Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yeni başkanı, 9 Haziran’da Resmî Gazete’de yayımlanan kararla Hafize Gaye Erkan&nbsp;oldu. Erkan, görevi Şahap Kavcıoğlu’ndan devralırken, Kavcıoğlu ise Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanlığı’na atandı. Başarılı bir eğitim hayatı ve finans kariyeriyle uzun yıllardır ABD’de yaşayan Erkan’ın, geçtiğimiz günlerde net rezervinin tarihteki en düşük seviyeye indiği Merkez Bankası’nın başına getirilmesi merak uyandırıyor. Erkan’ın daha önce yöneticilik yaptığı First Republic Bank ise, faiz oranlarındaki keskin yükselişin ardından ABD’de iflas eden bankalardan biriydi.&nbsp;İlk kadın:&nbsp;Erkan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2019’dan bu yana atadığı beşinci Merkez Bankası başkanı olmakla beraber, Cumhuriyet tarihinde Merkez Bankası’nı yönetecek olan ilk kadın.&nbsp;Ekonomi politikaları:&nbsp;Erdoğan'ın yıllardır süren alışılmışın dışındaki ekonomi politikaları; ani düşük faiz oranları ve kısıtlayıcı döviz düzenlemeleri, yüksek enflasyon, geniş bir cari hesap açığı ve aşırı değerli bir döviz kuru dahil olmak üzere büyük ekonomik dengesizliklerin oluşmasına neden oldu. Erdoğan'ın yeni hükümetine Şimşek ve Erkan'ı getirmesi, ortodoks ekonomi politikalara dönmeyi istediğine dair bir işaret olarak algılandı.&nbsp;Bekleniyordu:&nbsp;Mehmet Şimşek'in Hazine ve Maliye Bakanı olarak atanmasından sonra, Erkan'ın da Merkez Bankası Başkanı olarak getirileceği iddiaları, özellikle finans basınında yankı uyandırmıştı. Geçtiğimiz hafta başında ise Erkan, Şimşek ile Ankara’da görüşmüştü.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hafize Gaye Erkan kimdir?&nbsp;</h2>Endüstri mühendisliği: 2001 yılında Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünden birincilikle mezun olan Erkan, eğitim hayatına ABD’de devam etti.&nbsp;“En genç finans profesörü”:&nbsp;Princeton Üniversitesi’nde yöneylem araştırması ve finans mühendisliği alanında doktora yapan Erkan, iki yıllık programını bir yılda tamamlayan ilk öğrenci olmuş olup, akabinde “en genç finans profesörü” unvanını elde etmiş oldu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dahası:&nbsp;Erkan, Harvard Business School’da yönetim bilimleri ve Stanford Üniversitesi’nde liderlik üzerine iki eğitim programını da tamamladı.&nbsp;</li></ul>Goldman Sachs: Kariyerine 2005 yılında Goldman Sachs'ta başlayan Erkan, burada görev yaptığı 9 yıl boyunca ABD'deki büyük bankalar ile sigorta şirketlerinin yönetim kurulları ve üst düzey yönetim ekiplerine bilanço yönetimi, stres testi ve sermaye planlaması, risk yönetimi, birleşme ve satın alma konularında danışmanlık hizmeti verdi.First Republic Bank: 2014 yılında ise First Republic Bank’te çalışmaya başlayan Erkan, burada çalıştığı yaklaşık 8 yıl süresince eş icra kurulu başkanı (Co-CEO), yönetim kurulu üyesi, yatırım direktörü, mevduat direktörü ve risk eş direktörü olarak görev yaptı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">"Sektördeki en güçlü kadın":&nbsp;2019 yılında, American Banker tarafından sektördeki "izlenmesi gereken en güçlü kadınlardan" biri seçildi.&nbsp;</li></ul>Dahası:&nbsp;2021'de bankanın eş genel müdürü olan Erkan, o zamanlar ABD'nin en büyük bölgesel kredi kuruluşlarından biri olan First Republic'te bankanın kurucularından James Herbert'in yerini almak için önde gelen bir aday olarak görüldü. Fakat Erkan 2021 yılı sonunda bankadan ayrıldı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">"Toksik":&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.ft.com/content/1ea9cf66-ca6b-453d-9e2a-e5ae15877a70" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Financial Times'ın haberlerine göre,&nbsp;</a>Erkan'ın bankadaki üst düzey yöneticilik görev süresi inişli çıkışlı oldu: diğer üst düzey yöneticilerle "toksik" olarak adlandırılan etkileşimlere girdiği hakkında iddialar haberleştirilmişti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İflas:&nbsp;First Republic Bank, 2008'den bu yana ABD'de yaşanan en büyük bankacılık krizinin merkezinde yer aldı. Faiz oranlarındaki keskin yükselişin ardından ABD’de iflas eden bankalardan biriydi. Bankanın mevduatlarının yaklaşık %70’nin sigortalı olmadığı ortaya çıkmıştı. Geçtiğimiz Mayıs ayında ise JP Morgan, bankayı satın almıştı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 0px; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Erkan, bu krizden önceki birkaç yıl boyunca bankanın risk yönetiminde önemli bir rol oynamıştı.&nbsp;</li></ul></li></ul>Hakkında dava:&nbsp;Hürriyet'in ABD temsilcisi Razi Canikligil, içinde Erkan’ın da bulunduğu First Republic Bank yöneticilerine, “müşterilerini yanıltmak ve bankacılık yasalarını ihlal etmek”&nbsp;suçlamalarıyla Nisan ayında dava açıldığını bildirdi. Erkan’ın 22 Ağustos’ta hakim karşısına çıkması <a fr-original-style="" href="https://t24.com.tr/haber/merkez-bankasi-baskani-hafize-gaye-erkan-22-agustos-ta-hakim-karsisina-cikacak,1114779" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bekleniyor.