Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women), 16 Günlük Aktivizm - "Kadına Yönelik Şiddete Son Kampanyası" kapsamında bu yıl odaklandığı yakın partner şiddetine karşı farkındalık yaratmak için 25 Kasım Kadına Şiddetle Mücadele Günü'nde etkinlik düzenledi. İstanbul Gazhane'de düzenlenen etkinlikte Demet Evgar baş konuşmacı olarak yer alırken sivil toplum, medya, belediye, BM Kadın Birimi ortaklarından temsilciler ve ünlüler, kadına yönelik şiddet hakkında konuştu.&nbsp;"Kadına şiddete hayır"&nbsp;ve "yakın partner şiddetine hayır" diyen konuşmacılar salonda büyük alkış aldı. Konuşmaların ardından katılımcılar #SheSaidNo stensilleriyle pankart boyadı. Biz de bu yazıda 16 Günlük Aktivizm dolayısıyla yakın partner şiddetini, ne olduğunu ve verilerini inceledik.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yakın partner şiddeti nedir?&nbsp;</h2>Dünya genelinde kadınların yaşadığı en yaygın şiddet biçimlerinden biri olan yakın partner şiddeti, yakın ilişkide olan, mevcut ve eski eşler/partnerler tarafından, bir partnerin ötekini güç ve kontrol altında tuttuğu, birey üzerinde uzun süreli etkisi olan fiziksel, cinsel, psikolojik ve dijital kötüye kullanımın yanı sıra ekonomik zorlamayı da içerebilen şiddet biçimidir.Yakın partner şiddeti herkesin başına gelebileceği gibi, her yerde ve her zaman olabilir. Tüm sosyal sınıflarda ve gelir gruplarında görülebileceği gibi eğitim düzeyi, sosyal statü gözetmeksizin herkes şiddetin faili ya da maruz bırakılanı olabilir. BM Kadın Birimi, yakın partner şiddetinin türlerinin diğer toplumsal cinsiyete dayalı şiddet biçimleriyle aynı olduğunu ifade ederek bunları,&nbsp;fiziksel şiddet, cinsel şiddet, ekonomik şiddet, psikolojik şiddet&nbsp;ve&nbsp;dijital şiddet&nbsp;olarak sıralamaktadır.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ya veriler ne anlatıyor?&nbsp;</h2>BM Kadın Birimi'nin paylaştığı verilere göre; dünyada 15 yaş ve üstü 640 milyondan fazla kadın, eşi veya partneri tarafından şiddete maruz bırakılıyor. Dünya çapında her 3 kadından 1’i, çoğunlukla yakın ilişkide olduğu partner tarafından fiziksel veya cinsel şiddete maruz bırakılıyor. 2017’de dünya genelinde öldürülen yaklaşık her 5 kadından 3’ü eşleri veya aileleri tarafından öldürüldü. 13 ülkede yapılan son BM Kadın Birimi araştırmasına göre, 10 kadından 7’si yakın partneri tarafından sözlü veya fiziksel tacizin pandemi başladığından beri daha yaygın hâle geldiğini düşünüyor.&nbsp;2021 yılında dünya genelinde 45 bine yakın kadın ve kız çocuğunun yakın partnerleri veya aile üyeleri tarafından öldürüldüğü tespit edildi. BM veriye ilişkin&nbsp;"her saat başı 5'ten fazla kadının ve kız çocuğunun her saat başı aile üyeleri tarafından öldürüldüğünü ortaya koyuyor"&nbsp;ifadelerine yer verdi.&nbsp;Öte yandan verilere göre; erkek cinayetleri en çok özel alan dışında gerçekleşirken kadınlar için en tehlikeli yer evleri oluyor. Öldürülen erkeklerin %11'i yakın partnerleri veya aile üyeleri tarafından cinayete kurban giderken bu oran kadınlarda %56.&nbsp;Küresel çapta 10 kadın cinayetinden 4'ünün sınıflandırılamadığı belirtiliyor.&nbsp;Türkiye'ye ilişkin veriler ise BM tarafından şöyle paylaşılıyor:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her 10 kadından yaklaşık 4'ü eşi veya birlikte olduğu erkeklerin fiziksel şiddetine maruz kalmıştır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Eşi veya birlikte olduğu erkeklerin fiziksel veya cinsel şiddetine maruz kalmış kadınların yaklaşık yarısı yaşadıkları şiddeti kimseye anlatmamıştır. &nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her 2 kadından 1’i duygusal şiddet yaşamaktadır. &nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her 10 hamile kadından 1’i fiziksel şiddet görmektedir.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Evli kadınlar arasında cinsel şiddete maruz kalan kadınların oranı %12‘dir&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her 3 kadından 1’i ekonomik şiddete maruz kalmaktadır. Bu veri, kentte yüzde %32, kırsalda ise % 23’tür. &nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her 10 kadından yaklaşık 3’ü en az bir kez ısrarlı takibe maruz kalmıştır.</li></ul>

Spektrum

Kadına şiddetle mücadele: #SheSaidNo

• Aposto!'nun sosyal farkındalık yayını <a fr-original-style="" href="https://apos.to/n/angst" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ANGST</a>, Birleşmiş Milletler Kadın Birimi Türkiye'nin ilk İyi Niyet Elçisi olan Demet Evgar'la kadınlık hâlleri, deneyimlerin biricikliği ve hemhâlliği üzerine <a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/6225f565bef8480006545cb6" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sohbet ediyor</a>.

