Alara Ertenü tarafından tasarlanan Packioli adlı proje, Dutch Design Week'in çok konuşulanları arasına girmeyi çoktan başardı. Bize de bundan bahsetmesi kaldı...İzmir Ekonomi Üniversitesi endüstriyel tasarım bölümünün 4. senesinde olan Alara, kendisini biyotasarımcı ve materyal araştırmacısı olarak tanıtıyor. Yerel atıkların döngüsel ekonomiye kazandırılmasıyla ilgilenen tasarımcı, bu tasarımıyla da atıkların gündelik hayatımızda sahip olabilecekleri yeni anlamları araştırıyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/5/1667549289613.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.02" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Ambalajlarda kullanılan plastiğe dikkat çeken bu tasarım, enginar yaprakları ve bezelye kabuğu gibi İzmir yöresinde fazlaca bulunan atıkların değerlendirilmesiyle elde edilen, 100% doğada çözünebilen ve de su geçirmeyen sabun ambalajıdır. Ülkemizde bolca tüketilen enginarın 80%'i kullanılmadığı için çöpe atılırken bu durumu değerendiren tasarımcı, ürününü aynı zamanda da hijyen standartlarına ve de sabun paketlerinden beklenen dayanıklılığa uygun olarak, ısıl yapıştırma gibi teknolojilerle birleştirerek hayata geçirmiş.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/5/1667549315463.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.53" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Suya ve diğer çevresel koşullara dayanıklı bu materyal, 1 hafta boyunca suya maruz kalsa bile çözünmeden formunu ve içerisindeki sabunu koruyabiliyor. Daha da ilginci malzeme yine suda çözünüyor, fakat bunun için 10-15 gün boyunca suda bekletilmesi gerekiyor. Şeklinden de anlaşılabileceği gibi gayet esnek olan bu malzeme her türlü formu almaya çok elverişli.<img src="https://images.aposto.com/2022/10/5/1667549265065.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.53" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Alara Ertenü'yü bu başarılı tasarımı nedeniyle tebrik ederken ileride geliştireceği çevreci materyalleri de heyecanla bekliyoruz.<a fr-original-style="" href="https://linktr.ee/alaraertenu" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">https://linktr.ee/alaraertenu</a>

