Encircled by neighborhoods such as Fener, Balat, and Sütlüce—longstanding centers of cultural diversity—the Golden Horn, with its proximity to the Historic Peninsula and its advantages as a natural waterway, has shaped the city’s social and economic fabric. Its geographical position made it a focal point of cultural and social life, with roots stretching back to antiquity. Throughout history, as a meeting place of trade, culture, and geography, the Golden Horn has been one of the world’s oldest and most enduring urban settlements. The Haliç Shipyard, in particular, stood for centuries at the very heart of production and daily life.<img src="https://images.aposto.com/2025/7/2/1756216613768.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Wrapped in myth and legend, the Golden Horn was sometimes remembered for treasures hidden within its horn-shaped waters, sometimes for the massive chain that once guarded the Byzantine walls. It captivated the imagination of many—most notably the French novelist Pierre Loti, who left his name to the hilltop from which he so admired its panorama.As a natural harbor, the Golden Horn began to flourish during the Byzantine era with the establishment of a shipyard system, where workshops for shipbuilding and repair emerged. Under the Ottomans, by order of Sultan Mehmed the Conqueror, the Haliç Shipyard was expanded into a hub not only for shipbuilding but also for craftsmanship and maritime culture, securing its place as one of the empire’s critical centers. By the 19th century, with its coffeehouses, piers, and gathering spaces, it had become a lively social axis, bringing together diverse faiths, lifestyles, and cultures in surrounding districts such as Fener and Balat.<img src="https://images.aposto.com/2025/7/2/1756216649323.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.32" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Rowing in this period emerged not merely as a sport but as a spectacle and practice of sociability. In fact, the tradition of rowing in the Golden Horn dates back even further, to the 16th century. One of the earliest recorded regattas took place in 1579 at Sarayburnu during the reign of Sultan Murad III, with 25 boats competing. Later, in the 19th century, Sultan Abdülaziz—renowned for his passion for the sea—lent his patronage to regular rowing races held on the Golden Horn and the Bosphorus. Under his reign, these competitions evolved from simple athletic pursuits into cultural events, bridging courtly traditions with the wider public.Today, the Golden Horn continues to shape the dynamic life of Istanbul.&nbsp;Tersane Istanbul Rowing Cup, set against the iconic backdrop of the Golden Horn, goes far beyond a sporting event—it offers an opportunity to rediscover the district, strengthening Istanbul’s connection with water sports and fostering new communities. This emerging culture of clubs and collectives feels both fresh and deeply familiar.<img src="https://images.aposto.com/2025/7/2/1756216667958.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.61" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">The Istanbul iteration of the regatta—Tersane Istanbul Rowing Cup—is not only a competition but also a cultural gathering, reflecting the spirit of the city. The event is accompanied by the “Riviera Chic” dress code, evoking the elegance of Mediterranean leisure culture, here reinterpreted through Istanbul’s own cosmopolitan identity. Lightweight fabrics, white linens, and natural tones create an urban aesthetic that harmonizes with the city’s relationship to the water.<img src="https://images.aposto.com/2025/7/2/1756216693731.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.80" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">In this way, the Golden Horn is revitalized once again through rowing—becoming a multi-layered stage where gastronomy, music, art, and fashion converge. This revival carries forward a cultural dialogue between past and present, creating a new festival atmosphere for the city.To truly perceive and experience a city means listening to the stories it whispers. Inspired by these stories, in multi-layered metropolises like Istanbul, new routines and practices emerge—bridging the past with the future. In the Golden Horn, this bond is sustained through water sports, rowing, and cultural plurality, ensuring that its rich heritage continues to be lived today.On September 6–7, this unique celebration will be accompanied by world-renowned pianist Fazıl Say and the Golden Horn Orchestra, performing under the moonlight of Istanbul. With its “Riviera Chic” dress code, the Tersane Istanbul Rowing Cup will unite the city with sport, music, and culture in an unforgettable encounter.

Soli

The Golden Horn (Haliç), one of Istanbul’s symbolic districts, will come alive once again on September 6–7 with the revival of its traditional rowing races. Once regarded as a bustling center of trade, this vibrant harbor—renowned for its breathtaking views—reintroduces us to the “Golden Horn” through the Tersane Istanbul Rowing Cup.

