekleşecek panele katılmak için <a fr-original-style="" href="https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdoR2A1R3v3wcMZAZfZ1s3NHYf_o1pNoNd481GVOZVnWy7SHg/viewform" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">burayı</a> tıklayın!

Dünyahali

İklim krizi mücadelesinde öncü gençlerin bir araya geldiği COP27 Gençlik Paneli 5 Aralık’ta gerçekleşecek!

COP27 Gençlik Paneli

(Görsel: Sedat Suna, EPA aracılığıyla)İklim değişikliği ile mücadelenin ilk adımı 1992'de Brezilya'nın Rio de Janeiro şehrinde düzenlenen konferansta atıldı. Birleşmiş Milletler'in (BM) Dünya Zirvesi adı altında düzenlemiş olduğu bu konferansta, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kabul edildi. Söz konusu sözleşmenin yürürlüğe girdiği 1994 yılından itibaren de her yıl, Taraflar Konferansı (COP) <a fr-original-style="" href="https://unfccc.int/process/bodies/supreme-bodies/conference-of-the-parties-cop" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düzenleniyor</a>.BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin (UNFCCC) en üst düzeyde karar alma forumu olan COP’ta, imzacı hükümetler iklim değişikliği ve etkilerinin nasıl ortaklaşa ele alınacağını tartışmak ve üzerinde anlaşmak üzere biraraya geliyorlar. COP’un tarafları ise <a fr-original-style="" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Birle%C5%9Fmi%C5%9F_Milletler_%C4%B0klim_De%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi_%C3%87er%C3%A7eve_S%C3%B6zle%C5%9Fmesi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">UNFCCC</a>, <a fr-original-style="" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kyoto_Protokol%C3%BC" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kyoto Protokolü</a> veya <a fr-original-style="" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Paris_Anla%C5%9Fmas%C4%B1" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Paris İklim Anlaşması</a>’nı imzalamış olan hükümetlerden oluşuyor. Zirveye; dünya liderleri, bakanlar, müzakereciler, sivil toplum, işletmeler, uluslararası kuruluşlar ve medya mensupları katılıyor.2022 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı yaygın şekilde kullanılan adıyla COP27, Mısır'ın Şarm El-Şeyh şehrinde, küresel ısınma ve sera gazı salınım oranlarını azaltma amacıyla ve 194 ülkenin katılımıyla gerçekleştirildi. "Doğayı acilen korumadan ve eski haline getirmeden küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlamanın uygulanabilir bir yolu olmadığının" en üst perdeden dile getirildiği konferans kapsamında; savunmasız ulusların iklim kaynaklı felaketlerden kaynaklanan kayıp ve zararlarını tazmin etmek üzere bir fon oluşturulması hakkında anlaşmaya <a fr-original-style="" href="https://www.un.org/en/climatechange/cop27" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">varıldı</a>.COP buluşmaları, dünyanın iklim değişikliğinin artan aciliyetine yanıt verip vermeyeceğinin kritik bir testi olarak değerlendiriliyor. Yine Birleşmiş Milletler tarafından, iklim