</a>&nbsp;<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/canikligil/status/1667146192369643521?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1667146192369643521%7Ctwgr%5Edce5d74940c7333ebc8394a3fe07277cdfc55619%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.diken.com.tr%2Fhafize-gaye-erkan-abdde-bankacilik-yasalarini-ihlal-etmekle-suclaniyor%2F" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/5/2023-06-11T21:22:34.805Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.88" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Greystone:&nbsp;Erkan, First Republic'ten ayrıldıktan bir yıl sonra New York merkezli ticari gayrimenkul firması Greystone'un eş başkanı olarak &nbsp;kısa bir dönem görev yaptı. Haziran 2022'de atandığı pozisyondan aynı yılın Aralık ayında ayrıldı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca:&nbsp;Erkan, Tiffany &amp; Co.'da iki yıl yönetim kurulu üyeliği yapmış, küresel finans danışmanlığı şirketi olan Marsh McLennan'da ise yönetim kurulu üyeliğini hâlâ yapmaya devam etmektedir.&nbsp;</li></ul>“40 yaş altı 40”:&nbsp;San Francisco Business Times'ın 2018'deki araştırmasına göre, Amerika'nın en büyük 100 bankasında başkan veya CEO unvanına sahip 40 yaşın altındaki tek kadın olan Erkan, aynı yıl San Francisco Business Times'ın "40 Yaş Altı 40 Listesi" ile Crain New York Business'ın "40 Yaş Altı 40 Listesi"ne girdi.Özel istek: 41 yaşındaki Erkan’ın Merkez Bankası başkanlığına atanmasının, kulislerde ülkenin yeni Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in özel isteği olduğu dile getiriliyor.&nbsp;Faiz artışı beklentisi:&nbsp;Erkan, Türkiye'nin ilk kadın Merkez Bankası başkanı olarak, bankanın şimdiye kadarki en büyük dönüşlerinden birini gerçekleştirme konusunda risk yönetimi deneyimini kullanmak için bir platforma sahip. Ekonomistler ve yatırımcılar ise, 22 Haziran'da toplanacak Merkez Bankası'nın faiz oranlarında büyük bir artış yapılması gerektiğini söylüyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Değerlendirmeler:&nbsp;</h2>"Hem zor hem kolay": <a fr-original-style="" href="https://www.ft.com/content/1ea9cf66-ca6b-453d-9e2a-e5ae15877a70" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Financial Times'a konuşan</a> Merkez Bankası'nın eski baş ekonomistlerinden Hakan Kara, "Erkan'ın işinin hem zor hem de kolay olduğunu düşünüyorum. Zor, çünkü yüksek bir enflasyon ve çözmesi gereken verimsiz bir takım düzenleme devraldı. Kolay, çünkü kendisinden önceki başkanın kredibilitesinin son derece düşük olduğu düşünüldüğünde, merkez bankacılığının temellerine sadık kalarak bile piyasa algısını çok hızlı bir şekilde iyileştirebilir"&nbsp;değerlendirmesinde bulundu.&nbsp;"Yeniden inşa":&nbsp;Teneo danışmanlık şirketinden Wolfango Piccoli ise, Erkan'ın "yıllar süren kötü yönetim, tasfiyeler ve görevden almaların ardından Merkez Bankası'nı yeniden inşa etmesi gerekeceğini" söylerken,&nbsp;"Diğer pek çok kilit kurum gibi banka da bağımsızlığını yitirdi ve Erdoğan'ın gücü merkezileştirme çabasıyla içi boşaltıldı" ifadelerini kullandı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Cam uçurum</h2>Cam uçurum kavramı, cam tavanı aşan kadınların kendilerini ekonomik kriz veya şirket performansında gerileme gibi olumsuz&nbsp;riskli ve zor koşullarda üst düzey yöneticilik pozisyonunda bulmalarını&nbsp;ifade eden bir benzetmedir. Bu kavram, şirketin kriz dönemlerinde kadınların başarısız olmaları için kendilerine verilen riskli bir pozisyonu ifade eder.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Liranın hiç görülmediği kadar değer kaybettiği, enflasyonun rekor seviyede artmaya devam ettiği ve Merkez Bankası’nın net rezervlerinin sadece eksiye düşmeyip aynı zamanda tarihin en düşük seviyesine indiği bu riskli zamanı yönetmek için Merkez Bankası'nın başına ülke tarihinde ilk kez bir kadının getirilmesi, “cam uçurum” kavramını akıllara <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=6AX-HsSXhys&t=275s" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">getiriyor.</a></li></ul><h4 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Editörün önerisi: Aposto Radyo'da yayımlanan Kurumsal Yaşamda Kadın podcastimizin son bölümünde, kurumsal yaşamda kadınların kariyer yükselişlerinin önündeki görünmez ve saydam engeller olan cam tavan, cam uçurum ve cam yürüyen merdiven gibi kavramları <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/6ICFEWkHumnjnH59ThjHTl?si=15cd7988c85d493d&nd=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ele alıyor.</a></h4>