A journey through time: The Golden Horn 

İstanbul’da kültürel çeşitliliğin merkezlerinden biri olarak Fener, Balat ve Sütlüce gibi semtlerle çevrelenen Haliç, Tarihî Yarımada’ya yakınlığı ve su yoluyla sağladığı lojistik avantajla kentin toplumsal ve ekonomik dokusunu şekillendiriyor. Coğrafi konumu sayesinde kültürel ve sosyal yaşamın merkezi olan Haliç’in tarihi, antik çağlara uzanıyor. Tarih boyunca ticaretin, kültürün ve coğrafyanın kesişim noktası olan Haliç, dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biri olmuş. Haliç Tersanesi ise yüzyıllar boyunca üretimin ve gündelik yaşamın merkezinde yer almış.<img src="https://images.aposto.com/2025/7/1/1756143721826.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Efsanelerle anılan Haliç, kimi zaman altın boynuz şeklindeki sularında saklı hazinelerle, kimi zaman da Bizans surlarını koruyan zinciriyle anılıyor. Ünlü Fransız romancı Pierre Loti’yi büyülüyor ve Haliç’i tepeden seyrettiği noktaya kendi adını bırakmasına neden oluyor.Doğal bir liman olan Haliç, Bizans döneminde kurulan tersane sistemi ile hareketlenmeye başlıyor; bölgede gemi yapımı ve bakımı için atölyeler açılıyor. Ardından Osmanlı Dönemi’nde ise Fatih Sultan Mehmet’in emriyle Haliç Tersanesi kuruluyor. Bu dönemde gemi yapımının ötesinde Haliç, bir zanaatkarlık ve denizcilik merkezine dönüşüyor; imparatorluğun kritik bölgelerinden biri olarak kentin belleğinde yer ediyor. 19. yüzyılda ise kahvehaneler, iskeleler ve sosyal alanlarıyla kendi topluluğunu oluşturuyor. Fener ve Balat gibi semtlerdeki farklı inanç, yaşayış ve kültürleri biraraya getiriyor.<img src="https://images.aposto.com/2025/7/2/1756197232160.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.65" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bu dönemde kürek yarışları yalnızca spor değil, aynı zamanda bir seyir ve sosyalleşme pratiği olarak öne çıkıyor. Aslında Haliç’te kürek geleneğinin kökleri çok daha eskilere, 16. yüzyıla uzanıyor. 1579’da Sarayburnu’nda Sultan 3. Murad döneminde düzenlenen ve 25 kayığın katıldığı yarış, Osmanlı İstanbulu’nda kayda geçen ilk kürek müsabakalarından biri kabul ediliyor. 19. yüzyılda ise deniz ve suya olan tutkusu ile bilinen Sultan Abdülaziz’in de Haliç ve Boğaziçi’nde düzenli kürek yarışlarına verdiği destek, bu etkinlikleri salt bir spor pratiği olmaktan çıkarıp sosyal bir aktiviteye dönüştürüyor; yarışlar saraydan halka uzanan bir kültürel paylaşımın ifadesi hâline geliyor.Günümüzde ise Haliç, dinamik İstanbul yaşamına yön vermeye devam ediyor. Altın Boynuz’u mesken tutan DenizBank Tersane Istanbul Rowing Cup, bir spor müsabakası olmanın ötesine geçerek bölgeyi yeni bir gözle keşfetmeye olanak sunuyor; İstanbul’un deniz ve su sporlarıyla kurduğu bağı güçlendirerek yeni komüniteler oluşturuyor. DenizBank Tersane Istanbul Rowing Cup’ın oluşturduğu kulüp ve topluluk kültürü aslında epey tanıdık.<img src="https://images.aposto.com/2025/7/1/1756144074661.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.61" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Regatta’nın İstanbul hâli DenizBank Tersane Istanbul Rowing Cup, sportif bir etkinliğin ötesinde şehrin ruhunu yansıtan bir topluluk oluşturuyor. Bu etkinlik, Wimbledon ve Royal Ascot gibi geleneksel buluşmaların atmosferini yansıtarak, Haliç’in tarihî ihtişamına “Riviera Chic” dokunuşu katıyor. İstanbul’un suyla kurduğu bağa uyum sağlayan bu tarz, beyaz ketenler, hafif kumaşlar ve doğal tonlarla kentli bir estetik yaratıyor. Jean ve tişört gibi gündelik parçalar tercih edilmiyor; etkinliğin ruhuna uygun zarif bir görünüm öne çıkıyor.<img src="https://images.aposto.com/2025/7/1/1756144773993.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Böylece Haliç, kürek müsabakalarıyla yeniden hayat buluyor; gastronomiden sanata, müzikten modaya uzanan çok boyutlu bir karşılaşma alanı hâline geliyor. Bu canlanış, şehirde ve Haliç’te geçmişle kurulan bağın izinde şekillenen yeni bir festival atmosferi yaratıyor.Bir şehri doğru şekilde algılamak ve yaşanabilir kılmak, onun fısıldadığı hikayeleri duymakla başlıyor. Bu hikayelerden ilhamla, İstanbul gibi çokkatmanlı kentlerde geçmişle gelecek arasında diyalog kuran yaşam pratikleri ve rutinler inşa edilebilir. Haliç’te ise geçmişle kurulan bağ; su sporları, kürek yarışları ve çok kültürlülüğün anlattığı hikayelerle birleşerek, dünden bugüne taşınan kültürel mirası günümüzde de yaşanır kılıyor.6-7 Eylül’de Haliç’te gerçekleşecek etkinliğe, ünlü piyanist Fazıl Say ve Haliç Orkestrası ile İstanbul mehtabı eşlik edecek. “Riviera Chic” dress-code’u ile DenizBank Tersane Istanbul Rowing Cup’’da düzenlenen etkinlik, şehri spor, müzik ve kültürle buluşturuyor.

