Pandeminin tersten esen rüzgârlarıyla yakın zamana kadar en çok sarsılan sektörlerin başında yeme-içme ve turizm geliyordu. Sokağa çıkma kısıtlamalarının uygulandığı dönemde büyük zararlar eden oteller ve restoranlar, Covid sonrası toparlanmanın beklendiği günümüzdeyse diğer birçok işletmenin yanı sıra enflasyonun etkisiyle artan maliyetlerden muzdarip.&nbsp;Diğer yandan:&nbsp;Dünyada pek çok ülkede yaşam pahalılığının artması, parası döviz karşısında değer kaybeden ülkelerde turizm rüzgârlarının esmesi için bir kapı aralıyor gibi görünüyor. Seyahat şirketi Post Office’in yiyecek ve içecek gibi bazı tatil harcamalarını ele aldığı araştırmasında Türkiye, en ucuz iki tatil rotasından biri olarak öne çıkıyor — zira Türkiye’de yapılan bir tatilin maliyeti 2021'den bu yana %36,8 oranında <a fr-original-style="" href="https://www.postoffice.co.uk/dam/jcr/pdf/Holiday-Money-Report-barometer-2022.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düştü</a>.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gastroekonomi değer yaratabilir</h2>Turizmi ve kalkınmayı sağlamaya yardımcı bir alan, gastronomi turizmini ekonomik büyümeyi destekleyen bir model olarak ele alan gastroekonomi. 11 Mayıs’ta İstanbul’da Turizm, Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) tarafından düzenlenen 3. Global Gastroekonomi Zirvesi’nin gündeminde sürdürülebilir gastronomi ve turizm, misafir deneyimi, sektördeki dönüşüm ve geleceği tartışmak yer alıyordu. Üzerinde durulan bir diğer konu, Türkiye’nin bu alanda sahip olduğu zengin kaynakları en iyi şekilde kullanmak için stratejiler geliştirilmesine katkıda bulunmak ve ihracatı desteklemek gibi hedefler doğrultusunda yapılabileceklerdi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tarım teknolojileri ve girişim ekosistemi</h2>FutureBright Group kurucu ortağı Akan Abdula, PMI (ürün ve hizmet satın alma) endeksine atıfta bulunarak dünyanın üretim ve tedarik zinciri sorunu olduğuna dikkat çekti. Diğer yandan, “Fonların kasasında 100 trilyon dolar nakit para duruyor ancak bu miktarı karşılayacak talebe yanıt verebilmek için 1,5 dünya gerekiyor,” ifadelerini de ekledi.&nbsp;Tabii ülkelerin ve şirketlerin, karbon emisyonu taahhütleri çerçevesinde bu parayı harcaması gerekecek. İklim krizinin hem faili hem mağduru olarak görülebilen kentleşme, ülkemizde tarım alanlarının azalmasına yol açıyor. Abdula’nın paylaştığı veriler bunu destekliyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(223, 153, 128); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(223, 153, 128); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Son 10 yılda çiftçi sayısı %38 azaldı, çoğu büyük şehirlere göç etti ve tarım alanları %15 küçüldü. Bu durumda daha az kaynak kullanımını ve verimliliği destekleyen tarım teknolojileri öne çıkabileceği gibi, girişim ekosistemiyle tarımın buluşması önemli atılımlar meydana gelmesine zemin hazırlayabilir.</blockquote>Zirveye katılan UiPath Avrupa Başkan Yardımcısı Tansu Yeğen de bu alandaki bir girişime yakın zamanda yatırım yaptığından ve tarım teknolojileriyle bitkisel süt ve et alternatifleri, kolajen gibi ürünler üretirken su ve enerji tasarrufu yapan girişimlerin sayısının arttığına dikkat çekti.&nbsp;İki gelişme: Birkaç ay önce izlenebilir tarımı destekleyen ForFarming, eylül ayında 3,2 milyon dolar değerlemeye ulaştığını, aldığı 450 bin dolar yatırımla küresel genişlemeyi sürdüreceğini açıklamıştı. Uydu ve drone teknolojileri alanında çalışan Agrovisio, ilk yatırımını aldığı ocak ayından kasıma kadar geçen sürede ikinci yatırım turunu 2 milyon avro değerlemeyle tamamlamıştı.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Türkiye’nin petrolü: üzüm.”</h2>Çocukluğumun geçtiği Manisa’da yaz kendisini yavaş yavaş hissettirirken ailemin üzüm bağlarını ziyaret ederek daha sonra sarma sarmak için yaprak topladığımızı, üzüm olmayan asma dalını bulduktan sonra iç kısmını (filiz) yerken dişlerimin kamaştığını hatırlıyorum. İstanbul’a taşındıktan, iş hayatına atıldıktan sonra sık sık, “Manisa’da neden şarap üretilmiyor?” sorusuyla karşılaştım.&nbsp;ABD, İtalya Fransa ve Almanya gibi ülkelerde üretilen üzümün %57’sinin şarap olarak tüketildiğini düşünürsek Türkiye gibi tarım, turizm ve ihracat anlamında zengin bir ülkede üretilen üzümün çok büyük kısmının yaş ve kuru üzüm olarak tüketildiğini ve ihraç edildiğini duymak bir miktar üzücü.Zirveye katılan Mey Diageo Genel Müdürü Levent Kömür de şarabı, Türkiye turizminin petrolü (belki de verisi) olarak görüyor zira 2021’de Türkiye’nin birim ihracat değeri % 17 oranında artarak kilogram başına 1,29 dolara çıktı. Şarapta bu potansiyel 2,5 dolara yükseliyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şarap dönüşümü</h2>Türkiye’nin üçte biri oranında bağ alanına sahip Yeni Zelanda, bu konuda örnek alınabilecek bir yol haritası izlemiş. Zirvede konuşan danışman Gözdem Gürbüzatik, ülkenin şarap ekonomisine bakışının değişmesiyle şarap üretimi yatırımını, rekabeti ve dolayısıyla kaliteyi, üreticileri ve bağ alanlarını artıran bir dönüşüm yaşandığına dikkat çekti.&nbsp;Bu çabaların sonucu şu an kendini gösteriyor: Yeni Zelanda, 95 yıl boyunca hiç şarap ihracatı yapmamışken şu anda dünyanın en büyük ihracat hacmine sahip 7. ülke konumunda. Yunanistan’da yaşanan benzer dönüşümde turizm sektörüyle el ele ilerleyerek misafirlere sunduğu yerel ürünleri gastronomik değere çevirmesi önemli kazanımlar sağlamış.&nbsp;Gürbüzatik, Yunanistan’ın yerel ürünler ve yerel girişimlerin ekonomiye sağladığı katkının tadını çıkarırken Türkiye’nin 10 katı ihracat yaptığını vurguladı. İklim krizinin etkisiyle şu anda bağ alanlarının azaldığı ve kuraklığın mahsulleri olumsuz etkilediği Türkiye’nin benzer bir atılım gerçekleştirebilmesi içinse kamu sektörüyle özel sektörün el ele vermesi ve akademik dayanaklarla yeni, dönemin ihtiyaçlarına uygun ürünlerin üretimi desteklenmeli.

apéro

3. Global Gastroekonomi Zirvesi: Yüksek gelişim potansiyeline sahip, hızlı büyüyen ve ekonomiyi destekleyici etkisi olan gastroekonomiye dair pek çok konu.

Gastroekonomi ile ilgili hikayeler