Kürt Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) öncülüğündeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG), "sivillerin güvenliğini sağlamak" için Türkiye'nin desteklediği isyancı güçlerle ABD'nin arabuluculuğunda bir ateşkes anlaşması yapıldığını duyurdu. SDG Komutanı Mazlum Abdi "27 Kasım'dan bu yana saldırılara direnen Menbiç Askeri Konseyi savaşçıları, bölgeden mümkün olduğunca kısa süre içinde çekilecek"&nbsp;dedi.Türkiye, "terör örgütü" olarak tanımladığı PYD ve silahlı kanadı YPG'yi, PKK'nın Suriye'deki uzantısı olarak görüyor. YPG ise SDG'nin ana omurgasını oluşturuyor. Bu nedenle Menbiç'in Suriye Millî Ordusu'nun (SMO) eline geçmesi, Suriye'de 2016'dan beri sınır ötesi operasyonlar düzenleyen Türkiye'nin jeopolitik çıkarları ve güvenliği açısından önemli görülüyor.Perspektif:&nbsp;Türkiye, PYD ve YPG'yi "Suriye'de özerk bir yapı kurmaya çalışmakla" suçluyor. PYD ise bağımsızlık hedefiyle hareket ettiği iddialarını reddediyor. 2015'ten bu yana YPG ile IŞİD ile mücadele kapsamında ortaklık içinde olan ABD yönetimi, YPG'ye 2017'den bu yana eğitimin yanı sıra silah desteği de veriyor.Bir adım geriden: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 9 Aralık'ta kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, Tel Rıfat ve Menbiç'in Halk Savunma Birlikleri'nden (YPG) geri alınmasından memnuniyet duyduğunu söylemişti. Erdoğan, Türkiye'nin sınırları ötesinde yeni "terör çıban başları" çıkmasını önlemekte kararlı olduğunu ifade etmişti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Suriye'de 27 Kasım'da İslamcı Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) örgütü liderliğinde başlatılan saldırılara katılan SMO'nun hedefi Halep değil Tel Rıfat oldu. 8 Aralık'ta Suriye'nin başkenti Şam'ın muhalif grupların eline geçmesi ve Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ülkeden ayrıldığının duyurulması sonrası SMO, bu kez Menbiç operasyonunu başlattı. 9 Aralık'ta ise Menbiç, SMO'nun kontrolüne geçti.</li></ul>Neden önemli?&nbsp;Menbiç, Kürt gruplar için doğudaki Cezire ve Kobani kantonları ile batıdaki Afrin kantonunun birleştirilmesi için önemli bir geçiş noktası olarak görülüyor. Türkiye ise bu hattın kırılmasının "terör koridorunun" engellenmesi için önemli olduğunu söylüyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tel Rıfat ve Menbiç, IŞİD'in bölgedeki varlığının sona erdirilmesinden sonra YPG'nin kontrolünde kaldı. Menbiç'te bir dönem ABD'nin askerî birlikleri de konuşlanıyordu. Türkiye, 2019'da düzenlediği Barış Pınarı Harekatı sonrası ABD ve Rusya ile yaptığı protokollerde bu iki bölgeden YPG'nin çıkarılması sözünü almış ancak bu adımın atılmasını sağlayamamıştı.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fırat'ın batısındaki&nbsp;‘güvenli bölge’</h2>Türkiye, 2019'da Ağustos ve Ekim aylarında ABD ile iki ayrı protokol yapmıştı. Ankara bu anlaşmalarla YPG'nin Türkiye-Suriye sınırından en az 32 kilometre güneye çekilmesini ve bu alana "güvenli bölge" kurulmasını güvence altına almak istemişti.