Günümüzde dolaysız iletişim kurma imkânlarımız giderek azalıyor. Duygularımızı doğrudan ifade etmek yerine dolaylı yollardan anlaşılmayı bekliyoruz. Duygusal ilişkilerimizde ikincil yolları kullanmayı tercih ediyoruz, net ifadelerden de kaçınıyoruz. Bir noktadan sonra, kendimizi iletişim kurmak yerine karşımızdakileri idare ettiğimiz bir sarmalın içinde buluyoruz.&nbsp;Belirsizlik ve güvencesizlik Doğrudan iletişim biçimleri yerine geçen idare etme hâli, yani dolaylı ifade biçimleri kültürel olarak belirsizliğin hâkim olduğu dünyaya katkıda bulunuyor. Hemen her düzeyde yaşadığımız güvencesizliğin yakın ilişki biçimlerine de sızmasına neden olabiliyor. Çünkü bu iletişim biçiminde söylenmeyen şeylerin söylenenlerden daha değerli olduğu bir düzlem ortaya çıkıyor. Hakiki bağlar kurmak yerine kısa süreli ve tüketim kültürünün uzantısı olan ilişki biçimlerine hapsoluyoruz.&nbsp;Uzun vadeli iletişim Uzun vadeli iletişim biçimlerinden yoksun olmak, sosyolog Richard Sennett'in bahsettiği “karakter aşınmasına” yol açabiliyor. İlişkilerimiz, uzun erimli bir inşa sürecinden geçmek yerine bir tür alışveriş pratiğinin sığ sularında kaybolup gidebiliyor.&nbsp;Zygmunt Bauman yeni ilişki biçimlerini incelediği Akışkan Aşk (Versus Kitap, 2016) kitabında, dolaylı ve sahici iletişimler yerine idare etme kültürünün hâkim olduğunu ve mesajların kendisinden ziyade yalnızca gidip gelmesinin önemli hâle geldiğini anlatıyor. Bauman’a göre iletişimi sürdürmek zorunda hissediyoruz ama bir taraftan dolaysız iletişim kurma biçimlerinden mahrumuz. Her ne kadar sürekli iletişim hâlinde olsak bile çağımızın insanı derin bir yalnızlık duygusuyla karşı karşıya.&nbsp;Hızlı kararlar Bu ilişkilenme biçiminin bir başka sonucu da potansiyel iletişim fırsatlarını kısa süreli değerlendirmelere sıkıştırmak. David Harvey Postmodernliğin Durumu’nda (Metis Yayıncılık, 2014) bir imaj danışmanının “insanlar sizin hakkınızdaki kararlarını saniyenin onda biri kadar kısa bir sürede veriyorlar” sözlerini aktarıyor.&nbsp;Doğrudan iletişim biçimlerinin zorluğu ve baş döndürücü bir enformasyon akışının etrafımızı kuşatması, bizi potansiyel karşılaşmalardan mahrum bırakıyor. Kısacası, bir tür imaj rejiminin ortasında olduğumuz söylenebilir. Tarihte hiç olmadığımız kadar yeni mesajlara maruz kalsak da sahici iletişim olasılıkları giderek azalıyor.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Her nedense bugünkü sosyal varlığımızda hislerimizi ancak tuhaf ve dolaylı biçimde ifade edebiliyoruz. Eğer doğrudan gösterirsen herkes çıldırıyor.” –My Dinner With Andre (Louis Malle, 1981)</blockquote>Kültürel aleksitimi Doğrudan iletişim kuramamanın getirdiği bazı psikolojik çıktılar da bulunuyor. Kavramsal olarak literatüre girmiş çıktılardan biri de “aleksitimi”, yani “duygu körlüğü”. Bu kavram, araştırmacılar tarafından duyguları deneyimleme, tanımlama ve ifade etme güçlüğü olarak tanımlanıyor.&nbsp;Aleksitimi, Harvard Tıp Fakültesi’nde psikiyatri profesörü olan Peter Sifneos, tarafından 1970’lerin başında tanımlandı. Kelime Yunanca’dan “a” (eksiklik), “lexis” (kelime) ve “tymos” (duygu) kombinasyonundan türetildi. &nbsp;Aleksitimi, klinik bir tanı veya ruhsal bir bozukluk olarak değerlendirilmiyor. Ancak bazı ruh sağlığı problemleriyle birlikte ortaya çıkabiliyor. Aleksitimiye sahip kişiler, iç gözlem, zihinsel ve duygusal süreçleri gözlemlemede sorun yaşıyorlar, duygularını başkalarına iletmekte zorlanıyorlar.&nbsp;Ayrıca başkalarının duygularını anlamada da çeşitli sorunlara yol açan bu psikolojik durum, bizi hem kendimiz hem de başkalarına ilişkin bir çeşit sessizliğe mahkum edebiliyor. Bir başka deyişle, bu psikolojik durumun dolaylı iletişim çağında kültürel bir davranış örüntüsü hâline geldiğini söylemek mümkün.&nbsp;Sağlıklı iletişimin önkoşulu Elbette hayatımızın her anında duygularımızı doğrudan paylaşmak ya da sürekli net olmamız gerekmiyor. Kaba saba bir dobralığı benimsemek de pek doğru değil. Ancak sağlıklı iletişim biçimlerine her şeyden önce ruhsal sağlığımız için ihtiyacımız var. Başkalarından duyduklarımızla doğrudan bağlantı kurmak yerine tükenmez monologların içine düşmek, kendimize ve başkalarına dair farkındalığımızı olumsuz etkileyebilir.&nbsp;“Cool olmak” gibi kültürel bir fenomenin neredeyse dayatıldığı bir çağda duygularımızı ifade etmenin güçsüzlükle ilişkili olmadığını fark etmemiz gerekiyor. Bunun bir zayıflık belirtisi değil, aksine sağlıklı iletişim için bir önkoşul olabileceğini hesaba katmalıyız. Uzun süreli duygusal bağlar kurmak için sahici iletişim biçimlerine ihtiyacımız var.

