Spektrum

İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Bilge Yılmaz, krizden çıkış reçetesini ve yeni dönemin ekonomi kadrosuna dair hazırlıklarını Spektrum'a anlattı. 

ÖZEL RÖPORTAJ - Prof. Dr. Bilge Yılmaz: "Göreve hazırım ve talibim"

• A﻿BD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Ermenistan'ı ziyaret etti. Geçtiğimiz hafta gerçekleşen çatışmalara ilişkin konuşan Pelosi "Çatışmaları sert bir şekilde kınıyoruz. Bu yasadışı saldırılar, Azerbaycan tarafından başlatıldı ve bunun bilinmesi gerekiyor." dedi. Pelosi, ''demokrasi ve otokrasi arasındaki küresel mücadelede'' Ermenistan'a destek olmak istediklerini belirtti.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yanıt: Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Pelosi'yi "Ermenistan yanlısı bir siyasetçi" olarak tanımladı. &nbsp;Bakanlıktan yapılan açıklamada çatışmaların Ermenistan'ın provokasyonuyla çıktığı vurgulanırken "Pelosi'nin suçlamaları haksız ve kabul edilemez" ifadeleri kullanıldı.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden önemli? Nancy Pelosi, Ermenistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından bu yana ABD'den ülkeyi ziyaret eden en üst düzey siyasetçi oldu. </li></ul>

Aposto Gündem

• Almanya merkezli Bertelsmann Vakfı'nın yayımladığı 2022 Dönüşüm Endeksi'nde "yönetim anlayışı otoriterleşen ve ekonomisi kötüleşen" Türkiye, son 10 yılda demokrasi ve hukuk devletinin en çok gerilediği ülke oldu.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/1/0/1645973449630.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Erdoğan posteri" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">AFP<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Temel sorunlar:&nbsp;Raporda "2011'e dek İslam ve demokrasinin bağdaşabileceğinin örneği olarak gösteren Türkiye'nin" hukuk devleti, demokratik kurumların istikrarı ve devletin temel işlevini yerine getirme kapasitesi bakımından 137 ülke arasında 74'üncü sırada yer aldığı belirtildi. Türkiye'nin üç temel sorunu "otoriterleşmenin konsolidasyonu, ekonomik kırılganlık ve artan ihtilafların hâkim olduğu dış politika" olarak sıralandı.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">"Konsolide olan" otoriter eğilimler: "2013'ten sonra ataerkil ve siyasal İslamcı liderlik tarzının hâkim olduğu, 2016'daki darbe girişiminin de sistem değişikliği için araçsallaştırıldığı, yeni sistemin de güçler ayrılığını ve siyasi katılımcılığı baltaladığı" belirtilen raporda "otoriter eğilimlerin konsolide olduğu" tespitine yer verildi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan: Ülkede artan milliyetçiliğin sadece Cumhur İttifakı'nda değil muhalefet partilerinde de görünür olduğu, kimlik politikalarının kutuplaştırmaya alet edildiği, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kamusal hayatın her alanında ve siyasette etkisinin arttığı vurgulandı. Kamu harcamalarında şeffaflığın kaybolduğu, yolsuzluğun yaygınlaştığı, kurumların bağımsızlığının zedelendiği, hükümetin "kurumsallığı azalan dış politikada" da diplomasi yerine güç kullanmaya yöneldiği öne sürüldü.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Otokrasiler çoğalıyor: Vakıf, 2004'ten beri ilk kez dünyadaki otokrasilerin demokrasilerden fazla sayıda olduğunu saptadı. İncelenen "gelişmekte olan veya gelişmenin eşiğindeki" 137 ülkeden 67'si demokrasi, 70'i otokrasi olarak sınıflandırıldı.&nbsp;</li></ul>

