Başarıya giden yoldaki başarısızlıklar: Antetokounmpo ve Bucks

Giannis Antetokounmpo'nun konuşması tüm dünyaya yayıldı, birçok sporcu ve sporcu olmayan insan tarafından takdirle karşılandı. İnsanlar adeta başarısızlık için konuşulmasını bekliyormuş. Giannis'in, takımı Milwaukee Bucks'ın NBA Play-off'larından elendikleri maçtan sonraki basın toplantısında söyledikleri spor dünyasında neden bu kadar yankılandı?

Başarıya giden adımlar

^{Brew Hoop}

NBA Play-in ilk tur mücadelesinde sezonu 8. sırada bitiren Miami Heat’e uzatmalarda 128-126 ile kaybettikleri maç sonrası basın toplantısında Athletic muhabiri Eric Nehm'in, takımı Milwaukee Bucks’ın sezonunun bir başarısızlık olup olmadığı sorusuna Giannis Antetokounmpo’nun verdiği cevap:

“Sen her yıl işinde terfi alıyor musun? Hayır değil mi? O zaman çalıştığın her yıl başarısızlık mı oluyor? Her yıl bir amaç için çalışıyorsun. Terfi almak, ailene bakmak, daha birçok şey… Bu başarısızlık değil, başarıya giden adımlar. Michael Jordan 15 sezon oynadı, altısında şampiyon oldu. Diğer dokuz yıl başarısızlık mıydı? Bana bunu mu söylüyorsun? Hayır, değil mi? Yanlış bir soru, sporda başarısızlık yoktur. İyi günler olur, kötü günler olur. Bazen başarırsınız, bazen başaramazsınız. Bazı günler senin sırandır, bazı günler değildir. Spor böyle bir şey. Sürekli kazanamazsınız. Bazen başkaları kazanır. Ve bu yıl başkaları kazanacak, bu kadar basit. Bir sonraki yıl gelirsin ve daha iyi olmaya çalışırsın. Daha iyi alışkanlıklar edinmeye, daha iyi oynamaya, aynı hataları yapmamaya ve şampiyonluğu kazanmaya çalışırsın.” 

Antetokounmpo, hem rahatsız olduğunu hissettirmeye hem de o soruyu yönelten muhabire karşı sorular sorarak onunla ortak bir noktada buluşmaya çalışıyor. Kıyaslaması çok doğru olmayabilir ancak uzun bir açıklamayla hem kendisinin hem de spor medyasının bir analizini yaptı. Bu kadar sağlıklı ve düzgün bir ifadeyle belli edilen bakış açısına belki de alışkın olmadığımız için video viral oldu. Bir TedX konuşması asla değildi fakat sporda kahramanlaştırdığımız isimlerden farkındalığı yüksek bir mental sağlık konuşması duymaya ihtiyacımız varmış. Profesyonel sporcular ve onların etrafında dönen birçok söylemle ilişki kurmaya çalışıyoruz. İlgimiz, sporcunun zaferleriyle ortaklık kurup iyi hissetmeye çalışmakla alakalı olduğu kadar yenilmezliğine alıştığımız kişinin normal bir insan olduğunu fark etmekle de alakalı. 

“Bu başarısızlık değil” 

^{Sporting News}

Sahada insanüstü performans gösteren oyuncuların da mental sağlıklarıyla ilgili zorlandıkları, baskı altında olduklarında bunu yönettiklerini ya da yönetemediklerini görmek spor izleyicisinde bir bağ oluşturuyor. Tıpkı kazandığı andaki sevinç gibi. Bu viral olan videonun oluşturduğu bağın ya da yansımanın “başarısızlık” üzerinden olması da bir şeyler anlatıyor. Bu bir sistem eleştirisi olacağı için konuyu daha bilir kişilere bırakmak isterim. Ancak spordaki başarı ve başarısızlık algısının çok net olduğu bir ortamda Giannis'in açıklaması bizi başarıyla ilgili bir şeylere ikna etti. Naomi Osaka yaptığı paylaşımda bu açıklamanın hayatını değiştirdiğini bile söyledi. 

Spor kültürü: Milwaukee Bucks yıldızı Giannis, kazanmanın önemli olan tek şey olduğuna ikna olmuş bir spor kültürüne biraz daha gerçekçi bir yaklaşım getirmiş oldu. Spor doğası gereği kazanan ve kaybedenden oluşuyor. Çünkü yine doğası gereği tek bir sonuç ve kazanan var. Öte yandan başarılı kriterleri de NBA gibi bir düzende herkes için farklıdır. NBA Play-offl'arına birinci sıradan giren Bucks’ın 8. sıradan giren Heat'e elenmesi bir başarısızlık örneği olabilir. Ama sporda kazanmanın dışında başka şeyler de var. Yenme yenilme üzerine kurulu bu düzende kaybedenin kazandıklarını görmemiz için sürece bakmamız gerekiyor. 