Angst

Sağlıklı iletişim biçimlerine her şeyden önce ruhsal sağlığımız için ihtiyacımız var.

Dolaylı iletişime mahkum değiliz

Zappa Times

Is it possible to do otherwise, from knitting to weaving?

Being a craftsman in the 21st century

12 Şubat 2020 tarihinde sosyoloji ve şehir çalışmaları alanından önemli akademisyenler İlhan Tekeli, Saskia Sassen ve Richard Sennett'in katılımıyla gerçekleşen etkinlikte tanıtılan İstanbul Planlama Ajansı'nın dört biriminden biri olan Vizyon 2050 Ofisi, geçtiğimiz günlerde <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNTc4MTY1YTMzOTM0MDAwOGM5MzA4NyZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVjMDM1ZDQ2NjQ0ZDQxNGU1ZDVkYmZjJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnZpenlvbjIwNTAuaXN0YW5idWwlMjUyRiUyNTJGdXBsb2FkJTI1MkZjb250ZW50JTI1MkYyMDIwOTNfMTg1MjY0LnBkZg=="">İstanbul Kentsel Analiz Raporu</a> başlıklı bir çalışma yayımladı. İstanbul'un geleceğe daha sağlıklı ve güvenli ulaşabilmesi için İstanbul'un sorunlarına dair çalışmaların çok paydaşlı, katılımcı bir süreçle ele alınmasını hedefleyen İstanbul Planlama Ajansı'nın, faaliyetlerini İstanbul gündemine ilişkin konularda ihtiyaç duyulan politika ve stratejilerin katılımcı yöntemlerle belirlenmesi amacıyla sürdüren birimi Vizyon 2050 Ofisi'nin hazırladığı rapor; İstanbul'un güncel durumunu demografik yapı, kentleşme ve planlama, konut ve barınma, işsizlik, deprem, ulaşım, Covid-19 etkisi gibi başlıklarda inceliyor.<ul><li>Kentleşme, planlama, konut, barınma: Rapor, 1980'li yıllardan bu yana kuzeye doğru büyüyen İstanbul'un 30 yılda orman alanlarının %17,5'ini, 25 yılda tarım alanlarının %25'ini kaybettiğini ortaya koyuyor. Üçüncü Havalimanı, Üçüncü Köprü ve Kuzey Marmara Otoyolu gibi projelerin 98,6 kilometrekare orman alanına, 143,3 kilometrekare tarım alanına mal olduğu söylenirken <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNTc4MTY1YTMzOTM0MDAwOGM5MzA4NyZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVjMDM1ZDQ2NjQ0ZDQxNGU1ZDVkYmZjJnVybD1odHRwJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd3d3LmliYi5nb3YudHIlMjUyRnRyLVRSJTI1MkZEb2N1bWVudHMlMjUyRklTVEFOQlVMX0NEUF9HRU5FTF9CSUxHSS5wZGY="">2009 İstanbul Çevre Düzeni Planı'nda</a> hedeflendiği gibi İstanbul'un kuzeye doğru büyümesinin durdurulması öneriliyor. Öte yandan, İstanbul'un 2035 yılı için öngörülen 16 milyonluk nüfusa 2019 yılında yaklaşmasının yanı sıra, mevcut konut stoğu 24 milyon kişiyi barındırmaya yetiyor olsa da artan konut stoğuna rağmen İstanbul'un barınma probleminin çözülmediği belirtiliyor. Raporda 2010-2019 yılları arasında görülen ve Merkez Bankası verilerine