İstanbul’un sembol bölgelerinden Haliç, 6-7 Eylül’de geleneksel kürek yarışları ile yeniden hayat buluyor. Bir zamanların ticaret merkezi olarak kabul edilen bu işlek liman ve nefes kesen manzarasıyla “Altın Boynuz”u DenizBank Tersane Istanbul Rowing Cup ile keşfediyoruz.

Geçmişten bugüne Haliç: İstanbul'un yaşayan limanı

Dünyanın ilk Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) gemisi ve Türkiye'nin en büyük askerî gemisi TCG Anadolu, geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na teslim edildi. Gemi, Sarayburnu'na demirledi. Burada ziyarete açılan TCG Anadolu, 17-23 Nisan tarihleri arasında ziyaret edilebilecek.&nbsp;Neden önemli?&nbsp;Dünyada bu ölçekte gemiye sahip 12 ülke bulunuyor ancak TCG Anadolu, üzerine SİHA'larla iniş-kalkış yapılabilmesi açısından dünyanın "ilk SİHA gemisi" sayılıyor. TCG Anadolu'nun, müşterek NATO harekatlarında önemli rol alması bekleniyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/3/1/1681737768329.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.71" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">ApostoÖte yandan: <a fr-original-style="" href="https://www.aa.com.tr/tr/gundem/dunyanin-ilk-siha-gemisi-turk-silahli-kuvvetleri-envanterine-giriyor/2867762" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Anadolu Ajansı'nın haberine göre</a>, gemi gerektiğinde, doğal afet yardım görevleri çerçevesinde de kullanılabilecek. Bünyesinde yer alan tam teşekküllü hastane ve ameliyathane imkanları sayesinde doğal afet yardımı, insani yardım ve mülteci tahliye harekatlarında tıbbi destek sunabilecek.Özellikleri: TCG Anadolu, 231 metre uzunluğa ve 32 metre genişliğe sahip bulunuyor. Tam yük deplasmanı en fazla 27 bin 436 ton olan gemi, en az 20,5 knot azami sürat ve 16 knot ekonomik süratle görev yapabiliyor. Gemi, araç güvertelerinde 13 tank, 27 zırhlı amfibi hücum aracı (ZAHA), 6 zırhlı personel taşıyıcı, 33 muhtelif araç, 15 römork olmak üzere toplamda 94 araç taşıyabiliyor. Gemide, tam teşekküllü hastane imkanı ve 2 ameliyathane de bulunuyor.

Aposto Günsonu

TCG Anadolu gemisi, Sarayburnu Limanı'nda 17-23 Nisan tarihleri arasında ziyaret edilebilecek.

