1990’lar Türkiye’sinin kültürel ortamını ve sanat üretimlerini sahne ve performans kavramları etrafında ele alan Sahnede 90’lar, 15 Eylül’de sanatseverlerle buluştu. 12 Şubat 2023’e kadar sürecek sergiyi Salt Beyoğlu ve Salt Galata’da ücretsiz ziyaret etmek mümkün. Sahnenin ele alınabileceği yelpazeyi geniş tutan sergi; sanat ve sokak ilişkisine dair açılımlar barındıran çalışmaları disiplinlerarası üretimlerden geriye kalan fotoğraf, afiş, yazışma gibi arşivsel malzemelerle bir araya getiriyor.&nbsp;Salt Beyoğlu’nda, aralarında Aydın Teker, CANAN, Esra Ersen, Halil Altındere, Hüseyin Katırcıoğlu, Köken Ergun, Moni Salim Özgilik, Özlem Günyol &amp; Mustafa Kunt ve Taner Ceylan’ın da bulunduğu sanatçıların işleri sunulurken&nbsp;Salt Galata’da Burak Delier ve Mehmet Sander’in işlerinden bir seçki yer alıyor.Sahnede 90'lar&nbsp;sergisi araştırmasını yürüten ve sergiyi çalışan Salt Araştırma ve Programlar'dan Amira Akbıyıkoğlu'yla festivalin beslendiği kaynak ve mekânları, açtığı ifade alanlarını ve zamanın ruhuyla temasını konuştuk.<img src="https://images.aposto.com/2022/9/6/1665272430448.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Sahnede 90’lar sergisinden görünüm, Salt Beyoğlu | Fotoğraf: Mustafa Hazneci" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sahnede 90’lar, Salt Beyoğlu | Fotoğraf: Mustafa HazneciSahnede 90’lar; performansın toplum, ekonomi, sokak ve siyasetle ilişkisini irdeleyen girişimleri ele alarak kültür tarihinden bir potpuri sunarken nasıl kaynaklardan ve arşiv çalışmalarından beslendi?Sahnede 90’lar için çalışırken türlü kaynaklara başvurduk. O dönem aktif şekilde üretim yapanlarla, dışarıdan takip edenlerle, Serotonin sergilerini organize edenler ve katkı sağlayanlarla, Assos Gösteri Sanatları Festivali’ni yoktan var eden kişilerle, katılımcılarla görüşmeler yapıldı. Gazeteler, dergiler, tezler okundu. Bolca VHS kaset izlendi, dönüştürüldü. Bu projede bizimle olan araştırmacı Mine Söyler'le bu kayıtları izlerken hiç umulmadık keşiflerde bulunduk.&nbsp;Örneğin 1996 senesinde düzenlenen 1. Performans Günleri’nden kesitler TAL’den Sevi Algan’ın bize verdiği kasetler arasındaydı. Çok heyecan verici bir keşifti. Görüştüğümüz çoğu kişi bizi bir başkasına yönlendirdi, kartopu yöntemi diyebiliriz sanıyorum buna. Televizyon tarihinden kesitlerde bize destek veren Selva Daşdemir bizi bir hafıza yolculuğuna çıkardı.<img src="https://images.aposto.com/2022/9/6/1665272615730.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sahnede 90’lar, Salt Beyoğlu | Fotoğraf: Mustafa HazneciSanat ve sokak ilişkisine dair açılımlar barındıran çalışmaları Beyoğlu’nda, sanatın en güçlü ve hayati damarlarından birinin bulunduğu ve her zaman sokaklarıyla var olmuş bir yerde izleyiciyle buluşturmak nasıl bir deneyim?Heyecan verici. Serginin bahsettiğiniz bölümü Salt Beyoğlu’nun İstiklâl Caddesi’ne açılan giriş katında 90’lar ve erken 2000’lerde sokağın sahneye dönüştüğü işlerden bir seçki sunuyor. İstiklâl Caddesi tüm kakofonisi, çatışmaları, krizleri ve absürtlükleriyle insanların kimliklerini, mücadelelerini ortaya koydukları bir podyum. Biz de kıyısında köşesinde, ara sokağında, meydanında fasılasız bir gösterinin süregittiği sokağın hafızasına dokunalım istedik.&nbsp;Bununla da sınırlı değil elbette. Sergide sanat ve sokak ilişkisini performans kavramı üzerinden irdeleyen, nokta atışı yapan daha spesifik örnekler de yer alıyor. Örneğin Susurluk Kazası ile ortaya dökülen ilişkiler ağına bir tepki olarak gündeme gelen Sürekli Aydınlık için Bir Dakika Karanlık eylemleri ve bu kitlesel performansın sanat alanındaki yansımaları.<img src="https://images.aposto.com/2022/9/6/1665273069281.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sahnede 90’lar, Salt Beyoğlu | Fotoğraf: Mustafa Hazneci90’larda Türkiye’de varlığını hissettiren disiplinlerarası sanat anlayışı, sanatçılar için yenilikçi ve deneysel bir ifade alanı açıyor. 12 Şubat'a kadar görebileceğimiz işlerin yanı sıra kamu programlarınız da bulunuyor. Burada da benzer bir ifade alanı açtığınız ve 90’larla günümüz arasında bir köprü kurarak yeni bir boyut eklediğiniz söylenebilir mi?90’lı yılların sanat üretimlerinde öne çıkan yönlerden biri disiplinlerarasılık. İlki Feshane, ikincisi ise Yedikule Gazhanesi’nde yapılan&nbsp;Serotonin sergileri, Assos’u dört yıl boyunca bir sahneye dönüştüren Gösteri Sanatları Festivali, Genç Etkinlik sergileri, Disiplinlerarası Genç Sanatçılar (DAGS) Derneği’nin organizasyonuyla gerçekleşen Performans Günleri… Her biri sanat ortamında “90’lar ruhu”nun hissedildiği etkinlik ve sergiler. Ben bugünden baktığımda kapsayıcı, kesişimsel ve deneysel bir ruh olarak tarifleyebiliyorum.&nbsp;Sergi, söz konusu dönemde yatay ilişkiler temelinde toplulukların nasıl oluştuğunu da merceğine alıyor. Biz de kamu programlarında geniş bir yelpaze sunmaya çalışacağız. Açılış haftasında Ceylan Öztrük’ün Oyun B performansı Salt Galata, Leman Sevda Darıcıoğlu’nun Angelus Altera işi ise Salt Beyoğlu’nda gerçekleşti. 21 Ekim’de Ekim Acun’un özel televizyonlarda dansın izleğini merceğe alacağı Dansa Davet sunum-performansı, 22 - 23 Ekim’de ise Salt Galata’da Mehmet Sander ile Hareket Atölyesi gerçekleşecek. İlerleyen programlar ise Salt Online ve sosyal medya kanallarından takip edilebilecek.Programın kaçırılmaması gereken işlerinden minik bir seçki hazırlayacak olsanız hangi eser ve performansları önerirdiniz?Bu soruyu cevaplamak serginin bütününe, biraz önce bahsettiğim kapsayıcı ve kesişimsel ruha haksızlık olur. Büyük bir sergiden bahsediyoruz, oldukça yoğun bir içerik var. Hatta incelikli ve detaylı bir tur peşinde olanların iki defa ziyaret ettiklerini biliyorum.

