<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; TÜİK, tarımsal girdi fiyat endeksinin (Tarım-GFE) Ağustos ayında aylık bazda %3,42, yıllık bazda ise %41,60 arttığını açıkladı. Endeksi oluşturan gruplar arasından aylık bazda en fazla artış gösteren %12,37 ile enerji ve yağlayıcılar grubu olurken, yıllık bazda ise %81,82 artışla veteriner harcamaları grubu oldu.&nbsp;

EXANTE

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;Gıda enflasyonun doğrudan ilgilendiren ve tarımsal üretimde maliyetleri açıklayan Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) yıllık bazda %49,93 arttı. İki ay geriden gelen veride Mart'taki aylık artış ise %1,16 oldu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dahası:&nbsp;Endekste, bir önceki yılın Aralık ayına göre %12,67 artış ve 12 aylık ortalamalara göre %37,50 artış yaşandı. Ana gruplarda bir önceki aya göre, tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksinde %0,81 artış, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksinde %3,35 artış görüldü.</li></ul>

Pareto

• Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) Ekim ayında yıllık %57,25, aylık olarak da %1,35 arttı. YD-ÜFE'de önceki ay yıllık %57,25 artış, aylık olarak ise %0,59 düşüş kaydedilmişti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir? YD-ÜFE, imalatı yurt içinde yapılan ancak yurt dışına satışa konu olan ürünlerin üretici fiyatlarındaki değişimi ölçen fiyat endeksidir.</li></ul>

Aposto Gündem

• TÜİK, tarımsal girdi fiyat endeksinin (Tarım-GFE) kasım ayında aylık bazda %2,3 artışla yıllık bazda %121,4 seviyesine gerilediğini açıkladı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Baz etkisi:&nbsp;Enflasyon verilerinde yaşanan gerilemenin temel sebebi olan baz etkisine ilişkin makalemize&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/baz-etkisi-nedir" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.</li></ul>

Türkiye İstatistik Kurumu&nbsp;(TÜİK), Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) verilerini açıkladı. Endeks aylık bazda %2,3; yıllık bazda ise %83,7 oranında arttı.💾 Cep bilgisi:&nbsp;Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi, belirli bir döneminde ülke ekonomisinde üretimi yapılan ve yurt dışına satışa konu olan ürünlerin üretici fiyatlarını zaman içinde karşılaştırarak fiyat değişimlerini ölçen fiyat endeksidir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Detaylarda neler var?</h2>Yılın ilk 10 ayında yıllık bazda ortalama %106,8&nbsp;artış görülen YD-ÜFE'de kasım ayında sert bir kırılma yaşandı. Açıklanan yıllık değişim oranı 12 ayın en düşük seviyesini görürken aylık değişim oranı tarihsel ortalamaların üzerinde seyretmeye devam ediyor.Endeksin alt kalemlerinde yıllık artış oranları %77,8 ila %126,0 aralığında değişiyor. Endeksin en çok artış gösterdiği kalem %126 ile enerji&nbsp;olurken, en düşük yıllık artış oranı dayanıksız tüketim malları grubu için geçerli.Yıllık bazda en fazla artış gösteren enerji kaleminde aylık değişim oranı ise -%8,6 oldu. Bu değer, öncü verilerle uyumlu. Enerji fiyatlarında görülen aylık düşüş endeksi aşağı çeken en önemli kalem olma özelliğini koruyor. Sermaye malı kalemi ise %3,5'lik aylık artış ile alt kalemler içinde lider konumda.Endekste ölçüme konu 25 alt sektörün 11'inde yıllık YD-ÜFE oranı manşet değerin daha altında gerçekleşti. Tütün ürünleri %55,9 ile listenin en düşüğü olurken kok ve rafine petrol ürünleri %126,0 ile liderliğini koruyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Baz etkisi</h2>Endekste bir önceki yılın aynı ayında yaşanan %13,5&nbsp;seviyesindeki artış, bu ay gözlemlenen sert düşüşün en önemli sebebi. Matematiksel olarak, 12 aylık zaman periyodu içindeki endeks değişimleri ölçüldüğünden, bir önceki yılın aynı ayında yaşanan aylık değişimin altında gelen her değer, yıllık büyüme oranını aşağı çekiyor.Endekste geçtiğimiz ay da düşüş yaşanmıştı ve bunun sebebi, %7,9’luk aylık artışın yerini %1,3’lük artışa bırakmasıydı. Göstergede önümüzdeki ay ise daha da sert bir kırılma&nbsp;göreceğiz zira Aralık 2021’de açıklanan aylık değişim oranı %25,9 seviyesindeydi. Basit bir hesapla, YD-ÜFE endeksinde aralık ayı aylık değişim oranı dün açıklanan veri ile eşit olması durumunda (%2,3) aralık ayında yıllık YD-ÜFE verisinin %83,7’den &nbsp;%49,2’ye&nbsp;gerilediğini göreceğiz.Benzer durum, geçtiğimiz yıl maruz kaldığımız kur şokunun ardından tüm enflasyon göstergelerinde&nbsp;yaşanacak.💉 Hatırlatma dozu:&nbsp;Baz etkisini konu alan 29 Kasım tarihli yazımıza <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/63851809712a2f0008a9ba1c" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan&nbsp;</a>ulaşabilirsiniz