TCG Anadolu ziyarete açıldı

<a fr-original-style="" href="http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/GAZETE/milliyet//milliyet_1929/milliyet_1929_eylul_/milliyet_1929_eylul_7_.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mehmet Selahattin, 7 Eylül 1929</a>“Ağustosun 15’i yaz 15’i kış”Bu söz biraz mübalağalı olsa da herhâlde boş yere söylenmemiş. Müjdecileri görmüyor musunuz? Öbek öbek ayvalar, tabla tabla kızılcıklar. Hele bu kızılcık, erbabınca hiç iyi bir alamet sayılmaz. Bol olduğu seneler kış mutlaka zorlu olurmuş. Bir âlimimizle biricik felekiyatçımız arasında ağustos ortasında açılan sohbeti ben kızılcıktan daha tehlikeli görüyorum.Bir adama kırk gün deli derlerse sahiden deli olup çıkarmış. Onun gibi “Kış bu sene çok olacak.” diye diye akıbet dedikleri olacak. Şimdi siz dersiniz ki:“Yahu sana ne oluyor? Âlem buram buram ter dökerken, halk bir avuç buz için birbirini yerken, deniz hamamları dolup dolup boşalır yahut hiç boşalmazken, Boğaziçi vapurlarında bir iskemle 5 kuruşa satılırken, Adana’dan hararetin 45 dereceye çıktığına dair dumanı üstünde haberler gelirken sen bize hangi kıştan bahsediyorsun?”Ben de size derim ki:“Hakkınız var ama ne yapayım bugünlerde biraz bedbinliğim üstümde. Oduncular dağ gibi odunu istif edip üstünde nargilelerini tokurdatırken, Boğaziçi’ndeki tanıdıklarım göçe hazırlanırken, sokaklarda sepet sepet muşmulalar satılırken, evlerde güneşe karşı domates pelteleri kurutulurken, reçel ve turşu küpleri sıralanır, biberle patlıcan sofralardan ayağını çekmeye başlarken bir türlü gönlüm rahat etmiyor. Kış günlerinin o karlı kaypak günleri gözümün önünde soğuk soğuk canlanıyor. Ve hele birkaç çeki odun atamadığımı düşündükçe elimin ayağımın canı kesiliveriyor. Buna karşılık bir şeye seviniyorum: Tahtakurusundan, tatarcıktan, sivrisinekten, iğneli karıncadan kurtulacağız. Yorganlarımıza sarılarak tatlı tatlı uyku çekeceğiz.”Canım ben de neler söylüyorum? Şu havaya baksanız a… Üç dört ay sonraki kışın matemini tutup bu güzel eylül havasından istifade fırsatını kaçırmak âdeta aklını kaçırmak gibi bir şey olur. Öyleyse ver elini 99 numara, sür Boğaz’a!Oh, dünya varmış yahu! Vapur Sarayburnu’nu geniş bir daire resmederek dönüyor. İstanbul panoramasını buradan bütün ihtişamıyla kucaklamak, göz bebeklerinde nakşedip içimize sindirmek mümkündür.Güvertede kızıl saçlı bir kadın çocuğunu emziriyor. Fakat zavallı yavrusuna o kadar dalmış ki en mahrem uzuvlarının açıldığının hiç farkında değil.Yolcuları şöyle bir gözden geçiriyorum. Öksürüklü bir ihtiyar uzun bir “öhhö öhhö”den&nbsp;sonra gelen ifrazatını denize tüküreyim derken karşısındakinin suratına püskürtüvermesin mi? Adamcağız böyle şeyleri hoş gören takımdanmış. Mendiliyle yüzündeki ıslaklığı kuruturken sadece dedi ki:“Pek isabetli bir atış olmadı, değil mi efendim?”İhtiyar mahcup;“Alimallah pek müteessir oldum. Malum ya aşağı tükürsem sakalım yukarı tükürsem bıyığım. Şöyle usulcacık şey edeyim darken. İhtiyarlık beyefendi ihtiyarlık…”Gülüşüldü ve hadise kapandı. Biz de artık Emirgan önlerine gelmiştik. Emirgan’dan sonra İstinye’ye, Yeniköy’e yanaştık. Yeniköy’den sonra da doğru Beykoz.