Aposto Gündem

Liranın hiç görülmediği kadar değer kaybettiği, enflasyonun rekor seviyede artmaya devam ettiği ve Merkez Bankası’nın net rezervlerinin tarihin en düşük seviyesine indiği bu riskli zamanı yönetmek için Merkez Bankası'nın başına ülke tarihinde ilk kez bir kadının getirilmesi, “cam uçurum” kavramını akıllara getiriyor.

Ekonomik kriz zamanında, Merkez Bankası Başkanlığı'na atanan ilk kadın: Hafize Gaye Erkan

<img src="https://images.aposto.com/2023/4/4/1683191478774.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.00" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Joe Pompliano• Mercedes takım patronu&nbsp;Toto Wolff,&nbsp;Harvard Business School'da Executive Fellow seçildi. Wolff, Ocak 2024'ten itibaren "Mercedes F1: Leading a High-Performance Team" başlıklı bir ders verecek.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Detaylar:&nbsp;Toto'nun dünyanın en rekabetçi endüstrilerinden biri olan Formula 1'de kazanılan yüksek performanslı liderlik, organizasyon kültürü ve kişisel etkililik hakkındaki içgörülerini öğrenciler ile paylaşacak.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Toto Wolff: "Harvard'daki inanılmaz derecede parlak genç beyinlerle çalışmaya devam etmekten büyük onur ve ayrıcalık hissediyorum" dedi. "Kampüse her adım attığımda, öğrencilerin merakından ve hırsından ilham alıyorum ve parlak öğretim üyeleriyle birlikte oluşturdukları özel öğrenme ortamından enerji alarak ayrılıyorum."</li></ul>

