• IMF, Fed'e Trump uyarısı yaptı: 24 Temmuz 2025 tarihinde IMF, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'a eski Başkan Donald Trump'ın ekonomik politikaları hakkında uyarılarda bulundu.<ul><li>IMF, Trump'ın uyguladığı politikaların uzun vadede ekonomik istikrarı tehdit edebileceğini belirtti.</li><li>Uyarıda, Fed'in faiz oranları ve para politikası konusundaki kararlarının dikkatli bir şekilde alınması gerektiği vurgulandı.</li><li>IMF, Trump'ın politikalarının piyasalarda belirsizlik yarattığını ve bu durumun küresel ekonomiye olumsuz etkileri olabileceğini ifade etti.</li></ul>

Canlı Gündem

• Altın fiyatları yükseldi: 21 Temmuz 2025'te, Fed yetkililerinin enflasyon görüşleri ve yatırımcıların tarife beklentileri doğrultusunda külçe altın, ons başına yaklaşık yüzde 0,5 artarak 3.366 dolara ulaştı.<ul><li>Fed Guvernörü Christopher Waller, geçen hafta faiz indirimi çağrısında bulundu ve Guvernör Michelle Bowman da indirime açık olduğunu ifade etti.</li><li>Bazı Fed yetkilileri, tarifelerin kalıcı enflasyon riski oluşturabileceği nedeniyle daha temkinli bir yaklaşım sergiliyor.</li><li>Düşük borçlanma maliyetleri, faiz getirmeyen altın için olumlu bir ortam yaratıyor.</li><li>ABD Başkanı Trump, Fed Başkanı Jerome Powell üzerindeki baskıyı artırmaya devam ediyor ve Powell’ın görev süresi Mayıs 2026'da sona erecek.</li><li>Avrupa Birliği yetkililerinin bu hafta içinde ABD ile olası bir anlaşmazlık durumuna karşı bir plan oluşturması bekleniyor.</li><li>Singapur saatiyle 13:35 itibarıyla spot altın, 3.368,35 dolardan işlem görüyordu ve gümüş, platin ile paladyum fiyatları da yükseldi.</li></ul>

