<img src="https://images.aposto.com/2023/9/4/1696548569823.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="AA" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">• Süryani cemaatinin talebi üzerine tahsis edilen Yeşilköy’deki Latin Katolik Mezarlığı’nın bulunduğu alanda 2019’da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da katıldığı törenle temeli atılan Mor Efrem Süryani Kadim Ortodoks Kilisesi, yarın düzenlenecek bir törenle açılacak.

Aposto Gündem

Mahalle: Yeşilköy. Mahalleli ve yazı : Ece Manav. Fotoğraflar: Deniz Sabuncu.Yeşilköy’ün sınırları Çiroz diye bildiğimiz Çarşamba Pazarı’ndan başlar, Hava Harp Okulu’nda son bulur. Vardığımı Yeşilyurt trafik ışıklarını gördüğümde, Pelit Pastanesi’nin önünden geçtiğimde anlarım. Çarşısında hareket vardır ama geldiğim yerden daha sakin bir telaştır bu. Arabanın kontağıyla benim de kontağım kapanır. Evdeyim.&nbsp;İç içe geçmiş iki semt: Yeşilköy ve Yeşilyurt. Fiziken sınırları çizilmemiştir. Yeşilyurt buralı olmayan için bilinen bir isim değildir, bilen içinse; upuzun bir caddenin devamıdır aslında. Oturduğum caddede sırasıyla teyzem, az ileride ananem ve Fatoş halam, onların çaprazındaysa annem ve babamın ömürlük dostları Ziya ve Gamze oturur. Yaşam doğrum, varlığıma tanıklık etmiş insanlar, hep buradadır. Mahallenin benim için hatrı sayılır bir kısmı da annemin ve anneannemin Yeşilköy'ü aslında, aktarılmış ve birlikte yaşanılan o mahallecilik kültürü. Yeşilköy; burada doğmuş, büyümüş olan için aile ve yuva demektir, en belirleyici özelliği odur.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/10/4/1668093384299.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ece</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Geleni gitmeyen mahalle</h2>Yeşilköy’ün mahallelisi burada mahalleli olmayı sever. Geleni geçeni tanımak, bakkalın numaranı bilip telefonu isminle açması, balığının pişip eve gelmesi ve taze meyve gelen marketin sana haber vermesi olağan şüphelileridir Yeşilköy sokaklarının. Birbirini sever sayarsın, akşam da muhakkak eve bir selam götürürsün. Genel olarak yaş ortalaması yüksektir, geleni gitmemiştir. Mahallelisi karışıktır Yeşilköy’ün, sayfiye zamanlarından beri herkes bir arada yaşamaya alışmış.&nbsp;Paskalya zamanı ananeme çörekler gelirdi, bizden de aşureler giderdi komşulara. Böyle alışverişler eskisi kadar olmasa da hâlâ var. Bir de yaz başı Adalar’a günde 2 defa vapur seferi konur sahilden. Adalılar yazlıklarına uğurlanır.&nbsp;Bir güzelliği de İstanbul’un başına en çok gelen genişleme durumunun bu semte uğrayamıyor oluşu. Sınırları belli, ötesine gidilemediğinden yeni yapılanmalar gözlenmiyor. Hep kendi içinde devinen, yenilenen bir hâli var mahallenin.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/6/1668253694620.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Arabaları bile yeşil olan bir mahalle</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeşil bir köy, bir yurt</h2>Yeşilköy’ün her yanı apartman ve eski köşklerle, yani düşündüğünde binalarla dolu olsa da deniz, ferahlık sebebidir. Yeşilköy/Yeşilyurt isimleri de hakkını verir, sokakların çoğu bol ağaçlı ve çiçekli burada. Marmaray’a kadar Sirkeci-Halkalı, banliyö tren hattının durağı olarak şehre bağlıydı. Hatta Atatürk Havalimanı’na gelip İstanbul’a ilk ayak basanlar hemen Yeşilköy’le tanışırdı. Evin üzerinden iniş yapacak uçaklar geçerken telefondaysan karşındakine “Bir saniye uçak geçiyor” demen gerekirdi, düşün o kadar yakın. Yeşilköylüler için Atatürk Havalimanı’nın kapanması biraz hüzünlü oldu, bense 21 yaşımdan sonra Sabiha Gökçen yolunu öğrenmek zorunda kaldım.