Aposto Gündem

17 Ağustos depreminin üzerinden tam 25 yıl geçti. Aposto'ya konuşan İBB Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün 16 Ağustos'ta imzalanacak protokolle düşük gelirli vatandaşlara yüzde 65 yapım desteği verileceğini söylerken, İPA Başkanı Buğra Gökce AK Parti'nin 24 yıl boyunca topladığı deprem vergileriyle 1 milyon 315 bin konutun yapılabileceğini söyledi.

Depremin 25. yılı: İstanbul, Büyük Marmara Depremi'ne ne kadar hazır?

• Cumhurbaşkanı Erdoğan, katıldığı programda imar affının katalog suçlar içinde yer alacağını belirterek “Köşeye sıkıştıracağız bu işin affı olmaz” dedi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Arka plan: İmar affı ilk kez 1984 yılında uygulandı; ardından 36 yıl içinde birçok kez tekrar yasalaştırıldı. En son imar affı, Haziran 2018 genel seçimlerinden önce “imar barışı” ismiyle yürürlüğe girdi. İmara aykırı, ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı olan yapıların kayıt altına alınmasıyla bu yapılara yasallık kazandırmak amaçlandı.</li></ul>

6 Şubat 2023 tarihinde 7.8 ve 7.5 Mw büyüklüğündeki, merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 11 ili etkileyen depremlerle başlayan ve peşi sıra gerçekleşen yüzlerce depremde hayatını kaybedenlere rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyorum. Depremin öncesi ve sonrası ile ilgili sayısız bakış açısına bir yenisini eklemek için bu yazıyı yazıyorum. Depremin 33. gününde son durum: 46 bin kişi hayatını kaybetti ve 100 binlerce kişi yaralandı. Neredeyse bölgedeki binaların hepsinde fiziki hasar oluştu. Bütün ülke derin bir yas içindeyiz. Herkes imkânı doğrultusunda yardımda bulunuyor, bağış yapıyor, eksikleri gideriyor. Yurt dışından kurtarma ekipleri geldi. Ahbap ve Babala başta olmak üzere birçok sivil topluluk yardım organizasyonu düzenledi. Sosyal medyada takipçi sayısı yüksek kişiler enkazda kalanların konumlarını ve ihtiyaç listelerini görünür kıldı. Futbol taraftarları farkındalık çalışmaları yaptı. Üniversite kulüpleri ve gönüllüler, ihtiyaç listesi oluşturup tırlarla bölgeye sevk etti. Ayrıca belediyeler ve resmî kurumlar bağışta bulundu, yardım kampanyası düzenledi.Deprem bir doğa felaketi olsa da ülkemizde maalesef beşeri felaketlerle etkisi katlanıyor. Deprem ülkesi olmamıza rağmen yetkililerimiz &nbsp;Japonya ve Şili’deki yetkililer gibi yaşananlardan ders çıkarmak yerine, imar barışı uygulamayı, kaçak katları görmezden gelmeyi, denetimsizliği, eğitimsiz kişilere inşaat izni vermeyi, yönetmeliklerin uygulanmamasını, cezai işlem yapılmamasını ve rüşvet almayı tercih ettiler. Yetkililer sorumluluklarını yerine getirmedi. Halkı aldattı. Belki hiçbir can kaybı olmadan yaşanıp geçilecek bir depremde 46 bin kişi hayatını kaybetti. 