Editörün Seçkisi

8 Mart arifesinde bir konferans salonunda buluşuyoruz: Birleşmiş Milletler Kadın Birimi Türkiye ofisi, ilk İyi Niyet Elçisi'ni açıklıyor. Karşında tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu Demet Evgar — ben onu en iyi, küçükken seyahatlerde televizyonda denk gelip hiçbir şey anlamadan izlediğim Un gars, une fille'in Türkiye uyarlamasındaki başına buyruk tavırlarından tanıyorum.&nbsp;"Başına buyruk," deyip geçmeden detaylandırayım biraz. Aklındakileri söyleyen, alan kaplamaktan çekinmeyen, sorgulayan ve çok da konuşan kadın — müdanasızca kendi ve temsiliyle korkmadan karşımda, ekranda. Kendi örneğimden de açıkça belli oluyor ki temsilin kıymetini ve oyuncuların hayat vermeye karar verdiği rollerin önemi elzem.&nbsp;Toplumsal cinsiyet eşitliği için sözcü olmanın değerini artan farkındalıkların içselleştirilmesi ve toplumla birlikte dönüşebilme umuduyla yansıtılıyor dün yapılan konuşmalarda. Demet Evgar'ın sunuşuyla #BenKadınım kampanyası da böylece başlamış oluyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Görünür olmak çok güzel bir duygu.&nbsp;Kadınların zorlu mücadelelerden geçerken kazandıkları tüm hakları kutladığımız ve hâlâ süregelen eşitsizlikleri tekrar masaya yatırdığımız 8 Mart Dünya Kadınlar Günü arifesinde İyi Niyet Elçisi olarak ilan edilmek çok büyük bir gurur elbette ki. Fakat büyük de bir sorumluluk.</blockquote>İçeriye girdikten sonra 6 Mart 2022'de Demet Evgar'ın sosyal medya hesaplarından duyurulan kampanyanın oyuncu tarafından boyanmış pankartını görüyorum. Kalemi almadan geçemem, ekliyorum: "#BenKadınım, kuir feministim ve alan kaplamaya&nbsp;#HakkımVar!"10 Aralık 2021'de HeForShe hareketinin Türkiye sözcüsü Kerem Bürsin olarak açıklandığında şöyle <a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/61b7592c2b1b9b00065e5f8b" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sormuştum</a>: "Ayrıcalıklarımızı mobilize ederken HeForShe hareketinin ikili cinsiyet sisteminin ötesine geçebilecek kadar kapsayıcı olmasını sağlayabilecek miyiz?"&nbsp;İşte bugün, bu soruya cevap verebileceğini umarak 7 Mart 2022'de buna heyecanlanıyorum çünkü #BenKadınım&nbsp;yoldaşlığı, biricikliği ve kadınlık hâlleriyle ilgileniyor. Aşağıda okuyacağın gibi: "Kadınlar hem biricik hem de benzer —&nbsp;benzerliğimiz maruz kaldığımız eşitsizliklerken biricikliğimiz de yaşadığımız hayatlar."<img src="https://images.aposto.com/2022/2/1/1646671135119.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.47" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Demet Evgar, İyi Niyet Elçisi olarak açıklandıktan sonra<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bir oyuncu olarak kadın temsillerinin değerini nasıl yansıtıyorsun? Oynamayı seçtiğin karakterlerde toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında dikkat ettiklerin neler?Tek bir kadın yok. Birçok kadınlık hâlleri var. Hatta bu nedenle "kadına yönelik şiddet" ve "kadın ve kız çocuğu" demek yerine "kadınlara yönelik şiddet" ve "kadınlar ve kız çocukları" demek daha doğru. Bu kadınlıkların temsil edilmesi çok önemli. Onlarsız, izlediğiniz şey eksik. Ataerkil düzen kadınları nasıl görmek istiyorsa ekranlara da öyle yansıtıyor.&nbsp;Kadınlar kendi gerçek hikâyelerini izlemedikçe güçlerini ve potansiyellerini keşfetmeleri daha da zorlaşıyor. Çünkü sistem onlara sadece tek bir kadından bahsediyor: ataerkil sistemin dayattığı kadınlık. Kadınlar hem biricik hem de benzer — benzerliğimiz maruz kaldığımız eşitsizliklerken biricikliğimiz de yaşadığımız hayatlar.Oynadığım karakterlerde güçlenen kadını görmem benim için önemli. Türkiye’de her 10 kadından 4’ü şiddete maruz bırakılıyor. Oynadığım rolleri şiddete karşı susturmamaya ve muhakkak bir aksiyon aldırtmaya özen gösteriyorum. Ekranda izlenenler bir şırınga etkisi yaratarak zihinlerimize giriyor, doğrularımızı pekiştiriyor ya da onları sorgulatıyor. Ben oynadığım rollerle toplumsal cinsiyete dayalı kalıp yargıları zihinlerde sorgulatmayı seçtim.Birleşmiş Milletler Kadın Birimi Türkiye'nin İyi Niyet Elçisi olmak nasıl hissettiriyor?Bu hem gurur hem de sorumluluğu olan güzel bir yol arkadaşlığı. Toplumsal cinsiyet alanında yaptıklarımı daha da güçlendirmek ve bunu tek hedefi toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak olan bir kurumla birlikte gerçekleştirmek çok değerli. Biz bu yol arkadaşlığının adını #BenKadınım koyduk. Türkiye’nin her yerinden farklı kadınların hikâyelerini BM Kadın Birimi'yle birlikte ortaya çıkaracak ve kadınlara ilham verecek birçok işe ortak imzamızı koyacağız. Bu beni çok heyecanlandırıyor — gurur, sorumluluk ve büyük bir heyecan!