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/6/1668253746229.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Trafik saatini atlatmayı bekleyen mahallelinin öğle molası</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Trafik yoksa, merkeze 20 dakika</h2>Liseden itibaren yaşamım Taksim, Cihangir ve Teşvikiye ekseninde dönmeye başladı. Taksim - Yeşilköy dolmuşu candı o zamanlar (şimdi taleplerde azalma, fiyat artışı ve Marmaray'ın gelmesiyle tedavülden kalkmış), dolmuş sırasında yapılan sohbetler, yeni tanışıklıklar olurdu. Yine de “çok uzaaaak” der dururdum. Etrafıma da “Trafiksiz gerçekten 20 dakika sürüyor!” diye açıklardım. Şehir yaşantımın daha kolay olması gerektiği konusunda ısrarcı ve umutluydum. Şehir standartlarında A noktasından B noktasına ulaşmak için harcanan zaman ve enerjiye hâlâ biraz takığım, her birimizinkini çok değerli görüyorum çünkü.Gel gelelim büyümenin etkisi, bakılacak farklı pencerelerin var olduğu bilincinin oluşması bir de tüm yılı İstanbul’da geçirememenin getirdiği kısıtlı zaman bilinciyle mahallede geçirdiğim zaman bana git gide bana keyif vermeye başladı. Haziran - Ekim arası güneyde oluyorum, geziciyim. Ekimde dönüp şehre adapte olma hâli, yazı kapama ve kışı selamlama Yeşilköy’de üzerinde battaniye elinde boza ve leblebi tadında geçiyor. Hem senin hem de doğanın içinde mevsim ve renk geçişlerini gözlemleyebiliyorsun.Kendi varoluşum ve mesleğim sosyal olmayı çokça barındırıyor, burayı da onun dengesi olarak görüyorum. Günü bitirdiğimde, çok eğlendiğim bir gecenin ardından veya parçası olduğum işin keyifle sonu geldiğinde bilinmeyen çöplüğüme dönüyorum ve sıfırlanıyorum âdeta. Bu her gün daha kıymetli hâle gelmeye başladı, dönüştüğüm Ece’nin buraya kanı daha çok kaynıyor. Yeşilköy’ün tek başına büyük resme uzaktan baktırabilmek katkısı var bir de. Şehrin dışına çekilip meseleyi buradan, günlük dinamiklerimden aldığım ilhamla ama olayın dışarısında, âdeta yaratılan dünyayı kuşbakışı gözlemleyerek incelemeye alan açıyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/6/1668240750306.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeşilköy köşkleri</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İnsanın kaç mahallesi olabilir?</h2>Anlatabildiğim ve aktarabildiğim yer mahalledir benim için, İstanbul’da ve başka şehirlerde de birkaç mahallem olduğunu hissediyorum. Hikâyeme ortaklık ediyorsa ve his dünyamda yeri varsa lokallik de beraberinde geliyor. Sadece uğramam oraya; giderim, vakit geçiririm, dokunurum, solurum ve insanını toplarım.Brüksel ve Berlin'deki deneyimlerimde buralara tek başıma, eğitim veya iş odaklı gitmem sebebiyle iki şehrin de hareketli kısımlarında bulundum/bulunuyorum. Hiç olmadığı kadar şehrin göbeğinde yaşıyorum, evimin hemen köşesindeki sık gittiğim mekânlarda sosyalleşiyorum. Tıpkı geçtiğimiz yıllarda Cihangir’de, Teşvikiye’de geçirdiğim zamanlar gibi. Şimdilerden örnek verirsem Berlin’de 1, İstanbulda’ysa 2 ayrı tarza ait yaşam alışkanlıklarım; biri şehirde olan, görünen, sosyal ve hızlı olan ben - diğeri de şehirle vedalaşıp ailesi, odası ve yeşille buluştuğunda kabuğuna çekilen Ece. Ayrıca çok kıymetli bir güzelliği var buranın, hayır demek biraz daha kolay: “Ya Yeşilköy’deyim bugün biraz zor olacak…”

