<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sabahın çok erken saatleri daha. Kendi adım seslerini duyduğun, uzaktan gelenlerin seni gördüğü anda sokağın diğer tarafındaki kuytulara çekildiği, tramvay yolunda tek tük bisiklete binenlerle karşılaştığın vakit. Yavaş ilerliyor zaman, ışığın İstiklal Caddesi’ni kaplaması gecikiyor. Bir koku — dereotu, zeytin, yağı, susam. Odakule’nin oradaki arabadan poğaça mı alsan, Boğazkesen’deki fırından simit mi?</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/3/6/1648913194374.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sabahın erken saatlerinde, Pera'da<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir zamanlar Robinson Crusoe’nun olduğu binanın önünden her geçerken bedenin seni oraya doğru çekiyor, aklın hatırlatıyor merdivenlerine tırmanıp polisiye rafları arasında kaybolduğun dükkân artık yok. Pandora var ama. Hâlâ eski yerinde, aşina ruhunda. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Beş Şehir&nbsp;kitabını soruyorsun. Var.&nbsp;Bir de siz önerseniz? "Açık Havada Bir Gün - Jane Bowles."</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Babylon’da konser öncesi veya sonrası bir küçük yanına meze açılmış, Film Festivali çıkışında yeni tanışılan insanlarla beyaz örtüler etrafında toplanılmış, dünyanın bambaşka kıtalarından gelen arkadaşlar buluşmuş. Bunların kimisi hâlâ var, bazısı eski yerinde değil ama Asmalı Cavit ve hardalı hep orada — Pera'yı yaşatıyor meyinde, şarkısında.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kütüphanesi, film festivalleri, sergileri, Fransız Konsolosluğu bahçesine adım attığında 1900’lerin başında bir Pera hâli karşında.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/3/6/1648913207389.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Postane terasından Galata Kulesi<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Postane mahallenin yenisi ama aslında en eskilerinden biri. İngiliz Postanesi olarak hayatına başlamış olan binanın hafızasını kullanarak "adil ve yaşanabilir bir dünya için üretenleri, kültür mirasını koruyup yaşatanları, yenilikçi ve yaratıcı hikâyeleri dinlemeyi ve anlatmayı sevenleri bir araya getirmeyi" hedefliyorlar. Biz terasında muhabbetin; Aktivist Duvar’da neler var diye bakmanın; kafesinde günün vegan seçeneklerini bulmanın; film gösterimleri veya seminerlerine katılmanın müdavimiyiz.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İşten çıkıp bir şeyler atıştırmak üzere restoranların önünde kalabalıkları oluşturanlar; Pera Palas’ın oralarda bir gezintinin daha sonuna gelenler; Çok Çok Thai’den yükselen köri kokusu; Irish Pub’ta biraları yarılamış sohbetler, Odakule’ye uzanan Pera Müzesi kuyruğuna karşı Marmara Oteli’nin önünde azalan taksi sırası; sarı binalara vuran belli belirsiz ışık bir akşamüstü Meşrutiyet Caddesi — Peralı hissedenin istikameti.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/3/6/1648913219830.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Meşrutiyet Caddesi’nde<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Piyanonun başında mütevazı bir usta. Önümüzde serginin kataloğu. Elimiz gidiyor, karıştırıyoruz sayfalarını. Ama okumak yok. Önce keşif ve günün ilk kahvesi. Kahvelerimiz geliyor. Deri koltuklar, loş ışıklar, ortak bir heyecanı ve zevki paylaştığımız bir avuç insan Pera’da: Pera Café’de, Pera Müzesi’nde.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En sıradanından özel bir akşam bu akşam. Dükkân kapanmadan hızlı adımlarla yürüyerek Şişhane Metro’dan doğru yürüyoruz. İtalyanca duyduğumuz noktada duruyoruz. Varış noktasına geldik de ondan.&nbsp;Comedus’tayız şimdi. Bir yerli bir İtalyan istiyor canımız. Peynir de alırız biraz.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kim bilir Türkiye’ye ilk kez gelen kaç eş dost ilk rakısını burada içti? Bir kış akşamı, bir yaz akşamı; iki kişilik, dört kişilik, yedi kişilik masalarda oturduk. Güldük, pek ağlamadık.&nbsp;Buralar bize hep neşe; güzel anıları hatırladık. Ispanak kökü turşusu, çıtır bamya, fava da masada. Her daim Sofyalı 9’da.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerdeki gül yapraklarını takip ederek yürüyoruz Meşrutiyet’ten doğruca. Neden her gün yere atılmış onlarca gül var burada, kim nasıl bir iz bırakma derdinde bilemeden varacağız Salon’a. Arka kapısına. Rhye mı çalıyordu? Islandman mi? Cigarettes After Sex mi yoksa? Kimleri keşfetmiştik burada? Hangi albümleri bıkmadan usanmadan dinlemiştik? Kimle dost olmuştuk? Salon’un müdavimi ne zaman olmuştuk?</li></ul>