Punto 

Saatler 18:00’i gösterdiğinde evine doğru sakince ilerlemeye hazırlanan bir servise çoktan yerleşmiş olan, çoğunun cep telefonunda yöneticisinin telefon numarası kayıtlı bile olmayan, hafta sonlarını kendisine ve ailesine ayıran, iş yerindeki bilgisayarının taşınabilir olduğunu fark etmesine bile gerek kalmayan memurların güzide şehri Ankara’da büyümüş bir çocuğun satırları bunlar. Belki de bu sebeple 2000’li yılların başına denk gelen çocukluk yıllarımda çalışma hayatı denilince gözümde okuldan pek de farklı bir ortam canlanmazdı. Halbuki aynı yıllarda ailesi, özellikle İstanbul’da özel sektörde çalışan yaşıtlarımın kafasında beliren iş dünyası şüphesiz ki çok farklıydı. Mesaiden geç dönen aileler, onların eve erken gelseler dahi susmayan telefonları, hafta sonu nefes aldırmayan mesajları ve nicesi...<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Sürekli nöbette olma” kültürü</h3>Pandemi ipleri eline alıp bütün düzeni değiştirmeden önce hem çalışanlar hem de yaptırımla yükümlü olanlar 2000’li yılların başında özel sektörde hüküm süren bu düzeni değiştirmek için çok çabalamış, hatırı sayılır bir miktar yol da kat etmişlerdi. Çalışanların mesai dışındaki saatleri, çoğu ülkede kanunla korunuyordu. Pratikte uygulamalarını her zaman göremesek de Türkiye’de dahi çalışanı mesai saatleri dışında veya izin günlerinde aramak, yöneticilerin çekindiği bir durum halini almıştı. Fakat pandemi, tüm dengeleri alt üst etti.Evden çalışmaya geçilmesi ve dijital araçların çeşitlenmesiyle pek çok çalışan için mesai saati denen kavram neredeyse yok oldu. Öğle aralarında gelen telefonlar, akşam geç saatlere sarkan, biri bitmeden diğeri başlayan toplantılar derken çalışanlar her an ulaşılabilir olmaya yani bir başka deyişle “sürekli nöbette” olmaya başladı. Harvard Business School tarafından 3,1 milyon kişinin e-postaları ve toplantıları incelenerek <a fr-original-style="" href="https://hbswk.hbs.edu/item/you-re-right-you-are-working-longer-and-attending-more-meetings" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yapılan bir analiz</a>, pandeminin ilk haftalarında ortalama iş gününün %8,2 veya 48,5 dakika arttığını ortaya koydu. Sonrasında bu sürenin katlanarak artmaya devam ettiği düşünülüyor.Uzun çalışma saatleri sebebiyle ev dışındaki sosyal hayatın yok olduğu ve ofisten çalışmayanın sanki mola vermeye ihtiyacı yokmuş algısı hüküm sürdüğü için ortaya “Nasıl olsa evde!” diye bir cümle çıktı. Bu cümle, çalışanların iş ve özel hayatı arasındaki dengenin tamamen kaybolmasına neden oldu. Yöneticiye veya iş arkadaşlarına her saat yanıt vermek zorunda olmak, çalışanlarda aşırı strese ve tükenmişliğe yol açmaya başladı. Bütün bunlar akıllara belki hiç duymadığımız belki de duyup çoktan unuttuğumuz o kavramı getirdi: "Bağlantıyı kesme hakkı."<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">"Bağlantıyı kesme" veya bir diğer adıyla "ulaşılabilir olmama hakkı" bir çalışanın mesai saatleri dışında aramalar, e-postalar, mesajlar aracılığıyla iletişim kurmasının beklenmemesi gerektiğini söyleyen kurallara atıfta bulunuyor.</li></ul><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünyada neler oluyor?</h3>Uzaktan çalışmanın son iki sene içindeki yaygınlaşma hızı ve bu dönüşümün ortaya çıkardığı olumsuz sonuçlar, otoriteler tarafından da fark edildi ve çalışanların mesai saatleri dışında rahatsız edilmemesi için çeşitli düzenlemeler yapılmaya başlandı.Avrupa Parlamentosu, 21 Ocak 2021’de çalışanlara iş saatleri dışında ulaşılamamasına dair “bağlantıyı kesme hakkıyla” ilgili olarak <a fr-original-style="" href="https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2021-0021_EN.