• Chandrayaan-3 misyonu ile Vikram iniş aracı ve Pragyan keşif aracını Ay'a gönderen ve Ay'ın güney kutbuna insan yapımı bir araç indiren ilk ülke olan Hindistan'ın uzay ajansı <a fr-original-style="" href="https://www.sciencealert.com/indias-lunar-rover-has-gone-to-sleep-and-it-may-never-wake-up" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ISRO</a>, keşif aracının görevi boyunca topladığı tüm verileri aldıktan sonra Pragyan'ı uyku moduna aldı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden: 75 milyon dolara mal olan Pragyan, güçlü ve pahalı güç santrallere sahip keşif araçlarına karşılık güneş enerjisi ile çalışıyor. Ay'da bastıran gece ile yüzey sıcaklığının -120 santigrat dereceye düşeceği ve Pragyan'ın elektronik aksamının bunu kaldıracak şekilde tasarlanmadığı belirtiliyor. ISRO, 22 Eylül'de aracı tekrar uyandırmayı deneyecek; ancak Pragyan'ın uyanmama ihtimali bir hayli yüksek.</li></ul><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca: Pragyan'dan elde edilen bilgilere göre, Ay'ın yüzey sıcaklığı 5 santigrat iken yüzeyin birkaç milimetre altında sıcaklık -10 dereceye kadar düşüyor. Bununla birlikte, aracın, daha önce Ay'ın başka yerlerinde de tespit edilen sülfüre güney kutbunda da rastladığı belirtiliyor.</li></ul>

Quando

• Hindistan’a ait Chandrayaan-3 uzay aracı, Ay’ın güney kutbuna yapılan ilk başarılı inişi gerçekleştirdi. Böylece Hindistan; Sovyetler Birliği, ABD ve Çin’i takiben Ay yüzeyine iniş yapan 4’üncü ülke oldu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Amaç: Hindistan, Chandrayaan-3 tarafından Ay'a taşınan yüzey gezgini “Pragyaan” ile Ay’ın güney kutup bölgesinde su buzu arayacak.</li></ul><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte: Chadrayaan-3'ün başarısı ülkede coşkuyla karşılandı. Başbakan Narendra Modi, “Bu unutulmaz, olağanüstü bir an. Bu yeni bir Hindistan’ın zafer çığlığıdır” derken bazı insanlar da Chadrayaan-3'ün şerefine tatlı dağıttı.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2023/7/5/1692986636263.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Reuters<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Hindistan’ın başarılı inişi, benzer bir bölgeye iniş yapmak için Chandrayaan ile yarışan Rus uzay aracı Luna-25’in Ay yüzeyine çakılmasının birkaç gün ardından gerçekleşti.</li></ul>

<img src="https://images.aposto.com/2023/7/3/1692804892489.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Chandrayaan-3 " ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">• Hindistan’a ait Chandrayaan-3 uzay aracı, Ay’ın güney kutbuna yapılan ilk başarılı inişi gerçekleştirdi. Böylece Hindistan –Sovyetler Birliği, ABD ve Çin’den sonra– Ay yüzeyine iniş yapan 4’üncü ülke oldu. Bugün içinde harekete geçirilmesi beklenen yüzey gezgini “Pragyaan”, Ay’ın güney kutup bölgesinde su buzu arayacak.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte: Bölgesel bir zirveye katıldığı Güney Afrika’dan inişi izleyen Başbakan Narendra Modi, “Bu unutulmaz, olağanüstü bir an. Bu yeni bir Hindistan’ın zafer çığlığıdır” dedi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Hindistan’ın başarılı inişi, benzer bir bölgeye iniş yapmak için Chandrayaan ile yarışan Rus uzay aracı Luna-25’in Ay yüzeyine çakılmasının birkaç gün ardından gerçekleşti.</li></ul>

