<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/selin-persentili-aral-0551a4/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Selin Persentili Aral</a>Yılbaşı yaklaşırken artan tüketim alışkanlıkları, hediye seçimlerini çoğu zaman bir ‘nesne’ye indirgiyor. Oysa sürdürülebilir, deneyim bazlı ve iyi hissettiren hediyeler; hem insana hem dünyaya daha nazik bir yaklaşım sunabilir. Bu yıl, daha az ama daha bilinçli seçimlerle yeni yıla girmeye ne dersiniz?Yılbaşı döneminde tüketim alışkanlıklarımız belirgin şekilde hızlanıyor. Kampanyalar, hediye listeleri ve kalabalık sofralar; çoğu zaman ihtiyaçtan çok alışkanlıkla şekilleniyor. Dünya genelinde bu dönemde artan harcamalar, yalnızca bütçeleri değil, gezegeni ve zihinsel yükümüzü de etkiliyor. Bu nedenle yılbaşı, hediye vermeyi yeniden düşünmek için önemli bir zaman.&nbsp;Sürdürülebilir hediyeler,&nbsp;tam da bu noktada anlam kazanıyor. Çünkü hediye vermek, sadece bir nesne vermek değil; bir niyet, bir bağ ve bir farkındalık biçimi de aslında.Deneyim Bazlı Hediyeler: Daha Kalıcı Bir MutlulukDeneyim bazlı hediyeler, bu yaklaşımın merkezinde yer alıyor. Sanatla, öğrenmeyle ya da bedensel farkındalıkla ilgili deneyimler; insanı yaşadığı ana getiriyor, zihnini yavaşlatıyor ve duygularla bağ kurmasını kolaylaştırıyor. Resim, müzik dersleri ya da yaratıcı atölyeler hediye etmek; kişiye kendini ifade etmesine alan açarken, tiyatro gibi sahne sanatları ortak bir deneyim üzerinden empatiyi ve paylaşımı güçlendiriyor. Bu tür hediyeler, zamanla değerini kaybetmek yerine hafızada yer ederek daha da derinleşiyor.Hareketle İyi Hissetmek: Yoga, Pilates ve SporYoga, pilates, dans ya da kişisel antrenman gibi hareket odaklı dersler hediye etmek; kişinin bedenini güçlendirirken zihnini de dengeliyor. Düzenli hareket, stres seviyesini düşürüyor, bedensel farkındalığı artırıyor ve kişinin kendisiyle daha sağlıklı bir ilişki kurmasına yardımcı oluyor. Bu tür deneyimler, “iyi olmanı önemsiyorum” mesajını doğrudan taşıyan hediyeler arasında yer alıyor. Maddi bir nesne yerine, iyi olma hâline yapılan bir yatırım olarak hediyeyi alan kişide daha değerli hissettiren bir etki yaratiyor.Toprakla Temas ve Yavaş Üretimin GücüSeramik dersleri son yıllarda giderek daha fazla ilgi görüyor. Bunun nedeni yalnızca popülarite değil. Toprakla temas etmek, ellerle üretmek ve sürece odaklanmak bedeni sakinleştirirken, stresi azaltiyor ve güçlü bir topraklanma hissi yaratiyor. Dersin sonunda ortaya çıkan seramik ürün ise geçirilen zamanın ve deneyimin somut bir hatırasına dönüşüyor. Bu tür deneyimler yılbaşında hızlanmak yerine yavaşlamayı hatırlatıyor.Doğa ve İyi Yaşam Temelli DeneyimlerDeneyim hediyeleri yalnızca şehir içinde olmak zorunda da değil. Doğa ve iyi yaşam temelli seyahatler; yavaşlamak, sadeleşmek ve doğayla iletişim kurmak için güçlü bir alan açıyor. Temiz hava, sessizlik ve doğanın ritmi sinir sistemini rahatlatıyor, sağlıklı ve kaliteli bir yaşam icin bizlere