<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;İran Dışişleri Bakanlığı, 13 Nisan Cumartesi günü İran Devrim Muhafızları Ordusu Donanması'nın Hürmüz Boğazı yakınlarında el koyduğu Portekiz bandıralı MSC Aries gemisi hakkında açıklama yaptı. Açıklamada geminin deniz kanunlarını ihlal ettiği belirtildi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Açıklama: İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, "İran, Hürmüz Boğazı'nda ve Körfez'de güvenli bir gemicilik ortamı yaratmaya çalışıyor. Gemi, deniz kanunlarını ihlal etmesi ve İranlı yetkililerin çağrılarına yanıt vermemesi sonucu İran'ın karasularına yönlendirilmiştir" dedi.</li></ul>

Aposto Gündem

Küresel iş dünyası liderleri Hamas-İsrail savaşının daha geniş bir belirsizliğe dönüşerek ekonomik büyümeyi tehdit edebileceği konusunda uyarıyor. Temmuz ayında Oxford Economics tarafından yapılan ankete katılan şirketlerin %36'sı, önümüzdeki iki yıl içinde küresel ekonomiye yönelik en büyük risk olarak finansal krizleri, enflasyonu ve ticari gerilimleri geride bırakarak jeopolitik gerilimleri göstermişti. Şimdi, Ernst &amp; Young, İsrail-Hamas çatışmasının küresel ekonomiye 2 trilyon dolara mal olabileceğini bildiriyor.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BlackRock CEO'su&nbsp;Larry Fink, geçtiğimiz hafta Salı günü yaptığı açıklamada; sorunlar çözülmediği takdirde, muhtemelen küresel çapta terör, güvensizlik, korku ve umutsuzluğun artacağını söyledi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">JPMorgan CEO'su Jamie Dimon, İsrail - Hamas savaşının Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile bir araya gelmesinin "oldukça korkutucu ve öngörülemez"&nbsp;olduğuna işaret etti.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">IMF Başkanı Kristalina Georgieva, Orta Doğu'ya yönelik turizmin ve tedarik zincirindeki mallara ilişkin sigorta primlerinin olumsuz etkileneceğini vurguladı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Economist Intelligence Unit'in Orta Doğu ve Afrika Bölge Direktörü Pat Thaker, savaşın daha geniş bir bölgeye yayılması durumunda risk altında olan Süveyş Kanalı, Hürmüz Boğazı gibi ana ticaret arterlerinin kapatılmasının enerji ve tedarik zincirlerinde büyük aksaklıklara yol açabileceğini belirtti.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İsrail</h2>İsrail'de 300 kıdemli ekonomistten oluşan bir grup, geçtiğimiz hafta Başbakan Binyamin Netanyahu ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'e yazdıkları mektupta, devlet fonlarını zorunlu olmayan kalemlerden çekerek Hamas ile savaşın yol açtığı zarar, mağdurlara yardım ve ekonominin restorasyonuyla ilgili alanlara aktarması çağrısında bulundu.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mektupta; Netanyahu ve Smotrich'in 2023 bütçesini gözden geçirmeleri ve gerekli olmayan tüm bütçe kalemlerini iptal etmeleri gerektiği belirtildi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Söz konusu ekonomistlerin arasında eski İsrail Merkez Bankası Başkanı Jacob Frenkel ve Netanyahu'nun eski danışmanı Eugene Kandel de bulunuyor.</li></ul>Hamas'a karşı yürütülen saldırılar 488 milyar dolarlık ekonomide şok etkisi yaratarak binlerce işletmeyi sekteye uğrattı, kamu maliyesini zorladı ve tüm sektörleri krize sürükledi. Calcalist'in Pazar günü Maliye Bakanlığı'nın rakamlarına dayanarak yaptığı hesaplamaya göre, İsrail'in Gazze Şeridi'nde Hamas'la yürüttüğü savaşın maliyeti 51 milyar dolar civarında olacak.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Orta Doğu</h2>Savaş Mısır, Ürdün ve Lübnan'ın turizme bağımlı, kırılgan ekonomilerini tehdit ediyor ve zararın Orta Doğu'ya yayılacağı endişelerini tetikliyor.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Turizmin gayrisafi yurtiçi hasılanın %10'unu oluşturduğu Ürdün'de&nbsp;bir tur operatörü savaşın bir dizi iptalleri tetiklediğini söyledi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mısır'da ise Gazze sınırındaki pek çok turizm rezervasyonu iptal edildi. Goldman Sachs'ın bölge ekonomisti Farouk Soussa, "Bunun Mısır'a sadece bu mali yılda milyarlarca dolarlık turizm geliri kaybına mal olabileceğini düşünüyoruz" dedi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kriz, Lübnan tarafına ise çoktan yayıldı. Turizm Bakanı Walid Nassar, zaten derin bir kriz içinde olan Lübnan'ın GSYH'sinin yaklaşık %40'ının turizme dayandığını ve şimdi daha da kötüleşen bir ekonomik durumla karşı karşıya olduklarını söyledi.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avrupa</h2>Goldman Sachs, devam eden savaşın AB ekonomilerinde ve Birleşik Krallık'ta daha düşük bölgesel ticaret, daha sıkı finansal koşullar, daha yüksek enerji fiyatları ve daha düşük tüketici güvenine yol açabileceğini söyledi.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Goldman Sachs Avrupa Analisti Katya Vashkinskaya, gerginliklerin Avrupa ekonomisine yayılabileceği en önemli ve etkili kanalın petrol piyasaları olduğunu söyledi. Mevcut çatışmanın patlak vermesinden bu yana emtia piyasalarında volatilite yükseldi ve Brent petrol %9, Avrupa doğal gaz fiyatları %34 artış gösterdi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey, çatışmanın enerji piyasaları üzerindeki zincirleme etkilerinin merkez bankasının enflasyonu dizginleme çabaları için potansiyel bir risk oluşturduğunu söyledi.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD</h2>EY Başekonomisti Gregory Daco, savaşın İran ve ABD'nin doğrudan müdahalesine kadar genişlemesi halinde, petrolün varil fiyatının 150 doların üzerine çıkması ve tüketiciler ile işletmelerin yüksek fiyatlarla mücadele ederken ekonomik faaliyetlerin yavaşlaması gibi sonuçlarla karşılaşabileceğini belirtti.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Daco, böyle bir sonucun ABD ekonomisindeki büyümeyi yıllık dönemde %1,2 oranında azaltabileceğini ve bunun da 500 milyar dolarlık üretim kaybına denk geleceğini söyledi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ABD enflasyon ve faiz oranlarında tarihî artışla mücadele ederken, ekonomik kırılganlığın ülkeyi savaşın tetikleyeceği bir resesyon riskiyle karşı karşıya bıraktığını da ekledi.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak</h2>Bazı analistler İsrail-Hamas çatışmasının küresel ekonomiye minimal zarar vereceğini öngörse de, riskler konusunda tetikte olunması gerekliliği üzerine bir fikir birliği mevcut. Bölgenin belirsizliklerle dolu olmaya devam ettiği ise her daim göz önünde bulunduruluyor.

