<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Bir grup üst düzey BM yetkilisi, COP29’un amacına uygun olmaktan çıktığını belirterek tüm iklim müzakere sürecinin tekrar elden geçirilmesi çağrısında bulundu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar:&nbsp;İmzacılarının arasında BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, eski BM iklim şefi Christiana Figueres ve eski İrlanda Cumhurbaşkanı Mary Robinson’ın da bulunduğu açık mektupta, iklim zirvelerinin büyük ölçüde fosil yakıtlara bağımlı ülkelerde yapılmasından duyulan endişe dile getirildi:</li></ul><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(192, 229, 160); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(192, 229, 160); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"COP'un amacına uygun olmaktan çıktığı artık açıkça görülüyor. Zirvenin mevcut yapısı, insanlık için güvenli hız ve ölçekte değişim sağlamakta yetersiz kalıyor.&nbsp;Bu zirvenin üzerinde mutabık kalınan taahhütleri yerine getirmesi, acil enerji dönüşümünü ve fosil yakıtların aşamalı olarak kullanımdan kaldırılmasını sağlayacak şekilde düzenleyerek müzakereden uygulamaya geçilmesine vesile olması gerekiyor."</blockquote><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: COP29, petrolün egemen olduğu bir ülkede art arda yapılan üçüncü, karar alıcıların bu platformu daha fazla petrol anlaşması yapmak için kullanmakla suçlandığı ikinci zirve.</li></ul>

Angst

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; BM İklim Değişikliği Eski Sekreteri Christiana Figueres, biyolojik çeşitlilik planının imzalanmasının üzerinden iki yıl geçmesine rağmen, dünyanın kendi yokoluşunu finanse etmeye devam ettiğine dikkat çekti:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(192, 229, 160); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(192, 229, 160); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bu durum, insanları ve değişen koşullara karşı dayanıklılığımızı büyük bir risk altına sokuyor. Doğanın tahrip edilmesini finanse eden rakamlar daha önce düşünüldüğünden daha yüksek durumda. Böylesi bir durum da doğa ve iklim hedeflerimizi gerçekleştirme şansımızı tehlikeye atıyor.”</blockquote>

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Aralık ayında ülkesinin ev sahipliği yapacağı COP29 için daha önce tamamen erkeklerden oluşan düzenleme komitesine 12 kadın <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/environment/2024/jan/19/women-cop29-climate-summit-committee-backlash" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ekledi</a>.Süreç: Değişiklik, The Guardian gazetesinin 28 erkek üyeli komiteyi haberleştirmesinin ve SHE Changes Climate isimli kampanya grubunun bu durumu "gerileme" olarak nitelendirmesinin ardından geldi. Grup, "İklim değişikliği dünyanın sadece yarısını değil, tamamını etkiliyor"&nbsp;açıklamasında bulunmuştu.&nbsp;Ek olarak: Birleşmiş Milletler’in iklim lideri Christiana Figueres, tamamen erkeklerden oluşan paneli&nbsp;"şok edici ve kabul edilemez" olarak yorumlamıştı.Yeni komite: Yeni isimler arasında Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakan Yardımcısı Umayra Taghiyeva, İnsan Hakları Komiseri Sabina Aliyeva ve Aile, Kadın ve Çocuk Sorunları Devlet Komitesi Başkanı Bahar Muradova yer alıyor.Editörün notu: SHE Changes Climate’ın kurucu ortağı Elise Buckle, "Bu olumlu bir ilerleme ancak hâlâ 50:50 cinsiyet dengesinden uzaktayız" yorumunu yaptı. Komite üyelerinin çoğunun hükümet bakanları veya görevlileri olduğu belirtiliyor.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, tepkiler üzerine bu kararı aldı.