Soli

Mahalleyi mahalle yapanların rotası.

Pera'da Müdavimiyim!

• Ankara Simitçiler Odası, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği'ne gönderdiği yazıda 3 liradan satılmakta olan simidin 4 liraya çıkarılmasını talep <a fr-original-style="" href="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/simit-martta-5-lira-oluyor-6914301/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">etti</a>. Artan maliyetler nedeniyle simidin yanı sıra açma, poğaça ve döner pidesi fiyatlarında da zam isteniyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım ileri: 4 liraya çıkması gündemde olan simidin mart ayı itibarıyla 5 liradan satılması bekleniyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">&nbsp;Bir adım geriden: Ankara Simitçiler Odası Başkanı Savaş Delibaş, pandemiyle birlikte 100 simit dükkânının kapandığını ve artan maliyetlerin önüne geçilmediği taktirde bir 100 dükkânın daha kapanabileceğini belirtti.&nbsp;</li></ul>

apéro

Mehmet Selahattin,&nbsp;<a fr-original-style="" href="http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index.php" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">1 Aralık 1928</a>Sanki bir muharebe meydanındayım! Otomobiller birer ölüm makinesi gibi dehşetle homurdanarak, motosikletler mitralyöz gibi çatırtılı sesler çıkararak, tramvaylar çanları öttürerek ve nihayet zavallı insanlar bu sisli ve kapanık havada bütün bu haftanın yorgunluğunu çıkarabilmek ümidiyle sokağa fırlayan mahluklar mahşer meydanına hayalen benzeyen bu geçitten ezilmeden, çiğnenmeden geçebilmek için şemsiyelerini koltukları altına sıkıştırmış, kulakları kirişte, kah yavaş kah süratli, tıpkı avcı önünden kaçan tavşanlar gibi bin korku ve bin ihtiyatla geçiyorlar.&nbsp;Ey okuyucular! Biliniz ki burası Karaköy Meydanı’dır. Karaköy Meydanı günün bilhassa bu saatlerinde insanı en kısa yolla ahrete kavuşturabilir! Nitekim işte bir adam! Yanındaki kadın kolundan tutup çekmeseydi cesedi bu dakikada ihtimal ki morgun teşhis tahtasındaydı. Uzun sözün kısası ölüm burada insanın adeta ayaklarına dolaşıyor. Ya senin böyle tehlikeli yerlerde işin ne diyeceksiniz. Hakkınız var! Fakat ben ki bu sütunlarda halkı -eğlensin eğlenmesin- mutlaka eğlendirmeye memurum. Bugün de size Galata diyarını yazayım dedim. Sonuç itibariyle fena da etmedim galiba!Poğaçacının önündeyim. Hani şu meşhur poğaçacının! Fakat şöhretine aldanıp da eğer siz de benim gibi karıştırılmış yağdan yapılmış sade soğanlı böreğinden birkaç lokma yemek gafletinde bulunmuşsanız vay halinize! Neyse geçelim, yalnız poğaça bahsini değil bizzat poğaçacıyı da geçelim!Artık öyle bir mıntıkadayız ki sağımızda kadın namına gördükleriniz hep o sesleri kısık, suratları kireçli ve boyunları atkılı mahluklardır. Sesler işitirsiniz: - Marika! - Eleeni! - Anastasia!Ve kırmızı fenerli evlerin kapılarında çengele asılmış kasaplık et manzarasında iri baldırlı, birtakım mahluklar görürsünüz. Hiç bunların küfürlerini dinlediniz mi? Müsaade edin de beraber dinleyelim: Sarışın bir yosmaydı bu. İki elini beline dayayarak kulplu bir testi şekline