<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Arabulucu Ankara:&nbsp;Uzun süredir farklı konulardan ötürü tırmanan gerginlikte ilişkilere sahip olan Etiyopya ile Somali ülkelerinin liderleri, Ankara'da Cumhurbaşkanı Erdoğan arabuluculuğunda biraraya geldi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Açıklama:&nbsp;Erdoğan, görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, "Kırgınlıkları ve yanlış anlamaları aşmak suretiyle, Somali ve Etiyopya arasında barış ve işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını atmış olduk. Büyük özverilerle bu tarihi uzlaşıya vardıkları için değerli kardeşlerimi tebrik ediyorum" ifadelerini kullandı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Arka plan:&nbsp;İki ülke arasındaki kriz, Etiyopya’nın 1 Ocak 2024’te, Somali’den 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden ancak uluslararası toplum tarafından tanınmayan Somaliland ile denize ulaşım ve liman kullanımını içeren 50 yıllık bir anlaşma imzalaması ile başlamıştı. Bun ek olarak, Etiyopya'nın inşasına başladığı Büyük Etiyopya Rönesansı Barajı (GERD), Mısır da dahil olmak üzere Nil Nehri'nden beslenen ülkeleri öfkelendiriyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Okuma önerisi: <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/dogu-afrikayi-hareketlendiren-baraj-projesi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(64, 169, 255); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: 0px; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Doğu Afrika'yı hareketlendiren baraj projesi</a> | Spektrum,&nbsp;Alp Akiş</li></ul>

Spektrum

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Etiyopya ile gerginlik yaşayan Mısır, Eritre ve Somali'nin cumhurbaşkanları, ülkelerinin güvenlik işbirliğini artırma konusunda anlaştı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Okuma önerisi:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/dogu-afrikayi-hareketlendiren-baraj-projesi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Doğu Afrika'yı hareketlendiren baraj projesi&nbsp;</a>| Spektrum</li></ul>

Etiyopya'nın Mavi Nil Nehri üzerine kurduğu Büyük Etiyopya Rönesansı Barajı (GERD), ülkenin Mısır ile ilişkilerini kritik seviyeye getirdi ve bölgeyi dengesizleştirme riski taşıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Arka plan:&nbsp;Etiyopya, ülkenin enerji ihtiyacını karşılamak için 2011 yılında başlattığı bu dev projeyle önemli bir kalkınma hamlesi yapmayı planlıyor. GERD, kıtanın en büyük hidroelektrik santrali olacak. Ancak 2020 yılından beri dolmakta olan ve enerji üreten baraj, Mısır başta olmak üzere birçok Afrika ülkesinin temel su kaynağı olan Nil Nehri'ni %85 oranında besleyen Mavi Nil Nehri üzerinde. Dolayısıyla baraj, Nil Nehri'nden faydalanan Sudan ve Mısır için ciddi bir tehdit oluşturuyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bölgede gerilimler tırmanıyor</h2>Birçok ülke, birkaç yıllık bir kuraklık durumunda susuz kalacaklarını söylerken Mısır, barajın uluslararası hukuka aykırı olduğunu öne sürüyor. Etiyopya ise Mısır'ın bu söyleminin arkasında Nil Nehri üzerinde kendi tekelini koruma isteği olduğunu söylüyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geniş açı:&nbsp;Kıyı erişimi olmayan Etiyopya, Somali'den bağımsızlığını ilan eden Somaliland ile bir liman projesi konusunda anlaşınca, iki ülke arasındaki ilişkiler gerildi. Mısır, geçen hafta Somali ile bir askerî pakt imzaladı. Etiyopya, paktı bir "provokasyon" olarak nitelendirdi. Etiyopya'nın suya erişmek için yaptığı hamlelerin sonucunda bölge ısınıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Açıklama:&nbsp;Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Mısır ile Somali arasında imzalanan askerî paktın ardından hafta sonu yaptığı bir açıklamada, "ülkesini işgal etmeye kalkışacak ülkelerin 10 kere düşünmesi gerektiğini" ve "saldırganların püskürtüleceğini" söyledi.</li></ul>

Etiyopya'nın 2011 yılında inşasına başladığı Büyük Etiyopya Rönesansı Barajı (GERD), Nil Nehri'nden beslenen ülkeleri öfkelendiriyor.

Doğu Afrika'yı hareketlendiren baraj projesi

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Bilim insanları, aralarında Gize'nin de bulunduğu Mısır'daki 31 piramidin&nbsp;yaklaşık 4000 yıl önce nasıl inşa edildiğine dair gizemi çözdü. ABD'nin Kuzey Carolina Wilmington Üniversitesi'nden araştırmacılar, piramitlerde kullanılan taş blokların Nil Nehri'nin uzun süre önce kaybolmuş olan bir kolu üzerinde taşındığını belgeledi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar:&nbsp;Nil nehrinin, Arapça'da "piramit" anlamına gelen Ahramat adı verilen ve günümüzde çöl ve tarım arazilerinin altında kalmış durumdaki kolunun yaklaşık 64 km uzunluğunda ve 200-700 metre genişliğinde olduğu tahmin ediliyor. Kaybolmuş olan kolun keşfi, piramitlerin neden bu bölgede yoğunlaştığını da açıklıyor.</li></ul>

Aposto Gündem

• <a fr-original-style="" href="https://phys.org/news/2023-06-walls-river-nile-reveal-ancient.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Uluslararası bir araştırma ekibi</a>, Mısır ve Sudan'da Nil Nehri boyunca uzanan geniş bir taş duvar ağı keşfetti. British Museum’un Amara West Araştırma Projesi çerçevesinde Sudan Ulusal Eski Eserler ve Müzeler Kurumu ile ortaklaşa yürüttüğü çalışmanın Geoarchaeology dergisinde yayımlanan bulgularına göre, söz konusu nehir setleri, Nil Vadisi'nde oldukça uzun ömürlü bir hidrolik mühendisliği biçimine ve Nubya ile Mısır arasındaki bağlantılara ışık tutuyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geniş açı: Uydu görüntüleri, drone, yer araştırmaları ve tarihi kaynaklar kullanılarak tespit edilen duvarların 3 bin yıl önce inşa edildiği tahmin ediliyor. Buna göre, bu duvarlar sayesinde Nil'in yıllık su baskınları sırasında elde edilen verimli alüvyonların hapsedildiği ve böylece yapay sulama olmadan dahi bu arazide mahsul yetiştirmenin mümkün hâle geldiği belirtiliyor.&nbsp;</li></ul>

Quando Bilim

• Mısır'da arkeologlar, günümüzde Minya kenti yakınlarında bulunan Nil Nehri'nin doğu kıyısındaki Tell El-Amarna nekropolünde 3 bin 500 yıllık bir altın takı koleksiyonu buldu.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/5/1671181177637.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Kaynak: ArtNews" ratio="1.53" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: ArtNews<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="text-align: left;" style="text-align: left; box-sizing: border-box;">Genç kadının mirası: Amarna Kuzey Çölü Mezarlığı'ndaki kazılar sırasında, Mısırlı ve İngiliz arkeologlardan oluşan ortak bir ekip, tekstil ve bitkisel lifli hasırlara sarılmış ve taç yaprağı şeklinde pandantifli bir kolye ve altın ve sabun taşından yapılmış üç yüzükle gömülü genç bir kadın keşfetti.</li></ul>

Nil Nehri ile ilgili hikayeler