COP29 organizasyon komitesine 12 kadın eklendi

2015 yılında, devletler iklim krizine çözüm getirebilmek için, Birleşmiş Milletler Paris İklim Anlaşması ile, küresel ısınma için 2°C'nin çok altında, ideal olarak sanayi öncesi seviyelere göre 1,5°C ısınmayı bir tavan olarak belirledi. Dünya liderleri ayrıca yüzyılın ikinci yarısında, sera gazı emisyonlarını dengeleme konusunda anlaştılar. Bu sınır insan faaliyetlerinden yayılan tüm sera gazlarının toplamının net sıfır olmasını öngörüyor. Bu hedefi yerine getirebilmek için, her geçen gün daha fazla ülke, kurum ve şirket&nbsp;“net sıfır”&nbsp;hedeflerini duyuruyor.Ülkelerin ve şirketlerin bu bağlamdaki iyi niyetlerini görebilmek güzel, ancak “net sıfır” için yapılan planları karşılaştırmak oldukça zor ve burada kullanılan tanımlar da fazlasıyla gevşek. "Net sıfır" etiketlerinin ardındaki ayrıntılar çok farklı. Bazı ülkelerin hedefleri yalnızca karbondioksite odaklanır. Diğer ülkelerin hedefleri tüm sera gazlarını kapsar. Şirketler, yalnızca kendi doğrudan kontrolleri altındaki salımları dikkate alabilir ya da tedarik zincirlerinden ve ürünlerinin kullanımından veya elden çıkarılmasından kaynaklanan salımları dahil edebilir. Bundan dolayı, saha kenarından izleyen bizler için konu, çoğu noktada elmalarla armutları kıyaslama noktasına kadar gelebilir.Konuya daha fazla dalmadan bir noktayı ortaya koymakta büyük fayda var. Şu anda devletlerin ve şirketlerin verdikleri taahhütler ile küresel ısınmayı 2°C'nin çok altında tutmamıza imkan yok. Christiana Figueres son kitabında, şu andaki taahhütler yerine getirilse dahi, Dünya’nın 3 ile 3,5°C arasında ısınacağı öngörüsünde bulunuyor. Gerekli olan çok daha sert önlemler almak. Bu önlemlere göre 2°C ısınmanın altında kalabilmek için, 2030 yılına kadar gelişmiş ülkelerin sera gazı salımlarını kesmeleri ve gelişmekte olan ülkelerin de en az yarıya düşürmeleri gerekiyor. Bunu uluslararası ortamda bu açıklıkla konuşmamamız için ise, sayfaların altına küçük yazı ile şunlar yazılıyor: “Bu azaltımın dünya ekonomisi için ne denli zor olduğunu bildiğimizden, tüm ülkelerin 2050 yılında karbondioksit salımlarını “net sıfır” yapmaları, 2060 yılında da tüm sera gazı salımlarını “net sıfıra” düşürmelerini bekliyoruz. Arada oluşacak olan farkı da, şu anda var olmayan ama gelecekte keşfedileceğini umduğumuz karbon tutma ve saklama teknolojileri ile kapatmayı umuyoruz.” Kısaca, dünya ekonomisi zarar görmesin diye azaltım planları çok sert uygulanmayacak ve umutlar var olmayan ve çalışması da ciddi anlamda bir teknolojiye bağlanacak. Bunu şimdilik bir kenara bırakalım isterseniz, çünkü konumuz “net sıfır”.“Net sıfır” kavramından bilim insanlarının anladıkları şu: Atmosferdeki sera gazlarının oranı bağlamında Dünya için tehlikeli sınırı epey zaman için geçtik. Şimdi ülkelerin saldıkları sera gazlarının toplamı ile ormanların emdiği vs. sera gazlarının toplamı sıfır olacak olursa kurtulma şansımız olur. Çünkü Dünya’ daki en büyük karbondioksit yutağı okyanuslarda bulunur ve biz karadaki net salımımızı sıfır yaparsak okyanuslar orta ve uzun vadede atmosferdeki karbondioksidi emerek eski haline döndürme şansına sahip olurlar.Gelelim “net sıfır” söylemine: Avrupa Birliği “net sıfır” dediği zaman bu “net sıfır” Çin’in “net sıfır” kavramı ile aynı mı? Öncelikle neyi sıfırladığımızı sorgulamamız gerekiyor. Karbondioksidi mi, yoksa tüm sera gazlarını mı? Karbondioksidi sıfırlamak diğer sera gazlarını sıfırlamaktan çok daha kolay olduğu için, çoğu ülke ”net sıfır” ile karbondioksit salımlarını sıfırlamayı kabul ediyorlar.Ardından, eğer sera gazı salımlarını sıfırlamaktan bahsediyorsak, bu sera gazlarının hiç salınmaması anlamına geliyor. Oysa “net sıfır” tam olarak bu değil. Saldıklarımızla yutakların emdiklerinin farkını almamız gerekiyor. Peki, yutakların ne kadar sera gazı emdiklerini doğru hesaplıyor muyuz? Mesela bir ağaç diktiğimiz an, o ağacın 20 sene boyunca emeceği karbondioksidi mi hesaba katıyoruz, yoksa o sene emeceği karbondioksidi mi? Hesabımız içerisinde enerji verimliliği ne kadar yer tutuyor? Örneğin, 1 milyon kişinin araba ile işe gitmesi yerine toplu taşıma kullanmasını yutak olarak mı hesaplıyoruz?Daha da kötüsü, ülkemizde hiç azaltım yapmadan Afrika’daki bir ülkede diktiğimiz ağaçları mı yutak olarak kabul ediyoruz? Hatta daha da ileri gidelim, bu diktiğimiz ağaçların emdiği karbondioksidi çifte muhasebe yöntemiyle, hem Afrika’daki ülke, hem de ağaçları diktiren ülke yutak hesaplarına kullanıyor olmasınlar?Kısacası bu “net sıfır” konusu kötü niyetli kullanıma çok açık bir konu. Tabii, daha herhangi bir azaltım hedefi belirlememiş bir ülkenin vatandaşları olarak, başka ülkelerin azaltım planlarını eleştirmek büyük ihtimalle bizlere düşmeyebilir, ama o konuda da uğraşılarımız devam ediyor.

Christiana Figueres ile ilgili hikayeler