girmiş, karşısındaki kaytan bıyık delikanlıya ha bire veriştiriyordu: - İstersin ama anafordan yatmak! Haydi vire gaydurî! Sen gidiyordun ben geliyordum he! Ablalaki! Koyayım kafanın içinde iki limon da azacık terbiye göresin. Ben senin karıyım sanki! Bakıyorsun sen benim göz içerde? Kaytan bıyıklı delikanlı tam manasıyla balta olmuştu. Dinine, mezhebine, kitabına, mukaddimesiyle o da birkaç okkalı küfür savurduktan sonra birdenbire atıldı: - Ulan partal kaz! Ver benim elmas küpeleri! Yosma güldü. - A be sen delisin? Onları alıp satmadın? - Numara yapma! Ben adamın burnuna halkayı takarım da ayı gibi oynatırım! Karşı kahvede tavla oynayan kalpaklı bir Acem, bedava eğlence arayan bir iki kopuk hemen kapının önüne toplandılar. Evvela Acem söz aldı: - Durun men meyaneyi faslidem. Osman senden ne istiyi? Yosma avazı çıktığı kadar bağırıyordu: - Geçen sen dos gecesi bana vermiş olduğu yalancı taşlı bir küpe! Şimdi istiyor. Ama ben istemiyerum ondan o ki her akşam içirdiğim raki paralari? Ah vire ben çok budala kari! Acem dudaklarında şeytani bir tebessümle kaytan bıyıklıya döndü: - Osman, Huda bilir hâksizsen, Gattina senin bildiğin gadınlardan değil. Benim gendisinde on para alacağım galmamıştır bilürsen? O sırada kopuklardan biri çekirge gibi sıçrayıp Acem’in şaka niyetine ensesine okkalı bir tokat yapıştırmaz mı! Ağam kim bilir ne kadar kızacak diye düşünürken herifin bu tokat adeta keyfini arttırdı. Gevrek gevrek gülerek; - Gurt ehtiyarlayanda derler ki göppeklerin masharası olur. Amma eyi belle Mahmut! Men bunun acını senden feiziylen çıharırim!Aralarında biraz daha kalacak olsam kaytan bıyıklı delikanlının Katina’nın intikamını benden almak isteyeceği ihtimalini düşünerek tramvay caddesinde doğru yürüdüm. Köşe başında allı pullu ilanlarla akşama kadar envai çeşit hünerler göstereceğini vaat eden bir -sözüm ona- tiyatronun önünde geleni geçeni seyrediyordum. Kulağıma çarpan yarıda kalmış kesik ve manasız konuşmalar arasında en çok tekrar edilen bir söz var: Randevu!&nbsp;Cuma günü şu muhakkak ki en çok randevu verilen günlerden biridir. Bir çocuk -mektepli olacak- arkadaşının elini sıkıyor: “Aman geç kaldım randevum var!” Bir hanım öteki hanımın ısrarı karşısında mağlup olmak üzereyken birdenbire elinden kurtularak: Eyvah! Ben ne yapıyorum? Tam bu saatte buluşacağız. Perihan’la randevum var canım!” diyor. Tam o sırada ben de hatırladım. Yeni harflerle çıkacak ilk nüsha şerefine tam saat dörtte buluşmak üzere gazetede bulunmaya söz verdim. Şu halde benim de randevum var! Müsaade edersiniz değil mi?<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Not: Mehmet Selahattin Güngör’ün yazılarındaki bazı kelimelerin yerine, okumayı kolaylaştırmak için günümüzdeki karşılıkları yazıldı. Selahattin’in tüm ifadelerine katılmasak da anlamı ve anlatımı bozacak ya da değiştirecek herhangi bir değişiklik yapılmadı. Dönemin anlam dünyasına sadık kalındı. ‘İstanbul’da Nasıl Eğleniyorduk’un amaçlarından biri de, yazara hak ettiği değeri vererek İstanbul’un geçmişine dair çok zengin bilgiler içeren bu yazıları gün yüzüne çıkarmak.