Rusya, bazı siyaset bilimciler tarafından “hibrit rejim”, “otokrasi”, ya da “sahte demokrasi” olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5YiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWV0cm8udXMlMjUyRmlzLXJ1c3NpYS1hLWRlbW9jcmFjeSUyNTJG"">tanımlanıyor.</a> Ülkenin, tarihin hiçbir döneminde liberal bir demokrasinin hüküm sürdüğü bir yer olmadığı biliniyor. Muhalefetteki Komünist Parti ya da Liberal Demokratik Parti’ye verilen oyların da ideolojik destekten ziyade yönetime karşı güvenli bir protesto amacı taşıdığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5YiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubnByLm9yZyUyNTJGMjAyMCUyNTJGMDclMjUyRjI0JTI1MkY4OTQ1NzEzMTElMjUyRnByb3Rlc3RlcnMtaW4tcnVzc2lhcy1mYXItZWFzdC1jaGFsbGVuZ2UtcHV0aW5zLWF1dGhvcml0eS1kZW1hbmQtaGlzLXJlc2lnbmF0aW9u"">iddia ediliyor</a>. Öte yandan ülkenin doğusunda, Çin sınırındaki Habarovsk şehrinde muhalefet partisi mensubu Bölge Valisi Sergey Furgal'ın "organize suç işlediği" iddiasıyla tutuklanmasının ardından 11 Temmuz'da başlayan protestolar, hâlâ devam ediyor.&nbsp;<ul><li>Furgal’ın tutuklanması: 2007'den 2018'e kadar, adıyla çelişse de devletçi ve milliyetçi bir parti olan Liberal Demokrat Parti’den milletvekilliği yapan, iktidardaki Birleşik Rusya Partisi'nin adayına karşı 2018'de Habarovsk Bölge Valilik Seçimleri'ni kazanan Furgal, 2004-2005'te iş insanlarının kaçırılması ve öldürülmesiyle ilgili organize suç işlediği gerekçesiyle 10 Temmuz tarihinde tutuklandı. Devlet Başkanı Vladimir Putin, 20 Temmuz'da tutuklanan Furgal'ı görevden alarak yerine vekaleten Liberal Demokrat Partisi'nden Duma milletvekili Mikhail Degtyarev'i <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5YiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cudHJ0aGFiZXIuY29tJTI1MkZoYWJlciUyNTJGZHVueWElMjUyRnJ1c3lhZGEtdmFsaS1zZXJnZXktZnVyZ2FsYS1vemd1cmx1ay1wcm90ZXN0b2xhcmktc3VydXlvci01MDQxNDkuaHRtbA=="">atadı.</a> &nbsp;</li><li>Protestolar:&nbsp;Furgal’ın yerine atanan Degtyarev’in bölgede hiç yaşamamış biri olması bölge halkının tepkisini körüklerken Putin yönetimi tarafından atanmış olması göstericilerin gözünde parti aidiyetinin önüne geçiyor. Haftalardır devam eden protestolarda Putin yönetimi aleyhine sloganlar atılıyor. Muhalifler, eylemlere katılan protestocuların sayısının 90 bin olduğunu iddia ediyor. Degtyarev ise protestocular arasında “yabancı ülke vatandaşı provokatörler” olduğunu, izinsiz gösteri yapmanın da “devlet başkanına saygısızlık” anlamına geldiğini savunarak kendisiyle görüşmek isteyen protestocuları kabul etmiyor. Polis, Habarovsk’ta eylemlere müdahale etmese de başkent Moskova dahil başka şehirlere sıçrayan gösterilerde müdahaleler ve gözaltılar <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5YiZ1cmw9aHR0cCUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnR1cmtydXMuY29tJTI1MkYxMjI0OTg2LWhhYmFyb3Zza3RhLWJpbmxlcmNlLWtpc2kteWluZS1wcm90ZXN0by1nb3N0ZXJpc2kteWFwdGktdmVraWwtdmFsaXllLWdpdC1kZWRpLXhoLmFzcHg="">gerçekleşiyor.