Her zaman başarılı olanların söylemi midir?

^Marca

Aslında açıklama bir yandan “Başarısız demeyelim de" demenin çok daha anlamlı ve temellendirilmiş hali. Giannis, NBA'in en güçlü oyuncularından biri, iki kez MVP ödülünü kazandı ve Bucks'ın yükselişinde kilit bir rol aldı. Bu soru oyuncunun canını biraz acıtmış mı diye düşündüm. Olabilir. Sorunun biraz haklı ve makul bir soru olmasıyla alakası da vardır muhakkak. Spor hayatı daha çok kazanmakla geçmiş, tebriklere ve zafer sorularına daha alışkın bir sporcu için alışılmadık bir gerçeği duymak zordur. Bu soruyu sürekli "kaybeden" bir sporcuya sorulsaydı ve buna benzer bir cevap verseydi aynı etki olur muydu emin değilim. Mesela Formula 1 pilotu Nicolas Latifi'den başarısızlık üzerine geliştirdiği duyguları dinleseydik bizi ikna edebilir miydi? Böyle bir etki için başarıyı tatmış olması önemli bir detay sanırım. Yine başka bir örnek kaybettiğini nadir olarak görsek de snooker oyuncusu 7 kez dünya şampiyonu Ronnis O'Sullivan'ın kaybettiği her maç sonrası başarısızlıkla ilgili konuştuğu özlü sözleri var.

Buradaki meselenin Giannis'in tepkisinin haklı olup olmaması değil de sporcuların daima kazanamayacaklarını bilen bir mental sağlığa ve bu gibi tepkilere kendilerini, taraftarı ve medyayı alıştırması olduğunu öne çıkarmak gerekiyor. 

Giannis'in basın açıklaması sırasında soruyu duyduğu an sinirlendiğini ya da sıkıldığını izleyen herkes fark etmiştir. Sporcuyu burada sıkan şey kazanamamanın gerçekliği dışında sürekli bu başarısızlık hikâyesinin çıkarılması olabilir. Bu konu hakkında bir detay bulamadım fakat Giannis'in bu fikirlerini oluşturmasında ve bunu kendini kontrol ederek ifade etmesi bu konularda çalıştığını ya da destek aldığını da düşündürüyor. Yine de Antetokounmpo'nun tepkisi aynı zamanda duygusal zekasının, yani duyguları anlama ve yönetme yeteneğinin mükemmel bir örneği.

Bucks ve Giannis normal sezonda neler yaptı?

^{Milwaukee Bucks}  

Bucks, normal sezonda NBA'in en iyi rekoruna sahipti ve şampiyonluğu kazanmak için favori olarak gösteriliyordu. Spor gibi ölçülebilecek değerleri çok net olan bir ortamda başarı ve başarısızlığın tanımı da çok net olabiliyor.

Bu beş sezonun üçünde ligin normal sezon rekorunu kırdılar. Milwaukee Bucks normal sezonda ligde 58 galibiyet elde etti, ancak Jimmy Butler ve Miami Heat'e karşı yalnızca bir galibiyet alabildi. 2020-21 sezonunu Doğu Konferansı'nda üçüncü bitirmelerine rağmen 50 sezondaki ilk NBA şampiyonluğunu kazandılar.

Giannis, beş maçlık seride 2. ve 3. maçları kaçırdı. Sahada yer aldığı son iki maçı da Bucks kazanamadı. Yıldız oyuncu bu maçlarda ortalama 32.0 sayı, 15.0 ribaund ve 8.0 asist yaptı. Miami Heat ise bir numaralı seribaşını eleyerek NBA Playoff'larına yükselen ilk play-in takımı oldu.

Bucks’ın şampiyonluk kültürü

^SI

Kazanan bir kültür oluşturmak söz konusu olduğunda bunun gerçekleşmesi için devreye giren pek çok faktör vardır. Kazanan bir takım olmak için çok fazla farklı yeteneği bir araya getirmek gerekir. Bir takım pek çok yıldız oyuncuya sahip olabilir. Ancak hepsini sahada bir araya getirmek onu en iyi takımlardan biri yapmayabilir. 

Wes Edens, Marc Lasry ve Jamie Dinan, 2014 yılının nisan ayında Bucks'ın uzun süredir sahibi olan Herb Kohl'dan satın aldıklarında vizyonları yalnızca şampiyonluklar için rekabet edebilecek bir takım oluşturmak değil, aynı zamanda kazanan bir şirket haline gelmek ve saygın bir marka olmak için gereken altyapı kurmak amacındaydı.