değişikliğinin risklerini değerlendirmek üzere 1988 yılında kurulmuş olan <a fr-original-style="" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/H%C3%BCk%C3%BBmetleraras%C4%B1_%C4%B0klim_De%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi_Paneli" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli</a> (IPCC) ise; küresel emisyonların 2020 ve 2025 yılları arasında düşmesi gerektiğini, ancak gerçekte ise emisyonların yükselmeye devam ettiğini ortaya koyuyor. Küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlandırma ve böylece hafifletme olanağına sahip olmak için, dünya çapında sera gazı emisyonlarının 2030 yılına dek yarıya inmesi ve 2050 yılına dek ise net sıfıra ulaşması gerekiyor. Oysaki mevcut durumda, söz konusu hedeflerin hala çok uzağındayız. Zira hesaplamalar, bu hızla gidildiği takdirde belirlenen 1,5 derecelik sınıra sadece dokuz yıl sonra ulaşacağımızı ortaya koyuyor.Kayıp ve zarar fonu kurulmasının nihai karar metnine yansıması, iklim krizine karşı en kırılgan ülkeler grubunun otuz yılı aşkın mücadelesinin neticesinde elbette anlamlı bir kazanım. Konferans kapsamında, 2030 hedefini yakalamak adına sera gazı emisyonlarını, pandemi öncesi yıl olan 2019 yılına kıyasla yüzde 43 seviyesinde düşürmek gerektiği de tespit edildi. Ayrıca tüm finansal sistemi dönüştürme ihtiyacı vurgulanırken; söz konusu aktörler, iklim finansmanına erişimi kolaylaştırmaya ve önceliklerini gözden geçirerek faaliyetlerini ölçeklendirmeye çağrıldı. Buna paralel, çok taraflı kalkınma bankaları tarafından, 2025'e dek iklim finansmanı istihdamını üç kat artırma yönünde de bir çağrı yapıldı.G-7 ülkeleri ise, iklim değişikliğinin etkilerinden etkilenen savunmasız ülkelere finansal yardım sağlamak üzere Küresel Kalkan adında yeni bir sigorta sistemi başlatıyor. İlk etapta 200 milyon euro bir finansman sağlanırken; bu finansmanın ilk alıcıları Gana, Pakistan ve Bangladeş olacak. ABD Çevre Koruma Dairesi, petrol ve gaz endüstrisindeki metan seviyesinin, 2005 yılına kıyasla yüzde 87 kadar altına düşmesini gerektirecek şekilde mevzuatını genişleteceğini duyurdu. Dört AB üyesi ülke, Afrika'da iklim uyumu için 1 milyar Euro'nun üzerinde bir kaynak sağlandığını duyurdu. Fransa, Almanya, Hollanda ve Danimarka bu kapsamda bir başlangıç noktası <a fr-original-style="" href="https://cop27.eg/#/news/259/Historic%20Climate%20Deal%20Sealed%20a" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">oluşturdu</a>. Öte yandan, 2009 yılında UNFCCC'ye göre gelişmiş ülkeler sınıfında olan ülkeler; gelişmekte olan ülkelere emisyonlarını azaltabilmeleri ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine hazırlanabilmeleri için 2020 yılına dek yılda 100 milyar dolar vermeyi taahhüt etmişlerdi. Yıllık 100 milyar dolarlık bu hedef ise hiçbir şekilde tutturulamadı. Yine de COP27’de bir kez daha görüldü ki; iklim temelli düzenlemeler, kararlar ve uygulamalar ekonomi ve politikanın bir parçası olarak bizimle kalmaya devam edecek.