Aposto Gündem

Son zamanlarda güneş sistemindeki en popüler yerin Ay'ın güney kutbu olduğunu söylemek mümkün.<a fr-original-style="" href="https://www.morningbrew.com/daily/stories/2023/08/20/countries-aim-to-land-on-the-lunar-south-pole" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Rusya</a>, Ay'ın güney kutbuna insan yapımı bir uzay aracı indiren ilk ülke olma hedefiyle geçtiğimiz hafta Luna-25 isimli uzay aracını fırlattı. Rusya’nın 1976’dan bu yana Ay’a gönderdiği ilk uzay aracı olan Luna-25 ile Ay yüzeyine yumuşak iniş gerçekleştirilmesi ve bilimsel araştırmalar yapılması planlanıyordu.Ancak, kısa bir süre önce Rusya Uzay Ajansı (Roscosmos), Luna-25 uzay aracının hesaplamalarda yaşanan sapmalar nedeniyle Ay yüzeyine çakılarak parçalandığını bildirdi. Bu, 1966 yılında Ay'a mürettebatsız bir şekilde bir uzay aracı indiren ilk ülke olan fakat 47 yıldır hiçbir Ay görevi gerçekleştirmeyen Rusya için büyük bir gerileme olarak değerlendirildi.Gelgelelim, Rusya, hedefinde Ay'ın güney kutbu olan tek ülke değil. Hindistan'ın uzaya göndermiş olduğu, 23 Ağustos'ta Ay'ın güney kutbuna iniş yapması beklenen uzay aracı Chandrayaan-3'ün iniş aracı Vikram tarafınfan çekilen görüntüler dün Hindistan Uzay Ajansı tarafından yayınladı:<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/isro/status/1693469304619188516" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/7/2023-08-22T08:14:42.974Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.72" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Bilgi notu: Bu, ilk uzay görevini başarılı bir şekilde 2008 yılında, ikincisini ise 2019 yılında gerçekleştiren Hindistan'ın 3. Ay görevi olarak öne çıkıyor. Başarılı olması hâlinde Hindistan, Ay'ın güney kutbuna uzay aracı indiren ilk ülke olarak tarihe geçecek ki bunun, ülkenin büyümekte olan uzay gücünün itibarı için büyük bir artı olacağını söylemek mümkün.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Wall Street Journal'a göre, Hindistan'ın Uzay Bakanlığı için ayırmış olduğu bütçe 1,5 milyar dolar. Buna karşılık, ABD'nin NASA için ayırmış olduğu bütçe ise 25 milyar dolar.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte, bu, ülkelerin Ay'ın güney kutbuna bir uzayı aracı indirmeye çalıştıkları ilk sefer olmadığını da belirtelim. Daha önce Hindistan, 2019 da gerçekleştirdiği Chandrayaan-2 görevi kapsamında Ay'ın güney kutbuna iniş yapmayı denemiş ancak başarısız olmuştu. Benzer şekilde, İsrail ve Japonya'nın da denemeleri başarısızlıkla <a fr-original-style="" href="https://www.wsj.com/world/asia/india-races-russia-to-be-first-to-land-on-moons-south-pole-ad5d9d05" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sonuçlanmıştı.</a></li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Güney kutbuna yarış: Neden?</h2>Ay'ın güney kutbu oldukça düşmanca bir iklime sahiptir: Kraterlerle dolu olan bu bölge, milyarlarca yıldır güneş ışığı görmemiştir ve -184 dereceden daha soğuk sıcaklıklara ulaşabilir. Ancak, tüm bunlara rağmen Ay'ın güney kutbu, uzaya açılmak ve insanlığın şimdiye kadar gittiğinde daha uzağa gitmek isteyen Dünya güçleri için oldukça önemli bir ticari ve jeopolitik değere sahiptir. Bu noktada "Neden?" diye soracak olursanız, bu sorunun Dünya standartları için formülü oldukça basit bir cevabı var:Buz.Ay'ın güney kutbu, içinde bulunduğu şartlar gereği buz açısından oldukça zengindir. Buzun kozmik standartlarda bu derece önemli bir yere sahip olmasının ise başlıca iki nedeni vardır:İlk olarak, Ay'ın güney kutbunda bulunan buzların, gelecekte söz konusu olabilecek uzayda kolonileşme hedeflerini desteklemekte hayati bir rol oynayacağını söylemek mümkün. NASA, bu on yıl içinde gerçekleştireceği Artemis görevleriyle de bunu amaçlıyor. 2025 yılında gerçekleşmesi hedeflenen ve insanlığı 50 yılın ardından tekrar Ay'a götürecek olan Artemis III görevi, insanlığı Ay ve ötesine taşımak için atılacak ilk adım olarak değerlendiriliyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Artemis III mürettebatı, Ay'da bir Artemis Ana Kampı inşa etmenin yanı sıra Ay'daki uzun vadeli görevlere ve derin uzay araştırmalarına destek sağlamak için Ay'ın yörüngesinde dönecek bir karakol olan Gateway'i genişletmek için <a fr-original-style="" href="https://www.zdnet.com/article/what-is-artemis-everything-you-need-to-know-about-nasas-moon-mission/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışacak.</a> Artemis III'ü takiben NASA, yılda bir kez Ay'a mürettebatlı görevler fırlatmayı planlıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çin'in uzay takvimi ise ülkenin 2030 yılına kadar Ay'a mürettebatlı bir görev gerçekleştireceğine işaret ediyor.&nbsp;</li></ul>İkinci neden ise buzun erimesiyle ortaya çıkacak olan suyun "roket yapımında" kullanılıyor oluşu olarak öne çıkıyor. Bu, Ay'ı Mars gibi Güneş Sistemi'nin daha derin bölgelerine yapılacak görevler için gerçek bir fırlatma rampası hâline getirme potansiyeline sahiptir ki NASA'nın 2030'larda insanlığı tarihte ilk kez kızıl gezegen Mars'a taşıyacak bir görev gerçekleştireceğini düşündüğümüzde Ay, kulağa oldukça uygun bir mola noktası olabilir gibi geliyor.Bütün bunlarla birlikte, Ay'da kurulacak insan kolonilerinin sürdürülebilirliğini sağlamak ve Güneş Sistemi'ndeki yolculuğumuzda Ay'ın ötesini hayal etmenin, Ay'ın doğal kaynaklarını kullanmak yani "yerinde kaynak kullanımı"ndan geçtiği söylenebilir. Bunu başarırsak, yeni nesil uzay araştırmalarının kilidini açmak da hiç olmadığı kadar kolay bir hâle gelebilir.

Chandrayaan-3 ile ilgili hikayeler