• <a fr-original-style="" href="https://tr.sputniknews.com/20210928/dsonun-kongoya-gonderdigi-21-calisan-cinsel-istismar-olayina-karisti-1049332222.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dünya Sağlık Örgütü'nün</a> kurduğu bağımsız araştırma komisyonu, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 2018 - 2020 arasında Ebola salgınıyla mücadele eden 21 DSÖ çalışanının da dâhil olduğu 83 cinsel istismar vakasını raporlaştırdı. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus "nihai sorumluluğu üstleniğini" söylerken istifa etmeyeceği mesajını verdi.&nbsp;

Spektrum

• Almanya, Fransa ve İsrail;&nbsp;Dünya Sağlık Örgütü’nün dünya çapında daha fazla insanın aşılanmasının ardından üçüncü dozlara devam edilmesi çağrısına uymayarak, aşı güçlendirme politikalarına devam etme kararı aldı. Delta varyantının da bulunduğu son durumda eşitsizliğin daha çok ortaya çıktığı vurgulanırken DSÖ genel direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus takviyelerin eylül ayının sonuna kadar durdurulması çağrısında bulundu. &nbsp;

Aposto Gündem

<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/irem-özbay-6b28b1118/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İrem Özbay</a>İllüstrasyon:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/littleblackdotdesign/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Ezgi Yıldız</a>"Koronavirüs" ve “karantina” kelimeleri günlük hayatın bir parçası hâline geleli neredeyse bir buçuk yıl geride kaldı. Salgının ilk günlerinden beri normale dönüş bileti olarak görülen aşılarla tanışalı ise neredeyse altı ay oldu. 21 Nisan itibarıyla en az bir ülkede onaylanmış ve kullanımına başlanmış 14 aşı bulunuyor; ancak Türkiye’nin de dâhil olduğu birçok ülke korkulan bir senaryoyla karşı karşıya: Aşı kıtlığı.Bütün ülkelerin aşıya eşit erişiminin olması amacıyla 186 ülkenin katılımıyla kurulan aşı paylaştırma projesi COVAX, aslında mart sonuna kadar 92 ülkeye en az 100 milyon doz dağıtmayı hedefliyordu; ancak bu sayı 38 milyonla sınırlı kaldı. Zengin ülkeler aşıları tekellerine alırken fakir ülkelerin aşıya erişimi kısıtlı kaldı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus'a göre, nisan ayı itibarıyla zengin ülkelerde her 4 kişiden biri, fakir ülkelerde ise sadece 500 kişiden biri <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/news/world-56698854" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">aşılandı</a>. Bu hafta itibarıyla dünya nüfusunun sadece %3,4’ü gereken tüm aşı dozlarını aldı. Bu da pandeminin başından beri söylenen bir cümleyi akıllara getirdi: “Herkes iyi olmadan kimse iyi olamaz.”<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Aşılar neden tedarik edilemiyor?</h2>2021 yılına girerken erken ve sınırlı kullanım onayı alan altı aşının olması tüm dünyada pandeminin sonunun yaklaştığı kanısının oluşmasına neden oldu. Fakat 2021'in ilk dört ayında işler umulduğu gibi gitmedi.Pfizer/BioNTech, 2020'nin sonunda 2021'de 1,3 milyar doz aşı piyasaya sürmeyi hedeflediğini duyurmuştu. Şirket tarafından ilk geri adım, ocak ayında atıldı. BioNTech, üretim kapasitesinden kaynaklanan sorunlardan ötürü Avrupa’ya aşı teslimatını azaltacağını duyurdu. Sorunları aşmak için şirket, ilk önce Belçika’nın Puurs kentindeki fabrikada üretim kapasitesini artırmak için kolları sıvadı. Ardından Almanya’nın Marburg kentindeki Novartis’e ait fabrikayı devraldı. Aynı zamanlarda, aşının üretimi ve tedariki için Almanya ve ABD'de yeni ortaklarla da anlaşmalar