Rapor Bülteni | Seçim 2023

Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Geçiş Sürecinin Yol Haritası

Millet İttifakı

Spektrum

Erbakan, İstanbul Sözleşmesi ve 6284'ün kadın cinayetlerini artırdığını iddia ediyor.

Bir Fatih Erbakan portresi, Yeniden Refah, "ahlâk ve maneviyat"

• Saadet Partisi lideri Temel Karamollaoğlu, Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan'ın "Karşı blokta sol, komünist, sosyalist, ateist fraksiyonların bir araya geldiklerini, FETÖ ve PKK'nın desteğini görmemiz nedeniyle karşı bloğun kazanmasına vesile olmak istemedik" ifadelerine tepki gösterdi. Mensubu oldukları Millî Görüş hareketinin kurucu lideri Necmettin Erbakan’ın ilk koalisyonunu Bülent Ecevit önderliğindeki SHP ile yaptığını hatırlatan Karamollaoğlu “Bunu nasıl görmezden gelebilir? Bu cahilliktir veya bile bile cahilliktir”&nbsp;dedi.

•&nbsp;Saadet Partisi lideri Karamollaoğlu, Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan'ın "Karşı blokta sol, komünist, sosyalist, ateist fraksiyonların bir araya geldiklerini, FETÖ ve PKK'nın desteğini görmemiz nedeniyle karşı bloğun kazanmasına vesile olmak istemedik" ifadelerine tepki gösterdi. Mensubu oldukları Millî Görüş hareketinin kurucu lideri Necmettin Erbakan’ın ilk koalisyonunu Bülent Ecevit önderliğindeki SHP ile yaptığını hatırlatan Karamollaoğlu “Bunu nasıl görmezden gelebilir? Bu cahilliktir veya bile bile cahilliktir”&nbsp;dedi.

Aposto Gündem

CHP, DEVA Partisi ve Saadet Partisi dış politikaya nasıl bakıyor?