Angst

Birleşmiş Milletler Kadın Birimi Türkiye'nin ilk İyi Niyet Elçisi'yle konuşuyoruz.

İYİ NİYET ELÇİSİ: DEMET EVGAR

Bir bültenin daha sonuna geldik sevgili azla yetinemeyen serseri mayınlarım! Bu yeni konuk geleneğinin ardından, sizlere benden ve Ayşenur'dan bazı önerilerde bulunacağız!&nbsp;<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Akasha'nın Önerileri:</h3><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sofra Sırları: Türk sinemasından çıkma ve yemek yapan kadın modeline bir meydan okuyan bir temayla ilerleyen bu filmde Demet Evgar'ın leziz performansıyla keyiflenebilirsiniz.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sweet Bitter: Hep filmlerden konuştuk ama daha uzun ve gerçekçi bir serüven isterseniz, New York'un çetin aşçılık dünyasında debelenen bir kadının öyküsünü bu dizi ile takip edebilirsiniz.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İlk yazıda bahsettiğim Burnt, Bradley Cooper'ın performansıyla bizlere hem leziz, hem de zorlukları ön plana çıkaran bir hikaye sunuyor.&nbsp;</li></ul><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ayşenur'un Önerisi&nbsp;</h3><ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Spoiler Alert!&nbsp;Julia Child, Julie Powell ile ilgili ne düşünmüş merak ediyorsanız <a fr-original-style="" href="https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2009-aug-12-fo-calcook12-story.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu bağlantıya&nbsp;</a>tıklayabilirsiniz.</li></ul>

Show Business

• Tiyatro ve sinema sanatçıları seslendirdikleri şiirlerle tiyatro emekçilerine destek oluyor. Birce Akalay, Demet Akbağ, Demet Evgar, Erdal Beşikçioğlu, Mehmet Aslantuğ, Mert Fırat, Metin Akpınar, Nurgül Yeşilçay, Ozan Güven, Serra Yılmaz, gibi isimlerin yer aldığı oyuncuların seslendirdiği şiirlerin <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://dayanismanin100usiir.org/">Dayanismanin100usiir.org</a> adresi üzerinden ücretsiz olarak erişime açıldı. Siteden toplanacak bağışlar, tiyatro emekçilerine haftalık 250 liralık "Birlikte Kart" temin edilerek dağıtılacak. Birlikte Kart ile kullanıcılar gıda, hijyen ve eczane masraflarını, fatura ödemelerini pos cihazı geçen işletmelerde karşılayabilecek.

Duende

• Festivallerden:<ul><li>17. Akbank Kısa Film Festivali, 22 Mart-1 Nisan 2021 tarihleri arasında çevrim içi olarak düzenlenecek. &nbsp;</li><li>27 Mayıs-3 Haziran 2021 tarihleri arasında düzenlenecek 24. Uçan Süpürge Kadın Filmleri Festivali’nin Onur Ödülleri Nur Sürer ve Zuhal Olcay’a, Başarı Ödülleri ise Ayta Sözeri, Demet Evgar, Ekin Fil ve Gülin Üstün’e takdim edilecek.</li></ul>

Demet Evgar ile ilgili hikayeler