Doğada çözünen ambalajlar

Packioli

Döngüsel ekonomiye geçiş sürecinin doğru yürütülmesi için en önemli adımlar sırasıyla atık oluşumunu önleme (refuse), atık oluşumunu azaltma (reduce) ve yeniden kullanma (reuse).&nbsp;Bu adımlarda toplumu oluşturan tüm paydaşların kritik sorumluluğu var. Fakat bunlar arasında tüketiciler açısından belki de en önemli olanı yeniden kullanım. Elbette üreticilerin ve yasa yapıcıların da bunun için teşvik edici, kolaylaştırıcı süreçler geliştirmesi gerekiyor.Yeniden kullanım farklı ürün grupları için farklı şekillerde uygulanabilir. Fakat özellikle plastik kirliliğinin bugün geldiği felaket noktası için bugünkü yazımızda Ellen MacArthur Foundation’ın hazırlamış olduğu <a fr-original-style="" href="https://ellenmacarthurfoundation.org/reuse-rethinking-packaging" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“Reuse – rethinking packaging” raporuna</a> paralel olarak tüketicilerin direkt dahil oldukları yeniden doldurma&nbsp;(refill) ve geri toplama/depozito (return)&nbsp;adımlarını tartışacağız.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeniden kullanım modelleri</h3>➡️ Evde yeniden doldurma, yeniden kullanım modelleri arasında uzun yıllardır kullanılan, düşünüldüğünde muazzam bir yeniliğe sahip olmayan, fakat basitliği nedeniyle fazlasıyla etkili olan bir yöntem. Evde neleri yeniden doldurabileceğinizi düşündüğünüzde aklınıza hemen su matarası ve kahve termosları gelebilir. Fakat kişisel bakımdan ev temizliğine kadar aklınıza gelen birçok ürün kabını yeniden doldurma sistemi ile defalarca kullanmak mümkün.Örnek olarak sıvı el sabununu düşünelim. Normal boyutta bir sıvı sabun kabını aldınız ve bir süre kullandınız. Bu sıvı sabun tamamen bittiğinde tüketicilerin büyük bir bölümü bu kabı direkt olarak çöpe atıyor. Fakat marketlerde veya artık internet sitelerinde de görebileceğimiz litrelik sıvı sabun kaplarını düşünün. Aynı küçük sıvı sabun kabını, bu litrelik sıvı sabunlarla defalarca yeniden doldurabilir, aynı küçük kabı defalarca kullanabilirsiniz. Burada elbette dikkat edilmesi gereken nokta diğer litrelik kaplara ne olacağı. Bu nokta elbette üreticilerin ve yasa yapıcıların sorumluluğuna giriyor. Bu ve benzeri kapları tüketicilerden geri toplamak adına sistemler kurulması gerekiyor. Bu sistemler ilk bakışta ekstra maliyet olarak görülse de özellikle üreticilerin her defasında sıfırdan yeni litrelik kap tedarik etmesi yerine, kullanılmış kapları geri toplaması ve bu kapları yeniden kullanması ile maliyetlerde düşüş ve daha az kaynak kullanımı gibi olumlu etkiler dikkat çekiyor.Bunlara ek olarak bu tür yeniden kullanım modelleri şirketlerin marka algılarına da olumlu etki bırakabilir. Tüketicilerin kolay bir şekilde sipariş verebilmelerini sağlayacak sistemler, tüketici bağlılığını artırabilir ve sunulan hizmet tüketici mutluluğunu olumlu yönde etkileyebilir.<img src="https://images.aposto.com/2022/7/3/1660718742586.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">➡️ Ev dışında yeniden doldurma, adından da anlaşılacağı gibi tüketicilerin belirli ürün gruplarına ait kapları evleri dışında, belirli bir mağaza ya da dolum alanında yeniden doldurmalarını kapsıyor. Özellikle şehirlerde çok daha fazla kullanım alanı olan bu yeniden doldurma işlemi yine ev temizliğinden kişisel bakıma, kahve termosundan su matarasına ve hatta zeytinyağı, bakliyat ve un gibi temel gıda ürünleri gibi birçok ürün grubunu kapsıyor. Süreç ise temelde tüketicilerin kendi kapları ya da üreticilerden bir kereye mahsus olarak satın aldıkları kaplarla yürütülüyor.