Geçen hafta, uluslararası sahnede hem diplomatik hem de ekonomik açıdan dikkat çekici olaylara tanıklık ettik. Bu gelişmeler, ülkelerin politik ve ekonomik yönelimlerini şekillendirirken, geleceğe dair stratejik hesaplamalarını da etkiledi.Donald Trump’ın Şi Cinping’i yemin törenine davet etmesi, ABD ile Çin arasındaki gerginliğin ardından bir zeytin dalı olarak yorumlanabilir. Ticaret tarifeleri ve teknoloji savaşları çerçevesinde bu adım, Trump’ın çok yönlü stratejisinin bir parçası olarak da görülebilir.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ancak bu diplomatik jestin ardından ABD’nin yapay zeka çiplerine yönelik daha sıkı tedbirler planlaması, ilişkilerin geleceğine dair soru işaretlerini artırıyor.&nbsp;</li></ul>Japonya ise ekonomik stratejilerinde dikkat çekici bir dönemden geçiyor. 13.9 trilyon yenlik devasa bir ek bütçenin onaylanması, Shigeru Ishiba hükümetinin ekonomiyi canlandırma çabalarının bir göstergesi. Bununla birlikte, Japonya Merkez Bankası’nın faiz artırımı konusundaki temkinli tavrı, ekonomik dinamiklerin çok boyutlu bir yaklaşımla ele alındığını ortaya koyuyor.Bölgesel olarak, İsrail’in Suriye’deki askerî harekatları gündemdeydi. Bu hareketlilik, bölgesel güvenliği yeniden şekillendirirken diplomatik arenada yeni gerilimlere yol açabilir. Ayrıca, Mısır ve Suudi Arabistan gibi bölgesel aktörlerin sert eleştirileri, bu krizin uluslararası bir boyuta evrilme ihtimalini gündeme getiriyor.&nbsp;Çin’in ekonomi politikalarına bakıldığında ise 14 yıllık sıkı para politikasından vazgeçilerek gevşeme sinyalleri verilmesi, küresel ekonomik dengeler açısından önemli bir dönüm noktası olabilir. Bu adım, Çin’in büyümeyi teşvik etme ve yavaşlayan yatırımcı güvenini yeniden inşa etme çabalarının bir parçası olarak değerlendirilebilir.ABD borsaları, haftanın ilk yarısında teknoloji hisselerindeki dalgalanmaların etkisiyle karışık bir seyir izledi. Nasdaq, Meta ve Alphabet hisselerindeki sert düşüşlerin ardından toparlanmaya çalıştı. Jerome Powell’ın faiz oranlarına ilişkin istikrarlı mesajları ise piyasalara belirli bir güven sağladı.&nbsp;Avrupa piyasalarında ise Almanya ve Fransa’dan gelen ekonomik veriler büyük etki yarattı. Almanya’nın ihracat rakamlarındaki düşüş, Avrupa Merkez Bankası’nın gelecekteki politika adımlarına dair belirsizlikleri artırdı. FTSE 100, enerji sektörü hisselerindeki artış sayesinde pozitif bir kapanış yaptı.Asya pazarlarında, Japonya’nın ÜFE verileri öne çıktı. Bu veri, Japonya Merkez Bankası’nın faiz artırımı tartışmalarının odağına yerleşti. Hong Kong Borsası ise Çin’in gevşeme politikalarına ilişkin umutlarla yukarı yönlü bir hareket sergiledi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yurt içi piyasalar</h2>Yurt içinde ise Suriye’deki gelişmeler nedeniyle siyasi haber akışı oldukça yoğundu. Borsa haftaya pozitif bir başlangıç yaptı ancak haftanın devamında zayıf bir performans sergiledi. Geçen haftalarda bankacılık endeksi, endeksin yükselişinde itici güç olurken son üç gün negatif bölgede seyretti. Endeksin ABD doları cinsinden 280 seviyesine kadar gelmesi, kâr satışı olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle, beş haftalık yükselişin ardından gelen negatif performans, oldukça normal bir düzeltme olarak yorumlanabilir.Hisse vadeli arbitraj tarafında kanal, 50 baz puan aralığında dalgalandı. Haftaya başlarken %40-45 seviyelerinde olan getiriler, hafta sonunda %45-50 aralığına genişledi. Faiz indirimleri yaklaştıkça bu getirilerin kademeli olarak daralması beklenebilir. Getirilerin daralmasıyla birlikte yatırımcıların bir miktar risk alabileceği öngörülüyor.TL cinsi tahviller haftaya kötü bir performansla başladı. Verim eğrisinin kısa vadeli tarafı, uzun vadeye kıyasla daha fazla değer kaybı yaşadı. İki yıllık tahvilin getirisi %43’e kadar yükselirken, on yıllık tahvilin getirisi %30’un üzerine çıktı. Manşet enflasyon trendi aşağı yönlü ilerlese de mevsimsellikten arındırılmış enflasyonun beklentilerin üzerinde gelmesi, TL tahvillerinin zayıf performans sergilemesine neden oldu.Beş yıllık risk priminde ise aşağı yönlü bir hareket izlendi. Haftaya 250 baz puan ile başlayan risk primi, 245’in altına kadar geriledi. Kuzey Avrupa’da Trump’ın barış çağrısı, Suriye’deki rejim değişikliği ihtimali ve ABD tahvil faizlerinin %4.10 seviyesine gerilemesi, Türkiye’nin eurobond verim eğrisine pozitif etki yaptı. Verim eğrisi, risk primiyle paralel hareket ederek kısa vadeli getirilerde 5 baz puanlık bir geri çekilme yaşarken, uzun vadede bu hareket sınırlı kaldı. İlerleyen haftalarda da benzer bir tempoyla devam etmesi beklenebilir.

EXANTE

Geçen hafta, uluslararası sahnede hem diplomatik hem de ekonomik açıdan dikkat çekici olaylara tanıklık ettik. Bu gelişmeler, ülkelerin politik ve ekonomik yönelimlerini şekillendirirken geleceğe dair stratejik hesaplamalarını da etkiledi.

