Angst

Brezilya’da yapılan yeni bir araştırma, habitat kaybının kelebeklerin renklerini ve çeşitliliklerini kaybetmesine yol açtığını ortaya koydu. Ormanların kesilip palmiye yağı, okaliptüs, kahve ya da muz gibi tek tip ürünlerin yetiştirildiği alanlarda, bitkiler gibi kelebekler de “tektipleşiyor.” Üstelik parlak renklerini kaybedenler yalnızca kelebekler değil. İnsan faaliyetlerinin etkisiyle okyanuslar, mercanlar, hatta dünyanın uzaydan çekilen görüntüleri bile soluklaşıyor.

Rengi solan dünya: Kelebekler, mercanlar, okyanuslar neden renklerini kaybediyor?

• Kelebeğe kanat nakli: Sweetbriar Doğa Merkezi, Long Island'da bir kral kelebeğine mısır nişastası ile kanat nakli yaparak, kelebek yeniden uçmaya başladı.<ul><li>Uçmakta zorlanan kelebek, Dagmar Hoffdavis tarafından Sweetbriar Doğa Merkezi'ne getirildi.</li><li>Yaban hayatı rehabilitasyon direktörü Janine Bendicksen, uygun bir donör bulmak için yerde ölü bir kelebek aradı ve mükemmel durumda bir kral kelebeği buldu.</li><li>Bendicksen, beş dakikalık hassas bir operasyonla hasarlı kanadı kesip yeni kanadı yapıştırdı.</li><li>Kelebek, dışarı çıkarıldığında sanki hiç yaralanmamış gibi gökyüzüne süzüldü ve Sweetbriar Doğa Merkezi, bu anı sosyal medyada paylaştı.</li></ul>

Canlı Gündem

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Yeni bir araştırma kelebek ve arı gibi polinatörlerin kentlerde küçük alanlara ekilen kır çiçeklerine doğal çayırlar kadar ilgi gösterdiğini, şehirlerde ekilen kır çiçeği çayırlarını ziyaret eden türlerin çeşitliliğinde doğal olanlara kıyasla bir fark bulunmadığını ortaya koydu. Araştırmacılar arı ve böceklerin refahının kentlerdeki çiçek çayırlarını artırarak sağlanabileceğini söyledi.