Örnek olarak ülkemizde de çok önemli bir kullanım alanına sahip olan zeytinyağını ele alalım. Zeytinyağı için marketten satın aldığınız şişe kullanım sonrası tamamen boşaldı. Normal şartlarda tüketicilerin büyük çoğunluğu yine markete giderek yeni bir zeytinyağı şişesi alıyor. Yeniden kullanım imkânı sunan üreticilerin bulunduğu döngüsel bir sistemde ise mağazalarda yer alan kiosklar veya zeytinyağı markalarının açmış olduğu “mini” dolum alanları&nbsp;bu yeni alımların önüne geçebilir. Tüketiciler zeytinyağı şişelerini bu dolum alanlarında yeniden doldurarak hem sadece zeytinyağının parasını öder (ambalaj, şişe, kap ücretleri tamamen ortadan kalkmış oluyor) hem de kap kullanımını azaltarak atık oluşumunu önleyebilir.Bunun yanında elbette üreticiler de yeniden dolum merkezlerinde diğer tüm ürünlerini sergileyebilir, tüketicilerin diledikleri ürünleri tek bir kap ile denemelerine izin verebilir, bu sayede ambalaj ve lojistik maliyetlerini azaltırken marka değerini artırabilirler.➡️ Evden geri toplama, tüketicilerin sorumluluğunun biraz daha az olduğu, tüm altyapı sistemi için üreticilerin sorumluluk alması gereken bir yeniden kullanım modeli. Temelde tüketicilerin kullandıkları ürün kaplarını üreticilere kendi evlerinden teslim etmelerini sağlayan, döngünün kapanarak bu kapların yeniden kullanılması, yenilenmesi veya farklı şekillerde değerlendirilmesi süreçlerine dayanıyor.Örnek olarak e-ticaret sitelerinden yapılan gündelik alışverişleri düşünebiliriz. Satın aldığınız tüm ürünlerin, o ürünlerin kalitesini koruyacak dayanıklı kaplarda size iletildiğini düşünün. Plastik veya bez poşetler yerine dayanıklı kaplarda gelen ürünleri dolaplara yerleştirdikten sonra tüketiciler dilerse bu kapları farklı amaçlar için kullanabilirken, sistemin temel amacı bu kapların üreticilere/dağıtıcılara geri iade edilmesine dayanıyor.Bu yeniden kullanım modeli en temelde özellikle cam şişeler için sıklıkla kullanılan depozito sistemi&nbsp;ile aynı mantığa sahip. Fakat bu model sadece cam şişeler, değil, aklınıza gelebilecek tüm ambalaj/paket/taşıma kabı gibi ürünleri içerebilir. Bu modelin işletmeler için en büyük artısı ise kapları geri almaya gittiklerinde yeni ürünlerin de teslimatını yaparak satışları artırabilecek, depozito sisteminden ekstra gelir modeli yaratabilecek ve plastik poşet gibi mevcut ambalaj ve paketleme giderlerini azaltabilecek olması. Aylık üyelik modelleri için çok daha verimli bir kullanım alanı sunan bu model özellikle tüketicilerin çok az eforla atık oluşumunu önlemeye katkı sağlamasına olanak tanıyabilir.➡️ İade etme, adından da anlaşılacağı gibi depozito sistemi&nbsp;ile tamamen aynı sistemdir. Mevcut satın alma alışkanlıklarını çok fazla değiştirmeyeceği için geçişi çok daha kolay olacak bu sistemde tüketiciler bir ürünü depozitolu kaplarda satın alır. Tüketimi tamamlandıktan sonra kap üreticilerin belirlediği toplama alanlarında ya da belediyelerin toplama alanlarında toplanır. Bu süreç için mevcut depozito sistemlerindeki düşük iade ücretleri işlevsel olmayabilir. Bunun yerine tüketicilerin bu kapları geri götürmelerini teşvik edecek farklı alternatifler geliştirilmesi önemlidir (örnek olarak her kap başına ücretsiz metro kullanımı, aylık doğal gaz, su faturalarında indirimler vb.)