Dün bir arkadaşımla gece yürüyüşü yaparken, insanların gerçekten sabah insanı ve gece insanı olarak ikiye ayrılıp ayrılmadığını tartışıyorduk. Ben katıksız bir sabah insanıyken, kendisinin bir gece kuşu olmasından muhtemel taraflarımız belliydi. Bana öyle geliyor ki, aslında özümüzde olan dinamikler, güne güneşle başlamamızdan yana. Fakat yarattığımız dünyada gece mefhumunu yerle bir ettiğimiz için, eğer özel olarak dikkat etmezsek bu dengenin geceye kayması çok muhtemel. Geceleri karanlığı deneyimlemek yerine, kendimizi ekran ışıklarına ve led lambalara maruz bırakmamızdan sebep, bedensel ve zihinsel olarak uyku halini öteleyebiliyoruz. Bir yandan da bazı araştırmalar diğer arkadaşımın savunduğu gibi, insanların evrimsel süreçte bu konuda farklı tandanslar geliştirdiği yönünde. Velhasıl bu tartışma 'öz'ümüzün ne olduğuna kadar uzar gider. O yüzden, kafamı karıştıran pek çok konuda yaptığım gibi, gözümü bizden çok daha deneyimli dünyalılar olan bitkilere çeviriyorum. Bitkiler gece ve gündüz bitkileri olarak ikiye ayrılır mı? Bir bitki çiçeklerini neden gece açmayı tercih eder? Geceleri koku yayan sarmaşıklar neyin peşinde?&nbsp;Belki bitki stratejilerinin derinliğinde, insanlığımızın özüne dair bir şeyler yakalarız.&nbsp;Bildiklerimizden başlayalım. Bir bitkinin gösterişli hale bürünmesi ve cezbedici kokular yaymasının arkasında polinatörlerine yani tozlayıcılarına yönelik bir davetkarlık yatar. Tozlayıcı çoğu zaman burnunu bir çiçekten diğerine sokan bir böcek türüdür. Nadiren bir kuş türü ya da yarasa da olabilir. Tüm bu canlıların genel özelliği mobilitelerinin yüksek olmasıdır ki polenleri olabildiğince geniş alanlara hızla yayabilsinler. Bitkilerin çiçek kısmı aslen, olabildiğince albenili renklere ve kokulara sahip olan üreme organlarıdır. Bitkiler polinatörleriyle iş birliği içerisinde evrimleştiğinden, her bir bitki kendi polinatörünü çekecek stratejilere sahiptir. Yarasa, güve gibi geceleri aktif olan tozlayıcılara sahip bitkilerin, güneş battıktan sonra çiçeklerini açması ve kokularını salması bu sebeptendir.&nbsp;Güneş battıktan sonra açan bir çiçeğe rastlıyorsanız, tozlayıcısıyla o saatler için randevulaştığını hayal edebilirsiniz.&nbsp;Belki bir insanın gece insanı olması da, kendi türünden ya da başka türden canlılarla, ya da iç dünyasıyla o zamanlarda bağ ve ilişki kurabilmesiyle ilintilidir. Belki bu mevzunun genetik temeli, uzak atalarımızın meslekleri, uğraşları, kurmaları gereken ilişkiler ve günün hangi saatlerinde aktif olduklarına kadar uzanıyordur. Kim bilir... İnsanlar zor, bitkilerden devam ediyorum.Gececil bitkileri ve hayvanları gözlemlememize alan sağlayacak ve gece ile olan bağımızı derinleştirecek bir bahçe fikriyle felsefeden aksiyona geçiş yapalım. Konseptin ismi "Ay Bahçesi". Yazılı kaynaklarda ilk olarak İngiliz bir peyzaj mimarı tarafından kullanılan bu adlandırma, gececil bitkilerin derlendiği ve ay ışığındaki görünürlüğün ön planda olduğu bir bahçecilik anlayışını ifade ediyor. Bir ay bahçesini oluşturan ögeler hayal gücünüze kalmış fakat genel olarak,<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyaz, açık renkli ve geceleri açan çiçekler&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gümüşi ya da boz renkli çalılar ve yeşillikler</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geceleri koku salan bitkilerden oluşan bir bahçe hayal edebilirsiniz.</li></ul>Ay ışığında tadını çıkarmak isteyeceğiniz böyle bir bahçeyi rüzgar çanlarıyla ya da ufak bir gölet veya şelaleyle de süsleyebilirsiniz. Maksat gecenin kendine has karanlık büyüsünü, başrolü bitkiler olan bir deneyime çevirmek.Sizi gecenin gerçekliğiyle yaklaştıracak bir ‘ay bahçesi’ için yapacağınız kurgulamalar kişisel seçimlerinize ve imkanlarınıza göre şekillenebilir. Bu uygulama için bahçenizin bir köşesini değerlendirebilirsiniz ya da bir saksıda ufak bir ay bahçesi oluşturabilirsiniz. Böyle bir bahçe maliyeti yüksek bir peyzaj uygulaması olmak zorunda değil. Erişiminizde olan, sezona uygun beyaz çiçekli bitkileri, yabani otları ve buzlu, gümüşi çalıları kullanarak denemeler yapabilirsiniz. Denemelerinizi paylaşmak isterseniz, mailin altındaki yayıncıya ulaşma butonu emrinize amade &lt;3 . Her ne kadar estetik bir kurgudan bahsetsek de, seçimlerinizde bitkilerin ve vesile olduğunuz ekosistemin ihtiyaçlarını merkeze koymayı da unutmayın.&nbsp;Bir şeyleri kontrol edebildiğimiz düşüncesi, bizde üstün olduğumuz yanılsamasını yaratabiliyor. Kendimizi herhangi bir şeyden üstün görmenin tehlikesi ise, o şeyle paylaşabileceğimiz pek çok ilişkilenme olasılığının üzerini çizmek oluyor. Tabiatla olan her diyaloğumuzda da bu iç eleştiriyi yapmanın kıymetine inanıyorum.&nbsp;Yazıyı ay bahçenizde yer verebileceğiniz bazı bitkilerin listesiyle sonlandıralım.Şimdiden güzel geceler!<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/abohemianpeasant/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2021/9/4/1634820495859.jpeg" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> <ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyaz mehtap sefası (Ipomoea alba) &nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Parfüm çiçeği &nbsp;(Cestrum nocturnum)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyaz gül</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Boru çiçeği &nbsp;(Datura stramonium)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Trompet çiçeği &nbsp;(Brugmansia)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gece orkidesi &nbsp;(Epidendrum nocturnum)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Akşam sefası &nbsp;(Mirabilis jalapa)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ak zambak</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sümbülteber</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kardelen</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyaz çiçekli fare kulağı</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyaz ağlayan kalp çiçeği</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyaz nergis</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyaz ortanca</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Filbahri çiçeği</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyaz manolya</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Civanperçemi</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yavşan otu</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kül çiçeği</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Alacalı ağustos zambağı</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gümüşi taflan</li></ul>

polinatör ile ilgili hikayeler