&nbsp;Tel Rıfat ve Menbiç'in SMO'nun eline geçmesiyle, Türkiye açısından Fırat Nehri'nin batısında kalan kısımda kalan sınır boylarında fiilî bir güvenli bölge kurulmuş oldu. Böylece Menbiç'ten başlayıp Cerablus, Azez, Afrin, Tel Rıfat ve İdlib hattından Antakya'ya kadar olan sınır hattı Türkiye açısından güvenli hale geldi.Fırat'ın doğusu: Suriye'de Fırat Nehri'nin doğusunda ise durum farklı. Türkiye, bu bölgede istediği güvenli bölgeyi tam anlamıyla oluşturamadı. Ekim 2019'daki Barış Pınarı Harekatı sonrası Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Resulayn ile Tel Abyad arasında kalan yaklaşık 120 kilometrelik sınır hattını kontrol ediyor.Ancak: Bu bölgenin doğusunda ve batısında kalan sınır hatlarında YPG varlığı sürüyor. Fırat'ın doğusunda IŞİD ile mücadele sürüyor, ABD'nin de bölgede 900 kadar askeri var. Ayrıca IŞİD mensuplarının tutuklu bulunduğu cezaevleri ile ailelerin barındığı kampların çoğu da bu bölgede.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Salih Müslim: ‘HTŞ bize bir adım atarsa biz iki adım atarız’</h2>Suriye'deki Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) eski Eş Genel Başkanı ve şimdiki Başkanlık Konseyi Üyesi Salih Müslim, Suriye'deki yeni süreçte HTŞ örgütüyle diyaloğa açık olduklarını ifade etti.&nbsp;"HTŞ'nin çok güzel laflar ettiğini, bunların pratiğe dökülmesini beklediklerini" belirten Müslim, "HTŞ bize bir adım atarsa biz iki adım atarız"&nbsp;dedi. Suriye Millî Ordusu'nun Menbiç gibi yerlerde YPG'ye yönelik saldırıları nedeniyle Türkiye'ye tepki gösteren Müslim, Ankara’yla da iletişime hazır olduklarını söyledi.Bir adım geriden:&nbsp;Müslim, 2012-2015 yılları arasındaki dönemde Türk yetkililerle temaslarda bulunmuş, hatta Ankara'yı ziyaret etmişti. 2018'de ise Müslim'in adı İçişleri Bakanlığı'nın "terörden arananlar" kataloğunda kırmızı listede yer aldı.Bununla birlikte: HTŞ de birçok ülkenin olduğu gibi Türkiye'nin de "terör örgütleri" listesinde yer alıyor.Müslim, HTŞ'yi Suriye'nin bir parçası olarak gördüklerini söylüyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">"Biz kim bizimle oturmayı kabul ederse diyaloğa hazırız. HTŞ'ye gelince, onlar da Suriye'nin bir parçasıdır. Düşüncesi, ideolojisi ne olursa olsun bir arada yaşamak istiyoruz, Suriye'nin içinde, istikrar içinde. Onlar kendi yerlerinde olsun, biz kendi yerimizde olalım."</blockquote>Müslim,&nbsp;"Dilimize, kültürümüze, inancımıza saygı gösterirse biz de saygı gösteririz. Şimdiye kadar biz rejimle savaşıyorduk. Neden? Bir Kürt realitesi vardı ve kabul etmiyorlardı”&nbsp;diyor.Geçmişte yaşananları düşündüklerinde HTŞ ile ilgili kaygıları olduğunu söyleyen Müslim, "Çok güzel laflar ediyorlar. Kardeşlikten bahsediyorlar. Bunların pratiğe dökülmesi konusunda geçmişe baktığımızda kaygılarımız var tabii, bunların pratikte&nbsp;ispatlanması gerekiyor”&nbsp;dedi.Öte yandan:&nbsp;Türkiye ise PYD'nin Suriye'nin kuzeyindeki alanda bağımsız bir devlet kurma hedefiyle hareket ettiği görüşünde. Ancak Müslim, geçmişteki bazı açıklamalarında böyle bir hedefleri olmadığını savunmuştu. Müslim, hâlâ böyle bir hedeflerinin olmadığını söylüyor.