İskeleye çıktığım zaman vakit öğle idi. Karnım zil çalıyordu. Şadırvan tarafına doğru yürüdüm. Burada evvelce tanıdığım bir sütçü dükkânı vardı. Dükkân yerinde duruyor ama ne sütü kalmış ne yoğurdu. Biraz öte beri getirtip yemeye macbur oldum. Ve bir cigara içerek orada bekleyen arabalardan birine atladım. Araba malum tek atlı arabalardan. Arabacı da dilli bir şey;“Akbaba mı dediniz? Galiba Karakulak Suyu’na kadar gideceksiniz. Amma böyle yalnız… Oldu mu ya?”“Niçin, oralara yalnız gidilmez mi?”“Yok hani bir can yoldaşı olsa…”“Yollarda bir tehlike mi var?”“Hayır beyim. Demem o deme değil. Eğlence tamam olmaz da… Cuma, pazar eşini alan hep oralara taşınır da.”İki kelime ile kestim:“Böyle daha iyi.”Meşhur Sırmakeş Çeşmesi önünden çala kamçı Beykoz çayırına geldik. Dedim ki:“Burada biraz mola verelim.”Çayır epeyce kalabalıktı. Her yiğidin yüreğinde bir arslan yattığı gibi burada da her ağacın altında bir çift yan gelmişti. Rahatsız edilmekten hiç endişeleri olmadığı belliydi. Sıra çınar ağaçlarının gölgelediği yeşil yolda bu gözler pek eğlenceli şeyler gördü. Neyse geçelim ve yolumuza devam edelim.Düşe kalka taşlık, harap bir yoldan ilerliyoruz. Yarım saat sonra Akbaba göründü. Köyü pek tenha bulduk. Herkes tatil gününden istifade için şuraya buraya dağılmıştı. Birkaç ihtiyarcık büyük kahvede toplanmış avcılıktan bahsediyorlardı. Hepsi de sağlam, görgülü adamlardı. Sakalı değirmende ağartmadıkları belliydi.“Bu sene eh, zerzevat zararsız. Ama bahçıvanların gene borç gırtlağında.”&nbsp;dediler. Ve kabzımallardan bir hayli şikâyet ettiler.Akbaba köyü daha ziyade orman köyüdür. Civarda pek çok hususi orman vardır. Bu baltalıklardan fasulye sırığı keser ve Beykoz’a getirip satarlar. Meşhur Karakulak Suyu’nun menbaı da az ileride, Dereseki ile Akbaba arasında bir tümsektedir. Fakat son seneler suyu pek azalmış. Öyle ki yarım saatte bir testi güç doluyormuş. Suyun azalmasının Harb-i Umumi’de ormanlardan pek insafsızca yapılan kesimin neticesinde olduğuna şüphe yok.O sırada kahveci bir fincan kahve ve bir bardak su ile geldi:“Halis Karakulak’tır beyim!”“Karakulak Suyu gibi hafif” tabirinin ne kadar yerinde düştüğünü bir bardak suyu bir hamlede bitirip de hiç içmemiş gibi olduğum zaman daha iyi anladım.Bir ihtiyar “İç bey iç!” dedi. “Bu su da bir gün gelip antika yerine geçecek!”Kulaklarımda bu sözün aksi bir müddet dalgalandı. Sularımızı kurtarmak için ağaç seferberliği yapmalıyız. Ve bu işte ön ayak olan hükümetin gösterdiği yolda canla başla yürümeliyiz. Yoksa bu gidişle Akbabalı ihtiyarın dediği gibi nice sularımız yakında antika yerine geçip tatları damağımızda, şırıltıları kulağımızda kalacak!<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">*Mehmet Selahattin Güngör’ün yazılarındaki bazı kelimelerin yerine, okumayı kolaylaştırmak için günümüzdeki karşılıkları yazıldı. Selahattin’in tüm ifadelerine katılmasak da anlamı ve anlatımı bozacak ya da değiştirecek herhangi bir değişiklik yapılmadı. Dönemin anlam dünyasına sadık kalındı. ‘İstanbul’da Nasıl Eğleniyorduk’un amaçlarından biri de, yazara hak ettiği değeri vererek İstanbul’un geçmişine dair zengin bilgiler içeren bu yazıları gün yüzüne çıkarmak.