</a> &nbsp;</li><li>Göstericiler ne diyor?&nbsp;Başkan Putin’e yakın adayı yenilgiye uğratan Furgal’a yönelik davanın “siyasi” nitelikli olduğunu savunan göstericiler, Al Jazeera’nin haberindeki tanıklıklara göre “oylarına saygı gösterilmesini, seslerinin duyulmasını ve Furgal’ın şehirdeki bir mahkemede adil bir şekilde yargılanmasını” <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5YiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYWxqYXplZXJhLmNvbSUyNTJGbmV3cyUyNTJGMjAyMCUyNTJGMDclMjUyRnJ1c3NpYS1wcm90ZXN0cy1nb3Zlcm5vci1hcnJlc3QtY2hhbGxlbmdlLWtyZW1saW4tMjAwNzI1MTU0OTI2NTY5Lmh0bWw="">talep ediyor.</a>&nbsp; &nbsp;</li><li>Yorumlar:&nbsp;Anketler, haziran ayının sonunda yapılan referandumla kendisine 2036 yılına kadar başkanlık yolu açılan Putin’in ülkedeki popülerliğini koruduğunu gösterse de protestolar Putin yönetimine karşı yeni bir “meydan okuma” olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5YiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubnl0aW1lcy5jb20lMjUyRjIwMjAlMjUyRjA3JTI1MkYyNSUyNTJGd29ybGQlMjUyRmV1cm9wZSUyNTJGcnVzc2lhLXByb3Rlc3RzLXB1dGluLWtoYWJhcm92c2suaHRtbA=="">yorumlanıyor.</a> Muhalifler, uzun süreli ve kalabalık gösterilerin topluma cesaret aşılamasını, gösterilerin farkı yerlere dağılmasını ve insanların seçimlerde Putin yönetimine muhalif adaylara oy vermesini umut ediyor. Putin yönetiminin ise ülkenin takibinde olan eylemlere müdahale edip etmemeyi tartıştığı, Birleşik Rusya Partisi’nin bölgedeki varlığını kuvvetlendirerek diğer bölgelerde benzer olaylar yaşanmasının önüne geçilmesini amaçladığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5YiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubnByLm9yZyUyNTJGMjAyMCUyNTJGMDclMjUyRjI0JTI1MkY4OTQ1NzEzMTElMjUyRnByb3Rlc3RlcnMtaW4tcnVzc2lhcy1mYXItZWFzdC1jaGFsbGVuZ2UtcHV0aW5zLWF1dGhvcml0eS1kZW1hbmQtaGlzLXJlc2lnbmF0aW9u"">iddia ediliyor.</a> &nbsp;</li><li>2019 Moskova Protestoları:&nbsp;2019’un yaz aylarında başkent Moskova'da muhaliflerin belediye seçimlerine katılmaktan men edilmesiyle başlayan eylemler, polis müdahalesiyle bastırılmıştı. Sonbaharda ise yazın tutuklanan 1500’den fazla göstericinin serbest bırakılmasını talep eden gösteriler düzenlenmişti. Timothy Frye ve Ekaterina Borisova’nın <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5YiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cud2FzaGluZ3RvbnBvc3QuY29tJTI1MkZwb2xpdGljcyUyNTJGMjAxOSUyNTJGMTAlMjUyRjA0JTI1MkZtb3Njb3ctYWxsb3dlZC1wZWFjZWZ1bC1wcm90ZXN0cy10aGlzLXN1bW1lci1oZXJlcy1zdXJwcmlzaW5nLXJlc3VsdCUyNTJG"">araştırması,</a> ülkede demokratik protesto hakkının kullanılmasına izin verildiği takdirde, protestocuların ve muhalif seçmenin kurumlara olan güveninin ciddi şekilde arttığını ortaya koymuştu.</li></ul>

