• <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/news/world-europe-58910794" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Norveç'te</a> güvenlik servisi, Kongsberg şehrinde beş kişinin ölümüne sebep olan ok saldırısının terör eylemi olduğunu söyledi. Şüpheli Espen Andersen Brathen'in bugün hâkim karşısına çıkacağı öğrenildi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden:&nbsp;Polis, Brathen'le geçtiğimiz yıl temasa geçildiğini ve şüphelinin radikalleşme belirtileri gösterdiğini söylemişti. Savcılık, şüphelinin ilk ifadesinde suçunu kabul ettiğini açıklamıştı.&nbsp;</li></ul>

Aposto Gündem

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin, bütün dünyanın koronavirüs salgını ile mücadele ettiği bu dönemde Suriye’de faaliyet gösteren IŞİD ve diğer terör örgüt ve gruplarının yeniden yapılanmaya gittiğini açıklaması ve bölgedeki durumu “saatli bombaya” benzetmesi uluslararası kamuoyunda endişeye sebep&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.dw.com/tr/bm-suriyedeki-ter%C3%B6r-gruplar%C4%B1-yeniden-yap%C4%B1lan%C4%B1yor/a-53380555">oldu.</a><ul><li>IŞİD’in kısa geçmişi: 2013’te El Kaide’nin Irak kolu lideri Ebu Bekir el Bağdadi’nin Suriye'deki Nusra Cephesi'yle birleştiklerini duyurmasıyla ortaya çıkan IŞİD, bölgedeki çatışma ortamı ve siyasi istikrarsızlık sebebiyle kısa sürede büyük toprak hakimiyeti elde etti. Musul, Rakka ve Felluce gibi şehirleri ele geçiren ve önemli petrol sahalarına hükmeden örgüt, halifelik ilan ederek küresel cihat çağrısı yaptı. El Kaide’den bile daha radikal yöntemler kullandığı korkunç infazlar ve terör eylemleriyle yalnız bölgede değil, tüm dünyada&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50434154">dehşet saçtı.</a> &nbsp;</li><li>IŞİD’le savaş:&nbsp;Eylül 2014’te ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin hava saldırılarıyla başlayan kapsamlı mücadelenin yanı sıra, farklı cephelerde Irak peşmerge güçleri ve ABD’nin desteklediği PYD/YPG örgütleri IŞİD’e karşı yıllar süren bir savaş yürüttü. Ağustos 2016’da Türk Silahlı Kuvvetleri’nin düzenlediği Fırat Kalkanı Harekâtı ile de örgüt, Türkiye sınırından uzaklaştırıldı. 2019’da ise IŞİD’in fiziksel sınırları yok edildi, lideri Bağdadi&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50434154">öldürüldü.</a>&nbsp; &nbsp;</li><li>BM raporları ve saldırılarda artış:&nbsp;Buna rağmen 2019’da BM Güvenlik Konseyi’ne sunulan raporda yeniden gizli hücresel bir ağ ile yapılanan IŞİD’in hâlâ ciddi bir küresel bir terör tehdidi olmaya devam ettiği, finansal gücünü koruduğu, militanların farklı ülkelere dağıldığı, hâlâ büyük çaplı terör eylemleri düzenleme potansiyeli taşıdığı, radikalleşmiş çocukların gelecekte tehdit oluşturabileceği tespitlerine&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.amerikaninsesi.com/a/bm-isid-henuz-bitmedi/4783517.html">yer verildi.