İstanbul'da Nasıl Eğleniyorduk?

    

“15’i Yaz 15’i Kış” derlerse de şimdiden kışın kaygısını çekmek doğru mu ya?

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir gazetecinin röportajları üzerinden&nbsp;1920'lerin ve 30'ların İstanbul'unun&nbsp;izini süren&nbsp;İstanbul'da Nasıl Eğleniyorduk?&nbsp;son sayısında Kız Kulesi Gazinosu'nu keşfediyor.</h3><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Yanımda oturan bir gence dikkat ettim. Evvela bir kadeh bira getirtti. Birasını ara sıra yudum yudum içerken cebinden çıkardığı küçük bir şişeyi lık lık dikerek zevkini tamamlıyordu.Burada mezelerin de pahalı olduğuna işaret etmek isterim. Bu sebepten birçok kimseler mezelerini beraberlerinde getiriyor. Fiyatlar biraz mutedil olsa bu zahmeti çeken bulunmazdı. Ha bakınız saza diyecek yok. Allah için söylemek lazımsa alaturka musikinin bütün haklı şöhretleri hep burada toplanmışlar. Çaldıklarını, seve seve dinletmek hünerini biliyorlar. Zaten buraya gelenlerin çoğu da bu sazın hatırı için geliyor.Gurup zamanı gazino hakikaten Babil’in Asma Bahçeleri’ni andıran bir hâl alıyor. Güneş, Sarayburnu’nun serviliklerinde kızıl bir tuğ gibi kaybolurken gazinonun gökteki yıldızları kıskandıran allı, yeşilli, morlu, sarılı ampulleri bir anda yanıyor. Denizin üstüne aksi düşen bu ateşli fanuslar Kız Kulesi’nin karşısında tarihin Çırağan şenliklerini andıran bir hâl alıyor.<p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#effe75" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#effe75 !important;color:#090909 !important" href="https://apos.to/i/isportada-sev-beni-44" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(239, 254, 117) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Devamını oku</a><p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#effe75" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#effe75 !important;color:#090909 !important" href="https://apos.to/n/istanbuldanasilegleniyorduk" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(239, 254, 117) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Abone ol</a>

