Su kullanım alışkanlıkları üzerine yapılan güncel <a fr-original-style="" href="https://www.gazeteduvar.com.tr/turkiye-su-krizi-raporu-5-kisiden-2si-su-krizi-konusunda-endiseli-haber-1637906" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırma</a>, Eylül 2023’te Türkiye’de Su Krizi raporu ismiyle kamuoyuyla paylaşıldı. Çıktılar, Türkiye’deki her beş bireyden ikisinin su krizi hakkında "derin kaygılar" taşıdığını belgeliyordu. Barajlar da su kaynaklarının denetlenmesinde, enerji üretiminde, sulama gereksinimlerinin giderilmesinde ve taşkınların engellenmesinde kritik bir role sahip yapılar olarak öne çıkıyor.Mevcut su krizinde önemli nokta: Son yıllarda, iklim değişikliği, hızla artan nüfus ve plansız kentleşme nedeniyle barajların önemi daha da arttı. Dolayısıyla Türkiye’de mevcut su krizine dikkat çekmek ve barajların bu krizdeki rolünü vurgulamak da dolayısıyla oldukça kıymetli. Kuşkusuz, barajların bakımı, modernizasyonu ve kapasitelerinin artırılması, su kriziyle başa çıkmak için öncelikli olarak ele alınması gereken konulardan.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Barajların önemi</h2>Son birkaç on yılda, Türkiye’nin birçok bölgesinde ciddi su kıtlığı sorunları yaşanmaya başladı. Artan nüfusun su talebi, iklim değişikliğinin etkisiyle azalan yağış miktarı ve su kaynaklarının plansız kullanımı, iklim değişikliğinin ve küresel ısınmanın yol açtığı su eksikliğinin esas nedenleri arasında sayılıyor. Yetersiz yağışlar sonucu barajlardaki su seviyeleri düşüyor ve bu hem içme suyu temininde hem de tarım sektöründe sıkıntılara yol açıyor.Giriş bilgileri: Barajlar, su kaynaklarının verimli bir şekilde yönetilmesine olanak tanıyor. Özellikle yağışın az olduğu dönemlerde, barajlar, su rezervleri oluşturarak kıtlık zamanlarında kullanılmak üzere su biriktiriyor. Barajlar sayesinde hidroelektrik enerji üretimi gerçekleştirilerek enerji ihtiyacına katkıda bulunuyor. Aynı zamanda tarımsal sulama için de hayati öneme sahip olan barajlar, özellikle kurak bölgelerde tarımın sürdürülebilirliğini garantiliyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/8/5/1696008243635.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.42" width="550" alt="İllüstrasyon: Canva" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İllüstrasyon: Canva<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye’nin su krizindeki temel sebepler</h2><div fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;" title="Page 7">2010 yılında WWF tarafından yayımlanan Yaşayan Gezegen Raporu’nda belirtildiğine göre, 2007’de yaklaşık 1,8 milyar insan internetle bağlantılıyken 1 milyar kişi temiz içme suyuna ulaşamıyordu. Suyla ilgili meseleler sosyal, ekonomik ve çevresel boyutlarda giderek artan bir öneme sahip. 2014’te Dünya Ekonomik Forumu için oluşturulan Risk Değerlendirmesi’nde su sıkıntısının global ölçekte en kritik üç riskten biri olduğu <a fr-original-style="" href="https://wwftr.awsassets.panda.org/downloads/turkiyenin_su_riskleri__raporu_web.pdf?4180/turkiyenin-su-riskleri-raporu" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">vurgulanıyor</a>.</div>Türkiye’nin karşı karşıya olduğu su krizi, plansız ve sürdürülemez su yönetiminin sonuçlarından biri. Bu noktada sürdürülebilir su yönetimi politikalarının benimsenmesi de hayati önem taşıyor. Barajların kapasitesini artırmak, yeni barajlar inşa etmek, su tasarrufu bilincini artırmak ve su kaynaklarını koruma altına almak, bu krizin çözümü için atılması gereken adımlar arasında.Türkiye, su kaynakları açısından zengin bir ülke olarak betimlenmesine rağmen, son yıllarda çeşitli faktörlere bağlı olarak su stresi yaşıyor:&nbsp;<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hidrolojik değişiklikler:&nbsp;Özellikle son birkaç on yılda, bazı bölgelerde yağış miktarlarında azalmalar ve sıcaklık artışları