Ülkemizde bu sistem biliniyor olsa da uygulaması ne yazık ki olması gerekenden çok uzak seviyede. Özellikle Avrupa Birliği, Latin Amerika ve Japonya’da verimli şekilde hayata geçirilen bu uygulama döngülerin kapatılması adına fazlasıyla önemli. Özellikle depozito sisteminin sunmuş olduğu “ödül sistemi” tüketicilerin sürece dahil edilmesini kolaylaştıracak önemli bir etken. Bu nedenle yukarıda bahsedilen diğer yeniden kullanım modellerine göre tüm paydaşların daha hızlı bir şekilde dahil olması olası.Son olarak da belirlenecek regülasyonlar ve standartlarla aslında bu kapların bir marka özelinde değil, birçok marka için yeniden kullanılabilecek ürünlere dönüşmesi de mümkün. Zeytinyağı şişesinin tek bir tasarıma sahip olması bugün serbest piyasa ekonomisinde çok da mümkün görünmese de değerlendirilmesi gereken, yenilikçi şekillerle hayata geçirilebilecek bir döngüsel tasarım süreci olabilir.<img src="https://images.aposto.com/2022/7/3/1660718843483.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🔻 Yeniden kullanımın önündeki engeller</h3>Yazıyı bitirmeden önce bahsettiğimiz yeniden kullanım modellerinin tüketiciler ve üreticiler tarafında ne gibi engellerle karşılaşacağına da değinmek gerekiyor.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yeniden kullanılabilir ürün kaplarının tasarım gereği yeniden kullanılabilir, dönüştürülebilir ve hatta kompostlanabilir olması gerekiyor. Bu da neredeyse tüm ambalaj/paket tasarımlarının baştan aşağı değişmesi anlamına geliyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ev dışında doldurma veya depozito alanlarına iade etme gibi süreçler için tüketicilerin teşvik edilmesi de bir diğer kritik engel. Özellikle COVID-19 ile değişen tüketim alışkanlıkları, tüketicilerin alışveriş için ev dışında geçirdikleri süreçleri tamamen değiştirdi. E-ticaret olanaklarının artmış olması, tüketicilerin bir noktada “kolay olana” alışması iade ve yeniden doldurma süreçlerinin aksamasına neden olabilir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Özellikle yeniden doldurma süreçlerinde markaların kendi ürünlerini, doğru ve standartlara uygun şekilde yeniden doldurabiliyor olması da kritik bir diğer engel diyebiliriz. Tüketicilerin X markasından aldığı zeytinyağına ait kabı, Y markasına ait zeytinyağı ile doldurmaya çalışması markalar için problemler yaratabilir. Bu aynı zamanda yeniden doldurma işlemi gerçekleştirilen ürünün içeriğinin kontrolü, kalitesi, sağlık standartlarına uygunluğu gibi farklı problemlere de yol açabilir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Depozito sistemlerinde özellikle teşvik amacıyla kullanılan ödül sistemlerinin düzgün çalışması, tüketicilerin her yeniden kullanımda vadedilen ödüle erişebilir olması da göz önünde bulundurulması gereken bir endişe olarak karşımıza çıkıyor. İade alınan ürünlerin doğru takibi için kurulması gereken dijital altyapı sistemleri de süreçlerin doğru yönetilmesi adına önemli.</li></ul>🔎 Döngüsel Ekonomi 101’in yorumu:&nbsp;Döngüsel ekonomi prensiplerinin tamamının bir anda tüm hayatımıza entegre olmasını beklemek çok da gerçekçi değil. Fakat bu tarz alternatiflerin neler olabileceğini öğrenmek, gündelik hayatımızda bu prensiplere olabildiğince bağlı yaşamaya çalışmak ve bu prensiplerin tüm çevremize yayılmasını sağlamak döngüsel ekonomiye geçiş sürecinin en kritik adımı. Bu nedenle döngüsel ekonomiyi bir düşünce sistemi olarak ele alıp, önce kendimize öğretip gündelik hayatımızı, daha sonra da etrafımıza öğretip çevremizdekilerin hayatını değiştirmeye çalışmalıyız. Sistemlerin yenilenmesi sırasında başta akla gelmeyen sorunlar elbette ortaya çıkacaktır. Fakat döngüsel dönüşüm yolculuğu tam da bu sorunlarla süreç içinde yenilikçi çözümlerle başa çıkma üzerine kurulu uzun bir yolculuk…

