<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Eli Lilly, 1 trilyon dolarlık ilk ilaç şirketi oldu: ABD merkezli ilaç üreticisi Eli Lilly, piyasa değeri 1 trilyon dolara ulaşan ilk ilaç şirketi oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar: Eli Lilly hisseleri, bu yılın başından bu yana %40 değer kazandı. Böylece şirket, Meta, Tesla ve Berkshire Hathaway’in de içinde bulunduğu 1 trilyon dolarlık şirketler grubuna katıldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi: <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/piyasa-degeri-1-trilyon-dolari-asan-ilk-ilac-sirketi-eli" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Piyasa değeri 1 trilyon doları aşan ilk ilaç şirketi: Eli Lilly’nin 149 yıllık tarihi</a> | Doğa Yurduneri, Pareto</li></ul>

Angst

Pareto

ABD merkezli Eli Lilly, yakın zamanda piyasa değeri 1 trilyon doları aşan ilk ilaç şirketi oldu. Dünyanın ilk ticari insülini, çocuk felci aşısı ve “mutluluk hapı"ndan zayıflama iğnelerine uzanan hikayesiyle ilaç üreticisinin 150 yıllık tarihi, toplumsal travmaların nasıl yüz milyarlarca dolara dönüşebildiğini de ortaya koyuyor.

Piyasa değeri 1 trilyon doları aşan ilk ilaç şirketi: Eli Lilly’nin 149 yıllık tarihi

• Eli Lilly onay başvurusu yapacak: Eli Lilly, deneysel zayıflama hapı için onay başvurusu yapacağını duyurdu ve bu karar, yapılan umut veren çalışmanın ardından geldi.<ul><li>Çalışmada katılımcılar, 72 hafta boyunca vücut ağırlıklarının ortalama %12,4'ünü kaybetti.</li><li>Eli Lilly, zayıflama hapının etkinliğini artırmak için çeşitli klinik çalışmalar yürütmüştür.</li><li>Şirket, bu hapın potansiyel sağlık faydalarını vurgulayarak, obezite ile mücadelede önemli bir adım atmayı hedefliyor.</li></ul>