Soli

Yeşilköy; burada doğmuş, büyümüş olan için aile ve yuva demektir.

Sakin bir telaşı var buranın

Briefly from Istanbul<ul fr-original-style="list-style-type: circle; padding-inline-start: 20px;" style="list-style-type: circle; padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Istanbul Volunteers Initiative announced women's labor markets to be established until 29 September. The addresses of the bazaars are&nbsp;Yeşilköy Beach Park&nbsp;and&nbsp;Caddebostan Beach in order to support the economy of women who produce handicrafts.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Istanbul Metropolitan Municipality introduced the&nbsp;Istanbul City Card, a new project for tourists. The card, which comes with two different options, can provide free access to double-decker buses according to tourists' preferences, or opens all public transport vehicles in the city to the service of tourists for varying periods of time with a subscription option. Istanbul City Card can be accessed through ticket machines at more than 30 points with high tourist density.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">More: Istanbul City Card will soon include access to museums operated by Kültür AŞ and Bosphorus cruise travelling with Şehir Hatları.</li></ul>

Aposto Istanbul

1920’lerin İstanbul'unda her sene mevsim değişikliğinde Boğaziçi ile şehir merkezi arasında göç yaşanırdı. Bu göç zaman içerisinde Boğaziçi’ne gidenlerin azaldığı, Boğaziçi’nden gelenlerin arttığı bir şekilde değişmeye başladı. Boğaziçi gitgide terk ediliyordu.1930’ların ortalarından itibaren gazetelerde bu konuyla ilgili birçok yazı dizisi kaleme alındı: Boğaziçi ölüyor… Boğaziçi sizlere ömür.. Çöken Boğaziçi… &nbsp;İstanbul tarihinin bir yanı, yükselen semtler, eski itibarını kaybeden mahalleler arasındaki insan sirkülasyonudur. Bu değişim sırasında Adalar her daim rağbet gören yerler olarak kendini sabitlerken 1930’larda insan kalabalığı Boğaziçi’nden Çamlıca’ya, ardından Haydarpaşa hattına kaydı. Son olarak Suadiye’ye kadar uzandı. Kısa bir süre Bakırköy ve Yeşilköy de İstanbul’un en fazla ilgi gören sayfiye yerleri arasında yerini aldı. Genel olarak bu değişimde eğlence anlayışındaki yenilikler ve ulaşımın etkisi oldu. Yine de coğrafyasıyla, doğasıyla, ihtişamlı yalılarıyla dünyanın en güzel yerlerinden biri olan Boğaz’ın ölmeye yüz tutması pek tuhaf…<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1663066796190.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.64" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Göç edenlerin iskele fotoğrafı, 1931<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">1930 ile 40 arasında yayımlanan haberlerde Boğaziçi’nin çöküşünün nedenleri şu şekilde açıklanıyor:Küresel boyutta siyasi etkenler<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Meşrutiyetin ilanı (23 Aralık 1876).</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">1880’lerin sonunda Padişah komşular arasındaki toplantıları yasaklıyor. Padişah bu toplantılardan siyasi olarak kuşkulanıyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Balkan Savaşları (8 Ekim 1912 – 10 Ağustos 1913).