24 Haziran 2018’deki son genel seçimin üzerinden iki buçuk yıl geçti. Yani iki genel seçim arasındaki dönemin tam ortasındayız. Güncel anketlerin geneli, seçimin hiçbir aday ve parti için garanti olmayacağını, %1 oy oranının bile çok büyük farklar yaratabileceğini gösteriyor. Bu da ittifaklara dair tartışmaları hızlandırıyor.&nbsp;<ul><li>Erdoğan’ın görüşmeleri: 2018’de hükümetin ikna çabalarına rağmen Millet İttifakı’nda yer alan ve %1,30 oy alan Saadet Partisi, 2019 yerel seçimlerine kendi adaylarıyla girmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Saadet Partisi Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Oğuzhan Asiltürk’ü evinde ziyaret etmesi, Cumhur İttifakı’nın genişlemeye çalıştığı yorumlarına sebep oldu. Erdoğan, “Benim bu ziyaretim hem bir nezaket hem de bu ittifak meselesinde bir seçim ittifakı mı olur geleceğe yönelik, biz terörle mücadele verirken her türlü desteğin bizim yanımızda olması lazım.” sözleriyle niyetini belli etti. Hürriyet gazetesi yazarı Abdülkadir Selvi, “Millî Görüş’ün manevi lideri” olarak tanımladığı Asiltürk’ün, “parti lideri Temel Karamollaoğlu’nun üslubunu sert bulduğu, CHP ile fazla angaje olduğunu düşünebileceği” iddiasında bulundu. Görüşmenin ardından Karamollaoğlu, Asiltürk ile arasında fikir ayrılığı olmadığını, “ittifak konusunu konuşmak için erken olduğunu” söyledi. Partinin eski lideri Mustafa Kamalak, “tabanın AK Parti ile ittifak konusundan rahatsız <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDViNDkxOTQ1MDA1MDAwNzA2YzVjYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5zb3pjdS5jb20udHIlMjUyRjIwMjElMjUyRmd1bmRlbSUyNTJGYWtwZGVuLXNwbmluLWhheXJpbmEtYmlyLXppeWFyZXQtZ2VsbWV6LTYyMTMxNTMlMjUyRiUyNTNGdXRtX3NvdXJjZSUyNTNEZGFoYWZhemxhX2hhYmVyJTI1MjZhbXAlMjUzQnV0bV9tZWRpdW0lMjUzRGZyZWUlMjUyNmFtcCUyNTNCdXRtX2NhbXBhaWduJTI1M0RkYWhhZmF6bGFoYWJlcg=="">olduğunu</a>”, parti sözcüsü Birol Aydın da “raydan çıkmış trene binmeyeceklerini” ifade etti. Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Önder Aksakal da Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan randevu alarak bir görüşme gerçekleştirdi. Aksakal, “şimdiden kendilerini herhangi bir ittifakla bağlamayacaklarını, başka ittifak yapılarının da ortaya çıkabileceğini” <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDViNDkxOTQ1MDA1MDAwNzA2YzVjYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5iYmMuY29tJTI1MkZ0dXJrY2UlMjUyRmhhYmVybGVyLXR1cmtpeWUtNTU2NzQxMDM="">dile getirdi.</a> Erdoğan, Büyük Birlik Partisi ve Hür Dava Partisi ile de görüşmelerde bulunmuştu. &nbsp;</li><li>Diğer tartışmalar: Geçtiğimiz haftalarda Demokrat Parti’nin Millet İttifakı’ndan ayrılacağı ve seçime tek başına gireceği <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDViNDkxOTQ1MDA1MDAwNzA2YzVjYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5jdW1odXJpeWV0LmNvbS50ciUyNTJGaGFiZXIlMjUyRmRlbW9rcmF0LXBhcnRpLW1pbGxldC1pdHRpZmFraW5kYW4tYXlyaWxpeW9yLTE4MDM0NDI="">iddia edildi.</a> Partinin Genel Başkanı Gültekin Uysal, “"Demokrat Parti’nin bir yere gittiği yok! Durduğumuz yerde duruyoruz.” açıklamasında bulundu. Yeni kurulan Türkiye Değişim Partisi’nin lideri Mustafa Sarıgül “herhangi bir ittifakta yer almayacaklarını” açıklamıştı. Memleket Hareketi’ni partileştirmesi beklenen Muharrem İnce ise “Millet İttifakı’nın içinde olduklarını ama yola çıkarken ittifakla yola çıkmayacaklarını” söylemişti. Hükümete yönelik eleştirilerinin tonunu giderek sertleştiren DEVA Partisi ve Gelecek Partisi de Millet İttifakı’nda yer alacaklarına dair henüz bir garanti vermedi. &nbsp;</li><li>Üçüncü ittifak iddiası: İYİ Parti’nin birkaç defa Cumhur İttifakı saflarına davet edildiği akıllardayken Milliyet gazetesi, CHP Parti Meclisi’nde “İYİ Parti’nin HDP ile yakınlık üzerinden sıkıştırılabileceği ve bunun üçüncü bir ittifakın oluşmasına ortam hazırlayabileceğine” dair endişelerin oluştuğunu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDViNDkxOTQ1MDA1MDAwNzA2YzVjYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5taWxsaXlldC5jb20udHIlMjUyRnNpeWFzZXQlMjUyRm1pbGxldC1pdHRpZmFraS1tZXNhamktcHJvYmxlbS15b2stNjQwNDQ5Nw=="">öne sürdü.