Aposto Gündem

Menbiç, Kürt gruplar için doğudaki Cezire ve Kobani kantonları ile batıdaki Afrin kantonunun birleştirilmesi için önemli bir geçiş noktası olarak görülüyor. Türkiye de bu hattın kırılmasının "terör koridorunun" engellenmesi için önemli olduğunu söylüyor. PYD'nin eski eş genel başkanı Salih Müslim ise HTŞ örgütüyle diyaloğa açık olduklarını ifade ediyor.

Suriye'deki Kürtler bundan sonra ne yapacak?

01.11: İsyancı komutan Hassan Abdul-Ghani, rejim karşıtı güçlerin Humus kentinin kontrolünü ele geçirdiğini söyledi. Kenti koruyan Hizbullah birliklerinin de SMO ile koordinasyon içinde kentten çekildikleri belirtiliyor. Humus'un alınması, hem rejimin kontrol ettiği topraklar arasındaki bağın kesilmesi hem hükümetin denize ulaşmasının engellenmesi hem de isyancı kuvvetlerin Şam'a doğru ilerlemesi açısından önem taşıyor.&nbsp;27 Kasım'da başlayan operasyon kapsamında Halep ve Hama'yı ele geçiren Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki militan grupların ülkenin güneyindeki Dera'nın büyük kısmında ve Şam'ın çeperindeki bazı mahallelerde de&nbsp;kontrolü ele geçirdiği haberleri geliyor.Muhalif savaş gözlemcisi İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin başkanı Rami Abdurrahman, isyancıların Şam'ın Maadamiye, Ceramana ve Daraya banliyölerinde aktif olduğunu söyledi.İsyancı komutan Hassan Abdul-Ghani de Telegram'da muhalif güçlerin saldırılarının "son aşamasında" Şam'ı kuşatmaya başladığını yazdı. Savaşçıların güney Suriye'den Şam'a doğru ilerlediğini söyledi.<img src="https://images.aposto.com/2024/11/6/1733598365073.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Neden önemli? Esad'ın doğduğu, Şam'ın yaklaşık 100 kilometre güneyinde bulunan Dera, 2011'de de isyanın başladığı bölge olmuştu. Suriye ordusunun 2018'de bölgenin kontrolünü geri kazanması muhaliflerin geriletilmesinde kritik bir dönüm noktası olmuştu. Suriye hükümeti için stratejik öneme sahip Humus ise Esad'ın geleneksel olarak güçlü desteğe sahip olduğu Tartus ve Lazkiye eyaletlerine bağlanıyor.Öte yandan: Suriye İçişleri Bakanı Muhammed El Rahmoun, devlet televizyonuna açıklama yaparak, Şam çevresinde güvenlik güçlerinin "çok güçlü bir askerî hat" inşa ettiğini ve kimsenin bu hattı geçemeyeceğini söyledi. Suriye devlet medyası da hükümet güçlerinin Humus'ta HTŞ'nin ilerleyişini durdurmaya yoğunlaştığını, buradaki muhalif güçlere yoğun hava saldırıları düzenlediğini ve Suriye'nin merkezindeki kente takviye birlikler gönderdiğini bildirdi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ancak Reuters haber ajansına göre, Dera'da muhalif güçlerin ordunun geri çekilmesi ve askerî yetkililerin başkent Şam'a güvenli geçişine dair bir anlaşma imzaladı. HTŞ lideri ise Esad rejimi mensupları kendi taraflarına geçtiği veya teslim oldukları takdirde başlarına bir şey gelmeyeceğini söyledi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">HTŞ bağlantılı silahlı grupların Irak sınır hattındaki yerleşim yerlerini ele geçirmesi sonrası bu bölgelerde bulunan Suriye ordusuna bağlı askerler de Irak’a giriş yapmaya başladı. Irak medyasının haberine göre, Suriye’den kaçan binden fazla Suriye askerinin Irak topraklarına girdiği, askerlerin Irak yönetimi tarafından kabul edildiği belirtildi.</li></ul><div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;" tabindex="-1">Esad, Şam'ı terk ettiği iddialarını yalanladı</h2></div>Bu sırada Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, Şam'ı terk ettiği iddialarını kınayarak yalanladı ve görevinin başında olduğunu açıkladı.