destek oluyor. Sürdürülebilirlik anlayışı ile tasarlanmış, yerel kültürü ve üretimi destekleyen yolculuklar; kaçmaktan çok, yeniden bağ kurmayı da mümkün kılıyor.Sofralar, Davetler ve Bilinçli Yemek KültürüYılbaşına doğru sosyal buluşmalar ve davetler de artıyor. Yemek, bu dönemin merkezinde yer alırken, israf riski de aynı oranda yükseliyor. Daha bilinçli sofralar kurmak bu yüzden her zamankinden daha önemli. Örneğin MSA’da verilen sürdürülebilir yemek kursları, yalnızca tarif öğretmekle kalmıyor; mevsimsellik, doğru porsiyonlama ve malzemeye saygı gibi konularda da farkındalık yaratıyor. Yemek, böylece tüketilen bir şey olmaktan çıkıp paylaşımı güçlendiren bir deneyime dönüşüyor.Elbette nesneler de doğru seçildiğinde anlamlı olabilir. Kitap, zamansızlığı ve kişiselliği ile her zaman güçlü bir hediye. El emeğini ve etik üretimi önceleyen markalar da bu konuda önemli bir yerde bulunuyor. Sürdürülebilir marka yönetimiyle bazı örnek markalar: <a fr-original-style="" href="https://www.homemadearomaterapi.com/?srsltid=AfmBOopwII5vRVBL3GDauS2a4bnmKUeypnL7LERnw7hpq9XXeRegN5EQ" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Homemade Aromaterapi</a> ürünleri tüm duyulara nazikçe dokunurken, <a fr-original-style="" href="https://tohumdesign.com/?fbclid=PAVERFWAO46w5leHRuA2FlbQIxMABzcnRjBmFwcF9pZA8xMjQwMjQ1NzQyODc0MTQAAaeS4WDpqpsmvazhEC15_RDGXRAaG3VHtbQ5IfsdAsf8BLvNwhz5-8CYamRaYA_aem_DfyirSgCPP_3VxZc6-aONg" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">TOHUM</a>, To Be Human felsefesinden beslenen, her biri kendine özel, köklenmeyi, insan ve doğa ile olan bağları, içsel gücü hatırlatan, her biri kişisel bir sembole dönüşen, zamansız tasarımlarla yorumluyor. <a fr-original-style="" href="https://istanbul.rumisu.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">RUMISU</a> ise sürdürülebilir bir bakışla el işçiliğini ve rengârenk hikâyeler anlatan yaratıcılığını bir araya getiren bir başka marka.Unutmamak gerekir ki harcadığımız her birim para, aynı zamanda bir enerjidir. Nereye ve ne için harcıyorsak aslında onu destekliyoruz. Bir üretim biçimini, bir yaşam tarzını ve bir değer sistemini besliyoruz. Bu nedenle yılbaşında yaptığımız tercihler; yalnızca bireysel değil, kolektif bir etki de yaratabilir. Kendimize, sevdiklerimize, doğaya ve topluma fayda sağlayan alanlara bu enerjiyi yönlendirmek; yeni yıla bilinçli bir niyetle girmek çok daha anlamlı olacaktır.Yılbaşı paylaşmayı hatırlamak için güçlü bir fırsat. Paylaşmak yalnızca maddi destekle de sınırlı değil. Zaman ayırmak, gönüllü olmak, dinlemek ve eşlik etmek de paylaşmayı gerçek bir değere dönüştürebilir. İhtiyacı olan yaşlılar, gençler ve hayvan dostlarımız için yapılan her maddi ya da manevi katkı; yılbaşında verilebilecek en anlamlı hediyelerden biridir. Bu yıl daha bilinçli, daha derin ve daha anlamlı seçimler yapmak icin harika bir yıl. Sürdürülebilir bir yaşam, büyük adımlardan değil; küçük ama niyetli tercihlerden başlıyor.

