<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;İsrail'in Filistin işgaline ilişkin duruşmalar Pazartesi günü Uluslararası Adalet Divanı'nda (ICJ) başladı. Filistin Özerk Yönetimi Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki; İsrail'i, Gazze Şeridi'nde Filistinlilere karşı sistematik baskı, kolonyalizm ve apartheid uygulamakla suçladı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bilgi notu: Oturumlar, Uluslararası Adalet Divanı'nda Güney Afrika'nın İsrail aleyhinde "soykırım" suçlamasıyla açtığı davadan bağımsız olarak sürdürülüyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Detaylar: Altı gün sürecek oturumlara, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 52 ülkenin temsilcileri ve üç uluslararası örgüt katılıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım sonrası:&nbsp;BM Genel Kurulu, 2022'de Uluslararası Adalet Divanı'ndan İsrail'in Filistin topraklarındaki uygulamalarının yol açtığı sonuçlara ilişkin hukuki görüş bildirmesini talep etmişti. Bu kapsamda mahkeme, 57 yıldır süren işgalin ne derecede yasal olduğu ve doğurabileceği hukuki sonuçlara dair görüşünü bildirecek.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan:&nbsp;BM Çocuklara Yardım Fonu, Dünya Gıda Programı ve Dünya Sağlık Örgütü, giderek büyüyen beslenme yetersizliği sorunu ve salgın hastalıklar nedeniyle Gazze'deki çocuk ölümlerinde büyük bir artış yaşanabileceğini söyledi. Kuruluşların bildirdiği ortak raporda, bölgedeki beş yaş altı çocukların %90'ının en az bir bulaşıcı hastalığı olduğu ve ishal vakalarının da 2022'ye kıyasla 23 kat arttığı ifade edildi.</li></ul>

Aposto Gündem

• İrlanda merkezli <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/ryanair-forces-south-africans-prove-nationality-with-afrikaans-test-2022-06-06/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ryanair</a> ile Birleşik Krallık'a seyahat edecek Güney Afrika pasaportlu yolcuların, nüfusun %12'sinin konuştuğu ve apartheid döneminin sonuna kadar resmî dil olan Afrikaans dilindeki testi tamamlayarak vatandaşlıklarını kanıtlamaları gerekiyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Arka plan: Hükümetin ülkeye giriş için zorunlu tutmadığı uygulamanın nedeni "sahte pasaportlar ve bu sayede işlenen suçlar" olarak belirtildi.</li></ul>

• <a fr-original-style="" href="https://apnews.com/article/middle-east-jerusalem-israel-race-and-ethnicity-racial-injustice-83b44a2f6b2b3581d857f57fb6960115" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Amnesty International</a> accused Israel of maintaining “a system of oppression and domination” over the Palestinians since it was established in 1948, that meets the international definition of apartheid. The 278-page report pointed to discriminatory policies, Israel’s blockade of the Gaza Strip, and its de facto annexation of the West Bank.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">In other news: The Israeli police force <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/world/middle-east/israeli-police-admits-spyware-use-raises-legal-questions-2022-02-01/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">told a parliamentary oversight committee</a> that "anomalies" in its electronic surveillance might mean that the legality of some of its information collection was debatable. A task force is set up by the attorney general's office to investigate the allegations against the police about NSO Group's Pegasus spyware.</li></ul>

Aposto World

• <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/world/africa/safricas-last-white-president-fw-de-klerk-dies-home-2021-11-11/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">South Africa’s last apartheid president</a> Frederik Willem de Klerk, who dismantled the apartheid system that he and his ancestors built, died at 85 following a long battle with cancer.