yapıldı. Bu hamlelerle üretim süreçleri optimize edilerek aşı kapasitesini bir nebze artırıldı.Ocak ayında acil kullanım onayı alan AstraZeneca, kısa bir süre sonra yılın ilk çeyreğinde AB'ye yapacağı teslimatı üretim sorunları nedeniyle %60’lık bir kesintiyle 31 milyon doza düşüreceğini açıkladı. Şirket, geçtiğimiz günlerde ise yılın ikinci çeyreği için söz verdiği 180 milyon dozun sadece 70 milyonunu teslim edilebileceğini duyurdu. Bunun üzerine, Avrupa Komisyonu şirkete aşı tedarik sözleşmesine uymadığı gerekçesiyle dava açtı. AstraZeneca, gecikme için aşı malzemelerinin üretiminden sorumlu olan Belçika’daki fabrikada yaşanan aksaklıkları öne sürüyor. Şirketin üretiminin büyük bir kısmının gerçekleştiği Hindistan’da yaşanan Covid-19 krizi ise üretimle ilgili yeni sıkıntılar doğuracak gibi duruyor.ABD merkezli biyoteknoloji şirketi Moderna’ya gelecek olursak; şirket Avrupa’daki fabrikasında üretim kapasitesinin istenen seviyelere gelmemesi nedeniyle taahhüt ettiği rakamlara ulaşmakta zorlanıyor. Nisan ayında aşı arzının azaltılacağını açıklayan şirket, Birleşik Krallık, Kanada gibi ülkelere ayrılan dozların miktarını düşürmeyi planlıyor. Moderna’nın İsviçre merkezli üretim ortağı Lonza, 2022’nin başında yeni üretim tesisleri açarak kapasitesini artıracak. Moderna’nın İspanya merkezli ilaç üreticisi Rovi ile yaptığı anlaşma sayesinde ise aşıların şişeleme kapasiteleri ikiye katlanacak.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hindistan’daki krizin üretime etkileri</h2>Hâlihazırda dünyadaki aşıların %60’ı Hindistan’da yer alan Serum Enstitüsü’nde üretiliyor. Enstitü, AstraZeneca ile yaptığı ortaklık nedeniyle Covid-19 aşılarının üretiminde de önemli bir role sahip. Fakat ülkede günlük Covid-19 vakalarının sayısının 400 bini geçmesiyle birlikte enstitüdeki üretim süreçlerinde sıkıntılar yaşanmaya başlandı.Serum Enstitüsü, geçen yıl COVAX ile yaptığı anlaşma kapsamında üretilen dozların önemli bir bölümünü düşük ve orta gelirli ülkelere gönderme sözü vermişti. COVAX, bu planlama ile dünya nüfusunun yaklaşık üçte birini aşılamayı planlıyordu. Fakat <a fr-original-style="" href="https://www.who.int/news/item/25-03-2021-covax-updates-participants-on-delivery-delays-for-vaccines-from-serum-institute-of-india-(sii)-and-astrazeneca" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hindistan,</a> vakaların tırmanışının devam etmesi nedeniyle aşı ihracatını durdurarak üretilen aşıları ülke içinde kullanmaya karar verdi. Enstitü, ayrıca ABD'den aşı için gereken malzemeleri ithal etmekte zorlandığını da bildirdi. Hindistan’da yaşanan bu durumun aşıların küresel çapta tedarik süreçlerini etkileyeceği tahmin ediliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şimdi, ne olacak?</h2>Üretici şirketler ve hükümetler, aşıların üretim, tedarik ve dağıtım süreçlerinde yaşanan sıkıntılara rağmen alternatif çözümlerle aşı kapasitelerini artırmak için çalışıyor. Pfizer/BioNTech, yeni tesislerin ve üretim konusunda yardımcı olan üçüncü parti şirketlerin sayısının artmasıyla birlikte 2021 yılı üretim hedefini 2,5 milyar doza çıkardı. Moderna, geçen hafta ABD ve Avrupa’daki çeşitli fabrikalarda üretimi artırmak için yatırımlar yaptığını ve önümüzdeki yıl 3 milyar doz aşı üreteceğini duyurdu.Aşıları tedarik etmekte sıkıntı yaşan ülkeler ise yeni çıkış yolları aramaya başladı. Örneğin; Türkiye Rusya’da üretilen Sputnik V aşısını alacağını, hatta mevzubahis aşının Türkiye’de üretileceğini açıkladı.

Tedros Adhanom ile ilgili hikayeler