dayandırılan konut fiyatlarındaki üç katlık artışın ve Şubat 2020 sonu itibarıyla İstanbul’da 250 binden fazla boş konut olduğunun altı çizilirken şehirde 2000 öncesi inşa edilen 793.800 binanın yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu ifade ediliyor. &nbsp;</li><li>İstihdam, işsizlik, yoksulluk: 2014-2019 yılları arasında sanayi istihdamının %4,9 azaldığı, hizmet istihdamının %4,2 arttığı kaydedilen raporda 2018-2019 yılları arasında istihdam edilenlerin sayısının 122 bin azaldığı belirtiliyor. Yaş gruplarına göre dağılımda ortaya çıkan sonuçlar ise emeklilikten sonra çalışma oranının arttığını ve yaşlanan nüfus içinde güvencesiz-düzensiz çalışmanın yaygınlaştığını söylüyor. 2004-2013 yılları arasında yarı yarıya azaldığı belirtilen kayıt dışı çalışmanın 2013-2018 yılları arasında %4,5 oranında arttığı gözlemleniyor. 2013'ten bu yana düzenli olarak artan, yalnızca 2017-2018 arasında düşüş gösteren işsiz sayısının; 2019 sonrasında %15'e yükselerek 2009 krizinde görülen seviyelere ulaştığı vurgulanıyor. Her dört gençten birinin işsiz olduğu İstanbul'da tüm yaş gruplarında işsizlik oranının %10'un üzerinde olduğu belirtiliyor. En yüksek ve en düşük gelir grubu arasındaki farkın 8 katına çıktığına dikkat çeken rapor; İstanbul'un Türkiye'deki en yüksek fiyat endeksine ve gıda, alkolsüz içecekler, konut, eğlence ve kültür, eğitim, mal ve hizmetler ana gruplarında en yüksek fiyatlara sahip şehir olduğunu gösteriyor. &nbsp;</li><li>Yeşil alanlar, iklim değişikliği, çevre: 2015 yılı verilerinden hareketle World Cities Culture Forum'un 2019 tarihli araştırmasına göre 37 dünya şehri arasında yeşil alan açısından sonuncu sırada yer alan İstanbul’un Beykoz, Şile, Adalar, Çekmeköy, Silivri, Çatalca, Sarıyer ve Arnavutköy dışındaki tüm ilçelerinin Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği'nde kişi başına 15 metrekare olarak belirlenen yasal standardın altında kaldığı belirtiliyor. 2017 yılından bu yana hava kirliliğine bağlı en çok ölümün görüldüğü il olan İstanbul'da su kaynaklarındaki azalma ve kirliliğin, 2030 yılında bir krize dönüşeceği vurgulanıyor. Sera gazı salım miktarında Türkiye'de ilk, dünyada ise 26'ncı sırada yer alan İstanbul'da 1 ila 4,5°C arası sıcaklık artışı, yıllık yağışlarda %12 azalma ve sıcak hava dalgalarına bağlı ölümlerde artış gibi iklim değişiklikleri bekleniyor.</li></ul>

Aposto Gündem

Vizyon 2050 Ofisi tarafından yayımlanan İstanbul Kentsel Analiz Raporu, İstanbul'un güncel durumunu farklı boyutlarıyla inceliyor.

İstanbul Kentsel Analiz Raporu’ndan öne çıkanlar

Richard Sennett

Richard Sennett ile ilgili hikayeler