İtalya Bisiklet Turu “Giro” nun 2022 rotası henüz tam anlamıyla netleşmezken, yarışın Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de başlayacağı ve ilk üç etabın bu ülkede geçileceği kesinleşti. Normal şartlarda 2020 yılında planlanan Budapeşte startı, pandemi nedeniyle ertelenmişti.Bisikletin büyük turları, yarış başlangıçlarını ihraç etme konusunda her zaman hevesli olmuştur. İşin ucunda ek gelir olunca, sadece bisiklet değil tüm spor organizasyonlarının adeta gözü dönüyor. Giro da, tarihinde 14 kez İtalya dışında başladı. 2022 startı ise aynı 2018 Kudüs startı gibi tartışmalı olacağa benziyor. 2018 edisyonunun apartheid rejimiyle yönetilen İsrail’de start alması, pek çok bisiklet severi kızdırmıştı.Macaristan startının tartışmalı olmasının sebebiyse tabii ki Viktor Orban. Macar halkının temel hak ve özgürlüklerini ayaklar altına alan popülist başbakan, şimdi de Giro’yu kullanarak rejiminin PR’ını yapmak için kolları sıvamış görünüyor. Para geldiği sürece, bu durum Giro organizatörü RCS’i çok da rahatsız etmeyecek.Biz yine de bu gelişmeye olumlu tarafından bakmaya çalışalım. Bu habere en çok sevinen isim herhalde geçtiğimiz sene üç etap boyunca pembe mayoyu sırtında taşıyan Attila Valter oldu. Genç sporcu, bu başarıya ulaşan ilk Macar bisikletçi olmuştu. Valter, 2022’de Macaristan’da geçilecek etaplarda da pembe mayoyu istediğini söylüyor.6 Mayıs’ta Budapeşte’den Visegrad’a düz bir etapla başlayacak yarış, ertesi gün yine Budapeşte’de geçilecek bireysel zaman karşıyla devam edecek ve Kaposvar-Balatonfüred arasındaki etapla Macaristan serüvenini sonlandırarak ana vatanı İtalya’ya geçecek.