</a> Ocak 2020’deki BM raporu da örgütün bittiği iddialarının aksine önceki yıla paralel tespitleri <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://tr.sputniknews.com/ortadogu/202001311041292542-bm-raporu-isid-bolgede-yeniden-orgutleniyor/">içeriyordu.</a> Örgüt de nisan ayıyla birlikte özellikle Irak’taki saldırılarını ciddi ölçüde&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://orsam.org.tr/tr/teror-orgutu-isidin-saldirilarindaki-artisin-sebepleri-ve-turkmenlere-etkisi/">artırdı.</a> &nbsp;</li><li>Örgütün pandemiyi fırsata çevirmesi:&nbsp;New York merkezli düşünce kuruluşu Soufan Center'dan araştırmacı Colin P. Clarke, koronavirüs salgınını “zalimlere karşı Allah’ın intikamı” olarak değerlendiren örgütün bu sayede bir propaganda fırsatı bulduğunu belirtiyor. Clarke, ayrıca dünyanın salgınla mücadeleye odaklanmasının, örgütle mücadeleye ayrılan dikkat ve kaynağı azalttığının, örgütün de bunu fırsat bilerek toparlandığının ve dünyada farklı coğrafyalara yayıldığının&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.fpri.org/article/2020/05/remember-us-islamic-state-stays-active-during-coronavirus-pandemic/">altını çiziyor.</a>&nbsp; &nbsp;</li><li>Diğer sebepler:&nbsp;Koronavirüs salgınının yanı sıra, Irak’ta merkezi hükümet ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi arasındaki anlaşmazlıkların ve NATO’nun ülkedeki hava üslerinin bir kısmından çekilmesinin örgüte finansal kaynaklarını koruma ve saldırılarını artırma imkânı verdiği yorumları&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.aa.com.tr/en/middle-east/daesh-isis-increases-attacks-in-iraq-amid-virus/1832517">yapılıyor.</a>&nbsp; &nbsp;</li><li>Sonuç yerine:&nbsp;Tüm insanlığın ortak düşmanı olan IŞİD’in güçlendiğine dair iddialar ve somut kanıtların böylesine yaygınlaştığı bu dönemde, uluslararası kamuoyunun bu konunun üzerine eğilmesi; örgütün finansal kaynaklarını, propaganda imkânlarını ve silahlı gücünü bitirecek yöntemler üzerine iş birliği yapması gerektiği söylenebilir. &nbsp;</li><li>Bir öneri:&nbsp;Netflix’te yer alan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.netflix.com/title/80240005">Kalifat</a> isimli dizi, örgütün insanları örgüte çekme stratejilerinin yanı sıra, kontrolündeki şehirlerde yaşanan korkunç hayatı örgüte katılmadan önce İsveç’te yaşayan bir kadının gözünden kurgusal bir çerçevede izleme fırsatı veriyor.</li></ul>