17 Ağustos 1999’da Gölcük'te 7.4 Mw büyüklüğünde yaşadığımız depreme rağmen hiçbir ders çıkarılmamış. Tek çıkarılan şey deprem vergisi olarak kalmış.Depremin beşeri boyutunun sorumlularını kolaylıkla söyleyebiliriz. Başta belediye başkanları ve valiler, inşaat mühendisleri, mimarlar, müteahhitler, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, TMMOB Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Sağlık Bakanlığı çalışanlarıdır. İnşaatı hesaplayan, tasarlayan, yapan, denetleyen, şehri planlayan, izinlerini veren herkes yıkılan binalardan sorumludur. Tek tek bu kurumlardaki kişilerin yaşlarını araştırdım fakat doğrudan isim vererek daha yargı sonuçları olmadan zan altında bırakmak istemediğim için buraya yazmaktan vazgeçtim. Dileyenler internet sitelerindeki yönetim kurulları kısmından yaşlarını kontrol edebilirler. Peki neden kontrol etsinler? Bu kişilerin çoğunluğu bugün 45 ile 55 yaş aralığındalar. Bir diğer deyişle 1999 depreminde aynı kişiler 20 ile 30 yaş arasındalardı. Bu kişiler Marmara Bölgesi’ni etkileyen ve 17 bin kişinin hayatını kaybettiği felaketi yaşamış ve üstüne düşeni yapmamış kişilerdir. Burada Milli Eğitim Bakanlığı’nın payını da ekliyorum. Deprem ülkesi olan bir ülkenin müfredatında deprem ve doğal afetler ile ilgili hiçbir elle tutulur konu yok. Ortaokulda senede bir siren çalıp öğrencileri okul bahçesine çıkarıp sınıfa geri getirmekle olmayacağını daha kaç kere göreceğiz?Bu bülteni ve 20’li Yaşlar Podcast’i takip edenler çoğunlukla 18-35 yaş aralığındalar ve bir sonraki felakettin potansiyel sorumluları. Eğer sorumluluklarını yerine getirirlerse en az zarar ile atlatabiliriz. Yok hayır, yaşadığımız bu süreçten ders çıkarmamışsalar benzer bir duruma yine düşeceğiz. Bir sonraki 20'liklerin ders çıkarmasını ümit edeceğiz. Covid-19 gibi bir salgın, deprem, sel, kuraklık, aşırı hava olayları gibi olağanüstü doğa felaketlerini yaşamaya devam edeceğiz. Küresel ısınma kalmadı, iklim krizi çoktan başladı. Havamız kirleniyor. Şehirler insanlık dışı yapılaşıyor. Bilinçsizce yönetiliyoruz. Sizden kendi adınıza, toplumu nasıl olumlu yönde etkileyebileceğinizi düşünmenizi istiyorum. Mesleğinde toplumu etkileyen önemli bir konumdasın ve göz göre göre gelen felaketlerin bilimsel verilerini, çıkarların uğruna umursamıyorsun. Ve binlerce insan bu yüzden hayati tehlike yaşıyor. İş etiğine tamamen aykırı. Yasalara aykırı. İnandığın dine aykırı. Aykırı olmayan bir şey aklıma gelmiyor. Kendimi böyle bir durumda hayal dahi edemiyorum. Ama 99’daki 20'likler bir şekilde etmiş. O bir şekilde olmaması için mesleki yolcuğunda kendin ne yapabilirsin bir düşün. Tabii bunların hepsi benim düşüncelerim. Biliyorum, bu yazıyı okuyanlar kısa bir zaman sonra toplumda söz sahibi olacak. Umarım o sözlerin arkasında çıkarılmış dersler olur.20'li Yaşların konuyla ilgili podcast bölümüne <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/7nOqJnnsUdMcShuwMzKkka?si=6a1eb3634e804f53" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/7nOqJnnsUdMcShuwMzKkka?si=6a1eb3634e804f53" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/2/2023-03-28T17:14:38.402Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="3.40" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