ÜZÜMÜ YE, BAĞINI SORMA

Yara Al Agha, benim TU Dublin'de Kamu İlişkileri ve Siyasal İletişim yüksek lisans programında sınıf arkadaşımdı. Şimdi ise İrlanda Senatosunda araştırmacı olarak çalışıyor, Seçimler İçin Kadınlar'ın ve İrlanda'daki Müslüman kadınların hayat şartlarını iyileştirmeyi amaçlayan Amal Derneği'nin yöneticiliğini yapıyor.Filistinli bir ailenin İrlanda'da doğan kızı Yara, geçtiğimiz hafta varılan ateşkes sonucu suların durulduğu Filistin'e, abluka ve işgal altındaki ülkesine dair sorularımı yanıtladı:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ailenin hikâyesi nedir?</li></ul>Babam Gazze, annem ise Batı Şerialı. Babam mimar olmayı hayal etse de, Mısır’da burs kazanmanın Gazze’den tek çıkış yolu olduğunu biliyormuş. Gazze’yi 1977’de 17 yaşındayken Mısır’da tıp okumak üzere terk etmiş. O zamandan beri yurt dışında yaşıyor. İrlanda’ya ise 1994 yılında yeterlilik sonrası akademik çalışmaları için gelmiş ve doktor olarak burada kalmış.Onun ve bizim Gazze’ye son ziyaretimiz 1998 yılında. Şimdi düşünmesi imkânsız olsa da, o gün Gazze havalimanına inen bir uçaktaymışız.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İsrail’i neden apartheid olarak tanımlıyorsun? Filistin’de yaşananları haberlerden ya da oradaki yakınlarından duyduğunda neler hissediyorsun?</li></ul>Apartheid günümüzde devletleri ve siyasi yapıyı tanımlamak için pek de kullanılan bir tabir değil, daha ziyade geçmişten bir tanım. Bu yüzden akademisyenler İsrail’i tanımlamak için sıklıkla farklı bir tanım kullanıyor: Yerleşimci kolonyalizmi. Bu iki tanım da İsrail’e gayet uyuyor.Tarihte yerleşimci kolonyalizmi Avrupalıların yerli halkların yaşadığı bölgelerde yeni beyaz milletler yaratma hareketi olarak görüldü. Bu yeni milletler yerleşimcilerin iki taktiği uygulamasıyla oluşturulabildi:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yok etme: Yerlileri tamamen yok etme.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnsandışılaştırma: Yerlilerin yerleşimcilerden az hakka sahip olduğu ve aşağılık şekilde muamele gördüğü bir sistem yaratma.</li></ul>Bu sistem Güney Afika’da apartheid olarak görüldü. 1948’de Birleşik Krallık tarafından desteklenen Siyonist hareket, İsrail devletinin kuruluşunda da aynı metotları kullandı. İsrail devletine yol açılabilmesi için Filistin devleti ve Filistinliler bir apartheid rejimine ve bugüne dek süren etnik temizliğe maruz bırakıldı. Bugün Şeyh Cerrah mahallesinde yaşananlar, İsrail’in Filistin’i Arapsızlaştırma, Filistinli nüfusun sayısını azaltma ve Filistinlilerin birliğin engellemeyi amaçlayan apartheid pratiklerinin mikro bir örneği.Yani Gazze ve Doğu Kudüs’te gördüklerimiz sürpriz ya da “mal anlaşmazlığı" değil, 73 yıllık Filistinlileri eşit görmeyen bir apartheid rejimin ürünleri. Buna en büyük kanıt ise Gazze şeridi ve oradaki abluka.Son bombardıman İsrail’in sivil ayırt etmeksizin saldırması sebebiyle çok rahatsız ediciydi. Kimse güvende hissetmedi, kimsenin saklanacak bir yeri yoktu. Bir noktada Gazze’deki tüm aile üyelerim bir eve toplandı ki, vurulmaları halinde hep birlikte ölsünler ve kimse bir diğerinin acısını yaşamasın. Evdekiler 11 gün boyunca, o esnada bomba gelirse ne yapacaklarını düşünerek tuvaleti kullanmaya çekindi. İnsanlar ayrıca bombardıman halinde enkaz altında kalmamak adına balkon gibi stratejik mekânlarda uyudu.<img src="https://images.aposto.com/2021/4/2021-05-27T10:53:59.088Z_sm.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" alt="Gazze bombalama" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: AA<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">&nbsp;Bu çatışmaya kalıcı çözümün ne olduğunu düşünüyorsun ve uluslararası kamuoyuna nasıl bir rol düşüyor?</li></ul>Bence öncelikle anlatıya dikkat etmeliyiz. Yaşananlara “çatışma” demek tarafların, şiddetin ve saldırganlığın eşit olduğu bir durum varmış gibi bir durum ortaya koyuyor. Oysa durum farklı.İnsan kaybını analiz etmek İsrail’in elindeki gücü ve sorumluluğu anlamak için yeterli. Son çatışmalarda 66’sı çocuk, 39’u kadın 243 Gazzeli hayatını kaybetti. İsrail tarafında can kaybı 12 oldu. Yani dünyadaki en gelişmiş ordulardan birine karşı Gazze’den, bir Orta Doğu gettosundan söz ediyoruz. Bu bir çatışma değil, yerleşimci kolonyalizmin şiddeti olabilir.Kalıcı çözüm konusuna, özellikle İsrail’in uluslararası hukuku çiğnerken bir diplomatik pazarlık unsuru olarak kullandığı iki devletli çözümü unutarak başlayabiliriz. Batılı güçler, uluslararası hukuka aykırı şekilde 700 binden fazla yerleşimciyi işgal altındaki Batı Şeria’deki yasa dışı Yahudi yerleşimlerinde yaşatan yerleşimci kolonyalizm projesini görmezden gelerek iki devletli çözümü masada tutuyor. İsrail yetkilileriyse Filistin topraklarına el koymaya, yasa dışı yerleşimleri genişletmeye ve Filistinlilerin evlerini yıkmaya devam ediyor. Batı Şeria’da Filistinlilerin araç ve yaya geçişini sınırlayan ya da kontrol eden 705 kalıcı engel bulunuyor. Gazze şeridindeki abluka da sürüyor. Yani İsrail, Filistin topraklarını tamamen kontrol altında tutuyor. Bu sebeple iki devletli çözüm ihtimal dışı kalıyor.İki devletli çözümden bahseden herhangi kimse, sahadaki durumun gerçekliğinden; sorunun ırk, ayrımcılık, baskı ve politik çatışmanın ötesinde bir insan hakları meselesi boyutundan habersiz durumdadır. Sahada iki tane devlet, yerleşimcileri geri çekmeye ve Filistinlilere bir devlet vermeye meyilli bir İsrail yok. Yine de iki devletli çözümün ölü olması, tek devletli bir çözüme yakın olduğumuz anlamına da gelmiyor. Tek devletli bir realitemiz var ama bu bir çözüm değil. Her iki toplumu içeren tek bir devleti nasıl yaratacağız, bu zor bir soru ve cevaplamaya kimse başlamadı bile. Benim görmek isteyeceğim tek çözüm işgalin bitmesi, Filistinlilerin geri dönüş hakkının tanınması ve eşitlik sağlanmasıdır.Bu hafta ABD’nin Tigray savaşı sebebiyle Etiyopya’ya, 27 AB ülkesi de bir uçağın zorla indirilmesi ve bir gazetecinin tutuklanması sebebiyle Belarus’a yaptırım uyguladı. İsrail 73 yıldır işgal ve etnik temizliğe devam ediyor, uluslararası hukuku çiğniyor. Ne AB, ne de ABD tek bir yaptırım uygulamadı. Kınama mesajları, Filistin bayraklarının sallanması ise apartheidi bitirmiyor. İsrail devletini yaptırıma tabi tutmak, sistematik insan hakları ihlali ve savaş suçları için boykot uygulamak ise apartheidi bitirecektir.

apartheid ile ilgili hikayeler