• Hataylı balıkçı Kıbrıs'ta bulundu: Hatay'da denize açıldıktan sonra kaybolan bir balıkçının cansız bedeni, 13 gün sonra Kuzey Kıbrıs kıyılarında bulundu.<ul><li>Balıkçının, Hatay'dan tekneyle denize açıldıktan sonra kaybolduğu ve yapılan arama çalışmalarına rağmen uzun süre ulaşılamadığı öğrenildi.</li><li>Cansız bedenin bulunmasının ardından yerel makamların kimlik tespiti ve olayla ilgili inceleme başlattığı aktarıldı.</li></ul>

Canlı Gündem

İsveç, 7 Mart 2024 tarihinde resmî olarak NATO’nun 32. üyesi oldu. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından İsveç Hükümeti, geniş parlamento desteğiyle 16 Mayıs 2022'de NATO üyeliği için başvuruda bulundu. 5 Temmuz 2022'de tüm NATO ülkeleri İsveç'in Katılım Protokolünü imzalayarak süreci başlattılar. Ancak üyeliğe kabul süreci, NATO üyesi Türkiye ve Macaristan’ın &nbsp;onay sürecini uzatması nedeniyle 660 günü aştı. Nihayetinde Macaristan'ın Parlamentosu, 26 Şubat 2024'te İsveç'in NATO'ya katılımını onaylayarak, İsveç'in ittifaka katılım sürecindeki son engeli kaldırdı ve 11 Mart’ta İsveç bayrağı NATO karargahında <a fr-original-style="" href="https://apnews.com/article/nato-sweden-war-russia-us-defense-ukraine-2b21bee7153ec6f5c707ab6fed932246" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">göndere çekildi</a>.&nbsp;Bu tarihî katılım, sadece İsveç'in güvenlik politikalarında önemli bir dönüm noktası oluşturmakla kalmıyor, aynı zamanda NATO'yu da yeni kapasiteler, stratejiler ve karşılaşacağı meydan okumalar açısından yeni bir döneme taşıyor. Söz konusu meydan okumalardan en önemlisi şüphesiz ki Rusya’nın tarihi olarak NATO genişlemesine karşı gösterdiği “hassas tavır”. Peki İsveç'in NATO üyeliği neden bu kadar önemliydi ve bundan sonra neler olmasını beklemeliyiz? Bunun için genişlemenin coğrafi kapsamına ve İsveç’in askeri ittifaka getireceği somut katkılara bakmamız gerekiyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Baltık Denizi NATO gölüne dönüşüyor&nbsp;</h2>Şu anda Baltık Denizi, Rusya'nın Polonya ve Litvanya arasındaki Kaliningrad eksklavı dışında, tamamen NATO üyesi ülkelerle çevrili bir konumda bulunmakta. İsveç ve Finlandiya'nın katılımları ile birlikte, NATO Kuzey Avrupa'ya haritada bir boşluk olmadan tek bir büyük bölge olarak bakabiliyor. Nitekim Letonya Dışişleri Bakanı ve NATO başkanlığına adaylığını açıklayan Krišjānis Kariņš, İsveç’in üyeliğinin tamamlanmasının ardından "Baltık Denizi bir NATO gölü haline geliyor" açıklamasında bulunarak, Rusya’nın bölgede çevrelendiğini <a fr-original-style="" href="https://report.az/en/other-countries/sweden-joins-nato-lake-on-moscow-s-doorstep/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ilan&nbsp;etti.</a> Bununla birlikte, Kaliningrad'ın sınırlı alanı, Baltık bölgesindeki güvenlik endişelerini tamamen gidermiyor. Uzmanlar, Rusya’nın Kaliningrad'da konuşlandırılmış Baltık filosunun “NATO ikmal rotalarını tehdit edebilecek veya küçük çaplı çıkarmalar düzenleyebilecek ateş gücüne sahip” olduğunu <a fr-original-style="" href="https://www.rfi.fr/en/international-news/20240226-does-sweden-joining-make-the-baltic-sea-a-nato-lake" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtiyorlar.</a>Bölgenin bir diğer tehdit unsuru, Kasım 2016’da "İskender" tipi balistik füze sistemi ile konuşlandırılmış olması. Bu füzelerin nükleer başlık taşıyıp taşımadığı bilinmiyor ancak geçmişte, Rusya bu bölgenin “nükleer olmayan statüsünü değiştirmekle” <a fr-original-style="" href="https://www.ft.com/content/c6375406-df00-4e1d-801f-9435b6a8d253" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tehdit etti</a>. Litvanya Savunma Bakanlığı, 7 Mart’ta yayımladığı yıllık güvenlik raporunda "Rusya ordusunu Baltık Denizi bölgesi de dahil olmak üzere NATO ile uzun vadeli bir çatışmaya hazırlandığını” ve“askeri kapasitesini kademeli olarak batıya doğru genişlettiğini” <a fr-original-style="" href="https://news.err.ee/1609274853/lithuanian-intelligence-russia-preparing-for-long-confrontation-with-nato" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaydetti</a>.&nbsp;Özetle, Baltık bölgesine yapılan genişleme, Rusya'nın tehdit algısını sadece artırmakla kalmamış, aynı zamanda bölgenin Aşil topuğu olarak görülen Kaliningrad'ı da daha&nbsp;belirgin bir tehlikeye dönüştürdü.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İsveç’in NATO’ya katkıları&nbsp;</h2>NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı açıklamada "İsveç'in üyeliği NATO'yu daha güçlü, İsveç'i daha güvenli ve tüm İttifak'ı daha emniyetli kılıyor" diyerek, yeni üyeyi memnuniyetle <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/world/sweden-set-become-natos-32nd-member-pm-visits-washington-2024-03-07/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">karşıladı.