Bazı rapor ve görüşlere göre pandemiyi fırsat bilen ve bunu bir propaganda aracı olarak gören IŞİD, yeniden yapılanıyor.

IŞİD yeniden mi güçleniyor?

• Nijerya'da cumartesi günü kaçırılan en az 84 çocuk, polis operasyonu sonrasında <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGY4YjlkMWZiZWUzMDAwN2U1NTljMCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYmJjLmNvbSUyNTJGdHVya2NlJTI1MkZoYWJlcmxlci1kdW55YS01NTM4NDg4MA=="">serbest kaldı.</a><ul><li>Arka plan: Geçen hafta da ülkede 344 çocuk radikal dinci terör örgütü Boko Haram tarafından kaçırılmış, daha sonra serbest bırakılmıştı.</li></ul>

• ABD'de polisin George Floyd isimli siyah vatandaşı öldürmesi sonrasında başlayan protestolar ülke geneline yayıldı. Durumun kontrolden çıktığı 25 şehirde sokağa çıkma yasağı ilan edildi ancak birçok bölgede yasağa uyulmadığı gözlendi. Bazı şehirlerde protestocular ile polis arasında çatışmalar yaşandı, kundaklamalar ve yağmalar meydana geldi. Şiddet olaylarının artması üzerine Savunma Bakanlığı aktif görevdeki askerî birliklere 4 saat içinde Minneapolis'e konuşlanmaya hazır olma emri <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://tr.euronews.com/2020/05/30/siyahi-amerikal-floyd-un-oldurulmesine-yonelik-protestolar-4-gununde">verdi.</a>&nbsp;<ul><li>Öte yandan: Başkan Trump'ın eylemcileri "radikal sol gruplar" olarak tanımlamasına ve kendi destekçilerini Beyaz Saray önüne çağırmasına rağmen, Beyaz Saray'ın önüne giden grup da protestocular oldu, burada da polisle eylemciler karşı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.aa.com.tr/tr/dunya/beyaz-saray-onundeki-floyd-gosterilerinde-tansiyon-yukseldi/1859407">karşıya geldi.</a> <ul><li>Ayrıca: Başkan Trump, Twitter’dan paylaştığı mesajda Ulusal Muhafız birliklerinin Minneapolis’teki “<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Antifa_(United_States)">ANTIFA</a> anarşistlerinin eylemlerini" hızlı şekilde kontrol <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1267124501361369091">altına aldığını,</a> ABD'nin ANTIFA’yı “terör örgütü" olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1267129644228247552">tanıyacağını</a> açıkladı. &nbsp;</li></ul></li><li>Hacktivizm: Protestoculara destek veren "uluslararası hacktivist" grubu Anonymous'un Minneapolis Emniyet Teşkilatı'nın ve sokağa çıkma yasağı ilan edilen şehirlerin belediyelerinin internet sitelerinin çökmesinin arkasındaki güç olduğu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://tr.sputniknews.com/abd/202005311042156557-anonymousun-savas-ilan-etmesinin-ardindan-minneapolis-belediye-ve-polisinin-web-siteleri-coktu/">sanılıyor.</a></li></ul>

<h2>Radikaller ve post çağı</h2>"Şimdi kanıksadığımız tüm şeyler, tutunduğumuz tüm o kerameti kendinden menkul modern akıl, bir zamanlar tehlikeli veya ahmakça bir radikal düşünüş olarak alaya alınmıştı." sözleriyle başlıyor Jamie Bartlett, Radikaller adını taşıyana kitabına. Tanımların, kavramların yerinden oynadığı, yok olduğu veya önemini yitirdiği post-truth ve post-modernizm çağında Bartlett'in Mundi'den çıkan kitabını Raftan indiriyoruz. O esnada Dvorak'ın dokuzuncu senfonisi namıdiğer <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjMxZGE5YzE2Y2JhMDAwOWUzZDkxNyZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWYzNGUxNGVlZWQ1ODgwMDA2MWM0OTcxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkY3RW4wUWVsYWVzRmdYSDczQUI4RURJJTI1M0ZzaSUyNTNEcEJ0bHRlR0lUQUdMWU8yMHlwbFVNdw=="">Yeni Dünya</a> eşlik etsin.