20'lik

hatırlamak ve harekete geçmek üzerine

Sözlerin Arkasındaki Dersler  

İzmir depremi sonrası Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, İzmir Depremi İlk Gözlem&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJjMmZhY2U0YjIyMDAwOWIxNTY1OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50bW1vYi5vcmcudHIlMjUyRnNpdGVzJTI1MkZkZWZhdWx0JTI1MkZmaWxlcyUyNTJGdG1tb2JfZGVwcmVtX29uX3JhcG9yLnBkZg==""">Raporu'nu</a> kamuoyuyla paylaştı. Yer seçiminden başlayarak imar planlarının afet riskine göre hazırlanması gerektiği vurgulanan raporda, "İmar afları yasaklanmalıdır. İmar barışı adı altında ruhsatlandırılan tüm ruhsatlar iptal edilmelidir." denildi.&nbsp;En son imar affı, Haziran 2018 genel seçimlerinden önce “imar barışı” adıyla yürürlüğe girdi ve bu yasayla İzmir'de en az 672 bin bina imar barışından yararlandı.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-11T10:54:19.689Z.jpeg" alt="Deprem"><figcaption>Kaynak: AA</figcaption></figure>&nbsp;<ul><li>Nedir? Kaçak olarak yapılan yapılardan yasada belirtilen koşullara uygun olanlarının affına “imar affı” denir. Anayasa Mahkemesi'nde ise imar affı şu şekilde tanımlanmaktadır: “Suç sayılan eylemi değil, cezayı ve ceza davası açılmasını ortadan kaldırır. Af, bağışlamadır ve hiçbir zaman eylemi meşru görme değildir. Dayandığı olayların anayasaya uygun olduğu, hukuk dışı bulunmadığı ve bunun sonucu olarak meşru ve suç sayılmaması gerektiği gibi bir mana taşımamalıdır.” İmar affının amacı, gecekondu ve imar yasasına uymayan yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek, işlemlerin tespiti, değerlendirme, müracaat, duyuru ve uygulama esaslarını ve ilgili diğer hususları belirlemektir. &nbsp;</li><li>TBMM'de 17 Ağustos 1999 depremi sonrası kurulan komisyonun hazırladığı raporda “Bir daha kesinlikle imar affı çıkarılmasın” denildi, 38 öneri ve yasal değişiklik sıralandı. Ancak önerilerin çoğu dikkate alınmadı, aradan geçen zamanda tam 7 kez imar affı çıkarıldı. &nbsp;</li><li>24 Ocak 2020’de gerçekleşen 6,8 büyüklüğündeki Elazığ depremi sonrasında Şehir Plancıları Odası 2. Başkanı Doç. Dr. Kübra Cihangir Çamur; bu depremde yaşanılan kayıpların, bundan sonraki olası bir doğa olayının da afete dönüşeceğinin işareti olduğunu söylemişti. İmar barışının Cumhuriyet tarihinin en geniş kapsamlı "kaçak yapılaşma affı" düzenlemesi olduğunu belirten Doç. Dr. Çamur, imar barışından yararlanan yapıların depreme karşı taşıdığı standartların bilinmediğini de&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJjMmZhY2U0YjIyMDAwOWIxNTY1OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5iaXJndW4ubmV0JTI1MkZoYWJlciUyNTJGaW1hci1hZmZpLWZhY2lhbGFyYS1kYXZldGl5ZS1jaWthcml5b3ItMjg1NjQ4""">vurgulamıştı.</a> &nbsp;</li><li>Af ekonomisi: Cumhurbaşkanlığı 2021 yılı Yıllık Programı'nda 2016, 2017 ve 2018 yıllarında birbiri ardına çıkarılan 3 ayrı af yasasıyla bugüne kadar halktan 74,4 milyar lira para toplandığı bilgisi yer aldı. 2018 affıyla kaçak yapı sahiplerinden 24,7 milyar lira para toplandı, buna ek olarak 2B aflarının sonuncusu olan 2018 affından da 2 milyar lira gelir elde&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJjMmZhY2U0YjIyMDAwOWIxNTY1OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5zb3pjdS5jb20udHIlMjUyRjIwMjAlMjUyRmVrb25vbWklMjUyRmFmLWdhbmltZXRpLTEwMC1taWx5YXItdGx5aS1hc3RpLTYxMTUxMTglMjUyRiUyNTNGdXRtX3NvdXJjZSUyNTNEZGFoYWZhemxhX2hhYmVyJTI1MjZhbXAlMjUzQnV0bV9tZWRpdW0lMjUzRGZyZWUlMjUyNmFtcCUyNTNCdXRtX2NhbXBhaWduJTI1M0RkYWhhZmF6bGFoYWJlcg==""">edildi.</a>&nbsp; &nbsp;</li><li>İzmir depreminin ardından imar affını gündeme getiren isimlerden biri CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır oldu. Başarır, imar affıyla ilgili soru önergesine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 21 aydır yanıt vermediğini belirterek, "Parayı yatırana yapı kayıt belgesi verdiniz. Başvuruları, parayı internetten alıyorsunuz. Peki imar affı başvurusu yapan on milyon binayı incelediniz mi? Deprem yönetmeliğine uygun mu?"&nbsp;ifadelerini kullandı. &nbsp;</li><li>Bir adım geriden:&nbsp;Başarır, imar affıyla ilgili ilk soru önergesini 2019'da Kartal'da bir binanın çökmesinden sonra vermişti. Sonrasında yıkılan binanın beş katının ruhsatlı olduğu, ancak üç katının kaçak inşa edildiği ve imar affından faydalandığı ortaya çıktı. &nbsp;</li><li>Akılda kalması gerekenler: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 2018 yılında yayımladığı imar barışı kitapçığına göre Türkiye'de imara aykırı yapılar %50'nin üzerinde. Aralık 2019'a kadar imar barışından 7 milyon 450 bin bina yararlandı. Başvuru sahipleri tarafından 24,19 milyar lira ödeme yapıldı. İmar barışından en çok faydalanan şehir 1 milyon 87 bin 963 binayla İstanbul oldu. Listede ikinci sırada 672 bin 211 binayla İzmir&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJjMmZhY2U0YjIyMDAwOWIxNTY1OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5iYmMuY29tJTI1MkZ0dXJrY2UlMjUyRmhhYmVybGVyLXR1cmtpeWUtNTQ4MzM3Mjk=""">geliyor.</a></li></ul>

imar barışı ile ilgili hikayeler