</a> Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'ne (IISS) göre, İsveç'in 2023 savunma bütçesi 9.2 milyar dolar ve GSYİH'nin %1.54'üne <a fr-original-style="" href="https://www.politico.eu/article/sweden-is-now-a-full-nato-member/?utm_source=email&utm_medium=alert&utm_campaign=Sweden%20is%20now%20a%20full%20NATO%20member" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">denk geliyor.</a> 2014'te NATO üyeleri, GSYİH'nin en az %2'sini savunmaya harcama konusunda anlaşmışlardı. İsveç bu hâliyle bu hedefi tutturmaya oldukça yaklaşmış durumda ve 2028’e kadar savunma harcamalarını %2’ye çıkarmayı taahhüt <a fr-original-style="" href="https://www.government.se/government-policy/sweden-in-nato/swedens-road-to-nato/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">etmekte</a>. Ayrıca, uzun yıllardır tarafsız kalmasına rağmen savunma sanayisi de oldukça gelişmiş durumda. İsveç Hükümeti’nin resmî açıklamasına göre; ülkenin hava ve deniz kuvvetleri, özellikle İskandinav koşullarına uygun donanım ve bilgiye sahip olduğu için, NATO’ya özgün bir katkı sağlayacaktır. Politico’nun haberine göre, İsveç NATO’ya “iyi donanımlı bir ordu, yüzden fazla ileri teknolojiye sahip savaş uçağı, modern bir donanma ve teknolojik olarak gelişmiş bir savunma sanayii altyapısı” <a fr-original-style="" href="https://www.politico.eu/article/sweden-nato-membership-military-power/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">getiriyor.</a> &nbsp;İsveç'in NATO'ya katkısı, yüksek teknolojiye sahip silahlı kuvvetleriyle sınırlı değil; aynı zamanda ülkenin benimsediği geniş kapsamlı askerlik eğitimi sistemi, diğer üyeler için de bir model teşkil edebilir. Financial Times’tan Gil Barndollar, bu sistemin artık gönüllü asker bulmakta zorlanan diğer Avrupa ülkelerini de dönüştürebileceğini <a fr-original-style="" href="https://foreignpolicy.com/2024/03/15/sweden-nato-military-conscription-model-defense/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaydediyor.</a><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Siyasi yansımalar</h2>İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, "Birlik ve beraberlik, bir NATO üyesi olarak İsveç'in yol gösterici ışıkları olacaktır" <a fr-original-style="" href="https://www.aljazeera.com/news/2024/3/7/sweden-officially-becomes-32nd-member-of-nato-military-alliance" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dedi.</a> Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen 7 Mart’ta yaptığı basın açıklamasında “Özellikle savunma alanında daha egemen bir Avrupa, NATO'nun güçlendirilmesi açısından hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle İsveç'in NATO üyesi olmasından memnuniyet duyuyorum.” <a fr-original-style="" href="https://x.com/vonderleyen/status/1765788277989052424?s=20" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">demecini verdi.</a> İsveç’le aynı dönemde başvuruda bulunan ve 4 Nisan 2023’te üyeliği tamamlanan Finlandiya yetkilileri, İsveç üye olur olmaz mevkidaşlarını Rusya tehdidi konusunda <a fr-original-style="" href="https://www.aa.com.tr/en/europe/finland-warns-sweden-of-threats-from-russia-after-nato-membership/3159300" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">uyardılar</a>. Finlandiya istihbarat servisi Supo'nun başkan vekili Teemu Turunen İsveç yerel yayın kuruluşu SVT Nyheter'e verdiği demeçte "Rus istihbarat servisinin yeteneklerini asla hafife almamalısınız. Onlar yetenekli ve biz de hazır olmalıyız" diyerek, somut bir tehlikeye işaret etti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise 18 Mart Pazartesi günü katıldığı basın toplantısında, “Rusya ile ABD öncülüğündeki NATO askeri ittifakı arasındaki doğrudan bir çatışmanın, gezegeni Üçüncü Dünya Savaşı'na sürükleyebileceğini” <a fr-original-style="" href="https://www.euractiv.com/section/global-europe/news/putin-warns-the-west-a-russia-nato-conflict-is-just-one-step-from-ww3/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ima etti.</a><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yazarın Notu: İsveç'in NATO üyeliği Avrupa'nın savunma alanındaki egemenliğini ve Trans - Atlantik birlikteliğin önemini vurgulamakta, aynı zamanda Rusya'nın bölgesel politikalarına karşı birleşik bir duruş sergilenmesine olanak tanımaktadır. Bu bağlamda, İsveç'in NATO'ya katılımı kısa vadede bölgesel güvenlik endişelerini artırsa da uzun vadede ittifakın savunma kabiliyetini güçlendirecektir.</li></ul>