BM İklim Değişikliği Konferansı, dünyanın iklim değişikliğinin artan aciliyetine yanıt verip vermeyeceğinin kritik bir testi olarak değerlendiriliyor.

COP27: insanlık ve gezegen için başarmak

SEFiA İklim Gündemi

Fosilden çıkış gündemine yer yok. Türkiye, güncellenmiş NDC'si ile potansiyelini değerlendiremiyor ve net sıfır hedeflerinin maliyetini artırıyor.

COP 27 Çıktıları ve Türkiye’nin Konumu

COP27

Türkiye'nin yeni Ulusal Katkı Beyanı, toplumsal cinsiyet, su, enerji, sivil toplum, biyoçeşitlilik temalarında müzakereler

COP27’de İkinci ve Son Hafta 

Yolculuk: Heyecanlı bir bölüm! Özellikle Mısır’a ilk kez gitmenin merakıyla birlikte dünyanın dört bir yanından gelen liderler, bilim insanları, iş insanları ve pandemi sırasında çevrimiçi toplantılarda tanışma fırsatı bulduğumuz arkadaşlarımızla bir araya geldiğim bir seyahat yaşadık. Uçak şehre inerken camdan izlediğimiz ışıklı manzara her ne kadar “düzenli bir şehir hayatı” ile karşılaşacak gibi hissettirse de, bireysel deneyimim çok daha farklı oldu.&nbsp;Şarm El-Şeyh: Otel bölgesi ve konferans alanı dışında uçsuz bucaksız bir çöl toprağı ile karşılaştık. 30 dereceye yakın seyreden hava sıcaklığıyla birlikte bazen kendimizi bir tatilde gibi hissetsek de konu iklim krizi olunca aklımıza “Dünyanın hangi bölgeleri için gelecek yılların fragmanını izliyor olabiliriz?” gibi sorular da geldi.. Bununla birlikte Şarm El-Şeyh’in büyüsünün Kızıldeniz’in altında olduğunu söylemeden geçmeyeyim. Kıyıdan on metre civarında uzaklıktan basit bir deniz gözlüğü ile denize girdiğinizde muazzam renklerde mercanları ve farklı boyutlarda çeşit çeşit balıkları görebiliyorsunuz!COP27’ye Doğru: Otel bölgelerinden COP27’nin gerçekleştiği Global Conference Center adlı konferans alanına elektrikli otobüslerle düzenli servisler gerçekleşiyor. Konferans alanına yaklaşık on dakikalık bir mesafede olsanız bile yolculuk haritada gösterilen yollardan farklı bir rotayla gidişten dolayı kırk beş dakika civarında sürüyor… Nedeni ise özellikle ilk birkaç günde havaalanına düzenli olarak iniş yapan özel jetlerin içerisindeki devlet insanları ve yüksek güvenlik önlemleri.&nbsp;Konferans Alanı: Katılmak istediğimiz etkinlikleri belirlemek ve zamanında orada olabilmek için birkaç farklı kanaldan sıkı bir takip gerçekleştirmemiz ve yolumuzu hızlıca bulmamız gerekti. Dışarıda kavuran bir sıcak varken, içeride sürekli çalışan klimalarla sıcaklığın 15 dereceye kadar düşmesi bir iklim konferansında olduğunuz gerçeğiyle sıkça hayatı sorgulamamıza neden oldu. Konaklama, özel ulaşım ve beslenme hizmetlerinde COP27 katılımcılarına oldukça yüksek fiyatlı tarifeler uygulanıyor. Uzun kuyruklar, para birimleri konusunda iletişim kurmakta zorluk ve sürdürülebilir olmaktan oldukça uzak dar seçenekler ise konferans alanındaki yeme-içme problemlerinin bir özeti denebilir.&nbsp;Müthiş Rastlantılar: Ekip olarak COP27 boyunca “arasak bulamazdık” dediğimiz birçok önemli insanla karşılaştık! Gezegenin Sınırları çalışmasının sahibi Prof. Dr. Johan Rockström’a görüşlerini sorduk, Uluslararası Kızıl Haç Komitesi (ICRC) Direktörü Robert Mardini ile bir röportaj gerçekleştirdik, IPCC Raporu baş yazarlarından Doç. Dr. Şiir Kılkış’ın görüşlerini aldık. Konferans alanın nabzını tuttuğumuz podcastler gerçekleştirdik. İlgileri <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/yuvamdunya/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yuvam Dünya</a>’ya bekliyoruz!COP27 benim için özetle böyle geçti. Ekip olarak zirveye yönelik gelişmeleri farklı şehirlerden takip etmeye devam ederken aklımızda tek bir düşünce var: “Dilerim ki liderler yuvamız dünyanın çağrısını duyarak gerekenleri acilen yaparlar.”

Bu yıl ekipçe katılma fırsatı bulduğumuz Birleşmiş Milletler 27. Taraflar Konferansı için Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentindeydik. 