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hazırlanan raporu</a> kabul etti. Bu adım, Avrupa ülkeleri arasında domino etkisi yarattı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Slovakya, Şubat 2021’de uzaktan çalışanlara bağlantı kesme hakkını tanıyan yasa değişikliğini kabul etti.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İrlanda, 1 Nisan 2021'de çalışanların mesai saatleri dışında e-postalara, telefon görüşmelerine veya diğer mesajlara yanıt vermemelerini yasal bir hak haline getirdi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Portekiz, Kasım 2021’de çalışanların sağlıklı bir iş-yaşam dengesine sahip olmalarını amaçlayan yeni iş yasası yürürlüğe soktu. Söz konusu yasaya göre, şirketlerin çalışanlarla normal çalışma saatleri dışında iletişim kurduklarında para cezasına çarptırılmalarının önü açıldı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Belçika, bağlantı kesme hakkıyla ilgili düzenlemeyi 1 Şubat 2022’den itibaren devlet memurları için devreye soktu.</li></ul>Tüm bu gelişmelere rağmen Avrupa’nın bu kavramla yeni haşır neşir olduğu yanılgısına düşmemek gerek. Bağlantıyı kesme hakkı, ilk olarak 2016 yılında Fransa’da resmen <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/news/world-europe-38479439" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tanındı</a>. Fransa’yı 2017 yılında İtalya; 2018 yılında ise İspanya izledi. Türkiye’ye gelecek olursak 2021’de yayımlanan “Uzaktan Çalışma Yönetmeliği” ile uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresinin iş sözleşmesinde belirtilmesi zorunlu hale geldi. Fakat Türk Hukuku kapsamında, bu konuya ilişkin doğrudan bir yasal düzenleme henüz mevcut değil.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şirketler cephesi</h3>Çalışanların “irtibat kesme hakkına” dair düzenlemelerin sayısı, her ne kadar pandemi döneminde artsa da hâlihazırda bu konuda atılan somut adımlar oldukça kısıtlı kalıyor. Kamu kurumlarının yanı sıra şirketler de çalışanlarını motive etmek adına zaman zaman mesai saatleri dışında çalışmamaya yönelik adımlar atıyor. Tabii ki, şirketlerin bu politikalarının ülkeden ülkeye değişiklik gösterdiğini ve iş dünyasının bu konuda henüz pek aşama kat edemediğini söylemekte de fayda var.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.cnbc.com/2021/06/22/right-to-disconnect-could-become-the-norm-in-europe.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Volkswagen</a>, Almanya’da, 2012 yılında mesai saatleri dışında e-posta alımını durduran ilk şirket oldu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Renault, hâlihazırda e-posta ve iş cep telefonu kullanımını akşamları ve hafta sonları sınırlıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Daimler, 2014’ten beri tatile giden çalışanlarına o zaman diliminde gelen e-postalarına “Ofis dışındayım,” yanıtı göndermek yerine bu e-postaları otomatik olarak silme hakkı tanıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">AXA, 2017’de imzalanan toplu sözleşmeyle İspanya ofisindeki çalışanlarına mesai saatleri dışında telefonlarını kapatma hakkı verdi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Allianz, BNP Paribas, BMW, Bayer, Henkel gibi şirketler de çalışma saatleri dışında e-posta kullanımını kısıtlıyor.</li></ul>Uluslararası kuruluşlar da uzaktan çalışmanın psiko-sosyal ve akıl sağlığına etkilerini azaltmak amacıyla şirketlere, çalışanlarına "bağlantıyı kesme hakkı" tanımaları çağrısında bulunuyor. Şubat 2022'de Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yayımlanan "Sağlıklı ve Güvenli Uzaktan Çalışma" raporu, uzaktan çalışmaya geçen şirketlerin çalışanlarına gerekli ekipman ve rehberlik sağlamanın yanında bağlantıyı kesme hakkını tanımaları ve yeterince dinlenme günü vermelerinin önemini ortaya koyuyor.