İstanbul'da Nasıl Eğleniyorduk?

Cuma günü eğlenenler arasında Karaköy’deki berbat mahallelerin sakinleri de var-En çok randevu verilen gün hangisi?

Dünkü Yağmurda Karaköy Meydanı

Bu sayıdan itibaren bu başlık altında Mehmet Selahattin’in yazısında geçen, ancak artık günümüzde var olmayan meslekler, dükkanlar ve yerlerden bahsedeceğiz. Bu haftanın konusu ise Karaköy Poğaçasısı…Osmanlı döneminden itibaren İstanbul’a yerleşen Safranbolulular çoğunlukla geçimlerini börek, simit, şeker gibi ürünler satarak sağlardı. İddaa odur ki Karaköy poğaçası da <a fr-original-style="" href="https://karabukkenthaber.com/3-selimden-cumhuriyete-safranboludan-istanbula-gocun-hikayesi/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Safranbolu’dan</a> İstanbul’a göç etmiş bir aile tarafından üretilmeye başlandı ve kısa sürede meşhur oldu. Üstelik sadece tereyağıyla yapılan <a fr-original-style="" href="https://books.google.cz/books?id=Jp7Jsz1r80IC&pg=PA74&lpg=PA74&dq=Karak%C3%B6y+po%C4%9Fa%C3%A7ac%C4%B1s%C4%B1&source=bl&ots=4NKeKoj4s6&sig=ACfU3U35CYUDLldXyOrkqpPTJ4GXITnvLw&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwjb5ar-0MT0AhV8gP0HHXFGBgE4MhDoAXoECAUQAw#v=onepage&q=Karak%C3%B6y%20po%C4%9Fa%C3%A7ac%C4%B1s%C4%B1&f=false" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bol peynir ve kıymalı</a> börekleri ve poğaçası değil, sade şekerli böreği ve saray lokmasıyla da bilinirdi. Her ne kadar Mehmet Selahattin böreği karışık yağ kullanıldığı için beğenmese de poğaça ve böreğin kokusu daha <a fr-original-style="" href="https://tr.pinterest.com/pin/510806782705585090/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Necatibey Caddesi</a>’ne saparken İstanbullulara ulaşırdı. Dükkan <a fr-original-style="" href="https://www.nadirkitap.com/fotograf-9x14-cm-sik-giyimli-bir-adam-ve-iki-cocuk-foto-gunes-karakoy-pogacaci-karsisinda-1930-40-efemera21564685.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öyle meşhurdu ki</a> diğer dükkanlar yerlerini buraya göre tarif eder, <a fr-original-style="" href="https://books.google.cz/books?id=4MBZNPzVqp0C&pg=PA46&lpg=PA46&dq=Karak%C3%B6y+po%C4%9Fa%C3%A7ac%C4%B1s%C4%B1&source=bl&ots=84ncSnmWFs&sig=ACfU3U3zkTbtBgZCP9_P2bDEY4S8AHP-1A&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwiQssaVzsT0AhVRSvEDHfJ4AM0Q6AF6BAgJEAM#v=onepage&q=Karak%C3%B6y%20po%C4%9Fa%C3%A7ac%C4%B1s%C4%B1&f=false" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir yer</a> anlatılırken burası kıstas alınırdı. Ağızda eriyen poğaçalar <a fr-original-style="" href="https://www.kitapyurdu.com/kitap/istanbul-lezzeti-istanbullu-rumlarin-mutfak-kulturu/69259.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">limonata ya da vişne suyu</a> ile servis edilirdi. Önceleri kaba lokması yaparken 1940’larda saray lokması yapmaya başlayan Karaköy Poğaçacısı’nda artık fiş kesildikten sonra sipariş veriliyor, tezgahtarbaşının poğaça keserken ‘kıyıdan kıyadan gel’ türküsüne uygun şekilde bıçağından çıkardığı o ritmik hareketleri de artık duyulmuyordu. Buna karşın “çerçeveleri cilalı, kristal camları pırıl pırıl, tezgâhtarlarındaki, çıraklarındaki kılık kıyafet, beyaz gömlekler, önlükler, takkeler tertemiz”di. Eskiden burada sadece poğaça ve börek yenilmez, aynı zamanda piyasa yapılır, her çeşit insanın yolu buraya düşerdi.