gözlemleniyor. Bu, özellikle yaz aylarında bazı barajların doluluk oranlarının düşmesine sebep oluyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Artan nüfus ve su talebi: Türkiye’de nüfus, sürekli artıyor ve bu da suya olan talebi artırıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarım ve sulama: Tarım sektörü, Türkiye’de su tüketiminin büyük bir kısmını oluşturmasına rağmen sulama yöntemlerinin verimsiz olması nedeniyle, kullanılan suyun büyük bir kısmı israf ediliyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Su yönetimi: Türkiye’de su kaynaklarının etkin ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi gerekiyor. Buna karşın yerel ve ulusal düzeydeki yönetim pratikleri ve politikaların yetersizliği, su stresinin artmasına neden oluyor.</li></ol><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye’de&nbsp;barajların güncel durumu</h2>2022’de kaydedilen verilerden yola çıkıldığı noktada, Türkiye’de son yıllarda iklim krizi sebebiyle yaşanan kuraklığın barajlardaki doluluk oranlarının genel olarak düşmesine neden neden olduğu kaydediliyor. Özellikle bazı bölgelerde, yaz aylarında barajlardaki su seviyeleri kritik seviyelere ulaşıyor.İstanbul’un barajları: İstanbul'da bulunan barajlardaki doluluk oranları, kentin su ihtiyacını karşılamak adına büyük bir öneme sahip. 2022 yılında, bu barajlardaki doluluk oranları zaman zaman kritik seviyelerde seyretmişti. Periyodik olarak duyurulan verilere göre, kentin su ihtiyacını karşılayan barajlarda ortalama doluluk seviyesi, endişe verici bir şekilde %30’un altına geriledi.Şehre su temin eden kaynakların ortalama doluluk oranlarının 3 yılın sonunda bu noktada olması endişe veriyor. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) tarafından yapılan açıklamaya göre, 13 Eylül tarihi itibarıyla İstanbul barajlarının doluluk oranı %25.57 olarak kaydedildi. Bu, şehir için bir uyarı sinyali oluşturuyor. ASKİ (Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü) <a fr-original-style="" href="https://www.aski.gov.tr/tr/baraj.aspx" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">verileri</a> de Temmuz 2023 itibarıyla doluluk oranlarında önemli bir düşüş gösteriyor. Bununla beraber Ankara barajlarının aktif doluluk oranı %29.85 olarak veriliyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/8/5/1696010823599.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.42" width="550" alt="İllüstrasyon: Canva" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İllüstrasyon: Canva<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler yapılabilir?</h2>Yeni baraj projeleri, ekosistem zararı, yerleşim alanlarına etki, su kalitesi sorunları ve sismik risk gibi maddeler sebebiyle tartışmalara neden oluyorlar. Ancak Türkiye, su kaynaklarını korumak ve enerji ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yeni baraj projelerini hayata geçirmeye devam ediyor. Bunun yanı sıra, su tasarrufu ve verimlilik eğitimleri, yağmur sularının toplanıp depolanması, atık suyun arıtılması ve yeniden kullanılması, su havzalarının bütünsel olarak değerlendirilmesi, yeraltı suyunun sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş, su arıtma teknolojilerine yatırım, doğal su döngüsünü destekleyecek koruma programları ve uluslararası işbirliğine teşvik, üzerinde durulması gereken konulardan.&nbsp;Sonuç olarak su kriziyle karşı karşıyayken sürdürülebilir su yönetimi ve baraj yönetimi stratejilerinin geliştirilmesi büyük bir öneme sahip. <a fr-original-style="" href="https://seffaflik.epias.com.tr/transparency/barajlar/aktif-doluluk.xhtml" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Aktif doluluk oranları</a> güncel olarak takip edilebilirken Türkiye’de Su Krizi&nbsp;raporuysa Türkiye’deki vatandaşların su tasarrufu konusunda oldukça bilinçli olduğunu ortaya koyuyor. Neyse ki.