<div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ABD merkezli CNN televizyonuna konuşan HTŞ lideri Ebu Muhammed Colani ise hedeflerinin Esad'ı devirmek ve yeni bir hükümet kurmak olduğunu açıkladı. Colani, İran ve Rusya'nın desteği ile Esad yönetiminin ayakta tutulmaya çalışıldığını söyledi; "Ancak gerçek şu ki, bu rejim öldü" dedi.Bu sırada: Rusya, vatandaşlarına Suriye'den ayrılma çağrısı yaptı.Kentte panik:&nbsp;Şam'da isyancıların başkentin kapısına dayanmasıyla birlikte Suriye hükümetinin geleceği belirsiz hâle gelirken, kent sakinlerini de panik ele geçiriyor. Agence France-Presse'e konuşan bölge sakinleri, Şam'ın merkezinde trafik sıkışıklığı yaşandığını, insanların yardım malzemeleri aradığını ve ATM makinelerinden para çekmek için sıraya girdiğini söylüyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Rusya ve İran geride duruyor</h2>Rusya ve İran, geçen hafta isyancıların operasyonunun başlamasından bu yana müttefiklerine destek verme konusunda isteksiz görünüyor. Hizbullah ise yakın zamanda İsrail'e karşı verdiği ağır kayıpların ardından yardım için yeterli sayıda destek gönderemedi. Rusya'nın hava desteği ve Hizbullah'ın takviyeleri olmadan, Suriye ordusu güçleri ilerleyen isyancılar karşısında eriyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Cumhurbaşkanı Erdoğan: 'Hiçbir ülkenin çakıl taşında dahi gözümüz yoktur'</h2><div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Suriye'de İslamcı grupların güneye doğru ilerleyişleri devam ederken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan da açıklama geldi. "Hiçbir ülkenin çakıl taşında dahi gözümüz yoktur. Temennimiz, komşumuz Suriye'nin 13 yıldır hasretini çektiği huzura ve barış ortamına kavuşmasıdır" dedi.Gaziantep'te konuşan Erdoğan, "Şam rejimi, Türkiye'nin uzattığı elin kıymetini bir türlü idrak edemedi, ne manaya geldiğini anlayamadı"&nbsp;diye konuştu ve "Arap, Türkmen, Kürt, Alevi, Sünni, Nusayri, Hristiyan ayırt etmeksizin hiç kimsenin dışlanmadığı bir Suriye görmek istiyoruz"&nbsp;ifadelerini kullandı.<div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">27 Kasım'dan bu yana çatışmalara müdahil olmadığını açıklayan Türkiye, Suriye'de ateşkes ve çatışma süreçlerinin kontrolü amacıyla 2017'de Türkiye ve Rusya'nın öncülüğünde başlatılan Astana Süreci dahilinde, ortakları Rusya ve İran ile diplomatik temaslarını sürdürüyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çatışmalara müdahil olunmadığı açıklamalarına karşın, bölgede Suriye Millî Ordusu’nun Türkiye tarafından desteklendiği algısı var.</li></ul>Arka plan: Türkiye, “terör örgütü” olarak tanımladığı YPG’yi, ABD ile 2015’ten bu yana süren IŞİD’le mücadele ortaklığını Suriye’nin kuzeyinde kendi yönetimini kurmak amacıyla kullanmakla suçluyor. Türk güvenlik kaynaklarının iddiasına göre, son günlerde geri çekilen rejim güçlerinin bıraktığı stratejik noktalara YPG yerleşmeye başladı. Kaynaklar, YPG’nin Tel Rıfat ile Suriye’nin kuzeydoğusunda bir koridor oluşturmayı amaçladığını ancak SMO’nun başlattığı bir operasyonla bu girişimin önlendiğini iddia ediyor.<div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye, YPG’nin tehdit oluşturmaya devam etmesi durumunda askerî yollara başvuracağını uzun süredir dillendiriyor. ABD ve Rusya ise Türkiye’nin yeni bir askerî harekat başlatmasına karşı çıkıyor.