Spektrum

Macaristan'ın Parlamentosu, 26 Şubat 2024'te İsveç'in NATO'ya katılımını onaylayarak, İsveç'in ittifaka katılım sürecindeki son engeli kaldırdı ve 11 Mart’ta İsveç bayrağı NATO karargahında göndere çekildi. Peki İsveç'in NATO üyeliği neden bu kadar önemliydi ve bundan sonra neler olmasını beklemeliyiz?

Avrupa'nun savunmasında yeni bir sayfa: İsveç ve NATO'nun geleceği

Resmi adı Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti, olan bu güzel ülke dünyada kendisini sömüren güçlere karşı dimdik duran halkı ve halk savaşıyla biliniyor. Vietnam neredeyse 1000 yıl kadar Çin tarafından yönetilen sonrasında Fransa’nın sömürüsü altına giren bir ülke. Sömürüye boyun eğmeyen halk ise bu süreçte Fransa’ya karşı uyguladıkları gerilla taktikleri ve kazandıkları halk savaşlarıyla anılıyor. Tabii ki daha da ünlü bir savaş olan ve bilançosu her taraf için büyük bir yıkım olan “Vietnam Savaşı” da bu ülkenin unutulmaması gereken tarihlerinden biri. Bu savaşın başlamasında etkin olan ülke sadece Amerika değil tabii ki Rusya ve Çin de yaptıkları silah desteği ile biliniyorlar. Bir anlamda küresel güçlerin kurbanı olan bir halktan da bahsedilebilir. Fakat tüm bu büyük güçlerin çabalarına rağmen (keza Amerika, `Rusya ve Çin’den bahsediyoruz) bir değil iki değil (!) Vietnam’ın coğrafi koşulları ve gerilla yöntemleri savaşta kazanç elde etmelerine sebep oldu.&nbsp;Öldürmektense yaralayıcı darbeler bırakan Vietnamlılar, Amerikalı askerlerin direncini kırmayı sağladı ve burada bölgenin coğrafi koşulları da onlara yardım etti. Ünlü Vietnam tünellerini de unutmamak gerek. Kuzey Vietnamlılar tarih boyunca Çin, Japon, Fransız ve Amerikan işgalcilere karşı bu tünelleri kullandılar. En uzunu 250 km’yi bulan Cu-Chi’deki tüneller, Saygon’daki Amerikan üssünün altına kadar uzanıyordu. Bugün Vietnam tünelleri hââ başarılı bir fikir olarak görülüyor. Savaşı kazanan ülke Vietnam olmasına rağmen bu savaşın bedelleri her iki taraf için de çok ağır oldu. Ormanlarıyla ve cana yakın insanlarıyla Dağlık bir ülke olan Vietnam’ın büyük bir bölümü ormanla kaplı. Ormanların bol olması yağmurlu gün sayısının da çok olmasına sebep tabii. Yeşilin envai tonundan tasarlanmış bir ülke adeta. Aslında Vietnam’a dair hepimizin kafasında oturmuş bazı fikirler var galiba? Bir ufak kayığın içinde huni şeklindeki şapkasıyla meyve veya çiçeklerini taşıyan biri.&nbsp;Güneş ve ağaçların hükmü altında yeşilin en sıcak tonuna bürünmüş denizi ve tabii ki mağaraları... UNESCO Dünya Mirasları listesinde bulunan Halong koyu ise turistik bir bölge. Ki göklere uzanan tepesi ağaçlarla kaplı kireç taşlarından oluşan dağları hatırlarsınız... Aşağısı zümrüt yeşili bir deniz... Bu kadar güzel bir yer olur da onun efsanesi olmaz mı hiç! Elbette var: Ha Long Alçalan Ejderha anlamına geliyormuş. Bie efsaneye göre güçlü düşmanları ülkeye saldırırken zor durumda kalan Vietnam halkın için