Milwaukee Bucks, 2021 NBA şampiyonluğunu kazandıktan sonra başrol oyuncusu Giannis Antetokounmpo ile basketbolda bir sansasyon yarattı. Milwaukee Bucks'ın Pazarlamadan Sorumlu Başkanı Dustin Godsey’in bu şampiyonluk kültürünü oluşturmakta büyük bir etkisi oldu. Godsey, 2012 yılında Milwaukee Bucks'ta pazarlama hizmetleri direktörü olarak işe alındı ve takımın ilk pazarlama çalışanı oldu. O dönem Bucks NBA'de son sıradaydı ve hiçbir başarısı yoktu. Dustin 2014'te Milwaukee Bucks organizasyonun marka kimliğini bir şampiyonluk kültürü yaratmak için yeniden oluşturdu. 

Milwaukee Bucks'ın satın aldığı en iyi şeylerden biri, saha içinde ve dışında büyük etkisi olan süperstar Giannis Antetokounmpo'yu takıma katmaktı. Pazarlama açısından bakıldığında Antetokounmpo; Bucks'ın marka hikâyesiyle uyumlu kazanma zihniyetine sahip çalışkan bir oyuncu. 

Dustin için ortak payda; her iki tarafın amaçlarını ve değerlerini uyumlu hale getirmek, birlikte çalışmak ve oyuncularla ortakları arasında özgün hikayeler yaratmaya çalışmakla ilgilidir.

^{Dustin Godsey/This is Ulowa}

Dustin Godsey, dünyanın en iyi ve en saygın spor ve eğlence şirketini yaratmak ve duyurmak istiyordu. Godsey'nin ofisinde şöyle bir alıntı var: “Yarın daha iyi hatalar yapalım.” Bu alıntı, Bucks'ın yenilik ve yeni şeyler denemeyle yakından ilişkili olduğunu düşündüğü kültürü hakkında çok şey söylüyor. Godsey takımın başarıyla ilgili anlayışını şu sözlerle özetliyor: “Başarısız olmaktan korkamayız. Öğrendiğimiz ve stratejik bir amaç için bir şeyler yaptığımız sürece doğru yoldayız. Sahada veya saha dışında sonuçlar her zaman umduğunuz gibi olmayacak, bu nedenle hatalardan ders çıkarmaya ve tekrar denemeye istekli olduğunuz sürece işler yoluna girecek.

Sporda başarı döngüseldir ve takım bunun çok farkında. Hala en popüler spor markalarından biri ve kesinlikle dünya çapında en çok takip edilen NBA takımlarından biri olan Chicago Bulls gibi kültürel mihenk taşı markalarından biri olmak istiyoruz. 1998'den beri şampiyonluk kazanamadılar, ancak bu başarıyı markalarının takipçi kitlesini oluşturmak ve yaratmak için kullanabildiler.”

Gelecekte, Milwauke Bucks’ın başarıyla ilgili cevaplaması gereken bazı soruları olacak, ancak Antetokounmpo dünyanın en iyi oyuncusu olma iddiasında olduğu sürece her zaman bir şansı var.

Antetokounmpo'nun henüz 29 yaşında olduğunu göz önünde bulundurursak saltanatının bir süre daha süreceğini söylemek doğru olur. Yeni ve gelişen bakış açısıyla birlikte daha fazlasına olan merağı onu devam ettirecek olan özellikleri.

Hayal kırıklığına uğramak, incinmek

^{Mike Budenholzer/Getty Images}

Giannis’in açıklaması insanları her ne kadar başka şeyler üzerine düşündürse de Bucks’ın NBA Play-off’larından elendiği gerçeğini değiştirmiyor. Milwaukee’de bu başarısızlığın faturası ise koç Mike Budenholzer’a kesildi. Dün yayınlanan Adrian Wojnarowski’nin haberine göre; 53 yaşındaki basketbol koçu, Bucks yönetimi tarafından görevinden alındı.

Hemen basın toplantısına geri dönelim. Giannis'ten önce “ başarısızlık sorusu” başantrenör Budenholzer’a da soruluyor ve cevabı; 

“Soruya saygı duyuyorum. Bu takımın inanılmaz derecede yüksek beklentileri var. Jon Horst harika bir kadro oluşturmuş ama önemli olan tek şey play-off'lar, bu yüzden sadece hayal kırıklığına uğradığımızı düşünüyorum. O kelimeyi kullanmazdım. Hayal kırıklığına uğradık hüsrana uğradık. Ama bütün yıl söyledim, bu takımı seviyoruz. Bu gece bitiremedik. Bana göre sadece hayal kırıklığına uğramak, incinmek, hüsrana uğramak, bu gece hakkında hissettiklerimizin karakteristik özelliği bence bu.”

Milwaukee Bucks, geçtiğimiz yıllarda takımla başarılı işlere imza atan koç Mike Budenholzer'ın görevine son verdi.  Budenholzer, Bucks ile bir şampiyonluk (2021) kazandı ve iki kez NBA'de Yılın Koçu seçildi. 2018 yılında Bucks ile anlaşan Budenholzer, NBA’deki koçluk kariyerine San Antonio Spurs‘te Gregg Popovich’in yanında başladı. 1999’dan 2007’ye Spurs dört kez şampiyonluk yaşadı.