Bir Deneyim Olarak COP27

27. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı (COP 27), Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentinde 6 Kasım’da başladı. Konferansın birinci haftası geride kalırken, iklim finansmanı kapsamında öne çıkan gelişmeleri derledik:<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kayıp-hasar mekanizması ve uyum finansmanı</h2>Gelişmiş ülkeler, geçtiğimiz yıl Glasgow’da düzenlenen COP 26’da, iklim krizi karşısında kırılgan ülkelere finansman sağlanması konusunda üç yıllık bir diyaloğu desteklemek yerine kayıp-hasar finansman organını reddetmişti. Bu yıl ise COP 27’nin hemen başında kayıp-hasar mekanizması&nbsp;resmi gündeme dâhil edildi. Her ne kadar önemli bir gelişme olarak yorumlansa da kayıp-hasar tartışmalarının tazminat garantisi vermeyeceği veya zorunlu olarak sorumluluğu kabul etmeyeceği ve görüşmelerin en geç 2024’te kesin bir kararla sonuçlanmasının amaçlandığı <a fr-original-style="" href="https://www.iklimhaber.org/cop27den-gecikmeli-bir-baslangic-kayip-ve-zarar-mekanizmasi-finansmani-resmi-gundeme-girdi/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtiliyor</a>.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İklim cehennemine giden bir otoyol:&nbsp;Başta Almanya ve Fransa olmak üzere gelişmiş ülkelerden kayıp-hasar finansmanı konusunda destek açıklamaları gelirken, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, bir dönüm noktasına yaklaştığımızı ve iklim cehennemine giden bir otoyolda olduğumuzu <a fr-original-style="" href="https://www.cnbc.com/2022/11/07/were-on-a-highway-to-climate-hell-un-chief-guterres-says.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtti</a>.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şirketlerin kazançlarından fona aktarım: Öte yandan Barbados Başbakanı Mia Mottley ise son üç ayda dâhi 200 milyar dolar kazanç sağlayan petrol ve gaz şirketlerinin kayıp-hasar fonuna para aktarmamasını eleştirerek bu şirketlerin kazançlarının %10’unu fon için ayırmaları gerektiğini <a fr-original-style="" href="https://www.aljazeera.com/news/2022/11/8/tax-oil-firms-to-pay-for-climate-damage-island-nations-say" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söyledi</a>.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kim ne kadar fon sözü verdi? Almanya ve Belçika sembolik miktarlar olmak üzere kayıp-hasar fonuna sırasıyla 170 milyon euro ve 2,5 milyon euro ayırmayı taahhüt etti. Avusturya, fona 50 milyon euro ayıracağını açıkladı. İrlanda 10 milyon euro, Yeni Zelanda ise 20 milyon euro tahsis edeceğini <a fr-original-style="" href="https://www.iklimhaber.org/cop27-3-gununde-kayip-ve-hasar-fonu-icin-hangi-ulkeler-taahhut-verdi/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">duyurdu</a>.</li></ul>2023-2027 yılları arasında, 3,1 milyar dolarlık yeni yatırım çağrısında bulunan “Herkes için Erken Uyarılar Girişimi için Yürütme Eylem Planı”nın ayrıntıları COP 27’nin ilk haftasında açıklandı. Plan kapsamında iklim değişikliğinin etkilerine karşı en kırılgan konumda olan en az gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan küçük ada devletleri grubu kapsanıyor. Gezegendeki herkesin önümüzdeki beş yıl içinde erken uyarı sistemleriyle korunması <a fr-original-style="" href="https://www.ekoiq.com/2022/11/iklim-krizine-karsi-herkes-icin-erken-uyari-eylem-plani-ayrintilariyla-aciklandi/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hedefleniyor</a>.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan:&nbsp;Erken uyarı kapsamının sınırlı olduğu ülkelerde, yüksek kapsama sahip ülkelere kıyasla, sekiz kat daha fazla afet ölüm oranı olduğu belirtiliyor. Tüm ülkelerin yarısında erken uyarı sistemlerinin mevcut olmadığı ve daha da azının erken uyarıları acil durum planlarına bağlayacak düzenleyici çerçevelere sahip olduğu belirtiliyor.</li></ul>Dünya Bankası, 2022 yılında iklim finansmanına 32 milyar dolar ayırdığını, bu rakamın bir rekor olduğunu ve Glasgow hedeflerini aştığını duyururken; Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva ise, ortalama karbon fiyatlarının 2030’a kadar, bugünkü 5 dolar seviyesinden en az 75 dolara yükselmesi gerektiğini söylüyor.Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, enerji fiyatlarındaki artış ve ekonomik durgunluk riski hükümetlerin fon sağlama konusundaki isteklerini olumsuz yönde etkiliyor. İklim kriziyle mücadele ve güvenlik arasındaki ilişki gündeme <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-11-08/cop27-latest-japan-stalls-once-again-on-carbon-tax-reforms?leadSource=uverify%20wall" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">taşınıyor</a>. Bu noktada gelişmiş ülkelerin açıklamaları, yanlış anlatı olarak değerlendirilirken, kırılgan ülkelerin borç yükünü artırmayacak araçların kullanımı öne çıkıyor. Önümüzdeki 10 yılda Sahra-altı Afrika ülkelerinin iklim değişikliğinin etkileri yüzünden 996 milyar dolarlık ek borca sahip olması <a fr-original-style="" href="https://www.iklimhaber.org/iklim-borclarinizi-odeyin-borclarimizi-iptal-edin/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bekleniyor</a>. Başta Pakistan olmak üzere, tazminat talep eden ülkeler “iklim adaleti”&nbsp;istiyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fosilden çıkış ve emisyon azaltım taahhütleri</h2>ABD İklim Elçisi John Kerrry, gelişmekte olan ülkelerin fosil yakıt kullanımından çıkmalarına yardımcı olacak ve 2035 yılına kadar sürmesi beklenen bir karbon ofset planının (Energy Transition Accelerator - ETA) oluşturulduğunu <a fr-original-style="" href="https://cop27live.com/abd-iklim-elcisi-kerry-karbon-ofset-planini-baslatti?utm_source=cop27live.com" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">duyurdu</a>. Karbon yakalama ve depolama (Carbon Capture and Sequestration - CCS) teknolojilerine yatırım yapılmasının ve yenilenebilir enerji üretiminin hızlandırılmasının hedeflendiği ETA için Şili ve Nijerya gibi ülkelerin yanı sıra fon sağlamak amacıyla Microsoft ve PepsiCo gibi firmalarında da ilgili olduğu belirtiliyor. Fakat ETA –gönüllü bir karbon kredisi programı olması, emisyonlarda kayda değer kesintiler garanti etmediği ve CCS gibi finansal ve teknolojik uygulanabilirliği tartışmalı teknolojileri desteklemesinden dolayı–gerçekçi çabaları geciktireceği için ayrıca eleştiriliyor.&nbsp;Geçtiğimiz ekim ayı sonunda üye devletlerin Ulusal Katkı Beyanlarını (NDC) güncellemeyi kararlaştıran Avrupa Birliği (AB), 2030 sera gazı azaltım hedefini %57’ye çıkartacak yasama müzakerelerini Brüksel’de <a fr-original-style="" href="https://cop27live.com/ab-2030-emisyon-azaltim-hedefini-yuzde-57-ye-yukseltiyor?utm_source=cop27live.com" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tamamladı</a>. 2022 yılı sonunda Rusya’dan doğal gaz ithalatını üçte iki oranında azaltmayı hedefleyen AB’de rüzgar ve güneş enerjisindeki yıllık rekor artışın fosil gaz ihtiyacının önüne geçtiği belirtiliyordu. Söz konusu müzakereler sonrasında AB’nin uzun vadeli yatırımlarının fosilden uzaklaşmasına daha kesin bir gözle bakılıyor. Bu gelişme aynı zamanda Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası tartışmaya açılmış olan dönüşümün hızlanarak devam edeceğinin de en açık göstergesi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sermaye fonlarından katkı:&nbsp;Avrupa Yatırım Fonu (EIF), beş sermaye fonunun Avrupa Birliği'nin hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacak 2,5 milyar euroluk iklim eylemi yatırımına destek sağlamak amacıyla toplam 247 milyon euro değerinde yatırım anlaşması <a fr-original-style="" href="https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_22_6802" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">imzaladı</a>.</li></ul>Güney Afrika Cumhuriyeti, Almanya ve Fransa merkezli kalkınma bankaları ile yaptığı anlaşma neticesinde kömürden çıkış ve temiz enerji kaynaklarına geçiş hedefi doğrultusunda toplamda 600 milyon euro değerinde kredi anlaşması <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-11-09/south-africa-signs-deal-for-600-million-from-germany-france?leadSource=uverify%20wall" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">imzaladı</a>.Japonya’da ise hükümet Nisan 2023’te yürürlüğe girmesi beklenen yeni karbon vergisini, geçim koşullarını güçleştireceği gerekçesiyle ikinci kez ertelediğini <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-11-08/japan-delays-carbon-tax-reform-to-curb-living-costs-nikkei-says?leadSource=uverify%20wall" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">duyurdu</a>. Ayrıca, ilk taraflar toplantısından bu yana verilen günün fosili ödülünü&nbsp;alanlar arasında&nbsp;ilk sırada –petrol, gaz ve kömür projeleri için dünyanın en büyük kamu finansörü konumunda olan ve 2019-2021 döneminde fosil yakıt sektörüne yılda ortalama 10,6 milyar dolarlık katkıda bulunan– Japonya <a fr-original-style="" href="https://www.iklimhaber.org/cop27nin-ilk-gunun-fosili-odulu-japonyaya-gitti/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yer aldı</a>. Günün fosili ödülünün verildiği bir diğer ülke de konferans boyunca aktivistlere ve sivil toplum katılımcılarına yönelik baskı uygulayan Mısır&nbsp;oldu.