imparatorları Jade (Yeşim) tarafından bir anne ejderha ile yavruları gönderilir bu ejderhalar ağızlarından çıkardıkları dev zümrütlerle istilacıların geçişlerini engelleyecek koca koca kayalıklar oluştururlar. Bir diğer efsaneye göre yine bir ejderha savaş sırasında iner aynı şekilde ülkeyi korur olayın farklılaşan kısmı bu ki ejderhanın hala o kayalıklarda yaşadığı düşünülür ve hava muhalefeti, denizin dalgalanması gibi durumları ejderhanın denize girmesi ile bağlıyor halk.<img src="https://images.aposto.com/2021/7/6/1629504478052.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt=" Jakob Owens - Unsplash" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Coğrafi koşullar dolayısıyla pirinç ve mısır gibi tarım ürünlerinin üretimi fazlaca yapılıyor. Her taraf pirinç tarlası ve yemeklerde de başrol pirince veriliyor. Vietnam halkının %85’i Budistmiş. Bunun yanında Hoa Hao, Cao Dai, Hıristiyanlık, Konfüçizm, Taoizm, Müslümanlık ve yerel dinlere de inanan kesimler bulunuyor. Bu arada kadınların toplum yaşamının her alanında (inşaat yapımı da dahil) etkin olduklarını belirtmek istiyorum (bu önemli/bu olması gereken çünkü). Kalabalık ve keşmekeşin yoğun olduğu yerlerden biri olarak da tabir ediliyor bu ülke. Aynı zamanda renkli bir kültüre sahip olan Vietnamlıların Festival ve kutlamaları da ilginç ve güzel. Ülkede neredeyse her ay 3-4 tane farklı festival kutlanıyor. Bu konuyu bitirirken her sayıda yer ayırdığımız sürdürülebilir-faydalı okul projelerini bağlamak istiyorum.&nbsp;Vietnam Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından standart sanitasyon hizmetine bütüncül bir yaklaşımla sıhhi ekipman ve aksesuarların sayısına istinaden geliştirilen bir projeden bahsedeceğim: Toigetation 2. Proje’nin amacı, Dien Bien eyaleti, Tuan Giao bölgesinde, özel zorluklar ve su sıkıntısı çeken bir komün olan Ta Ma komününde 300’den fazla ilkokul öğrencisine yönelik sanitasyon ve yıkanma ihtiyaçlarını karşılamak. Toigetation 2, bitkiler ile yere hafifçe dokunuyor ve geniş gölgelikli iki büyük ağacın ikonik görüntüsü ile dikkat çekiyor. Bitkiler, iç mekân iklimini düzenleyip, yük taşıyan yapıyı kontrol altına alırken, besin sağlıyor ve aynı zamanda iç ve dış alan arasında bir sınır oluşturmaya yardımcı oluyor. Yerel kaynaklar ve materyaller ile basit ama verimli inşaat yöntemleri kullanılarak inşa edilen proje, elektrik aydınlatması için güneş panellerini, temizlik ve bahçe işleri için yağmur suyu ve atık suyu kullanıyor. Toigetation’ın kullanıcıların gelecekteki eylemlerinin şekillendirilmesine katkıda bulunmasına böylece Vietnam’ın kırsal alanlarındaki okullardan da var olan ciddi tuvalet sıkıntısı bağlamında yerel ekolojik dengenin, ekonomik istikrarın sınıf atlatılmasına ve Vietnam’daki insan haklarının geliştirilmesine olumlu etkileri olması bekleniyor.Haftaya görüşmek dileğiyle. Hoşça kal!

Kuzey ile ilgili hikayeler