Rusya'da Putin yönetimine muhalif bir valinin tutuklanması sonrası başlayan protestolar, haftalardır devam ediyor. 

Rusya'da sokak protestoları

Rusya’da tutuklanan lider Aleksey Navalni’nin çağrısı üzerine hafta sonu yüzden fazla şehirde kitlesel gösteriler gerçekleştirildi. Göstericiler, Navalni’nin serbest bırakılması taleplerini dile getirdi ve Navalni’nin Putin yönetimi hakkındaki yolsuzluk iddialarını protesto etti. Bu, kimi şehirlerde havanın -50 dereceye ulaştığı ülkede 2011’de parlamento seçimlerine şaibe karıştığı iddiaları sonrasında görülen ve Navalni’yi daha popüler hâle getiren protestolardan sonra en büyük gösteri oldu. Polis binlerce göstericiye müdahale ederken Navalni’nin eşi de dâhil 3 bin 500’den fazla insan gözaltına alındı. Protestolara destek veren sosyal medya içerikleri de Rusya devletinin talebiyle kaldırılıyor.<ul><li>Rusya’da sistem ve güncel sorunlar: Siyaset bilimciler tarafından “hibrit rejim”, “otokrasi”, ya da “sahte demokrasi” olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMGVkZThlMzcxNTc2MDAwNjZiMmRkNCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5tZXRyby51cyUyNTJGaXMtcnVzc2lhLWEtZGVtb2NyYWN5JTI1MkYlMjUzRnV0bV9zb3VyY2UlMjUzRGFwb3N0bw=="">tanımlanan</a> Rusya, 20 yıldır Vladimir Putin tarafından “devlet kapitalizmiyle” yönetiliyor. 2014’te Kırım ilhakıyla toplumsal desteği tavan yapan Putin’e yönelik tepkiler, uzun süredir durgun olan ekonomi ve gençlerdeki değişim isteği sebebiyle, hâlen çoğunluğu yakalayamasa da <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMGVkZThlMzcxNTc2MDAwNjZiMmRkNCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5jdW1odXJpeWV0LmNvbS50ciUyNTJGaGFiZXIlMjUyRm5hdmFsbnluaW4tdHV0dWtsYW5tYXNpbmEteW9uZWxpay1wcm90ZXN0by1nb3N0ZXJpbGVyaS1kZXZhbS1lZGVya2VuLXB1dGluaW4tc2FyYXlpLWlkZGlhbGFyaS1vcnRhbWktZGFoYS1kYS1nZXJkaS0xODA4NTcz"">artıyor.</a> Önceden şehirli liberallerle sınırlı tepkilerin kırsala doğru genişlediği yorumları <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMGVkZThlMzcxNTc2MDAwNjZiMmRkNCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5nYXpldGVkdXZhci5jb20udHIlMjUyRnJ1c3lhLWlrdGlkYXJsYS1raXRsZWxlci1hcmFzaW5kYS1yaXphLWlsaXNraWxlcmluZGUtYmlyLWtpcmlsbWEtbWktaGFiZXItMTUxMTI0Nw=="">yapılıyor.</a> 27 Temmuz tarihli <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMGVkZThlMzcxNTc2MDAwNjZiMmRkNCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmFwb3MudG8lMjUyRnMlMjUyRjVmMWQ3YTE4ZmNhOGRlMDAwOTY3YWY5Yg=="">hikâyemiz,</a> geçtiğimiz yıllardaki protestolara dair ayrıntıları içeriyor. &nbsp;</li><li>Navalni kimdir? 2008 yılında yazmaya başladığı yolsuzluk karşıtı blog yazılarıyla tanınan Navalni, Putin’in en büyük muhaliflerinden biri olarak görülse de kendisinin hiçbir zaman doğrudan rakibi olamadı. Putin de genelde kendisinin ismini anmak yerine Navalni'yi “blogger” diyerek küçümsedi. Navalni ise Putin’i Rusya’yı “servetin %85’ini nüfusun %0,5’ine veren feodalizmle yönetmekle” suçladı ve partisini yıllar boyunca “sahtekârlar ve hırsızlar partisi” olarak tanımladı. 2013’te Moskova belediye başkanlığı yarışında Putin destekli adaya yenilse de kısıtlı imkânlarla ve baskı altında %27 oy alması başarı olarak görüldü. Birkaç defa hapse girip çıkan Navalni, dolandırıcılık suçundan hüküm giydiği için 2018 yılındaki seçimlerde başkan adayı olamadı. Kendisine yönelik ithamları her zaman reddetti ve “siyasi intikam çabası” olarak yorumladı. &nbsp;</li><li>Navalni’nin zehirlenmesi: Doktorunun daha önce de hapishanedeyken toksik bir maddeye maruz kalmış olabileceğini ifade ettiği Navalni, Ağustos 2020’de de uçaktayken rahatsızlanmış, acil iniş sonrasında özel uçakla Almanya’ya götürülmüştü. Almanya hükümeti, Navalni’nin kimyasal madde ile zehirlendiğinin kesin olarak tespit edildiğini duyurmuş, Başbakan Angela Merkel olay için “susturma çabası” ifadelerini kullanmıştı. CNN, Navalni’nin kendisini bir istihbarat ajanına Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisi olarak tanıttığını ve bu şekilde zehirlenmesine ilişkin ayrıntılara ulaştığını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMGVkZThlMzcxNTc2MDAwNjZiMmRkNCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmVkaXRpb24uY25uLmNvbSUyNTJGMjAyMCUyNTJGMTIlMjUyRjIxJTI1MkZldXJvcGUlMjUyRnJ1c3NpYS1uYXZhbG55LXBvaXNvbmluZy11bmRlcnBhbnRzLXdhcmQlMjUyRmluZGV4Lmh0bWw="">iddia etmişti.