Döngüsel Ekonomi

Su matarasını doldurmaktan çok daha fazlası

Yeniden kullanıma geçiş

Bu hafta zappaladığımız konulardan biri de palmiye yağı. Hem sıvı hem katı olabilen, endüstride de gündelik yemeklerde de kullanılabilen bir yağ. Günümüz jargonuyla “esnek” hem de çok esnek bir ürün. Traş köpüğünden patates cipsine, duş şampuanından bisküvilere, margarinlerden kozmetiklere o kadar çok şeyin içinde palmiye yağı var ki! Raf ömrünü uzattığı için hazır gıdaların, çikolatalı ürünlerin, paketli unlu mamüllerin çok büyük çoğunluğunda kullanılıyor.Gana’da yapılan kazılardan anlaşıldığına göre insanların 5 bin yıldır kullandıkları bu yağ Afrika’ya özgü bir ağaç olan yağ palmiyesinden elde ediliyor ve aslında çok yoğun aromalı ve koyu kırmızı renkli bir yağ. Ama yüksek ısılarda rafine edilerek hem kokusundan hem tadından arındırılabiliyor hem de rengi kayboluyor. Renksiz, kokusuz, tatsız hale gelince de her kılığa girebiliyor ve bugün dünyada en çok tüketilen bitkisel yağ olarak karşımıza çıkıyor. Soyadan, ay çiçeğinden, fıstıktan filan çok daha yaygın.Palmiye yağının nasıl elde edildiğini de çok kısaca anlatalım: Yağ palmiyesi ağacının erik büyüklüğünde kırmızı meyvelerle dolu dalları var. Etrafınızdaki palmiyelere bakarsanız onların da böyle meyve dolu (İstanbul’dakiler çoğunlukla sarı meyveli) dalları olduğunu görürsünüz. Bunlara benziyor anlaşılan ama yağ palmiyesinin meyveleri daha irice ve kırmızı renkli. Yerden oldukça yüksekte yaklaşık 50 kilogram ağırlığında olan dalları kesmek için bu ağaçlara tırmanmak gerekiyor. Ağır ve zor bir iş. Hasat edilen meyveler önce biraz güneşte bekletiliyor sonra kaynatılıp kırılıp yağları çıkarılıyor.Afrika’da yetişen bu ağacın meyvesinin yağı nasıl bu kadar yaygınlaştı peki? Artık okuyucularımızın çok alıştığı gibi 19. yüzyıla gitmemiz gerekiyor önce. 1850’lerde palmiye yağını kokusundan ve renginden ilk arındıranlar mum üreticileri. Daha sonra 1880’lerde Britanya’da bir şirket margarin yapımında kullanılan beyazlaştırma ve kokusuzlaştırma sürecini patentliyor. Aynı yıllarda yani, 1880’lerde William ve James Lever kardeşler sabun işine girmeye karar veriyorlar ve dönemin en önemli sabun markalarından birini yaratıyorlar, Sunlight sabunları. %42’si palmiye yağından oluşan bu sabundan her hafta 2 bin 400 ton satmaya başlıyor Lever kardeşler.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/6/1656171972280.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.74" width="550" alt="Sunlight sabun afişi" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ama Leverler’in servetlerine servet katmalarında çok satan bu sabunun yanı sıra başka bir girişimlerinin daha büyük rolü var. Leverler gıdanın daha büyük potansiyeli olan bir piyasa olduğunu düşünerek palmiye yağıyla margarin işine de giriyorlar. Birinci Dünya Savaşı sırasında Britanya’nın margarin üretimi yılda 78 bin tondan 283 bin tona yükseliyor. 1929’da Lever kardeşlerin şirketi Margarin Birliği (Margarine Union) ile birleşiyor ve bugünün devi haline gelen Unilever böylece kuruluyor. Unilever bugün de palmiye yağı kullanarak hem gıda hem de temizlik malzemesi üretmeye devam ediyor.Tahmin edilebileceği ve beklenebileceği gibi palmiye yağının kullanımının bu kadar yaygınlaşmasının arkasında karanlık bir sömürgecilik tarihi, yağ palmiyesi plantasyonlarına yer açmak için yok edilen ormanlar ve geçimlik tarım toprakları ile zorla çalıştırılan emek gücü var. Leverlerin Belçika Kongo’sunda 1911’de başlattığı devasa plantasyon 80 kilometre çaplı bir alandaki köyleri yok edip köylüleri yerinden ederek yaratılmış. Ama palmiye yağı üretimindeki asıl artış plantasyonların ve palmiye yağı endüstrisinin Asya’ya yayılmasıyla oluyor. 1970’lerde Dünya Bankası teşvikleri ile Malezya ve Endonezya’da çok büyük alanların bu işe ayrılması süreci daha da ivmelendiriyor. Bugünlerde Endonezya’da 10 milyon hektarlık bir alan üzerinde palmiye üretimi yapılıyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/6/1656172040343.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.66" width="550" alt="Oil Palm isimli kitabın kapağı" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><img src="https://images.aposto.com/2022/5/6/1656172053446.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" alt="Planet Palm isimli kitabın kapağı " fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Biz bunları nereden mi biliyoruz? Bu hafta London Review of Books’da çıkan Bill Wilson’un “<a fr-original-style="" href="https://www.lrb.co.uk/the-paper/v44/n12/bee-wilson/the-irreplaceable" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Irreplaceable</a>” başlıklı yazısından. Bu yazı 2021’de çıkmış iki kitabı tanıtıyor: Jocelyn C. Zuckerman’dan Planet Palm: How Palm Oil Ended Up in Everything – and Endangered the World’ ve Jonathan E. Robins’den Oil Palm: A Global History. İçinde palmiye yağı da içeren güneş kremlerinizi sürüp deniz kenarında güneşlenirken okumak isterseniz makalede bizim burada anlattıklarımızdan fazlası var. Kitaplarda daha da fazlası…&nbsp;