Pareto

Uzaktan çalışmanın yaygınlaşmasıyla çalışanlardan mesai saatleri dışında iş istenmesi kontrolsüz biçimde arttı; ancak şimdi kanunlar çalışanları özgürleştirmek için devrede.

Bir ihtimal daha var: Bağlantıyı kesme hakkı

• Belirli bir demografik gruba ait kişilerin, örneğin kadınların veya azınlıkların şirket hiyerarşilerinde üst kademelere gelmelerini engelleyen görünmez bariyerleri tanımlamak için kullanılan "cam tavan" teriminin ilk kez 1970'lerin sonunda kullanıldığı düşünülüyor. Aradan geçen kırk küsür yılda cam tavanların birçok yerde kırıldığını görsek de finans sektörü bu ilerlemeyi henüz tam anlamıyla kaydedememişti, ta ki ABD'nin en büyük bankalarından biri olan Citigroup'un CEO'su Michael Corbat'ın perşembe günkü açıklamalarına kadar. Bir LinkedIn <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNWVlZTBlYTY0YWM1MDAwN2E0NDQ1OSZ1c2VyPTVlNWJlYTU3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubGlua2VkaW4uY29tJTI1MkZmZWVkJTI1MkZ1cGRhdGUlMjUyRnVybiUyNTNBbGklMjUzQWFjdGl2aXR5JTI1M0E2NzA5ODM4MjgzMjM0NDE0NTkyJTI1MkY="">gönderisinde</a> önümüzdeki yıl şubat ayında emekliye ayrılacağını söyleyen Corbat, yerine gelecek ismin Jane Fraser olduğunu duyurdu. Böylece Fraser, Wall Street'in altı büyük bankasından birini yönetecek ilk kadın lider oldu.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-09-14T03:59:25.250Z.jpeg" alt="Jane Fraser"><figcaption>Jane Fraser - Kaynak: The New York Times</figcaption></figure><ul><li>Kimdir: Harvard Business School'dan bir MBA derecesi ve Cambridge'den ekonomi alanında yüksek lisansı bulunan Fraser, kariyerine Goldman Sachs'ta <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNWVlZTBlYTY0YWM1MDAwN2E0NDQ1OSZ1c2VyPTVlNWJlYTU3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuY2l0aWdyb3VwLmNvbSUyNTJGY2l0aSUyNTJGYWJvdXQlMjUyRmxlYWRlcnMlMjUyRmphbmUtZnJhc2VyLWJpby5odG1s"">başladı</a>. Goldman'ın ardından McKinsey'e geçen Fraser, Citi'ye 2004'te katıldı. &nbsp;</li><li>Yorumlar: Fraser'ın ataması sektör için önemli bir kilometre taşı olsa da Wall Street'teki birçok insan hâlâ kadınların üst yönetim seviyesinde yeterince temsil edilmediğine <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNWVlZTBlYTY0YWM1MDAwN2E0NDQ1OSZ1c2VyPTVlNWJlYTU3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYmxvb21iZXJnLmNvbSUyNTJGbmV3cyUyNTJGZmVhdHVyZXMlMjUyRjIwMjAtMDktMTAlMjUyRmphbmUtZnJhc2VyLXNoYXR0ZXJzLWdsYXNzLWNlaWxpbmctYW5kLXdhbGwtc3RyZWV0LXdvbWVuLWFzay13aG8tcy1uZXh0"">dikkat çekiyor</a>. Bloomberg'e göre büyük ABD bankalarının en üst kademelerinde her üç koltuktan ikisinde erkekler oturuyor. &nbsp;</li><li>Citi'nin geleceği: 2012'de göreve gelen Corbat, krizden çıkmaya çalışan Citi'yi pek çok açıdan toparladı; ancak Fraser'ın hâlâ yatırımcı güvenini inşa etmeye ihtiyacı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNWVlZTBlYTY0YWM1MDAwN2E0NDQ1OSZ1c2VyPTVlNWJlYTU3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuZnQuY29tJTI1MkZjb250ZW50JTI1MkZiYTNlMzU3ZC01OTU2LTQ0ZDgtODI5ZC03OGI3YWE2NDg0ZGU="">var</a>. Getirileri Bank of America ve JPMorgan gibi rakiplerinin gerisinde kalan Citi, piyasalarda da bunun yansımalarını görüyor. Corbat'ın göreve geldiği günden bugüne Citi hisseleri %55 civarı değer kazanırken iki büyük rakibinin hisseleri yaklaşık %200 yükseldi. Bunlarla birlikte Fraser'ın liderliğinde yeniden yapılanmaya dair sorular da olacak.</li></ul>

Harvard Business School ile ilgili hikayeler