</a> Rusya yönetimi ise Navalni’yi zehirlediklerine dair iddiaları daima yalanlamıştı. &nbsp;</li><li>Navalni’nin dönüşü:&nbsp;Navalni, beş ay Almanya’da tedavi gördükten sonra tutuklanacağı uyarılarına rağmen, Rusya’nın “evi” olduğunu söyleyerek 17 Ocak’ta ülkesine döndü. “Şartlı tahliye kararını ihlal etmekle” suçlanan Navalni, havaalanında gözaltına alındı ve yargılanmadan önce 30 gün tutuklu kalmasına karar verildi. Destekçilerinin havaalanında toplanması üzerine uçak başka bir havaalanına indirilirken toplanan destekçileri de gözaltına alındı. Navalni tutuklandıktan sonra ekibi tarafından yayımlanan bir videoda halkı sokaklara çıkıp protesto etmeye davet etti. Daha sonra yayımlanan başka bir videoda ise Navalni, Putin’in 1,4 milyar dolara kendisi için Karadeniz kıyısında bir saray yaptırdığını iddia etti. Video, 86 milyondan fazla insan tarafından izlendi ve Putin tarafından yalanlandı. Yeniden zehirlenmekten endişe eden Navalni, avukatı aracılığıyla “intihar etmeyi düşünmediğini” söyleyerek kendisine yönelik yeni bir suikasta karşı tedbir aldı. &nbsp;</li><li>Batının tepkisi:&nbsp;Rusya yönetimi, protestoları ABD’nin ve ABD merkezli sosyal medya şirketlerinin ülkenin iç işlerine karışması olarak değerlendirip ülkeye nota verirken yeni ABD Başkanı Joe Biden göreve gelir gelmez ülkede protestoların başlaması arasında paralellik kuruldu. Avrupa Birliği ülkelerinin liderleri ise Navalni’nin ve kendisinin çağrısıyla demokratik protesto hakkını kullanırken gözaltına alınan vatandaşların serbest bırakılması ve ülkeye yönelik yaptırım uygulanması çağrısı yaptı. Rusya kamuoyunda ise batının ülkenin zarar görmesinden memnun olacağına dair bir güvensizlik olduğu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMGVkZThlMzcxNTc2MDAwNjZiMmRkNCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5hbGphemVlcmEuY29tJTI1MkZvcGluaW9ucyUyNTJGMjAyMSUyNTJGMSUyNTJGMjMlMjUyRm5hdmFsbnktaGFzLWJlY29tZS1wdXRpbnMtbWFpbi1jaGFsbGVuZ2Vy"">söyleniyor.</a> &nbsp;</li><li>Navalni’nin görüşleri: 2013 yılında ABD merkezli The Atlantic dergisinde Navalni hakkında yazılan bir <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMGVkZThlMzcxNTc2MDAwNjZiMmRkNCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50aGVhdGxhbnRpYy5jb20lMjUyRmludGVybmF0aW9uYWwlMjUyRmFyY2hpdmUlMjUyRjIwMTMlMjUyRjA3JTI1MkZpcy1hbGVrc2VpLW5hdmFsbnktYS1saWJlcmFsLW9yLWEtbmF0aW9uYWxpc3QlMjUyRjI3ODE4NiUyNTJG"">makalede,</a> Navalni’nin yolsuzluk ve Putin karşıtı tavrının kimi liberallerde kendisine yönelik rahatsızlığı yok etmeye yetmediği ifade ediliyor. Navalni’nin etnik milliyetçi ve göçmen karşıtı tutumu “tehlikeli” olarak nitelendiriliyor, liberal Putin muhalifleri için kendisini desteklemenin liberal demokrasinin yokluğunda ancak “pragmatik” bir tavır olacağı ifade ediliyor. Navalni’nin Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesini desteklediği de biliniyor. Milliyetçi muhaliflerin de Navalni’nin ABD ile bağlantılı olduğu iddialar sebebiyle çekinceli olduğu söyleniyor. Gazeteci Fehmi Taştekin, muhalefetin Putin’e alternatifinin Navalni olmasını “trajedi” olarak tanımlarken Navalni’nin milliyetçiliğine rağmen, Putin’i “Rusya’nın geri dönüşünün sembolü” olarak gören geniş kitlelere hitap edemediğini söylüyor. &nbsp;</li><li>Protestoların geleceği: Navalni, muhalefet yokluğunda şimdilik Putin yönetiminden rahatsız olan herkes için bir ortak sembole dönüşmüşe benziyor. Önümüzdeki hafta sonu için daha fazla gösteri planlandığını duyuran Navalni’nin ekibinden Leonid Volkov, “kuşkusuz bu hikâye henüz başlıyor” ifadelerini kullanıyor. Hareketin uzun vadeli şekilde politikaya mesafeli duran ve kalabalığa uyum sağlayan en büyük kitlenin rejime yönelik fikrini değiştirmeyi amaçladığı düşünülüyor. Rusya’da anketlerin güvenilirliği tartışmalı olsa da son ankete göre Putin’in oy oranı %55 iken, ilk tercihinin Navalni olacağını söyleyenlerin oranı %2’de kalıyor.</li></ul>