Zappa Zamanlar

Palmiye Yağını Nasıl Bilirsiniz?

Tasarım doğaya karşı nasıl dürüst olur?İklim değişiklikliği etkilerini gösterirken, çevreye duyarlı tasarımcılar atıkları azaltmayı amaçlıyor. Yalnızca birkaç hafta boyunca kullanılan hijyen ve kozmetik ürünlerinin ambalajlarında parçalanması 400 yıldan uzun süren plastikler kullanılıyor. Berlin University of Arts mezunu tasarımcı Jonna Breitenhuber, bu atık problem tanımından yola çıkarak Soapbottle’ı tasarladı.<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-14T17:54:58.019Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Tasarım ürünü ambalaja dönüştürerek ambalajsız kozmetik konseptini içeriyor. Şampuan, duş jeli ve temizleme jeline ambalaj olan Soapbottle’ın portakal, yaban mersini, aloe vera ve böğürtlenden üretilmiş çeşitleri var. Doğal materyallerden üretilen Soapbottle biyolojik olarak tamamen çözünüyor böylece atık tamamen önlenebiliyor. İçindeki içerik kullanılırken sabun ambalaj yavaş yavaş eriyor. Ambalaj olarak ömrü bittiğinde de artıkları el sabunu olarak veya işlenerek tekrar kullanılabilir.&nbsp;Breitenhuber’in tasarladığı sabun ambalaj plastik ambalajlarla aynı özelliklere sahip değil. Soapbottle plastik ambalajın aksine kırılgan, suda çözünür ve kullanıldığında yüzeyi kayganlaşır. Bu dezavantajlar tasarım öğeleri olarak kullanılıyor. Objenin dönüşümü ve bundan doğan özgünlük Soapbottle’ın konsepti.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-14T17:53:56.527Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sıfıt atık felsefesini benimseyen Soapbottle bugüne kadar Green Concept Award Pop-up Store ve Trashspotting’te sergilenmiş.&nbsp;Yani Breitenhuber'in doğadan materyallerle ürettiği tasarımı doğaya dürüst davranarak doğada yüzde yüz çözünebiliyor.&nbsp;

Doğal materyallerden üretilen Soapbottle biyolojik olarak tamamen çözünüyor böylece atık tamamen önlenebiliyor.