Aposto İstanbul

İstiklâl Caddesi tüm kakofonisi, çatışmaları, krizleri ve absürtlükleriyle insanların kimliklerini, mücadelelerini ortaya koydukları bir podyum. Biz de kıyısında köşesinde, ara sokağında, meydanında fasılasız bir gösterinin süregittiği sokağın hafızasına dokunalım istedik.

90’ların kültür, sanat ve eğlence tarihine performans merceğinden bakmak: Sahnede 90’lar

Çin’in dünya voleybolunun zirvesine çıkmasına öncülük eden ‘Demir Çekiç’ lakaplı smaçör Lang Ping, 1978’de başladığı milli takım kariyerinin ilk büyük başarısını 1981’deki Dünya Kupası şampiyonluğuyla elde etti. Çin’in 1982 ve 1986’daki dünya şampiyonluklarının her ikisinde de sahadaydı, hatta 1982’de şampiyona tarihinin ilk MVP ödülünü kazandı. Bundan sonra takım kaptanı olan Ping, 1984’te Los Angeles’ta ülkesinin Olimpiyat altını yolculuğunda da kilit rol oynayarak Çin’e üç büyük şampiyonluk getirmiş oldu.1985’te emekli olan Lang Ping, 1990 Dünya Voleybol Şampiyonası için emeklilikten geri çağrıldı ve Çin’in finale çıkan kadrosunda yer aldı. Böylelikle kariyerinin ikinci dünya şampiyonası madalyasını elde etti. Bundan sonra koçluk kariyeri başlayan Ping, 1995’te Çin milli takımının dümenini ilk defa devraldı ve 1996’da Atlanta’daki Olimpiyat Oyunları’nda, 1998’de ise Dünya Voleybol Şampiyonası’nda, Çin’i oyunculuğu döneminden bu yana ilk kez finale çıkararak ülkeye her iki turnuvada da gümüş madalya getirdi.1998 Dünya Şampiyonası’ndan sonra sağlık sorunlarını gerekçe göstererek koçluktan ayrılan Ping, 2005’te ABD milli takımının başına geçti ve takımı ülkesinde düzenlenen 2008 Olimpiyat Oyunları’na götürdü. 2013’te ise tekrar Çin’in başında göreve geldi ve bir yıl sonra, 2014’te, İtalya’da düzenlenen Dünya Şampiyonası’nda yer alan 24 takım içindeki tek kadın çalıştırıcı olarak koleksiyonuna bir gümüş madalya daha ekledi.2016’da Rio’da Olimpiyat altını alan takımın başında yer alan Lang Ping, voleybolda hem oyuncu hem koç olarak Olimpiyat altını elde eden tarihteki ilk isim oldu. 2021’de Çin’in Olimpiyat’ta gruptan çıkamamasının ardından görevi bırakan Ping, 2002’den beri Volleyball Hall of Fame üyesi.