Editörün Seçkisi

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/denizyilmazakman/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Deniz Yılmaz Akman</a>İstanbul’da kıyıya paralel her semt, içinde biraz ahestelik barındırır. Fakat Sarayburnu, bunların en iddialısıdır. Zamana aldırış etmeyen ve yaşamak için hiçbir acelesi olmayanlar, özellikle de yaz aylarında kıyı şeridinin yolunu tutar. Sarayburnu’nun denize inen geniş kayalıkları düşsel bir yaz vadeder. Bir tarafına Krippel’ın İstanbul’da yapmış olduğu ilk Atatürk heykelini, arkasına Tarihî Yarımada'yı almış, Bizans surları boyunca uzanan bu yol her açıdan seyir zevki yaşatır insana.&nbsp;Gün doğumunda, hâlâ gece serinliğinin şehri terk etmediği saatlerde Sarayburnu’na doğru yol alırım. Bir müzeye, çok sevdiğim bir resmi yeniden görmek için gidecekmişim gibi mutlu bir telaş büyür içimde. Sarayburnu sahilinin kendiliğinden şiirleştiği sabah saatlerinde, geniş ağlarla başa çıkmaya çalışan balıkçıların gemilerini, daha uzaklarda; kâğıt gemileri andıran narin gövdeli kayıkları ve oltalarını sırtlarına takıp kayalıklarda yer tutmaya gelen heyecanlı insanları izlemeyi severim. Bir de zarif Ahırkapı Feneri’ni. Denize yaklaştıkça yüzüme çarpan iyot, yosun ve motor yağı kokusuyla başka alemlere giderim. Hemingway’in Santiago’sunun, Sait Faik’in Barba Vasilis’inin suretleri, denizin insan elinden çıkma dev kayalarla buluştuğu o çizgide canlanır. Hava durumuna göre, bulutlara kafa tutmuş karşı yakanın gökdelenleri, ya Abdülmecid’in&nbsp;Sis&nbsp;tablosundaki gibi; Sarayburnu’na belli belirsiz bir fon oluşturur ya da cam gibi berrak görünümleriyle manzaranın güzelliğine biraz gölge düşürür. Ufukta göze çarpan karlı zirvenin Uludağ olup olmadığı kafamı kurcalar. Kennedy Caddesi’nde henüz araba yoğunluğu artmadığından, duyulan sadece İstanbul’un sesidir. Martı ve pata pata ilerleyen balıkçı teknelerinin motor sesleri. &nbsp;Öğleden sonra güneşin etkisi iyice artınca balıkçılar buradan yavaşça ayrılır. Çaylarının yeni demlendiğini yüksek sesle duyuran ve başlarına koydukları tepside soğuk sandviç satan satıcılar, civardaki semtlerden gelip boş buldukları balıkçı barınaklarına yerleşen aileler, âdeta kavruk tenlerini yarıştıran huysuz ama tatlı ihtiyarlar Sarayburnu kayalıklarına gelmeye başlar. Bazısı, güneşin en iyi şekilde bronzlaştıracağı bir noktayı eliyle koymuş gibi bulur; yüzünü sakınmadan güneşe döner. Kimi kuytu ve gölgeleri tercih eder şekerleme yapmak için. Bazıları da taşımaya üşenmeden getirdikleri şemsiye, tüp, tava, çaydanlık; içi tıka basa dolu bir çanta, hasır gibi malzemeleriyle en geniş köşeyi birkaç dakika içinde yuvaya çevirir. Hatta bazı ehlikeyifler yanlarında radyo getirerek, akşamüstü saatlerinde biraz efkâr dağıtacak şarkıların çaldığı radyo kanallarını açıp, anason kokulu sahnelerin bir kahramanı olur. Uzun saatler hiç kımıldamadan güneşlenip, artık yeterince yandıklarına emin olan yaşlı delikanlılar, suya profesyonel bir yüzücü edasıyla atlayıp, gövdelerini akıntıya bırakarak denizin sefasını sürer.&nbsp;Bütün bu mutlulukla akan görüntüler bir yana, bir yandan da bir gerçek acıtır içimi. Buradaki yol yapılmadan önce Suriçi semtlerinin denizle olan bağlantısının çok daha kuvvetli olduğu gerçeği. İstanbul’un Kuytu Köşeleri kitabında, çocukluğu Narlıkapı ve Samatya’da geçmiş olan Aydın Boysan bu konudan şöyle söz eder:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(179, 61, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(179, 61, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“İstanbul’un Sarayburnu’ndan Yedikule’ye kadar olan tüm kıyıları tam denizin üzerinde ağaç direk ve kalaslarla düzenlenen leylaklı sarmaşıklı kahvelerle biçimlenirdi. Bütün Bizans surları denize inerdi. Bu görünüş, tarihteki İstanbul güzelliğinin en vurucu öğelerinden biriydi.” En çok da o güzelliği kaçırdığım için hayıflanırım sahili bir uçtan bir uca yürürken.&nbsp;</blockquote>Havalar ısındığı gibi kendimi yine Sarayburnu sahilinde buldum ve uzaktan bakıldığında keyfi yerinde gözüken Hikmet Bey’le tanıştım. Kendisi, doğma büyüme Fatihli. Burayla olan ilişkisini şu sözleriyle anlattı bana:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(179, 61, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(179, 61, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“İstanbul’un en ferah manzarasını buradan bedavaya izliyorum, hem de kafa dinliyorum. Bazen oltamı alır gelirim, şu öteden balık tutarım. Bazen kavun, peynir, rakıyla o günü geçiririm. Bazen de arkadaşlar gelir tavla keyfi yaparız. Sarayburnu’nu pek bilmeyen biri akıntıya karşı yüzmeye çalışır, boşa yorar kendini. Hâlbuki kendini bırakmayı bileceksin o akıntıya. 70 küsur yaşındayım, değişmeyen zevklerimden biri buradan denize girmektir.”</blockquote>Hep düşünmüşümdür; en çok kimler İstanbul’un tadını çıkarabiliyor diye. İşte, bu sorumun cevabını bir nebze olsun alabildiğim yerlerden Sarayburnu. Hızla değişen şehirde, değişmeyen bir zevki tattırıyor gediklilerine. Umarsız varoluş hâllerini bile bir yaz rüyasıyla yatıştırıyor.