Angst

Barajlar, su kaynaklarını yönetmek, enerji üretmek, sulama ihtiyaçlarını karşılamak ve taşkınları önlemek için kullanılan önemli yapılar arasında.

Türkiye’de su krizi: Barajlarda güncel durum ne?  

<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tasarım dünyasında kadının yeri üzerine: "T<a fr-original-style="" href="https://manifold.press/kadinlar-nerede" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">asarım Üzerine Skeptik Saltolar: Kadınlar Nerede?</a>", E.S. Kibele Yarman, Manifold</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yeni bir Ankara kitabı:&nbsp; "<a fr-original-style="" href="https://www.yapikrediyayinlari.com.tr/orhan-velinin-ankaradaki-izleri.aspx" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Orhan Veli'nin Ankara'daki İzleri</a>", Tolga Aydoğan</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kültür Bakanlığı'nın arşivinden çıktı: "<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=kUNie6suVvo" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İlk Kez İzleyeceğiniz Eski Ankara Görüntüleri</a>", Antoloji Ankara</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ani'nin hikayesi cebinizde: "<a fr-original-style="" href="https://www.anadolukultur.org/34-calismalarimiz/178-ani-mobil-uygulama/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ani Mobil Uygulaması</a>" yayında, indirilebilir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Baraj doluluk oranı yüzde 44,5:&nbsp;"<a fr-original-style="" href="https://www.aski.gov.tr/tr/baraj.aspx" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ASKİ Barajlar</a>", mevcut baraj doluluk oranını, ilçe ilçe oranları, geçen yıl ile karşılaştırmaları görebileceğiniz bir sayfa.</li></ul>

Aposto Ankara

• Dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Hasankeyf'te, Ilısu Barajı yapımı ile yaşanan ekolojik ve kültürel tahribatın göründüğü fotoğraflar <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/hasankeyfin-yeni-hali-yurekleri-dagladi-1749917">paylaşıldı.</a> Yerleşimin 12 bin yıl öncesine dayandığı şehrin sular altında kalacak noktaya gelmesi tepkilere yol açtı.<ul><li>Neler oldu? The New York Times gazetesi "Refah için tarihî bir hazineyi batırmak" başlığı ile Hasankeyf'i manşetine taşıdı. "Bugün vadi sular altında ve 70 bin kişi yerinden oldu." ifadelerine yer verdi.</li></ul><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-07-09T14:14:47.370Z.jpeg" alt="hasankeyf"><figcaption>Fotoğraf: Mauricio Lima, The New York Times &nbsp;</figcaption></figure><ul><li>Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali Projesi: Planları 1950'lerde konuşulmaya başlan proje, 1980'lerde Güneydoğu Anadolu Projesi'nin&nbsp;(GAP) parçası oldu ve 2006 yılında temelleri atıldı. Yetkililer, projenin bölgenin kalkınmasına katkı sağlayacağını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://t24.com.tr/haber/cumhurbaskani-erdogan-ilisu-baraji-nin-ilk-turbin-acilisinda-konusuyor,879475">söylemişti.</a> &nbsp;</li><li>Sivil toplum kuruluşları inşaata son vermek için büyük bir çaba harcadı. Yaşatma Girişimleri ve Ekoloji Hareketleri&nbsp;Türkiye’de ve yurt dışında eylemler düzenlemişti. Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi’nin de aralarında olduğu uluslararası yedi sivil toplum örgütü de UNESCO Dünya Kültürel Miras Komitesi’ne açık bir mektup <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="http://bianet.org/bianet/cevre/221941-hasankeyf-te-kazi-ve-koruma-calismalari-devam-etmeli">göndermişti.</a> &nbsp;</li><li>Baraj inşaatı ile binlerce insan evlerini de terk etmek zorunda kaldı. Hak sahibi olmayanlar da oldu. Bölgede yeni yerleşim yerlerinin inşaatı devam ediyor.</li></ul>

Baraj ile ilgili hikayeler