&nbsp;Karaköy Poğaçacısı’nın eski halini gelin <a fr-original-style="" href="https://books.google.cz/books?id=vVI_EAAAQBAJ&pg=PT30&lpg=PT30&dq=Karak%C3%B6y%27deki+me%C5%9Fhur+po%C4%9Fa%C3%A7ac%C4%B1&source=bl&ots=PFsTO_ztE8&sig=ACfU3U11mqFDJJDuN9UlQc62WxehwG_qrw&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwjPgLinzMT0AhVnSfEDHbRnAEYQ6AF6BAggEAM#v=onepage&q=Karak%C3%B6y'deki%20me%C5%9Fhur%20po%C4%9Fa%C3%A7ac%C4%B1&f=false" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sermet Muhtar Alus</a>’tan dinleyelim:“Eskiden bu Karaköy fırını başlı başına bir âlemdi. İşler de işler. Cephesi camlı, çerçeveli filan değil, boydan boya açık. Önü, kanatsız kapısı, alt katı Tanrı’nın günü sabahtan akşama kadar müşteriyle dolup dolup boşalırdı. Yaya kaldırımından 20 parayı uzatıp kuru poğaçanın kıymalısını, peynirlisini, sadesini alan alana. Gene 20 para verip kapının solunda, adeta eşiğindeki musluklu küpten Göztepe, sonraları Çubuklu suyunu diken dikene…İçeri girildi mi geride hiç durmadan yanan fırın; sac kapağı boyuna açılıp açılıp &nbsp;pişenler çıkarılmış. Fırının yakınında, beride mermerleri çatlak, kırık uzunlu kısalı masalar etrafında hasırları paramparça, ayakları zambır zumbur, yağ içinde sandalyeler; tahtaları eğri büğrü peykeler…Merdivenden çıkılınca yukarısının sağ köşeciği tirşeye boyalı kafesle bölünmüş; loş, kasvetli bir izbeydi… Burası hanımlara mahsus mahaldi. Sultan Beyazıt dudularından, Karacaahmet yosmalarından, zanaat ehli ev tavuklarından, sındırgıyı sıyırtmış kağıt kavaflarından tut, rütbeli ve mevkili kişilerin hanımefendileri, kızları, gelinleri hep oraya seğirtirler.…O kafesli bölmede uygunsuz kadınların çeşit çeşidi; dışarıda külhanbey takımının gûnası. Orası kibar, süslü püslü hanımların uğrağı olduğu için kerli ferli zendostlar, mahdumdan, damattan delikanlılarca da rağbette. İçerilere uçarılardan bıçkın bıçkın sarkıntılıklar, laf atışlar, beylerde edepli edepli bıyık buruşlar, işaretler.Bir taraftan da buram buram yağ kokularına en kötü neviden Tefarik &nbsp;lavantalarının; Gelle Biraderler, Piver, Atkinson mamulatı nadide lavantaların rahiyaları karışmada.”Sermet Muhtar sanki Karaköy’de bir poğaçacıyı değil de İstiklal’de bir birahaneyi ya da Sarıyer'de bir gazinoyu anlatıyor gibi değil mi?&nbsp;Karaköy Poğaçacısı’nda İstanbullular piyasa yapadursun <a fr-original-style="" href="https://emlakkulisi.com/1938-yilinda-sultanahmet-meydani-devlet-mahallesi-halini-alacak/403949" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">1930’ların sonlarında</a> Karaköy’den Taksim’e doğru geniş bir cadde açılması planlanıyordu. Günümüzde banka olarak kullanılan Karaköy Palas ile <a fr-original-style="" href="http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?p=2129323" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Domuz Sokağı</a> (Necatibey Caddesi’nin yol ağzı ile Kemeraltı-Yüksekkaldırım kavşağı arasındaki dar, ensiz hafif meyilli yol) arasındaki, yani Karaköy Poğaçacısı’nın karşısında kalan kısım da kaldırılacaktı. Poğaçacı bu seferlik bu yıkımdan ucuz kurtulmuştu. Ancak Demokrat Parti 1957 seçimlerini de kazandıktan sonra iktidarını pekiştirmenin verdiği güç sarhoşluğuyla İstanbul’da bir <a fr-original-style="" href="http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=388&RecID=3324" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">imar hareketi&nbsp;</a>başlatmıştı. Bunun bir sonucu olarak Karaköy’de yıkılan pek çok yerden biri de döneminin en meşhur dükkanlarından Karaköy Poğaçacısı’ydı. <a fr-original-style="" href="https://9lib.net/document/wq282drq-hac%C4%B1-bekir-%C5%9Fekercisi.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bir rivayete göre</a>, bu yıkımın ardından Karaköy Poğaçacısı Sarıyer’e taşındı. Bu doğru mudur bilinmez ama şöhreti bulunduğu yerle müsemma bu dükkanın da içinde yer aldığı birçok bina ve Karaköy Meydanı’nın yıkılması insanların belleklerinde derin yaralar açarken Karaköy’ün belleğinden o poğaça kokusuyla beraber birçok şeyi de alıp götürmüştü.