</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">I. Dünya Savaşı (28 Temmuz 1914 – 11 Kasım 1918). Savaşa giden birçok genç ve çocuk hayatını kaybediyor. Boğaziçi’ndeki kimi köylerden yüz genç savaşa gidiyorsa ancak biri sağlıklı olarak dönüyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Cumhuriyetin ilanı sonrası Boğaziçi’nde yaşayan birçok Rum, Yunanistan’a gidiyor. Özellikle zengin Hıristiyanlar Boğaziçi’ni ve ülkeyi terk ediyorlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">1929 Dünya Ekonomik Bunalımı.</li></ul>Yönetim ve anlayış sıkıntıları<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ortaokul ve lise yok. Otobüs ve tramvay yok. Kumpanya suyu yok.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Belediye bakım yapmıyor. Sokaklarda hâlâ gaz lambası var. Elektrikle aydınlanan sokak yok denecek kadar az.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yatırım yok. Değişen eğlence anlayışlarına yönelik modern işletmeler kurulmuyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yalı sahipleri, tamir yerine özellikle ahşap binaları enkazcıya satıyor.&nbsp;</li></ul>Vapur seferleri düzenleyen Şirket-i Hayriye’nin etkisi<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şirket-i Hayriye seferlerinin düzensizliği ve pahalılığı. Vapur seferlerinin düzensizliği ve şehir merkezindeki mesai saatlerine göre ayarlanmaması çalışanlar için Boğaziçi’ni terk sebebi oluyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şirket, Boğaziçi’ne taşınan eşya ve erzaktan çok ciddi paralar istiyor. Bu sebeple Boğaziçi’ne taşınmak çok pahalı, bakkal fiyatları da çok yüksek.</li></ul>Boğaziçi’nin terk edilmesini Suat Derviş, 25 sayılık yazı dizisinde çok güzel anlatıyor. Boğaziçi’nde sayfiye yerlerini dolaşan Suat Derviş, vapurdan iner inmez bu güzelim coğrafyanın neden eskisi kadar rağbet görmediğini anlamak için yerel halkla röportaj yapmaya çalışıyor. Kapı kapı dolaşmasına rağmen karşısına kemikleri sayılacak kadar cılız bir köpek dışında hiçbir canlıyı bulamıyor. Bir köşkün aylık kirası Adalar'da 400 lirayken Boğaziçi'nde 15 liraya kadar düşüyor. Kimi sayfiye yerlerindeki yalılar, tarım ve fabrika işçileri için oda oda kiralanmış. İstinye’deki yalıların her bir odasında başka bir balıkçı kalıyor. Ahşap yalılar yakacak odun karşılığı yıktırılıyor. Kimi köşkler tütün ya da kömür deposu olmuş. Terk edilmişlik Boğaziçi’ndeki bülbül seslerinin arasına karışıyor. Umutsuzluk, çalıların, ağaçların türlü otların işgal ettiği yalı ve köşklerin arasından göze çarpıyor. Tarihin bir döneminde Boğaziçi bile insansızlığa kurban oluyor. Suat Derviş’in bir röportajında yerel halkın ağzından dökülen şu sözler, durumu en güzel şekilde ifade ediyor:&nbsp;“Boğaz’ın katili en güzeli anlamayan bizleriz.”Ahmet Kutsi Tecer&nbsp;1930'lu yıllarda yazdığı şiirler ile ünlenmiş bir şair, bir siyasetçidir. En çok bilinen eseri "Orada bir köy var uzakta" şiiridir. "Gitmesek de görmesek de o köy bizim köyümüzdür" diye devam eder dizeler ne tesadüftür ki Boğaziçi'nin çöktüğü yıllarda kaleme alınmış. Bu şiirden öte bir ideoloji; sahip olmanın, onunla yaşamaktan onu paylaşmaktan çok daha mühim olduğunu anlatan dönemin ruhudur.

İstanbul'da Nasıl Eğleniyorduk?

Boğaziçi'nin katili kim? Tarihin bir döneminde Boğaziçi, âdeta insanın iki kıtayı ayıran coğrafyada henüz yerleşim yeri kurmadığı kadar yalnızlaşmıştı..

Yeşilköy ile ilgili hikayeler