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/banubinbasaran/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Banu Binbaşaran Tüysüzoğlu</a>Doğa yürüyüşü gündelik koşturmacadan uzaklaşıp, doğayla bağ kurmak ve doğayı gözlemleyerek yeni keşifler yapmak için harika bir yoldur. Üstelik doğa yürüyüşü yapmak için bir bahane ya da özel bir gündeme ihtiyacımız yoktur. Yaban hayatının peşine düşebilir, su birikintilerini keşfedebilir, yenilebilen bitkilerin tadına bakabiliriz. Ya da yalnızca dolaşıp, derin nefes alıp, sonbaharın renk şöleni eşliğinde temiz havanın keyfini çıkarabiliriz. Üstelik ihtiyacımız olan tek şey hava şartlarına uygun giysiler! Sırt çantamızda yeterince su, atıştırmalık ve bir de büyüteç ya da dürbün varsa yürüyüşümüz daha bile keyifli hale gelebilir.Dünya üzerinde yaklaşık 10.000 kuş türü yaşadığını biliyor muydunuz? Peki ya balıklara ne demeli? 40.000’in üzerinde balık türü yaşadığı düşünülüyor. 282.000 civarında da çiçekli bitki olduğu biliniyor. Kaç farklı böcek türü olduğunu söylesem kulaklarınıza inanamazsınız: 5 milyon olduğu tahmin ediliyor. Ve daha fazlası da var. Bilim insanları yeryüzünde yaklaşık 10 milyon farklı canlı türünün yaşadığını düşünüyor! Işte gezegenimizde yaşamı mümkün kılan da bu biyolojik çeşitlilik.Elbette bu canlıların hepsi aynı yerde yaşamıyor. Farklı kıtaların farklı bölgelerine dağılmış durumdalar. Bazı canlı türleri Kuzey Amerika’da, bazıları Avrupa’da, bazıları da Asya’da yaşıyor. Yalnızca adalarda, ya da dağların zirvelerinde yaşayan pek çok canlı türü var. Sıcağı sevenler tropik bölgelerde, soğuğu sevenler kutuplarda yaşıyor. Tüm canlılar yaşadıkları yerin koşullarına uyuyor, o koşullara göre özellikler ediniyorlar. Siz de yakınlardaki bir doğal alanda doğa yürüyüşü yaptığınızda o bölgede yaşayan çeşitli canlılarla karşılaşırsınız. Örneğin, Kilyos sahilinde yürürken koruma altına alınmış kum zambaklarını görebilirsiniz. Abant gölünde nilüfer çiçeklerini inceleyebilir, Belgrad ormanında canavarotunun peşine düşebilirsiniz. Ormanda yürürken kızılgerdan, ispinoz, karatavuk, mavi baştankara ve tüm diğer kuşların şarkılarına da kulak verin mutlaka. Küçük beyaz melek ve yırtık pırtık kelebeklerinin çiçekten çiçeğe dansını izleyin. Yırtık pırtık diye kelebek ismi mi olur demeyin! Daha yakından bakın, kanatları size ipucu verecek.Doğa Yürüyüşü Yuvam Dünya Kitaplığı’nda yerine aldı!Muhteşem bir doğa yürüyüşü macerasını konu alan “<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CxKzn1TqW4e/?igshid=NzZhOTFlYzFmZQ==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Doğa Yürüyüşü</a>” resimli kitabı Yuvam Dünya Kitaplığı’nda yerine aldı. Yeni İnsan Yayınevi tarafından basılan Doğa Yürüyüşü&nbsp;artık raflarda, okurlarıyla buluşabilecek. Orijinali &nbsp;"The Hike" adıyla yayımlanan kitap doğa, bilim ve sanatın mükemmel bir karışımı. Kuzey Amerika’nın dağlık bir bölgesinde yapılan bir doğa yürüyüşünde görülebilecek canlı türlerinin çeşitliliğini gözler önüne seriyor. Üstelik, sunduğu görsel şölenle keşfetmenin keyfine bizi de ortak ediyor. Gerçek bir başarı hikayesi! Kitapta üç arkadaş, çeşitli zorluklarla ve sürprizlerle karşılaştıkları bir doğa yürüyüşüne çıkar. Kitap boyunca bu üç çocuğun yolda karşılaştığı tüm canlıları isimleriyle birlikte görebiliyor, her keyfe ortak olabiliyor ve onlarla birlikte başarmanın hazzını duyabiliyoruz.Gözlem Yap, Araştır ve Öğren! &nbsp;&nbsp;Çocukların yanlarında, gördükleri her şeyi not ettikleri gözlem defteri vardır ve kitabın sonunda bu defter bazı ekolojik terimlerle ilgili ek bilgilerin bulunduğu geniş bir sözlük olarak karşımıza çıkar. Kraliçe arının bir süre sonra işçi arıların yarısını da yanına alarak kovanı terk ettiğini biliyor muydunuz? İstridye mantarının etobur olduğunu? Bir geyiği görmesek bile ayak izinden yaşını tahmin edebiliriz! Biliyor musunuz, özellikle havası temiz yerlerde ağaçların üzerinde sıklıkla gördüğümüz likenler birden fazla canlı türünden oluşan bir yaşam birliği. Birlikte ekildiğinde daha güzel büyüyen bitkilere kardeş bitkiler denildiğini duymuş muydunuz? Peki sirüs bulutlarının yağmurun habercisi olduğunu? Bu kitabı ister çocuğunuzla birlikte resimli bir hikaye kitabı gibi okuyun, ister bir doğa yürüyüşünde karşılaşabileceğiniz canlılar hakkında bilgi edinmek için. Doğada görülecek, öğrenilecek o kadar çok şey var ki, kitabı birden fazla kez okuyabilir, her seferinde yeni bir ilhamla çevrenizdeki doğayı keşfetmenin keyfini çıkarabilirsiniz.Haydi öyleyse, doğa yürüyüşüne!

Dünyahali

Hepinizi bir doğa yürüyüşüne çıkmaya davet ediyoruz!

Doğada Keşif Dolu Bir Yürüyüş
“Doğa Yürüyüşü”

• Kopenhag’taki 2 Michelin yıldızlı deneysel restoran&nbsp;Alchemist’in ArGe Şefi Diego Pradovs, geçtiğimiz günlerde yenebilir bir kelebek türünü sosyal medya hesabından paylaştı. Pradovs, Meksika'da 67 kelebek türünden her birinin larva, pupa ve yetişkin olarak farklı büyüme aşamalarında yendiğini söyledi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Detaylar: Lahana kelebeği olarak bilinen Pieris rapae, İskandinav ülkelerindeki en istilacı böcek türlerinden biri. Lahana, karnabahar gibi bitkilerden beslenen kelebeğin larvası, her yıl tarlalardaki mahsulleri yiyerek önemli kayıplara neden oluyor. Şef Pradovs kelebeğin tadı için “Lezzeti kavrulmuş lahanaya benziyor. Tadı istiridyeyi hatırlatacak kadar çok mineralli.” dedi.</li></ul>