COP 27'de ilk hafta geride kaldı. İklim finansmanı kapsamındaki gelişmeler neler?

COP 27’de iklim finansmanı tartışmaları

COP27<img src="https://images.aposto.com/2022/10/5/1668176798428.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.84" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">UNFCC'ye taraf 195 ülke, dilimizde 'Taraflar Konferansı' anlamına gelen 'Conference of the Parties', kısaca COP olarak adlandırılan küresel iklim zirveleri ile her yıl bir araya geliyor. 27.si ile COP27 2022 zirvesi, 6-18 Kasım tarihlerinde Mısır'ın Şarm El-Şeyh kentinde gerçekleşiyor.

Yazar: Büşra UçanMısır Dışişleri Bakanı H.E. Sameh Shoukry, 6 Kasım Pazar günü gerçekleştirilen açılış genel kurul toplantısında “Taraflar” tarafından resmen COP27 Başkanı seçildi ve ardından ülkeleri İklim Sözleşmesi ve Paris Anlaşması'nın hedeflerini gerçekleştirmek için müzakere ederken önümüzdeki iki hafta boyunca çok taraflılığa inanç göstermeye çağırdı.UNFCCC yeni Genel Sekreteri Simon Stiell,&nbsp;pazar günü yaptığı açıklamada “Bugün yeni bir çağ başlıyor. Paris bize anlaşmayı verdi.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://unfccc.int/process-and-meetings/the-paris-agreement/katowice-climate-package" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Katowice&nbsp;</a>ve Glasgow bize planı verdi. Şarm El-Şeyh bizi uygulamaya çağırıyor.” dedi.Stiell, üç kritik eylem hattının altını çizdi:<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Müzakereleri somut eylemlere dönüştürerek uygulamaya geçişte bir dönüşüm sergilenmesi,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Azaltma, adaptasyon, finans ve en önemlisi kayıp ve hasar gibi kritik iş akışlarında somut ilerlemeler gösterilmesi,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Süreç boyunca şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinin yerine getirilmesi.</li></ol>Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) pazar günü COP27 açılışında en son raporunun lansmanını gerçekleştirdi. Rapor son 8 yılın, sürekli artan sera gazı emisyonları sebebiyle, kaydedilen en sıcak yıllar olduğunu gösteriyor. WMO başkanı Petter Taalas, günümüzde sanayi öncesi seviyelerin yaklaşık 1,15 C derece üzerinde olduğumuzu söyledi ve atmosferdeki yüksek karbondioksit seviyeleri sebebiyle Paris Anlaşması’nda yer alan 1,5 C derecelik alt sınırı zar zor koruyabileceğimize değindi.Küresel ısınma sonucu buzulların erimesinin su güvenliğini büyük ölçüde tehdit ettiği bir gerçek. Bunun yanı sıra Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2030 ve 2050 yılları arasında iklim değişikliğinin yetersiz beslenme, sıtma, ishal ve ısı stresinden yılda yaklaşık 250.000 ek ölüme neden olması beklendiği konusunda uyardı. WHO, iklim değişikliğinin sağlığa doğrudan maliyetinin gelecek on yıl boyunca 4 milyar dolara kadar ulaşacağını öngörüyor. Ancak kurum, temiz enerjiye yapılan yatırımın sağlık kazanımları sağlayacağına ve milyonlarca hayatın kurtulmasını sağlayacağına da dikkat çekiyor.COP26’da olduğu gibi bu sene Şarm El Şeyh’ten de en güçlü söylemleri BM Genel Sekreteri António Guterres’ten duyduk. Guterres, iklim kaosunun geri döndürülemez hâle geleceği dönüm noktasına hızla yaklaştığımızı belirtti. “İklim cehennemine giden yoldayız, ayağımız ise gaz pedalında.” dedi. İnsanlığın tek seçeneği olduğunu, ya iş birliği yapacağını ya da yok olacağını dile getiren Guterres, fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçiş çağrısı yaptı ve fakir ülkelere finansman desteği sağlanmasının gerekliliğinin defalarca altını çizdi.