Baz ve etkisi

• ABD Ticaret Bakanlığı'nın verilerine göre kişisel gelirler haziranda aylık %0,6, harcamalar ise %1,1 arttı. İki kalem de beklentilerin üzerine çıktı. ABD'de tüketici harcamaları ekonominin yaklaşık üçte ikisini oluşturuyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan:&nbsp;Fed'in enflasyon hedeflemesinde dikkate aldığı PCE fiyat endeksi bu dönemde aylık %1 ile 2005’ten beri en büyük artışı kaydetti. Endeks yıllık bazda %6,8 ile 40 yılın en büyük artışını kaydetti.</li></ul>

• Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre tüketici fiyat endeksi, mart ayında aylık bazda %5,46, yıllık ise %61,14 artış gösterdi. Ana harcama grupları arasında en fazla fiyat artışı yıllık %99,12'yle ulaştırmada oldu.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ENAGrup:&nbsp;Enflasyon araştırma grubu ENAGrup ise mart ayındaki yıllık enflasyonu %142,63 olarak açıkladı.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ya sonra?&nbsp;Daha önce &nbsp;yayımladığı raporda Türkiye'de enflasyonun yılın büyük bölümünde %60'ın üzerinde seyredeceğini öngören Goldman Sachs, mart ayı verilerinin ardından tahminini "%65 üzerinde" olarak <a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NWVkM2VjZDZjNWE4NmNjZDFlMjRjYTRhJm5ld3NsZXR0ZXI9NWUyZTBmMTJkMzYyYzIwYmI5Yzk1MTkwJmlzc3VlPTYyNGFlMTE5NjRmZTA2MDAwNjA3ZWFhZiZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MjRhZWRhMDI4MWY0NDAwMDdjM2U2MjMmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd3d3LmJsb29tYmVyZ2h0LmNvbSUyNTJGZ29sZG1hbi1zYWNocy12ZS1qcC1tb3JnYW4tdHVya2l5ZS1lbmZsYXN5b24tdGFobWlubGVyaW5pLXl1a3NlbHR0aS0yMzAzMTQz" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">güncelledi.</a> JP Morgan da enflasyonun neredeyse yıl sonuna kadar %65 ila %70 aralığında seyretmeye devam edeceğini tahmin etti.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir aylık zamlar:&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkşeker, şeker fiyatına %31 zam yaptı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Toprak Mahsulleri Ofisi, buğday satış fiyatına %22 zam yaptı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Et ve Süt Kurumu, kırmızı et fiyatlarına %48 zam yaptı.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Benzin fiyatı %19,6 artarken motorin fiyatı %36,7 arttı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çiğ süt tavsiye satış fiyatı %21 arttı.</li></ul></li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/3/4/1649371498169.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.00" width="550" alt="Enflasyon grafiği " fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">

fiyat endeksi ile ilgili hikayeler