&nbsp;• Radikal nedir? Radikal, Türk Dil Kurumu'nun sözlüğünde Fransızcadan Türkçeye geçtiği şekliyle "kökten" manasında kullanılıyor. Özellikle 19. yüzyıldan itibaren sıklıkla ve pek de hayırla olmayan bir şekilde kullanılan radikal, olaya nasıl baktığınızla ilintili olarak bir "baş belası" ya da "dönüştürücü", "değiştirici" olarak da karşınıza çıkabilir.• Radikalin tarihsel süreci: Bir süredir düşünmeye sevk eden, bu açıdan bakıldığından da zihin açıcı yapıtları Türkçeye kazandıran Mundi, Jamie Bartlett'in tam da böyle bir ihtiyaca yönelik olan çalışmasını okura sunuyor. Çıkalı henüz birkaç gün olan Radikaller, tarihsel süreçte nelerin radikal veya "uç" olarak algılandığını anlatarak giriyor lafa. Öyle ki kitabın hemen başında İngiliz siyasetçi ve liberal teorisyen John Stuart Mill’in 1867 yılında yani tam olarak Victoria Devri’nde, “Halkın Temsili Kanunu”ndaki bir maddede muhatap olarak erkek yerine insan ibaresini ekletmeye çalışmasının büyük tepkilere yol açtığı anlatılırken dönemin parlamenterlerinin gösterdikleri reaksiyona değiniliyor. Bartlett, kadın-erkek eşitliği ve insanlık onuru açısından son derece olağan ve makul bir talep olan bu teklifin, çok değil, bundan 150 yıl önce “radikal” bir görüş olarak görüldüğünü hatırlatıyor.• Aşırılıklar çağı: Özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra inşa edilen “Overton Penceresi” denilen düşünceler dizgesi veya kamusal çoğunluğun yaygın fikirleri saygıdeğer ve normal kabul edilmesi popülaritesini günden güne kaybediyor. Bu da Hobsbawm’ın isimlendirdiği yeni bir “Aşırılıklar Çağı” mı geliyor sorusunu gündeme getiriyor. Özel sahiplik ve serbest (ama kontrol edilen) piyasaya, genel vergilendirmeyle oluşturulmuş sosyal yardım fonuna dayalı bir ekonomi. İnsan hakları, dinî inanışları ne olursa olsun, bu inanışlar ve pratikleri diğerlerine zarar vermediği sürece yurttaşları koruyan bu “Overton Penceresi” Bartlett’in kitabına konu ettiği “radikallerle" taşındı.• "Evet": İngiltere’de hiç ihtimal verilmemesine rağmen Avrupa Birliği üyeliğinden ayrılma referandumundan “evet” sonucunun çıkması ve yine aynı yıl yani 2016’da pek de şans verilmemesine rağmen Donald Trump’ın başkan seçilmesi bu anti-politik hareketin en dikkat çekici vakaları olarak kitapta yer alıyor.• Radikaller: İnternetin kuytu köşelerine kadar uzanan günümüzün en gizli ve etkili hareketleri; ölümsüzlük arayışında bir ömür harcayan tekno-fütüristler, ülkelerinin sınırları onlardan olmayan herkese kapatmak isteyen aşırı sağcılar, dünyanın doğal kaynaklarını korumak için her yolu mubah gören çevreciler, yeni ülkeler kuran özgürlükçüler, kendi kendine yeten kooperatiflerin mikro-toplumları, topluma güçlü halüsinojenler yoluyla şifa vermeyi deneyen önderler Jamie Bartlett’in Radikaller kitabında insanı sarsıcı bir düşünme eylemine sevk edecek şekilde okurun ilgisine sunuluyor.<h2>Yeni çıkanlar: 1871 Paris Komünü Günleri&nbsp;</h2>İnsanı bu derin düşüncelere daldırabilecek kitabın ardından daha hayatın içinden bir kitapla devam edelim. Victor Hugo'nun Paris Komünü sürecinde tuttuğu günlüklerinden oluşa 1871 Paris Komünü Günleri Kırmızı Kedi Yayınları’nın “Klasikler” dizisinden çıktı. Tarihin bu önemli yazarının Sefiller, Notre Dame’ın Kamburu, Bir İdam Mahkumunun Son Günü gibi yapıtlarının dışında bir eserinin Türkçeye kazandırılmış olması sevindirici bir gelişme.