Yurt dışından kopuk bir hafta

Tarihi parasal sıkılaşma sürecinin sonuna geldik. Uzun ve yorucu geçen bu döneme dair hafıza tazelemenin yanında yakın gelecekte bizi nelerin bekleyebileceğine dair kısa bir değerlendirme yapmakta fayda var.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Salgın ve tetiklenen enflasyon</h2>COVID-19 salgını, küresel ekonomiye dair hemen hemen tüm değişkenleri kalıcı olarak etkiledi. &nbsp;Modern ekonominin temelinde yatan dinamiklerde yaşanan bu ani ve sert değişim, ekonomilerin sağlıklarının korunabilmesi için sıra dışı adımların atılmasını zorunlu kıldı. Merkez bankaları, bu hayati amaç için faiz oranlarını tarihi düşük seviyelere çektiler ve küresel çapta benzeri görülmemiş bir parasal genişlemeye imza atarak piyasaya çok büyük miktarda likidite sağladılar. ABD Merkez Bankası (Fed), salgın öncesinde yaklaşık 4,2 trilyon USD olan bilanço büyüklüğünü, 2022 itibarıyla 8,9 trilyon USD seviyesine yükseltti. Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve diğer büyük merkez bankaları da benzer şekilde büyük ölçekli tahvil alımları ve çeşitli teşvik paketleri ile piyasaları desteklediler.Yıkıcı bir sonuçla karşılaşmamak için atılan bu kısa vade hedefli adımlar ekonomileri canlandırırken (en azından olabildiğince stabilize ederken) ciddi bir enflasyonist baskının da temelini attı.Enflasyona dair endişeler güçlenirken merkez bankası başkanları, söz konusu baskıyı geçici olarak nitelendirme eğilimindelerdi. Fed Başkanı Jerome Powell’ın 2021 yılında enflasyonun "geçici" olacağına dair söylemleri o dönemde benimsense ve piyasaları bir miktar yumuşatsa da kısa süre sonra bu hava dağıldı. Tedarik zincirlerindeki aksaklıklar, arz-talep dengesizlikleri ve enerji fiyatlarındaki sıçramalar, enflasyonun büyük bir hızla yükselmesine neden olurken kalıcılığa dair endişeler iyice güçlendi. 2022’ye geldiğimizde enflasyon oranları, birçok gelişmiş ekonomide son birkaç on yılın en yüksek seviyelerine ulaşmıştı. Takip eden dönemde ise “yanıldık” mesajlarına şahit olduk ve tarihî sıkılaşma dönemine adım attık.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tarihî sıkılaşma</h2>2022’nin başlarında yaklaşan tsunaminin öncü dalgaları kıyılara vururken, büyük merkez bankaları enflasyonu kontrol altına almak için faiz oranlarını birer birer artırmaya başladılar. Mart 2022'de sıkılaşmaya başlayan Fed, tarihi bir seri ile politika faizini Mart 2022'deki %0,25’lik seviyesinden Temmuz 2023’te %5,25-%5,50 aralığına çekti. Bu dönemde hayatımıza giren “jumbo faiz artırımı” terimi de literatürde kendine kalıcı bir yer buldu. ECB ise Temmuz 2022'de faiz artırımına başlayarak, yıllardır süren negatif faiz politikasından çıkış yaptı ve Ekim 2022 itibarıyla faiz oranlarını %2,5 seviyesine yükseltti. Burada da trend yavaşlayarak devam etti ve ay içindeki indirime kadar korundu.Gelişen ülkeler de bu sıkılaşma sürecinden etkilenerek benzer adımlar attılar. Örneğin Brezilya, bu süreçte en hızlı hareket eden ülkelerden biri oldu. Brezilya Merkez Bankası, Mart 2021'de faiz oranlarını artırmaya başlayarak 2022 yılında politika faizini %13,75 seviyesine yükseltti.Faiz artırımı serisi, hafızalarımızda tozlanan “banka iflasları” ifadesini de sandığından çıkarttı. Faizler genel seviyesinin sıçraması ile değer kaybeden hazine bonolarındaki ABD’de önemli sayılabilecek bankaların iflasıyla sonuçlanırken eski kıtada Credit Suisse gibi bir devle de vedalaştık.Yüksek faiz oranları, borçlanma maliyetlerini artırarak yatırım ve tüketim harcamalarını sınırladı. Kamu borçlanmaları üzerinden hükumetlerin mali dengelerini de etkileyen faiz artırımları bütçe açıklarının büyümesine ve mali sürdürülebilirlik konusunda endişelerin artmasına yol açtı. Bu da ekonomik büyüme hızında bir yavaşlama ve bazı durumlarda resesyon riskinin artmasına ve hatta resesyon kelimesinin uzunca bir süre manşetlerden düşmemesine neden oldu. Bugün neredeyse tamamen dağılan resesyon endişelerinin ilave bir açmaza yol açmamasında merkez para otoritelerinin bu konu hakkındaki net mesaj ve duruşlarının payı büyük.Bütün bu sürece sebep olan adımların tek bir amacı vardı. Enflasyonu kontrol altına almak. Powell’ın en şahin günlerindeki “ne pahasına olursa olsun” ifadesi bu kararlılığı simgeliyordu. Sonunda gecikmeli etkiler hissedilmeye başlandı ve enflasyonist baskı gözle görülür şekilde hafifledi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeniden merhaba: İndirimler başladı</h2>Bahar-yaz geçişinde politika faizlerinin yeniden düşürülmesi yönündeki güçlü fiyatlamaların temelinde yukarıdaki atmosfer ve bağlantılı olarak geliştirilen projeksiyonlar etkiliydi. Nitekim, Kanada ile başlayan süreç, ECB tarafından da (beklentilere paralel olarak) sürdürüldü. Uzun yıllar sonrasında ateşlenen bu işaret fişeği gevşeme zincirinin ilk halkası. Sırada İngiltere Merkez Bankası ve son çeyrekte Fed olacak.Günümüzde küresel çapta bir dezenflasyon süreci yaşandığı herkesin malumu. İyi haber ise bu trendin, büyüme ve istihdam başta olmak üzere ana makro göstergelerde büyük bir kırılma yaşanmadan başlaması. Hasar olduğu aşikar ancak büyük bir kriz durumu söz konusu değil.Para politikasının gecikmeli etkilerinin ağırlığının dezenflasyonun yanında ana göstergeleri de tırpanlaması ve bu dengede ikinci bacağın ağırlığının artması merkez bankalarının faiz oranlarını tekrar indirmeye yönelik adımlar atmasının temel sebebi olarak ifade edilebilir.Büyük merkez bankalarındaki politika değişimleri elbette ki sadece iç dinamiklerde değil, gelişen ülkeler başta olmak üzere küresel görünüm üzerinde de etki sahibi. Yeni patikanın içinde bizim de bulunduğumuz gelişen ülkeler ligi üzerindeki etkileri ise karmaşık olabilir.Bu süreçte sistemik risk seviyesi görece düşük olan, öngörülebilir politika setleriyle hareket eden ve temel dinamikleri stabil olan gelişen ülkeler diğerlerinden ayrışacak ve sermaye akımlarından daha yüksek pay alacaklar. Bu dinamik ise yerel para birimleri üzerindeki baskıyı hafifleterek ilkin finansal piyasalarda olumlu hareketleri besleyecek. Öte yandan ani ve hacimli sermaye akımlarının finansal istikrarı tehdit ederek ve volatiliteyi artırabileceği gerçeğini de göz ardı etmemekte fayda var.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Özetle</h2>Fed’in bu akşam vereceği mesajlar başta olmak üzere büyük merkez bankalarının adımlarını yakından izlemek ve çok iyi okumak gerekiyor. ECB ile başlayan faiz indirimleri silsilesi, bir siyah kuğu ile karşılaşmadığımız sürece devam edecek. Bu durum, özellikle AB tarafında ağır bir şekilde hissedilen durgunluğu hafifletecek ve sonuçta küresel döngüde yeniden bahar rüzgarlarını –önce ilişkili varlık fiyatlamalarında ve sonrasında “stabil” gelişen ülke sermaye piyasalarında– hissetmeye başlayacağız.Tabii ki bu sürecin başarılı bir şekilde sonuçlanabilmesi için olmazsa olmaz şart enflasyonun kontrol altında tutulması.Kısaca, başlangıcına şahit olduğumuz dönemin sonuna gelmiş ve yeni bir döneme adım atmış bulunuyoruz. Arz şoku, tedarik zincirlerinde bozulma ve hiper-enflasyon gibi kavramları uzunca bir süre duymamak temennisiyle…