</li></ul></div><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Doha'da dışişleri bakanları biraraya geldi</h2></div></div>Türkiye, Rusya ve İran dışişleri bakanları, bugün 10 gündür devam eden gerilimi dindirmek ve soruna siyasi bir çözüm bulmak amacıyla Doha'da biraraya geldi. Toplantıda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı uyarınca hareket edilmesi gerektiği vurgulandı; Suriye'nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğine destek beyan edildi.Perspektif: Türkiye, olayların geldiği noktanın nedeni olarak Esad yönetiminin 5 senelik çatışmasızlık ortamını muhalefetle uzlaşma sağlamak için kullanmaması ve Ankara'nın ilişkileri normalleştirme çağrılarına yanıt vermemesi olarak görüyor.<div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya, Türkiye'nin süreçteki etkisine vurgu yapıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile telefon görüşmesinde, Ankara'nın bölgedeki kapasitesine dikkat çekti ve olayların durdurulması çağrısında bulundu. Rus Dışişleri Bakanı Lavrov ise doğrudan Türkiye'nin rolünden bahsetmek yerine İdlib'te çatışmasızlık bölgesinin oluşmasına yol açan 2019 ve 2020 anlaşmalarını anımsattı ve bu bölgede kontrolün Türkiye'de olduğunu kaydetti.<div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İran ise sahadaki gelişmelerden ABD ve İsrail yönetimini sorumlu tutuyor ve Türkiye gibi bölge ülkelerine dolaylı uyarıda bulunuyor.Ancak: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 23 Kasım’da basına yaptığı açıklamada, Astana ortakları İran ve Suriye’nin tutumuna ilişkin çekincesini şöyle ifade etti:</div></div></div><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(162, 195, 185); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(162, 195, 185); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“İran’ın Suriye'deki önceliklerinin arasında Türkiye ile Suriye'nin normalleşmesi yok. Rusya açısından da şu anda bölgede zaten bir ateşkes olduğu ve ciddi bir tehdit çok fazla kendini göstermediği için, o türden bir konu gündemde yok. Terörle mücadelede ve mülteciler konusunda atılması gereken adımlar atılmadığı için Suriye'nin içerisinde giderek evrilen bir tehdit. Bir başka deyişle, bizim daha sonra yok etme maliyetimizin her geçen gün arttığı bir tehdide evrilebilir. Bunun için bizim çözüm arayışlarımız var. Tabii bu çözüm arayışlarının diplomasiyle ve yapıcı yaklaşımla cevap alınamadığı yerde, başka türden adımları zamanı geldiğinde mecburen nasıl atarız ona bakacağız.”</blockquote>

27 Kasım'da başlayan operasyon kapsamında Halep ve Hama'yı ele geçiren Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki militan grupların Humus'a girdiği ve Şam'ın çeperindeki bazı mahallelerde kontrolü ele geçirdiği bildirildi.

🔔 CANLI | İsyancı gruplar, Şam'a yaklaşıyor: Esad, Şam'ı terk ettiği iddialarını yalanladı

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; HTŞ Hama'da:&nbsp;Suriye'de Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki gruplar 27 Kasım'da başlattıkları operasyonda Halep'ten sonra stratejik Hama kentini de ele geçirdi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar:&nbsp;Muhaliflerin askerî lideri Hassan Abdel Gani, Hama merkez hapishanesinden yüzlerce mahkumu kurtardıklarını açıkladı. Suriye ordusu da Hama'da kontrolü kaybettiklerini duyurdu ve "Kayıpları engellemek için Hama dışında yeniden mevzi aldık" dedi. Esad rejimi, 2011'de iç savaşın başlamasından bu yana Hama'daki kontrolü ilk kez kaybetti.&nbsp;</li></ul>

Heyet Tahrir Eş-Şam ile ilgili hikayeler