Duende

• Nijerya'nın Katsina eyaletinde bir okuldan 300 çocuğun kaçırılması eylemi, terör örgütü Boko Haram tarafından üstlenildi. Kaçırılan çocuklardan haber alınamazken radikal dinci örgüt "batı tipi eğitime karşı oldukları için" bu eylemi yaptıklarını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZDhlY2I4ZDlhODQ0MDAwODRjZTE3NSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYmJjLmNvbSUyNTJGdHVya2NlJTI1MkZoYWJlcmxlci1kdW55YS01NTMxNTQwMQ=="">açıkladı.</a>

2015 yılında yayın hayatına veda eden Londra merkezli radikal sol New Left Project, "Britanya'nın İkinci İmparatorluğu" isimli makaleyi yayımladığında takvimler Ağustos 2012'yi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjFkNjg0YzE2Y2JhMDAwOWUzMWQ1NCZ1c2VyPTVlNWJlOWZmMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YiZhdXRob3I9NWVjM2RjYzRlOWU4YTEzNDlhOTk1OWQyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50YXhqdXN0aWNlLm5ldCUyNTJGMjAxOSUyNTJGMDklMjUyRjI5JTI1MkZ0YXgtaGF2ZW5zLWJyaXRhaW5zLXNlY29uZC1lbXBpcmUlMjUyRg=="">gösteriyordu</a>. Londra Üniversitesi Uluslararası Politik Ekonomi Profesörü Ronen Palan’la yapılan röportajları da içeren makale, 20. yüzyılda dağılma dönemini yaşayan İmparatorluğun, ardında gizli bir finansal yapı bıraktığını iddia ediyordu. Hikâyenin merkezinde ise ardıl Birleşik Krallık ve dünyanın dört bir yanındaki vergi cennetleri yer alıyordu. Geçtiğimiz yıl Tax Justice Network tarafından yayımlanan Tax Haven Index’in üst sıralarının Birleşik Krallık’a bağlı bölgelerce dolup taşması da bu şüpheyi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjFkNjg0YzE2Y2JhMDAwOWUzMWQ1NCZ1c2VyPTVlNWJlOWZmMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YiZhdXRob3I9NWVjM2RjYzRlOWU4YTEzNDlhOTk1OWQyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50aGVndWFyZGlhbi5jb20lMjUyRndvcmxkJTI1MkYyMDE5JTI1MkZtYXklMjUyRjI4JTI1MkZ1ay1hbmQtdGVycml0b3JpZXMtYXJlLWdyZWF0ZXN0LWVuYWJsZXItb2YtdGF4LWF2b2lkYW5jZS1zdHVkeS1zYXlz"">güçlendiriyordu</a>.&nbsp;<ul><li>Tarihsel olarak Londra şehrinin finansal gelişimiyle Britanya İmparatorluğu'nun yükselişi arasında güçlü bir bağlantı vardır. İmparatorluk, 19. yüzyıl ortalarında küresel üretimin yarısını sırtlıyordu. Dünyanın en büyük finans merkezi Londra ise bu dev makinenin kalbiydi. Aslında iletişim teknolojilerinden yoksun bir dönemde deniz aşırı pazarlarda tüm yatırımları kontrol altında tutan bir ekolden söz ediyoruz. Orta ve küçük ölçekli ticari kurumlarda çalışan finansçılar, koloniler&nbsp;üzerinde uzmanlık geliştiriyor; Peru, Kolombiya, Hindistan, Gana gibi alanlarda uzmanlaşmış tüccarlar, ticaret ve finans sektörlerinde ün kazanıyordu.&nbsp; &nbsp;</li><li>İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra sömürgelerini kaybetmeye başlayan İmparatorluk, vergilerin yükselmesine sebep olan Keynesyen ekonomi sisteminin de desteğiyle baskın pozisyonuna veda ediyordu. Şirket kârları %40 ila %50 gibi oranlarda vergilendiriliyordu. Kısaca Avrupa'nın yeniden inşası el yakıyordu. Paralarını Kenya, Gana ve Jamaika gibi eski kolonilerde kazanan şirketler ve bireysel yatırımcılar; servetlerini korumanın yollarını arıyordu. İşte tam da bu süreçte Cayman ve Britanya Virjin Adaları gibi eski sömürgeler birer cankurtaran hattı oluşturdu. Karayipler, yalnızca Britanya'nın zenginleri için değil aynı zamanda ülkenin zenginliğini saklamak için de tercih edilir bir lokasyon <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjFkNjg0YzE2Y2JhMDAwOWUzMWQ1NCZ1c2VyPTVlNWJlOWZmMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YiZhdXRob3I9NWVjM2RjYzRlOWU4YTEzNDlhOTk1OWQyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5uZXdzdGF0ZXNtYW4uY29tJTI1MkZwb2xpdGljcyUyNTJGZWNvbm9teSUyNTJGMjAxOSUyNTJGMTIlMjUyRmhvdy1icml0YWlucy10YXgtaGF2ZW5zLWltcGVyaWxsZWQtd2VsZmFyZS1zdGF0ZQ=="">oldu</a>. Uzun