Dünyahali

Yılbaşında daha az tüketmek, daha anlamlı hediyeler seçmek 

Yılbaşında bilinçli hediyeler, kalıcı etkiler

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Zelenski'den toprak takası önerisi: Kiev yönetimi, Rusya'nın işgal ettiği bir bölgeden çekilmesi karşılığında Ukrayna ordusunun Rus toprağı olan Kursk'u terk etmesini önerdi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte: ABD Hazine Bakanı Scott Bessent başkanlığındaki bir heyet ise silah yardımı karşılığında nadir toprak elementlerinin alımını görüşmek üzere bu hafta Ukrayna'ya gidecek. Zelenski, yarısının halihazırda Rus işgali altındaki bölgelerde bulunduğunu ifade ettiği ve füze yapımında da gerekli olan bu madenleri Moskova'nın Kuzey Kore ve İran'ın kullanımına açabileceğini öne sürüyor.</li></ul>

Canlı Gündem

Prof. Dr. Mine Durusu TanrıöverMerhaba! Okumakta olduğunuz Dünyahali’nin 100. Sayısında sizlerle beraber olmaktan dolayı çok heyecanlı ve mutluyum. Bu yola çıkarken pusulam topraktı, ‘Toprağın Bilgeliği’ yoluma ışık tutsun niyeti ile kaleme sarılmıştım. Bu sayıda da beni sizlerle buluşturan toprağı onurlandırmak istedim. &nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/environment/2022/may/07/secret-world-beneath-our-feet-mind-blowing-key-to-planets-future" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Toprak</a>, görünen dünyanın görünmeyen evrenidir. Canlı ve cansız organizmalar, mineral, su ve gaz içeren bir karışımdır. Ancak bu cümlenin basitliği sizi aldatmasın, tüm bu bileşenlerin birbirleriyle ve ev sahipliği yaptıkları bitkiler ile muazzam bir etkileşimi vardır.&nbsp;Toprak, yaşamdır.&nbsp;Bir çay kaşığı toprak milyonlarca mikroorganizma, binlerce mikroskobik hayvan ve kilometrelerce mantar iplikçiği içerir. Özellikle bitki kökleri etrafında ‘rizosfer’ olarak isimlendirilen bölgede yoğunlaşan bakteri ve mantarlar bitkinin gereksinimlerine göre besin maddesi, antimikrobiyal maddeler, hormonlar salgılayarak bitkinin sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişmesine ve hayatta kalmasına yardımcı olurlar. Bitki de köklerinden saldığı karbohidratlarla bu mikroorganizmaları besler ve onları köklerinin yakınında tutar. Mantar iplikçikleri toprak altında kilometrelerce uzunluğunda iletişim ağları kurarak bitkiler arasında haber taşır ve hangi bitkinin neye gereksinimi varsa birinden diğerine iletilmesini sağlar. Toprak, işbirliği ve karşılıklı faydaya dayanan, her şeyin yaşam için dönüştürüldüğü barış dolu bir toplumsal yapı sergiler.Toprak, insandır.&nbsp;Latince’de ‘humus’ kelimesi ‘toprak’ anlamına gelen dişil bir kelimedir, insan anlamına gelen ‘humanus’ kelimesi ile ilişkilidir. Toprak ‘Ana’dır, dünyadaki yaşam ağı canlıları besleyen toprak sayesinde örülür. Sevgili Buket Uzuner, Tabiat Dörtlemesi’nin ikinci romanı Toprak’ta “Toprak Ana: Yeryüzünün Rahmi’dir” der ve toprağa pek haklı övgüler yağdırır. Aynı zamanda toprak etiğine ve hakkına saygı göstermemiz için yüzlerce yıllık kökenimizden gelen bilgeliği bize hatırlatır.Toprak, sağlık, mutluluk ve iyiliktir.&nbsp;Toprakta bulunan <a fr-original-style="" href="https://www.colorado.edu/today/2017/01/05/study-linking-beneficial-bacteria-mental-health-makes-top-10-list-brain-research" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bakterilerin</a> beyinden mutluluk hormonu olarak bilinen serotoninin salgılanmasını sağladığı, strese karşı dayanıklılığı artırdığı ve bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir. Toprak işleri ile uğraşmanın antidepresan, antiinflamatuar ve antialerjik etkileri olduğunu söylemek yanlış olmaz. &nbsp;Toprak, doğadır, özgürlüktür.&nbsp;Doğada olmayı düşünmek, hayal etmek bile sakinleştirici ve iyileştirici bir etki yaratır. Kendimi hayatın içinde sıkışmış hissettiğimde birkaç derin nefesle gözlerimi kapar ve hayalimdeki imgede bulurum kendimi. Neredeyse tepeye varmak üzere olan güneşin altın ışınlarının yeryüzü ile kavuştuğu her noktada hareler oluşturduğu yemyeşil bir ova! Bir tarafta ulu, yalnız bir ağaç, diğer tarafta ise rengarenk çiçeklerin arasında mırıl mırıl akan bir dere. Zihnimde ya o derenin kenarındaki bir taşta oturur, ya da yemyeşil ovada koşar olurum. Bu zamanın ve mekânın ötesinde tarifsiz bir huzur ve mutluluk dolu bir dünyada bir başka türlü anlam bulurum.&nbsp;Peki, hayallerimizde bile toprak, su, doğa imgeleri varken kendi zamanımızda, bu gerçeklikte neden dünyamızı betondan bir hapishane haline dönüştürdük? Dünya üzerindeki canlılığın kaynağı olan toprağı nasıl öldürdük? Köklerimizle olan bağımızı ne zaman ve ne uğruna kaybettik? Toprakla olan bağımızı kaybettikçe, topraktaki köklerimizi ve bizi dünyaya ve diğer canlılara bağlayan özümüzü unutuyoruz. İklim krizi, biyoçeşitlilik kaybı ve ekoyıkımın hepsinin kök nedeninde insanı her şeyin üstünde gören bu yıkıcı ve tüketici sistem içerisinde, insanlığın toprağa olan saygısı ve sevgisini yitirmesi yatıyor. İnanıyorum ki insanlık, adının geldiği toprak ile olan bağını hatırladıkça, aynı hayali kuran kolektif bilinç Vandana Shiva’nın deyişiyle ‘dünyayı geri kazanmak için’ değişim ve dönüşüm için güç bulacak. Bizim de o ana kadar yapmamız gereken durmadan, yorulmadan insanlığa topraktaki köklerimizi hatırlatmak ve toprağı yüceltmek için çabalamak olacak.&nbsp;