Rusya'ya dönüşünde tutuklanan muhalif lider Aleksey Navalni'nin çağrısıyla ülkenin sokaklarında büyük protestolar görüldü.

Rusya'da neler oluyor?

• ABD merkezli Freedom House'un Nations in Transit 2020: Dropping the Democratic Facade başlıklı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZjU4MzM3YTMzOTQ1MDAwN2EzOWE4YSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZmcmVlZG9taG91c2Uub3JnJTI1MkZyZXBvcnQlMjUyRm5hdGlvbnMtdHJhbnNpdCUyNTJGMjAyMCUyNTJGZHJvcHBpbmctZGVtb2NyYXRpYy1mYWNhZGU="">raporunda,</a> 6 muhalefet partisinin 2022'deki seçimler için <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZjU4MzM3YTMzOTQ1MDAwN2EzOWE4YSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cCUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmFwb3MudG8lMjUyRnMlMjUyRm1hY2FyaXN0YW5kYS1tdWhhbGVmZXQtaXR0aWZha2k="">ittifak ilan ettiği,</a> AB üyesi Macaristan'ın artık demokrasiyle yönetilmediği ve eski Doğu Bloku ülkelerden Polonya'nın da Çin ve Rusya'nın etkisi altında, özgürlüklerin daralması yönünde ilerlediği ortaya kondu. İki ülkedeki demokrasi ihlallerine ve bağımsız devlet kurumlarını zayıflatma çalışmalarına yer verildi.&nbsp;<ul><li>Rejimler: Rapor, Avrasya bölgesinde son on yılda demokrasi ve otokrasi rejimlerinden unsurlar barındıran “hibrid rejimlerin” sayısının arttığını gösterdi.</li></ul>&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-06T09:30:12.891Z.png"><figcaption>Kaynak: Freedom House</figcaption></figure>

otokrasi ile ilgili hikayeler