yıllarda biriktirilmiş uzmanlık, artık üzerinde güneş batan Britanya’nın ticari kurumlar vasıtasıyla gelişmekte olan ülkelere yatırım yapmayı sürdürmesini kolaylaştırmıştı. İmparatorluğun sınırları küçülüyordu ancak 1946 yılında sterlin ticaret bölgesinin kurulmasıyla finansal sınırlar genişlemeye devam etti. Bu sayede uluslararası ticarette parasının değerini korumayı başaran Birleşik Krallık, sterlinle 1960'ların başında küresel ticarette el değiştiren paranın %40'ına yön veriyordu. &nbsp;</li><li>Avrupa pazarı: Nasır liderliğindeki Mısır'ın 1956'da Süveyş Kanalı'nı millîleştirmesiyle sterlin de değer kaybetmeye başlıyor. Bu süreç Birleşik Krallık'ın merkez bankası ve şehirdeki ticari bankaları yeni bir düzenlemeye sürüklüyor. Sterlini korumak ve cari açıktan kaçınmak için sonraları Euromarket olarak anılacak gayriresmî bir sistemle ülke vatandaşı olmayan iki tarafın Londra üzerinden yabancı bir para birimiyle yapacağı işlemlerin düzenlemeye tabi olmayacağı ilan ediliyor. Tabii hazinenin faiz oranını o yıllarda iki puan yükseltmesi ve ülke vatandaşı olmayan borçlulara moratoryum* uygulamasıyla özel bankalar eski sömürgelere borç veremez hâle gelmişti.&nbsp; &nbsp;</li><li>Merkez Bankası'nın BOLSA (Londra ve Güney Amerika'nın Bankası) ile yaptığı bir anlaşma; dolarla etkileşim ve etkileşime giren partilerin ülke vatandaşı olmaması koşuluyla borç verilebilmesini mümkün kılmıştı. İmparatorluk vatandaşı olmayan müşterilerin döviz cinsinden yapılan işlemleri ülkenin dış ödemeler bilançosunu etkilemeyecekti. Ancak anlaşma beklenmeyen bir sonuç yaratmıştı. Banka, bu işlemlerin Londra'da yapılamayacağına kanaat getirmiş ve böylece offshore* fikrinin oluşumuna zemin hazırlamıştı.&nbsp; &nbsp;</li><li>Amaçlanan etki bu olmasa da yeni bir pazar oluşmuştu. Pek çok bankacının o yıllarda uzun vadeli görmediği offshore sistemi, kurumların sermaye ve rezerv gereksinimleri gibi temel gerekliliklerden kaçabildiklerini fark etmesiyle giderek yaygınlaşmıştı. 1960'ları takiben iyiden iyiye büyüyen offshore pazarı hakkında Londra'nın birbirini izleyen hükümetleri pek bir hamle yapmıyordu. İster İşçi ister Tory olsun; Londra, denizaşırı bölgelerin bağımsızlığına müdahale etmek istemediği tezini savunuyor ve vergi cennetleri hususunda esnek bir politika izliyordu. Tabii hukuk sistemi Kraliyet Ailesi tarafından onaylanan Cayman Adaları gibi denizaşırı bölgelerle Londra'nın bağı oldukça karmaşık... 1970'leri takiben sistem; karmaşık yapısıyla devlet müdahalesine karşı dayanıklı ve büyük şirketler için oldukça elverişli finansal merkezlere dönüşüyordu. Çok uluslu şirketlerin fayda sağladığı bu cennetler; dünya hükümetlerini vergileri düşürmeye, sosyal koruma ve regülasyonları azaltmak için bir yarışa davet ediyordu.&nbsp; &nbsp;</li></ul><hr> * Moratoryum; borçlanıcının, ödeme gücünü kaybetmesi nedeniyle borçlarının tümünü veya bir kısmını ödeyemeyeceğini ilan etmesidir.* Offshore, her türlü yasa ve yönetmeliklerin dışında kalan serbest bankacılıktır.&nbsp;* Dilerseniz bu yazıda kaynak kullanımı için faydalandığım Michael Oswald’ın The Spider's Web: Britain's Second Empire <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjFkNjg0YzE2Y2JhMDAwOWUzMWQ1NCZ1c2VyPTVlNWJlOWZmMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YiZhdXRob3I9NWVjM2RjYzRlOWU4YTEzNDlhOTk1OWQyJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy55b3V0dWJlLmNvbSUyNTJGd2F0Y2glMjUzRnYlMjUzRG5wX3lsdmM4Wmo4"">belgeseline</a> göz atabilirsiniz.

radikal ile ilgili hikayeler