Tarihî parasal sıkılaşma sürecinin sonuna geldik. Uzun ve yorucu geçen bu döneme dair hafıza tazelemenin yanında yakın gelecekte bizi nelerin bekleyebileceğine dair kısa bir değerlendirme yapmakta fayda var.

İki kapılı bir handa...

• Haftanın albümleri:The Japanese House - <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMzY2Njk5MjFhMjA0MDAwN2E1NjRkNSZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkYxT2xCeUo1anNQOUVrbGZwMDNYbjh6JTI1M0ZzaSUyNTNEZlR6NHhuakZUd3U3NGI1a3g1N21pUQ==""">Chewing Cotton Wool</a>Rival Consoles - <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMzY2Njk5MjFhMjA0MDAwN2E1NjRkNSZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkY2Z2NBVWMyTFVaZmJId1paSkxndnRtJTI1M0ZzaSUyNTNEOFY2UXNjbmRTUmVneW5VZzIzWlFFdw==""">Vibrations on a String</a>Gordon Koang - <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMzY2Njk5MjFhMjA0MDAwN2E1NjRkNSZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkY2NmtqUmpsbEhjb1cxYVhtQzV5TWdRJTI1M0ZzaSUyNTNERFpyejE0SUxSVWlXUWNMUVdvcGhPUQ==""">Unity</a>Oscar Jerome - <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMzY2Njk5MjFhMjA0MDAwN2E1NjRkNSZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9NWVkOGYwNmZhMGJmNDQxYzI1M2Q0MTA2JnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm9wZW4uc3BvdGlmeS5jb20lMjUyRmFsYnVtJTI1MkY0UEEzd1Y1cDFUTUxrMmUyN1J1REdxJTI1M0ZzaSUyNTNESXZoVTR0bWpTLUNmZWtBWThNVmxZZw==""">Breathe Deep</a>

Jerome ile ilgili hikayeler