Aposto Gündem

Daha önceki Newsletter’da bahsettiğim gibi 1 Haziran’da Münih’e taşındık eşimle birlikte. İlk ay ev bulma telaşı, şehre alışma derken şimdi şehri keşfediyoruz yavaş yavaş. Avrupa seyahatlerimizde büyük şehirlere gittiğimizde her zaman şehrin botanik bahçesini listeme eklemeye çalışırdım; Amsterdam ve Madrid’in botanik bahçeleri favorimdir. İşlek şehrin karmaşasında birden sakin ve cennet gibi bir bahçeye girmek paralel bir dünyaya ışınlanmış hissiyatı verir. Münih’te de Almanya’nın en büyük ve tür bakımından en zengin bitki koleksiyonlarından biri olduğunu öğrenince “gezilecek yerler” listeme en üst sıradan girmişti, hava ve zaman bakımından uygun günü bekliyordum.Münih'in ilk botanik bahçeleri 1812'de kurulmuş ve orijinal olarak Stachus meydanı ile şimdi Alter Botanischer Garten ("eski botanik bahçeleri") olarak bilinen bir park olan merkez istasyonu arasında bulunuyormuş. Ancak, kısa sürede şehir merkezinde yer kalmamış, bu nedenle 1914'te Nymphenburg'da yeni botanik bahçeleri kurulmuş. Bu yeni botanik bahçesi bahçıvanlar ve botanikçiler için önemli bir çalışma yeri.Bu hafta bahçeyi 3.5 saatte gezdim; gerçekten çok büyüktü! Güller ve çiçekler açmış; bahçeleri dolduran koku büyüleyici. Göl ve minik göletlerde kurbağalar sıçrıyor, balıklar yüzüyor ve böceklerin vızıltıları ile kuşların ötüşü havayı dolduruyor. İki farklı alan var: 21 hektarlık bir bahçeye yayılan dış alan ve neredeyse 15 tane sera. Seralar labirent gibi yapılmış; hiç dışarı çıkmadan bir seradan diğerine geçebiliyorsun ve seraların içindeki sıcaklık da git gide artıyor. Palmiye ağaçları, orkideler, kaktüsler ve parlak kelebekler sanki film sahnesinde gibi hissettiriyor. Tüm botanik bahçesi yaklaşık 19.600 tür ve alt türe ev sahipliği yapıyormuş. Bu farklı türleri Dünya’da gezerek yerinde görmek istesen, haftalar alır diyorlar.Ben yazın gitmiş oldum ama 4 sezon boyunca da ziyaret edilebilen bir yer. Bahar boyunca habercilerden orman güllerinin yüksek çiçeklerini görmeye; yazın mücevher bahçesindeki renkleri keşfetmeye, sonbaharda arboretumun renkli yapraklarını resmetmeye gidebilirsin. Kış aylarında ise Botanik Bahçesi'nin seralarında tropik kelebekler bulunuyormuş.Benim en sevdiğim yerleri girişteki minik gölet, Meksika’dan gelen kaktüslerin olduğu sera, yerel Alplerden, Himalayalardan, Andes veya Rocky Dağları gibi dünyanın her yerinden gelen 1.500'den fazla dağ bitkisi, yararlı bitki bahçesindeki unutulan şifalı bitkiler oldu.Ayrıca yıl boyunca özel sergiler düzenleniyormuş; bazen fuşya çeşitleri, bazen de heyecan verici mantarlar hakkında. Küçük konserler, okumalar ve sanat enstalasyonları gibi kültürel etkinlikler de yıllık programın bir parçası. Eğer bu konuda ilgin varsa, websitesinden gitmeden incelersin ve ziyaretini ona göre planlarsın.Nasıl gidilir: 17 numaralı tramvay, 143 veya 180 numaralı otobüs ile. Botanischer Garten durağında ineceksin. Ya da arabanla gidebilirsin; girişin karşısında otopark var.Nasıl gezilir: Bireysel gezebilirsin veya Pazar günleri değişen konularda rehberli turlar var.Giriş ücreti: 5,50 € (indirimli 4€)Daha fazla fotoğraf görmek istersen, <a fr-original-style="" href="https://goodcityguides.co/2021/08/13/must-see-munich-botanic-garden/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu linkten</a> benim çektiğim fotoğraflara ulaşabilirsin.&nbsp;Böyle botanik bahçesi gezdiğimde her zaman aklıma İstanbul’da kapanan Alfred Heilbronn botanik bahçesi gelir. Çok geç keşfetmiştim ve ben gezdikten 1 hafta sonra kapanmıştı. Münih Botanik Bahçesi kadar büyük olmasa da, etkileyiciliği ve tüm Haliç’i gören inanılmaz manzarası ile (abartmayayım ama) Avrupa’daki en güzel botanik bahçelerinden biriydi. En azından benim gördüklerim arasında. Eğer kapanmadan önce görme şansın olmadıysa, <a fr-original-style="" href="https://goodcityguides.co/2018/08/05/istanbuls-botanic-garden-alfred-heilbronn/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> inceleyebilirsin.<img src="https://images.aposto.com/2021/7/5/1628854646156.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" alt="Good City Guides" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">

kelebek ile ilgili hikayeler