Canlı Gündem

Schrödinger, ağırlıklı olarak ilaç endüstrisindeki aktörlerden oluşan müşteri portföyüne sunduğu makine öğrenmesi ve fizik temelli yazılım platformu ile yeni ilaç, bileşen ya da materyal keşif sürelerini kısaltma konusunda çalışmakta. 1990 yılında kurulan New York merkezli şirketin 700 tam zamanlı çalışanının 286’sındaysa doktora (PhD) derecesi bulunmakta.&nbsp;Yatırım turlarına 2012 yılından itibaren Bill Gates ve Gates Vakfı’nın da iştirak ettiği şirket, 2020 yılında gerçekleştirdiği halka arz ile 819 milyon dolar değerleme üzerinden 232 milyon doları kasasına koyma başarısını gösterdi.Schrödinger, geliştirdiği platform ile molekül sentezleme, test etme ve validasyon süreçlerini başarı oranı düşük 4-6 senelik süreçlerden, başarı oranı yüksek 2-3 senelik süreçlere indirme hedefiyle müşterilerine geleneksel yöntemlere nazaran zaman ve kaynak tasarrufu sağlamaktadır.Müşterileri arasında Sanofi, Gilead, Takeda ve Lilly gibi büyük farmasötik firmalarının da bulunduğu ve farklı gelir modelleriyle çalışmalarını sürdürmekte olan şirket, 2010 yılına kadar platform sağlayıcısı olarak hayatına devam etmekteyken, 2010’lu yıllardan itibaren ilaç firmalarıyla ortak çalışmaya başlamış, 2020’den itibaren ise kendi ilaçları üzerinde çalışmak amacıyla şirkete ait patentli yazılımlar da geliştirmeye başlamıştır.&nbsp;Kendi programlarında ağırlıklı olarak onkoloji (kanser tedavisi) alanına yoğunlaşmaktayken ortak programlarında uyku bozukluğu, obezite ve mantar tedavisi gibi farklı alanlarda da çalışmaya devam eden şirket, platform sağlayıcı gelir modeline ek olarak ilaç geliştirme süreci sonrasında ürün ya da patent satışlarıyla elde ettiği gelir sayesinde de çoklu gelir modeline geçmiş durumda. Şu an platform sağlayıcı olarak yaklaşık 1600 müşteriye hizmet veren şirket, ilaç geliştirme programları çerçevesinde ise gerek kendi programları gerekse ortak programlar ile 25 farklı program yürütmektedir.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Detayları <a fr-original-style="" href="https://www.schrodinger.com/pipeline" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> inceleyebilirsiniz.</li></ul>Veri analizi, kodlama, dizayn vb. bilgisayar teknolojisi dalları ile çeşitli tıp dallarını harmanlayarak multidisipliner bir faaliyet yürütmekte olan Schrödinger; Ivy League olarak ifade edilen Amerika’nın en itibarlı üniversitelerinde ve farklı kıtalarda birçok makale yayımlayan bilim insanları ve profesörleri de gerek bünyesinde gerekse yönetim kurulu ve danışma kurullarında bulundurmaktadır.Şirketin CEO’su Ramy Farid, PhD, şirkete 2002 yılında katılmış olup 2017 yılında CEO görevini üstlenmiştir. Hakemli dergilerde 70 makalesi yayımlanan CEO’nun farklı biotech şirketlerinin de yönetim ve danışma kurullarında görevleri bulunmaktadır.Schrödinger, 2022 yılı 2. çeyrek raporlarına göre 557 milyon dolar dönen varlıkları ve toplam 195 milyon dolar borcu ile nakit yakışı yüksek bir şirket için kısa vadede sermaye ihtiyacı doğmayacak bir finansal yapıya sahip gözükmekte. Son yatırımcı toplantısında yönetim de bunu ifade etmiştir. Şirketin zararlarını incelediğimizdeyse yaklaşık 35-45 milyon dolar çeyrek zararı açıklaması itibariyle de bu ifadenin yanlış olmayacağını öngörebiliriz. 2022 için toplam gelir öngörüsü 161-181 milyon dolar seviyesindeki şirketin bugün itibariyle piyasa değeri ise 1,55 milyar dolar seviyesinde bulunmakta.Şirketin platform gelirleri senelik %11-20 arasında büyürken; şu an gelirden yüksek pay almasa da ilaç keşif gelirlerinin senelik %42-82 arasında büyüme çizgisinde oluşu şirketin ilaç keşifleri için motivasyonunu artırıyor olsa gerek.Covid-19 salgını nedeniyle artık çoğumuzun aşina olduğu FDA onay yol haritasındaki (Keşif, Klinik Öncesi, Faz 1, Faz 2, Faz 3, FDA Onayı) süreçleri takip ettiğimizdeyse şirketin ortak programları ile 2010’lu yıllardan itibaren başladığı ilaç keşfi serüveninde Agios firması ile geliştirdiği ilaçların aldığı onay sonrası satış ve diğer pipeline ürünlerin bir kısmının da Faz 2 seviyesine kadar gelebiliyor olması, hem insanlık hem de yatırımcılar için umut vadetmekte.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kıssadan hisse</h2>Schrödinger firmasını klasik bir biotech firmasından ziyade bir teknoloji firması olarak konumlamak daha doğru olur kanaatindeyim. Geliştirdiği platformun müşteriler tarafından kullanımı -çok hızlı büyüme vadetmese de- stabil bir büyüme ile sabit gelir yaratırken, asıl fark yaratacağı alanın özellikle tek başına ve ortak programları ile yürüttüğü ilaç keşifleri olacağı kanaatindeyim. Özellikle tek başına yürüttüğü programların henüz çok erken aşamada oluşu şirket için kısa vadede negatif nakit akışı anlamına gelecektir, fakat ilerleyen yıllarda kuantum bilişimin de gelişmesi ve bilgisayarların verimliliğinin artması sayesinde Schrödinger, geliştirme sürelerini çok daha kısaltarak belki de insanlığın ‘çaresiz’ olarak nitelendirdiği hastalıklara çare bulunabilmesinin yolunu açacaktır.Gerek maddi imkanlar, gerekse insan kaynağı ihtiyacı nedeniyle ülkemizde Schrödinger modelini benimseyebilecek ölçekte bir firma çıkması belki çok kolay değil; fakat yetişmekte olan insan kaynağımız ile belki biz de bir gün Schrödinger ile ortak programlar geliştirerek insanlığa fayda sağlayacak biotech firmaları yaratabiliriz.&nbsp;Ülkemizde de data ve yapay zeka odaklı terapi, diyet ve ilaç geliştirme firmalarının adını erken aşamada çokça duymaya başladık. İlk aklıma gelenlerden, mikrobiyom bilimi üzerinden yapay zeka teknolojisi ile çözümler üretmeyi hedefleyen Enbiosis’e bu uzun soluklu yolculuklarında başarılar dilerim.Son olarak bahsetmeden geçemeyeceğim; Schrödinger firması ismini -bizlerin Schrödinger’in kedisinden tanıdığımız- Nobel ödüllü Avusturyalı fizikçi Erwin Schrödinger’den almıştır. İnsanlık tarihinin kilometre taşlarında isimleri bulunan bilim insanlarının tüzel kişilere de isimlerinin veriliyor olması ile onore edilmelerinin yanı sıra, onları daha da ölümsüzleştirmek yeni nesiller için de belki ilham kaynağı olacaktır. Bu vesileyle matematik literatürüne kazandırdığı terimler ve kuramlar ile insanlığa katkı sağlayan ünlü matematikçimiz Ord. Prof. Dr. Cahit Arf’a ithafen; Türk asıllı girişimcilerin Estonya’da kurduğu İsviçre merkezli fintech firması Arf’a kendi adıma teşekkür eder, onlara da yolculuklarında başarılar dilerim.&nbsp;Belki de şirketlerimize, apartmanlarımıza, hastanelerimize, mahallelerimize vb. aile soy ismi ya da siyasi figür isimleri yerine bilim insanlarımızın ya da sanatçılarımızın isimlerini daha sık vermek bir gence daha ilham verir ve ülkemizden daha çok evrensel figürler çıkarırız.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Dipnot:&nbsp;Yazarın yukarıda bahsi geçen hiçbir firmada yatırımı bulunmamakta olup önümüzdeki 6 ay içerisinde de olmayacaktır.

Lilly ile ilgili hikayeler