Aposto İstanbul

En çok kimler İstanbul’un tadını çıkarabiliyor diyenlere...

Sarayburnu Sahili'nde bir yaz rüyası

Zamanın şartlarında türlü türlü tehlikeyi göze alarak salt bir merak duygusuyla seyahat edenlerin, yolu istemese de İstanbul’a düşenlerin, bir geminin penceresinden ilk kez Sarayburnu’nu görenlerin hepsi de bir şekilde büyülenmekten alıkoyamamış kendini. Kaleme aldıkları anı defterleri ve seyahatnamelerin ne kadarı hayal gücü ne kadarıysa gerçek bilinmez. Ama Avrupa’dan şarkın başladığı diyarlara geçişin karmaşası içinde bulunmak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGNjMmY2ODE5MmMzMDAwOGMzODc5NyZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWYxYjQ5ZTdmY2E4ZGUwMDA5NjcwNDVmJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmRlcmdpcGFyay5vcmcudHIlMjUyRnRyJTI1MkZkb3dubG9hZCUyNTJGYXJ0aWNsZS1maWxlJTI1MkY2NTI4NTAlMjUzRnV0bV9zb3VyY2UlMjUzRGFwb3N0bw=="">seyyahların</a> hep kafasını karıştırmış, doğru kelimeleri bulmalarını hep zorlaştırmış. Öyle betimlemişler ki şehri, tek yazıya sığdırmaya kıyamadım.&nbsp;<ul><li>Fulcher de Chartres: De Chartres, 1097 yılında, henüz İstanbul Roma İmparatorluğu’nun bir parçasıyken gelmiş şehre. Haçlılara katılmak üzere geldiğini yazan seyyah, aynı zamanda ilk Haçlı Seferi’ni kayda geçiren vak’a-nüvis* olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGNjMmY2ODE5MmMzMDAwOGMzODc5NyZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWYxYjQ5ZTdmY2E4ZGUwMDA5NjcwNDVmJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmNkbi5pc3RhbmJ1bC5lZHUudHIlMjUyRmZpbGUlMjUyRjFDRDU4REY5MEElMjUyRjNCNUI2QTJDRjk3NDQ1NjQ5QUQ0RkE2RDc4RTc5RjE2JTI1M0Zkb2klMjUzRDEwLjI2NjUwJTI1MkZqb3QuMjAxNS4xLjEuMDAwNCUyNTI2YW1wJTI1M0J1dG1fc291cmNlJTI1M0RhcG9zdG8="">anılıyor</a>. Dönemin Bizans imparatoru, haçlı ordularının şehre zarar vereceğinden korktuğu için aynı anda sadece beş ya da altı kişinin kapıları aşmasına izin veriyor. De Chartres da, İstanbul’u görmesine izin verilen kısıtlı sürede bize kadar ulaştırıyor duygularını: “Bir şehrin sokaklarında bir seferde kaç tane inanılmaz güzellikte bina görebilirsiniz ki? Ve bunların hepsini nasıl aklınızda tutabilirsiniz?” &nbsp;</li><li>Stephan Gerlach: Alman-Avusturya imparatorunun Osmanlı topraklarına gönderdiği elçi David Ungnad ile birlikte seyahat eden rahip Gerlach; 1573 yılında, o yıllarda herkesin du sultan Soliman le Magnifique olarak andığı Kanunî’nin döneminin hemen ardından ayak basmış İstanbul’a. Kaleme aldığı seyahatname, günümüzde var olmayan, hatta yerleri bile bulunamayan pek çok yapıyı tarif ettiğinden tarihsel açıdan çok kıymetli <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGNjMmY2ODE5MmMzMDAwOGMzODc5NyZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWYxYjQ5ZTdmY2E4ZGUwMDA5NjcwNDVmJnVybD1odHRwJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGbmVrLmlzdGFuYnVsLmVkdS50ciUyNTNBNDQ0NCUyNTJGZWtvcyUyNTJGVEVaJTI1MkZFVDAwMTU0Mi5wZGYlMjUzRnV0bV9zb3VyY2UlMjUzRGFwb3N0bw=="">sayılıyor</a>. Galata’daki Hrisopigi Manastırı’nı, seyyah daha İstanbul’u terk etmeden yıkılan Ayasofya Medreseleri’ni anlatıyor; Kasımpaşa’da bulunan tersane zindanından ilk kez Gerlach bahsediyor. Atmeydanı'ndaki eğlenceleri, elçilerin nasıl karşılandığını, Ramazan ayını, cenazeleri, düğünleri, nevruzu, hıdırellezi, sürüler hâlinde dolaşan yunusları… 1577’de İstanbul’un ilk rasathanesini kuran Takiyüddin Efendi'nin, İstanbul semalarından geçeceğini hesapladığı kuyruklu yıldızı… “O devirde İstanbul; kuşları azad eden, sokaklardaki kedi ve köpekleri besleyen, hatta bu iş için vakıf kuran, tuttuğu balıkları sevaptır diye tekrar denize atan insanlarla meskûndur.” diyor. &nbsp;</li><li>Albertus Bobovius: Soylu bir Leh ailesinin 1610’da Lviv’de dünyaya gelen oğlu Bobovius, 1628’de Kırım Tatarlarına esir düşüyor. İstanbul’a özgür iradesiyle gelmeyen ve Topkapı’da bir içoğlan olarak çalışan Bobovius -ya da Bobowski- sarayda santur çalmayı öğrenerek musikiyle uğraşmaya başlıyor. Bir düzine dil bildiği için tercümanlık da yapan Bobovius’un kaleme aldığı anılar, pek çok klasik Türk müziği eserini kaybolmaktan kurtarıyor. Yaşadığı devirdeki Topkapı Sarayı’nı, Enderun Mektebi’ni, saray teşkilatını en ince ayrıntısına kadar anlatan Bobovius, belki şehre bir seyyah olarak gelmiyor; ama yaşamının sonuna kadar İstanbul’da kalıyor, bize de Ali Ufki Bey ismiyle İstanbul’da yankılanan melodileri bırakıyor.&nbsp; &nbsp;</li></ul>Kaynakça Nalçacı, N. N. (2010). İstanbul’un Tarihsel Kaynakları Olarak Seyahatnameler. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 8(16), 523-562.Notlar *Vak'a-Nüvis, Osmanlı İmparatorluğu zamanında saltanatın tarihî olaylarını kaydetmekle görevlendirdiği kişi.

Sarayburnu ile ilgili hikayeler