Dünyayı geri kazanmak için

Toprağa Övgü

Sağlıklı toprak, yaşayan topraktır!Diane Miessler, permakültür tasarımcısı ve &nbsp;bahçıvanlığa ömrünü adamış bir kişi. Kitabında doğaya zarar vermeden içinde zengin bir hayat barındıran toprağı üretmenin yollarını anlatıyor.“Tohumlar olağanüstü zekaya sahip. Bitkiler bazı şeyleri bilerek doğuyorlar; daha fazla güneş ışığından yararlanmak için hangi yöne doğru büyümesi gerektiği; köklerinin ihtiyacı olan besinleri nasıl çekeceği; toprağı korumak için ne zaman yaprak dökeceği gibi. Takvim, zaman ölçer, ısı ölçer, güneş radarı, nem sensörü hepsi tohumların doğal birer parçası. Ayrıca detaylı proje planları da var.Toprak da tohumları nasıl besleyeceğini biliyor. Bu sistem insanı büyüleyen bir şey.”&nbsp;Toprak tüm canlıları besleyen ve nefes alan canlı bir organizma. Bize yaşadığımız gezegeni kurtarma şansı da veriyor çünkü aynı zamanda en büyük karbon yutaklarından birisi. Toprağı yok edersek dünyamızı da yok edebiliriz. Toprağın geleceği bize bağlı. İnsanların geleceği de toprağa. İyi bir bahçenin sırrı da toprak. İyi toprak nedir? Nasıl oluşur? merak ediyorsanız bu kitap sizin için. İçindekilere baktığımızda; toprağın oluşumu, malç yapımı, topraktaki organik maddeler ve mineraller, bahçecilik, kompost yapımı ve toprağı işlemek için gerekli adımları görüyoruz. Anlatım görsellerle zenginleştirilmiş ve rahat bir akış ile verilmiş.&nbsp;Kitapla birlikte merak ettiğiniz konularda eğitimlere de bakmak isterseniz önerilerimiz var!<a fr-original-style="" href="https://www.permaturk.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Permatürk Vakfı</a> ve <a fr-original-style="" href="https://www.ekbicyeic.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ek Biç Ye İç</a>’in permakültür ve bahçecilik; <a fr-original-style="" href="https://www.kokopellisehirde.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kokopelli Şehirde&nbsp;</a>ve &nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.bugday.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Buğday Derneği</a>’nin &nbsp;kompost eğitimlerini inceleyebilir; <a fr-original-style="" href="https://www.karaottohumdernegi.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Karaot Tohum Derneği</a>’nden fidelerinizi temin edebilirsiniz. Nisan ve Mayıs ayları toprakla işbirliği yapmanın tam da zamanı..&nbsp;

toprak ile ilgili hikayeler