İnsanın her türlüsü burada…

Sıcak sıcak, taze poğaça! 

Mehmet Selahattin,&nbsp;<a fr-original-style="" href="http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index.php" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">1 Aralık 1928</a>Sanki bir muharebe meydanındayım! Otomobiller birer ölüm makinesi gibi dehşetle homurdanarak, motosikletler mitralyöz gibi çatırtılı sesler çıkararak, tramvaylar çanları öttürerek ve nihayet zavallı insanlar bu sisli ve kapanık havada bütün bu haftanın yorgunluğunu çıkarabilmek ümidiyle sokağa fırlayan mahluklar mahşer meydanına hayalen benzeyen bu geçitten ezilmeden, çiğnenmeden geçebilmek için şemsiyelerini koltukları altına sıkıştırmış, kulakları kirişte, kah yavaş kah süratli, tıpkı avcı önünden kaçan tavşanlar gibi bin korku ve bin ihtiyatla geçiyorlar.&nbsp;Ey okuyucular! Biliniz ki burası Karaköy Meydanı’dır. Karaköy Meydanı günün bilhassa bu saatlerinde insanı en kısa yolla ahrete kavuşturabilir! Nitekim işte bir adam! Yanındaki kadın kolundan tutup çekmeseydi cesedi bu dakikada ihtimal ki morgun teşhis tahtasındaydı. Uzun sözün kısası ölüm burada insanın adeta ayaklarına dolaşıyor. Ya senin böyle tehlikeli yerlerde işin ne diyeceksiniz. Hakkınız var! Fakat ben ki bu sütunlarda halkı -eğlensin eğlenmesin- mutlaka eğlendirmeye memurum. Bugün de size Galata diyarını yazayım dedim. Sonuç itibariyle fena da etmedim galiba!Poğaçacının önündeyim. Hani şu meşhur poğaçacının! Fakat şöhretine aldanıp da eğer siz de benim gibi karıştırılmış yağdan yapılmış sade soğanlı böreğinden birkaç lokma yemek gafletinde bulunmuşsanız vay halinize! Neyse geçelim, yalnız poğaça bahsini değil bizzat poğaçacıyı da geçelim!Artık öyle bir mıntıkadayız ki sağımızda kadın namına gördükleriniz hep o sesleri kısık, suratları kireçli ve boyunları atkılı mahluklardır. Sesler işitirsiniz:-Marika!-Eleeni!-Anastasia!Ve kırmızı fenerli evlerin kapılarında çengele asılmış kasaplık et manzarasında iri baldırlı, birtakım mahluklar görürsünüz. Hiç bunların küfürlerini dinlediniz mi? Müsaade edin de beraber dinleyelim: Sarışın bir yosmaydı bu. İki elini beline dayayarak kulplu bir testi şekline girmiş, karşısındaki kaytan bıyık delikanlıya ha bire veriştiriyordu:-İstersin ama anafordan yatmak! Haydi vire gaydurî! Sen gidiyordun ben geliyordum he! Ablalaki! Koyayım kafanın içinde iki limon da azacık terbiye göresin. Ben senin karıyım sanki! Bakıyorsun sen benim göz içerde?&nbsp;Kaytan bıyıklı delikanlı tam manasıyla balta olmuştu. Dinine, mezhebine, kitabına, mukaddimesiyle o da birkaç okkalı küfür savurduktan sonra birdenbire atıldı:-Ulan partal kaz! Ver benim elmas küpeleri!Yosma güldü.