Jeopolitik gerilimler üçüncü partileri nasıl etkiliyor?

Savaşın maliyeti: 2 trilyon dolar

• <a fr-original-style="" href="https://www.france24.com/en/live-news/20211107-iran-launches-military-drills-near-strategic-oil-lanes" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İran devlet televizyonu,</a> İran ordusunun Hürmüz Boğazı ve Umman Denizi'nin doğusunda, Hint Okyanusu'nun kuzeyinde bir milyon kilometrekareden fazla alanda tatbikata başladığını duyurdu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne olmuştu? Geçtiğimiz hafta İran, ABD'nin Umman Denizi'nde İran'a ait petrolü taşıyan gemiye el koymaya çalışma girişiminin engellendiğini duyurmuş, ABD iddiaları yalanlamıştı. İran'ın nükleer faaliyetlerine ilişkin müzakerelerin 29 Kasım'da yeniden başlayacağı belli olmuştu.&nbsp;</li></ul>

<img src="https://images.aposto.com/2021/4/2021-05-10T19:27:43.798Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.28" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Twitter üzerinden• <a fr-original-style="" href="https://www.dw.com/tr/%C3%A7avu%C5%9Fo%C4%9Flundan-ka%C5%9F%C4%B1k%C3%A7%C4%B1-cinayeti-sonras%C4%B1-ilk-ziyaret/a-57484869" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu,</a> 2018'deki Cemal Kaşıkçı cinayetinden sonra ilk kez Suudi Arabistan'a gitti. Çavuşoğlu, görüşmede "Mescid-i Aksa’daki saldırılar ve Filistin halkına yönelik zulmün" ele alındığını söyledi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://tr.sputniknews.com/ortadogu/202105101044462618-iran-suudi-arabistan-ile-gorusme-yapildigini-dogruladi/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İran - Suudi Arabistan:</a>&nbsp;İran, ilk kez Suudi Arabistan'la bölgesel ve ikili ilişkilerdeki sorunları çözmek için görüşmeler yapıldığını doğruladı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İran'da siyasi gerilim: İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, dinî lider Ali Hamaney'e bağlı konseyin Cumhurbaşkanı adaylığı için gerekli şartları yeniden düzenleme kararını reddetti. Konsey ise kararın uygulanacağını duyurdu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hürmüz Boğazı:&nbsp;Pentagon; ABD Sahil Güvenlik gemisinin, İran Devrim Muhafızları Donanması'ndan 13 geminin Hürmüz Boğazı'ndaki ABD gemilerine yaklaşması sonucu yaklaşık 30 uyarı atışı yaptığını açıkladı.</li></ul>

Hürmüz Boğazı ile ilgili hikayeler