Doğadan gelip doğaya zarar vermeyen tasarım

Son birkaç sene içinde sıkça duyduğumuz “well-being” kavramının geçtiğimiz bir sene içinde hepimizin hayatına bir şekilde dahil olduğunu düşünüyorum. Özellikle içinde bulunduğumuz bu karamsar zaman diliminde tasarımın bize nasıl destek olabileceğini gösteren bir sergiye değineceğim.Singapurlu tasarımcıların iyimser projelerinden oluşan Visions of the Future isimli sergi bugünlerde ihtiyacımız olan motivasyonu sağlıyor. Sergide bir sabun yapma makinesi, şişirilebilir bir tekstil ürünü ve spor ayakkabıların onarımı için tasarlanmış bir boya dahi var!DesignSingapore Council tarafından sunulan sergide, COVID-19 salgını sonrasın yeni yaşam trendleri ve ritüelleri öneren yedi tasarım yer alıyor.Sergideki bazı ürünler kişisel hijyeni korumanın yeni yollarını keşfediyor. İzolasyon zamanında zihinsel sağlığı ve refahı iyileştirmeyi amaçlayan araçlar da var.<img src="https://images.aposto.com/2021/2/2021-03-24T16:26:25.235Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Tasarımcı Sheryl Teng, havayla etkileşime girdiğinde hayat bulan ve yüksek düzeyde ısı yalıtımına sahip bir tekstil olan Pneumatics Touch'ı tasarladı. Tasarımcı, pilili kumaşa bir ısı mührü ekledi. Şişirilebilir cepleri ile tekstil çeşitli durumlarda konfor, sıcaklık ve koruma sağlamak için kullanılabiliyor. Teng'in koleksiyonunda giysiler, mobilya kılıfları, bir boşluk bölmesi ve bir dizüstü bilgisayar çantası bulunuyor.<img src="https://images.aposto.com/2021/2/2021-03-24T16:26:58.526Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Canvas, Ng Luowei ve Mervyn Chen tarafından kırık nesneleri tamir etme yöntemlerini araştıran bir proje. İkili, yıpranmış spor ayakkabıları tamir etmek ve kişiselleştirmek için kullanılabilen, çabuk kuruyan sıvı yapıda bir &nbsp;kauçuk boya geliştirdi. Amaçları, her yıl atılan ayakkabı sayısını azaltmak.Tasarımcı Yingxuan Teo, geçtiğimiz sene içinde yeni bir önem kazanan sabunun geleceğini yorumlayarak salgına yanıt verdi. Teo, plastik ambalajlara ihtiyaç duymadan sabun kullanımını teşvik etmenin yollarını araştırdı. Cevabı, insanların kendi kozmetik ürünlerini üretebilmesi için bir sabun yapma cihazı üretmek oldu. Mass Production of Happiness olarak adlandırılan cihazda aloe vera gibi doğal malzemeler kullanılıyor.Sabun aynı zamanda Kevin Chiam'ın tasarımlarından oluşan Design Probes'da da yer alıyor. Soap Stickers, özellikle çocuklar için el yıkama ritüeline eğlenceli bir bakış açısı getiriyor. Chiam ayrıca, insanların yüz maskelerine dokunmasını önlemeyi amaçlayan bir el cihazı da tasarladı.Poh Yun Ru'nun projesi, yaşlanan nüfusun bir sonucu olarak karşılaştığımız en büyük sorunlardan biri olan demansın yükselişine yanıt veriyor. Rewind, özellikle ailelerden ayrılma zamanlarında demans hastalarının zihinlerini aktif tutmak için tasarlanmış bir bilişsel stimülasyon terapisi aracı. Hareket izleme yöntemini kullanarak, kullanıcıların anıları görüntü ve seslerle ilişkilendirmesine olanak tanıyor.<img src="https://images.aposto.com/2021/2/2021-03-24T16:28:36.490Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Mindfulness'ı teşvik eden bir geleneği yeniden canlandırmak için geleneksel Çin çay setinin modern bir yorumunu tasarlayan Jasmine Quek'in de zihinsel sağlığa odaklandı.Visions of the Future, modern muska olarak tasarlanan bir dizi seramik karakter olan Ji Jian Wu tarafından tamamlandı. Tasarımcı Lin Qiuxia, bu nesneleri tehdit zamanlarında umut sembolü olarak görüyor.Sergiyi <a fr-original-style="" href="https://visionsofthefuture.sg/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Visions of the Future</a> web sitesi üzerinden deneyimleyebilirsiniz.

sabun ile ilgili hikayeler