-A be sen delisin? Onları alıp satmadın?-Numara yapma! Ben adamın burnuna halkayı takarım da ayı gibi oynatırım!Karşı kahvede tavla oynayan kalpaklı bir Acem, bedava eğlence arayan bir iki kopuk hemen kapının önüne toplandılar. Evvela Acem söz aldı:&nbsp;-Durun men meyaneyi faslidem. Osman senden ne istiyi?Yosma avazı çıktığı kadar bağırıyordu:-Geçen sen dos gecesi bana vermiş olduğu yalancı taşlı bir küpe! Şimdi istiyor. Ama ben istemiyerum ondan o ki her akşam içirdiğim raki paralari? Ah vire ben çok budala kari!&nbsp;Acem dudaklarında şeytani bir tebessümle kaytan bıyıklıya döndü:-Osman, Huda bilir hâksizsen, Gattina senin bildiğin gadınlardan değil. Benim gendisinde on para alacağım galmamıştır bilürsen? O sırada kopuklardan biri çekirge gibi sıçrayıp Acem’in şaka niyetine ensesine okkalı bir tokat yapıştırmaz mı! Ağam kim bilir ne kadar kızacak diye düşünürken herifin bu tokat adeta keyfini arttırdı. Gevrek gevrek gülerek;-Gurt ehtiyarlayanda derler ki göppeklerin masharası olur. Amma eyi belle Mahmut! Men bunun acını senden feiziylen çıharırim!Aralarında biraz daha kalacak olsam kaytan bıyıklı delikanlının Katina’nın intikamını benden almak isteyeceği ihtimalini düşünerek tramvay caddesinde doğru yürüdüm. Köşe başında allı pullu ilanlarla akşama kadar envai çeşit hünerler göstereceğini vaat eden bir -sözüm ona- tiyatronun önünde geleni geçeni seyrediyordum. Kulağıma çarpan yarıda kalmış kesik ve manasız konuşmalar arasında en çok tekrar edilen bir söz var: Randevu!&nbsp;Cuma günü şu muhakkak ki en çok randevu verilen günlerden biridir. Bir çocuk -mektepli olacak- arkadaşının elini sıkıyor:“Aman geç kaldım randevum var!”Bir hanım öteki hanımın ısrarı karşısında mağlup olmak üzereyken birdenbire elinden kurtularak:Eyvah! Ben ne yapıyorum? Tam bu saatte buluşacağız. Perihan’la randevum var canım!” diyor.Tam o sırada ben de hatırladım. Yeni harflerle çıkacak ilk nüsha şerefine tam saat dörtte buluşmak üzere gazetede bulunmaya söz verdim. Şu halde benim de randevum var! Müsaade edersiniz değil mi?<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">*Mehmet Selahattin Güngör’ün yazılarındaki bazı kelimelerin yerine, okumayı kolaylaştırmak için günümüzdeki karşılıkları yazıldı. Selahattin’in tüm ifadelerine katılmasak da anlamı ve anlatımı bozacak ya da değiştirecek herhangi bir değişiklik yapılmadı. Dönemin anlam dünyasına sadık kalındı. ‘İstanbul’da Nasıl Eğleniyorduk’un amaçlarından biri de, yazara hak ettiği değeri vererek İstanbul’un geçmişine dair çok zengin bilgiler içeren bu yazıları gün yüzüne çıkarmak.

poğaça ile ilgili hikayeler