İklim zirvelerinin bir nevi rock&nbsp;yıldızı statüsü kazanan Barbados Başbakanı Mia Mottley dönüşüm için gerekli kolektif kapasiteye sahip olduğumuzu vurguladı. Sadece devletlerin üzerine düşeni yapmalarını istemenin yeterli olmadığını, fosil yakıt şirketlerinin de iklim zararlarını ödemeleri gerektiğine değindi. BM yetkilileri, Küçük Ada Devletleri ve gayri safi hasılası düşük olan birçok ülkenin lideri de aynı fikirdeler. Hatta yalnızca fosil yakıt şirketlerinin değil fosil yakıt tedarikini inşa eden veya yatırım yapmaya devam edenlerin de net sıfır hedeflerin kandırmacadan ibaret olduğu birçok kez vurgulandı. Guterres yeşil badana (greenwashing) yapan şirket ve devletlerin dünyamızı iklim uçurumunun üzerine ittiğini söyledi.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/4/1668094278470.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Mottley. Kaynak: Peter de Jong/AP COP27’nin başlamasıyla birlikte önemli bir gelişme oldu ve “Kayıp ve Hasar Finansmanı” ilk kez COP gündeminin resmî bir parçası hâline geldi. Uzun süren görüşmelerin sonucunda alınan bu kararın ardından kayıp ve hasar fonu için taahhütler gelmeye başladı. Taahhüt veren ülkeler arasında İskoçya, Danimarka, Almanya, Avusturya, İrlanda ve Belçika yer aldı.Liderlerin ilk birkaç günkü konuşmalarının ardından, müzakerelerin çoğu artık kapalı kapılar ardında ilerledi. 9 Kasım Çarşamba günü tartışmalar finans etrafındaydı. Genel olarak pozitif gelişmeler var gibi görünüyor. Öne çıkan bazı maddeler şu şekilde:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sel ve kasırga gibi iklim değişikliği kaynaklı afetlerden etkilenen ülkeler, Uluslararası Sermaye Piyasası Birliği'nin (ICMA)&nbsp;tahvil piyasası kurallarını belirlediği yeni planlar kapsamında borç ödemelerini otomatik olarak dondurabilecek.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mısır'ın COP27 Başkanlığı ve BM Afrika Ekonomik Komisyonu iklim etkilerine karşı dayanıksız olan ülkelerde “Yeşil ve Sürdürülebilir Borçlanmanın Maliyetini Azaltma”&nbsp;girişimini başlattı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İtalya, İngiltere ve İsveç; Mısır, Fiji, Kenya ve Malavi gibi ülkelerde iklim krizine doğaya dayalı çözümleri finanse etmek için 350 milyon dolardan fazla bağışta bulunacak bağışçılar arasında yer aldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Birleşik Krallık, iklim felaketlerinden etkilenen ülkelere borç ödemelerinin ertelenmesi için izin vereceğini söyledi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ABD iklim elçisi John Kerry, yenilenebilir enerji projelerini finanse etmek ve gayri safi yurt içi hasılası düşük olan ülkelerin temiz enerjiye geçişlerini hızlandırmak amacıyla Energy Transition Accelerator'ı (ETA) başlattı.