    

Hem sahada hem kenarda

Paket servis.&nbsp;bölümünde her hafta, sizden gelen bir temada üç film önerisinde bulunuyorum. Önerdiğiniz temanın ne olduğunda&nbsp;hiçbir sınır yok: Somut ya da soyut herhangi bir sözcük, bir kavram ya da bir his, bir ülke ya da bir mekan, bir yönetmen ya da oyuncu...&nbsp;Bu e-postaya cevap vererek, siz de tema önerinizi paylaşabilirsiniz.&nbsp;Songül Sarıkaya,&nbsp;şimdiye kadarki en ucu açık siparişle gelmiş: "İtalya." Çok spesifik siparişler de zorluyor zorlamasına ama bu kadar geniş olduğunda da ne seçeceğimi şaşırdığımı fark ettim. Muhteşem Cinema Paradiso'dan, sinemayla ilk tanıştığım yıllarda göz yaşlarımı sel eden Life Is Beautiful'a, Argento'dan Fellini'ye, Garrone'den Sorrentino'ya sayısız yönetmenin filmlerine İtalyan sineması başlı başına bir deryayken, bir de Hollywood ve dünya sinemasından İtalya'da geçen, İtalya'da çekilmiş filmler var. Ben bu siparişi İtalyan sinemasından, çok da bilinmeyen örneklerle doldurmaya karar verdim.<img src="https://images.aposto.com/2021/4/2021-05-09T02:11:16.509Z_sm.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="4.20" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bir ilk.&nbsp;İzlediğim ilk İtalyan filmi, sanıyorum ki Life Is Beautiful&nbsp;idi. Fakat bu fazlasıyla popüler olduğundan, biraz daha ileri sarmayı tercih edeceğim. Çok sevdiğim, yukarıda adını geçirdiğim Cinema Paradiso'nun da yönetmeni olan Giuseppe Tornatore'nin Everybody's Fine&nbsp;/ Stanno tutti bene&nbsp;(1990)&nbsp;filmi, hem izlediğim ilk İtalyan filmlerinden biri hem de yönetmenin izlediğim ilk filmi. Güney İtalya'daki kasabasından kalkıp, Çizme'nin farklı büyük kentlerine dağılmış çocuklarını bir bir ziyaret eden bir babanın (Marcello Mastroianni) çocuklarının yalanlarıyla ve hayatın gerçekleriyle yüzleştiği film, 20 yıl kadar sonrasında Robert De Niro'lu oldukça kötü bir versiyonuyla Hollywood'a da uyarlanmıştı.&nbsp;Bir klasik.&nbsp;Yıllar geçtikçe İtalyan sinemasının daha eski dönemleriyle, usta yönetmenleriyle tanıştım. Geçen yaz MUBI'deki seçki sayesinde de ilk kez bir Lina Wertmüller filmi izledim. Seven Beauties / Pasqualino Settebellezze&nbsp;(1975), zamanın çok ötesinde. İtalyan mizahını trajedinin içine özenle yerleştirmiş, göz alıcı bir film. Wertmüller bu filmiyle ,Oscar tarihinde En İyi Yönetmen adayı olan ilk kadın olmuştu. Akademi'nin 49. yılına kadar tek bir kadın yönetmeni aday göstermemiş olması başlı başına bir utançkan, 93. yılında bu sayı anca 7'ye çıktı. Şaka gibi, ama değil. &nbsp;Bir keşif.&nbsp;Ve son olarak günümüz İtalyan sinemasından bir öneri: Geçtiğimiz yıl Berlin Film Festivali'nde yeni filmleri Bad Tales / Favolacce&nbsp;(2020) ile En İyi Senaryo ödülüne uzanan D'Innocenzo Kardeşler'in ilk filmi Boys Cry&nbsp;/ La terra dell'abbastanza&nbsp;(2018),&nbsp;bana göre hem günümüz İtalya'sını kusursuz bir şekilde tasvir eden bir film, hem yetenekli bir yönetmen ikilisinin kariyerini müjdeleyen oldukça başarılı bir ilk film hem de çarpıcı bir büyüme hikâyesi. Filmi üç yıl önceki Chicago Film Festivali'nde izlemiş, yönetmenlerden Fabio D’Innocenzo ve oyuncu Matteo Olivetti ile Bant Mag.&nbsp;için bir röportaj yapmıştım. <a fr-original-style="" href="https://bantmag.com/yonetmen-fabio-dinnocenzo-ve-oyuncu-matteo-olivetti-ile-ilk-filmleri-uzerine-boys-cry/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Buradan</a> okuyabilirsiniz.

1990 ile ilgili hikayeler