<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Google,&nbsp;arama motoruna Internet Archive’ın Wayback Machine aracını entegre etti. Entegrasyon sayesinde arama çubuğundaki bağlantının yanındaki üç noktaya tıklayan ve “Bu sayfa hakkında daha fazla” seçeneğine ilerleyen kullanıcılar, ziyaret ettikleri sayfanın Internet Archive tarafından saklanan eski versiyonlarına ulaşabiliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bilgi notu: Wayback Machine, internet sayfalarının farklı günlere ait kopyalarını dijital olarak arşivliyor. Böylece kullanıcılar, ziyaret ettikleri sayfanın içerik ve tasarım açısından zaman içinde nasıl değiştiğini gözlemleyebiliyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi | <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/evrensel-bilginin-kalbine-yolculuk-internet-archivein-hikayesi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Evrensel bilginin kalbine yolculuk: Internet Archive’ın hikayesi</a></li></ul>

Quando

Quando İçgörü

Dünyanın en büyük dijital kütüphanesi Internet Archive, eski internet sitelerinden 1700’lü yıllarda yazılmış kitaplara, 2000'lerin video oyunlarından dönem müziklerine geniş bir arşive ev sahipliği yapıyor. Internet Archive’ın hikayesini, San Francisco’daki binalarında yapılan turda kurucuları Brewster Kahle’den dinledik. 

Evrensel bilginin kalbine yolculuk: Internet Archive’ın hikayesi

İnternetin ilk zamanlarından bu yana sıkça duyduğumuz bir söz var: Bir kez internete düşen şey artık sonsuza kadar orada kalır. Başlarda neredeyse kimsenin bunun doğruluğundan şüphesi yoktu ama zaman ilerledikçe durum değişti. Platformların yaygınlığı ve kontrol gücü, devletlerin denetim mekanizmaları ve insanların tembelliği giderek internetin arşivinde deliklere ve çürümelere yol açtı.Ancak bununla <a fr-original-style="" href="https://wiki.archiveteam.org/index.php/Main_Page" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">mücadele eden</a> ve internette gerçek anlamda sınırsız bir arşiv kurmaya çalışanlar da var. Bunların başında ise hepimizin bir şekilde karşısına çıkmış olan <a fr-original-style="" href="https://archive.org" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Internet Archive</a> geliyor. Brewster Kahle tarafından 1996 yılında kurulan bu sitenin başlangıçtaki amacı internetin gücünü de kullanarak bilgiye herkesin erişebileceği <a fr-original-style="" href="https://www.niemanlab.org/2022/03/after-25-years-brewster-kahle-and-the-internet-archive-are-still-working-to-democratize-knowledge/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir merkez olmaktı</a>. Hâlâ bu amacı koruyor olsa da şu anda geldiği nokta çok daha kapsamlı.Hemen hepimizin bildiği ve kullandığı Wayback Machine, Internet Archive'ın bir parçası. İnterneti dolanıp websitelerin arşivlerini alan ve herkesin gezebileceği şekilde sunan bu araç şu ana kadar 668 milyar websiteyi arşivine kaydetti ve her gün yenilerini eklemeye devam ediyor. Bunların yanı sıra Internet Archive'da 38 milyondan fazla kitap ve döküman, 14 milyondan fazla ses dosyası ve 7 milyonun üstünde video da arşivlenmiş durumda. Bunların hepsi internete erişimi olan herkesin kullanımına açık.Bununla birlikte Internet Archive farklı alanlarda da arşivleme çalışmaları yürütüyor. <a fr-original-style="" href="https://archive.org/details/emulation" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Örneğin</a> artık oynayacak cihaz bulmanın çok zor olduğu eski video oyunları arşivlemek ve oynanabilir bir şekilde sunmak bunlardan birisi.&nbsp;Her ne kadar internete dair varsayımlarımız aksini düşündürse de internetin arşivcilere ve bunları organize edecek bir tür dijital kütüphanecilere ihtiyacı <a fr-original-style="" href="https://www.buzzfeednews.com/article/katienotopoulos/how-we-killed-the-old-internet" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">giderek artıyor</a>. Arama motorları ya da platformlar bu konuda kendilerine güvenemeyeceğimizi gösterdi. Büyük platformlar ya projeleri kâr etmediği için bir anda fişini çekiyor ya da satın aldıkları platformları yutup kaybolmasına neden olabiliyor. Böyle bir durumda kimsenin oradaki bilginin değerini veya önemini düşündüğü de olmuyor.Giderek daha fazla bilginin dijitalde üretildiği ve yayınlandığı günümüzde artık gerçek bir arşivcilik yaklaşımına ihtiyacımız var. Internet Archive bunu 25 yıldır aralıksız bir şekilde yapıyor ve yapmaya devam edecek ama bu yükü tek bir siteye ve ekibe yıkmamamız lazım. Brewster Kahle ve ekibinin yaptıklarından her internet kullanıcısının ve internette bir şeyler üreten kişinin öğrenebileceği <a fr-original-style="" href="https://blog.archive.org/2021/10/22/turns-out-its-not-the-technology-its-the-people/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çok şey var</a>. Eğer bunları öğrenmez ve benimseyemezsek internetin geleceğinde sadece <a fr-original-style="" href="https://wayforward.archive.org/ia2046/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">daha fazla ve büyük boşluklar görünüyor</a>.

n okuyoruz|

Internet Archive olmasa ne yapardık?

İnternetin Gerçek Arşivi

🗂 Bu yazı ile haber araştırmalarınızda Wayback Machine’i daha verimli bir şekilde kullanmayı <a fr-original-style="" href="https://gijn.org/2021/05/05/tips-for-using-the-internet-archives-wayback-machine-in-your-next-investigation/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öğrenebilirsiniz</a>.

• Wayback Machine olarak da bilinen The Internet Archive, flash animasyonları ve oyunları da saklayacağını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYmVhZjJhNWJiNmI3MDAwODBlYWMwNiZ1c2VyPTVmMjk2ZWM2YjA3MjNjMDAwNzcwYmI4MSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cudGhldmVyZ2UuY29tJTI1MkYyMDIwJTI1MkYxMSUyNTJGMTklMjUyRjIxNTc4NjE2JTI1MkZpbnRlcm5ldC1hcmNoaXZlLXByZXNlcnZhdGlvbi1mbGFzaC1hbmltYXRpb25zLWdhbWVzLWFkb2Jl""""""""">açıkladı</a>.&nbsp;<ul><li>Adobe, 2020 sonunda artık kullanılmayan bu web teknolojisini bırakacağını belirtmişti.</li></ul>

Wayback Machine ile ilgili hikayeler