</li></ul>ODI (Overseas Development Institute) düşünce kuruluşundan Emily Wilkinson, “COP27 sırasında daha fazla ülkenin kayıp ve hasar fonu için taahhütte bulunmasını bekliyoruz. Bu, müzakereciler üzerinde uygun bir finansman mekanizmasının geliştirilmesi konusunda anlaşmaya varmaları için daha fazla baskı oluşturuyor.”&nbsp;dedi. Ancak kayıp ve hasar fonu için taahhüt edilen milyonlar, tahminlere göre yılda 1 trilyon dolara kadar çıkabilecek meblağların çok çok altında. Bunun üzerine Barbados Başbakanı Mia Mottley, kayıp ve hasarı finanse etmek için artan fosil yakıt kârları üzerinden %10'luk bir vergi fikrini gündeme getirdi. Global Justice Now&nbsp;tarafından çarşamba günü yayınlanan analiz, beş büyük petrol şirketinin –&nbsp;Chevron, ExxonMobil, BP, Shell ve Total – bugüne kadar küresel karbon emisyonlarının %11'lik katkılarına dayanarak yılda 65 milyar dolar ödemeleri gerektiğini öne sürdü. Son araştırmalar, petrol ve gaz endüstrisinin son 50 yılda net kârla yılda ortalama 1 trilyon dolar sağladığını gösterdi.Türkiye Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan yardımcısı ve başmüzakereci Mehmet Emin Birpınar COP27’de kurulan Türkiye pavilyonunda yaptığı konuşmada, gelecek hafta COP 27’de konuşacak olan Bakan Murat Kurum’un Türkiye’nin güncellenmiş yeni Ulusal Katkı Beyanı’nı (NDC) açıklayacağını söyledi. Türkiye’den tüm katılımcıları pavilyona davet eden Birpınar, yaptığı bilgilendirme toplantısında Türkiye’nin emisyonlarını zirveye çıkaracağı yılı, yani emisyonların sürekli olarak düşmeye başlayacağı pik yılını da açıklayacağını duyurdu.Climate TRACE Koalisyonu tarafından oluşturulan ve öncülüğünü&nbsp;eski ABD Başkan Yardımcısı Al Gore'un yaptığı yeni bağımsız sera gazı emisyonları envanterinin lansmanı gerçekleşti. Climate TRACE; Çin, ABD ve Hindistan'daki şirketler de dahil olmak üzere dünya çapında 70.000'den fazla şirketin tesis düzeyinde emisyonlarını göstermek için uydu verilerini ve yapay zekâyı birleştiriyor. Bu araç sayesinde salınan emisyonların yeri ve kapsamı kolaylıkla bilinebiliyor. Al Gore, 100'den fazla kurum ve 30.000 sensörden alınan güvenilir ve doğrulanmış verileri birleştiren Climate TRACE aracının hükümetlerin eylemlerini belirlemesine yardımcı olabileceğini açıkladı ve emisyon yayıcıların göz boyamasını imkânsız kıldığını vurguladı. Al Gore, şu anda dünyadaki en büyük 14 bireysel emisyon kaynağının hepsinin petrol ve gaz sahaları olduğunu açıkladı.İçerde finans konuşulurken ciddi kısıtlamalara rağmen iklim aktivistleri konferans alanı içinde “mavi bölge”de petrol ve gaz projelerine son verilmesi için protesto gösterisi düzenledi

Kayıp ve hasarların telafisi için finansman desteği çağrısı ne durumda? Raporlar ne diyor? Yetkililer neler dedi?

COP27’de İlk Günler

Pareto

COP iş dünyasının paydaşları için ne anlama geliyor? Sürdürülebilirlik günümüzde şirketler için neden hayati bir önem taşıyor? Nasıl bir yol haritası izlenmeli? Interface örneği neler anlatıyor?

Şarm El-Şeyh ile ilgili hikayeler