</a> Akşam gazetesi de CHP’den kaynaklara dayanarak “İYİ Parti’nin CHP-HDP yakınlaşması sebebiyle üçüncü bir ittifak kurulmasına öncülük edebileceğini” iddia etti. Bu gelişmeler üzerine CHP ve İYİ Parti “ilk genel seçimlerde Millet İttifakı iktidarı kurulacağını”, partilerin “ilkeli ve kararlı” yürüyüşünün devam ettiğini belirten bir ortak açıklama yaptı. &nbsp;</li><li>Cumhur İttifakı’nda çatlak iddiası:&nbsp;Cumhuriyet gazetesi yazarı Mustafa Balbay, AK Parti ile MHP arasında üç temel çatlak olduğunu iddia etti. Balbay, AK Parti’nin MHP’den gelen HDP’nin kapatılması çağrısına katılmamasının, İYİ Parti’yi Cumhur İttifakı’na çağırmasının ve İYİ Parti’nin hassasiyetleri doğrultusunda parlamenter sisteme dönüş konusunda adım atma ihtimali bulunmasının MHP’yi rahatsız ettiğini ve Cumhur İttifakı’nın geleceğini tartışmaya açtığını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDViNDkxOTQ1MDA1MDAwNzA2YzVjYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5jdW1odXJpeWV0LmNvbS50ciUyNTJGeWF6YXJsYXIlMjUyRm11c3RhZmEtYmFsYmF5JTI1MkZjdW1odXItaXR0aWZha2luZGEtdWMtY2F0bGFrLWhkcC1peWktcGFydGktc2lzdGVtLTE4MDUzMTE="">iddia etti.</a> MHP lideri Devlet Bahçeli ise iddiaları “hayal ürünü” olarak nitelendirdi ve “Cumhur İttifakı’nı bozmayı hiçbir şartta aklından geçirmeyeceğini” ifade etti. &nbsp;</li><li>Kanun değişikliği iddiası: Sabah gazetesi yazarı Mahmut Övür, hükümetin seçim yasası reformu kapsamında dar veya daraltılmış bölge sistemi, barajın %5'e düşürülmesi, ittifak içi baraj getirilmesi ve milletvekillerinin parti değiştirmelerinin zorlaştırılması gibi seçenekleri gündemine aldığını iddia etti. Övür, ayrıca parti genel başkanlarının parti üyelerinin oylarıyla seçilmesini sağlayan bir değişiklik de yapılabileceğini, bunun Muharrem İnce'yi yeniden CHP liderliği yarışına sokabileceğini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDViNDkxOTQ1MDA1MDAwNzA2YzVjYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5zYWJhaC5jb20udHIlMjUyRnlhemFybGFyJTI1MkZvdnVyJTI1MkYyMDIxJTI1MkYwMSUyNTJGMTYlMjUyRnNpeWFzaS1wYXJ0aWxlci15YXNhc2luZGFraS1zdXJwcml6"">öne sürdü.</a> Cumhuriyet gazetesinde yer alan bir haberde ise hükümetteki düşüncenin dar bölge sisteminin HDP ve CHP'nin daha çok vekil çıkarmasına sebebiyet vereceği, barajın düşürülmesinin de muhalefet partilerinin öne çıkmasını sağlayabileceği şeklinde olduğu, dolayısıyla hükümetin reforma sıcak bakmadığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDViNDkxOTQ1MDA1MDAwNzA2YzVjYSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5jdW1odXJpeWV0LmNvbS50ciUyNTJGaGFiZXIlMjUyRmJhaGNlbGktc2VjaW0tc2lzdGVtaS1hcml5b3ItMTgwNjYyNA=="">iddia edildi.</a> &nbsp;</li><li>Aktörler üzerinden siyaset: Oksijen gazetesi yazarı araştırmacı Bekir Ağırdır, iktidarın reel sorunlar sebebiyle azalmakta olan seçmen kitlesini ikna edemediğini kabullendiğini ve seçim stratejisini kitleleri ikna etmek yerine aktörler ve partiler üzerinden kurguladığını ifade ediyor. Artan reel sorunların kutuplaşmayı azalttığını ifade eden Ağırdır, “tüm seçmenlerin kimlikleriyle ilişkilendirdikleri partiyle ve diğer kimliklerle ilişkisini sorguladığı" bir dönemden geçtiğimizi söylüyor ve “deprem etkisi üretecek bir değişim” bekliyor. Partilerin ittifak stratejilerinde değişikliğe gitmesi hâlinde siyasetin geleceğini seçmenlerin partilerine olan sadakat seviyesi belirleyecek gibi duruyor.</li></ul>

Millî Görüş ile ilgili hikayeler