Polonya’da Pazar günü gerçekleşen genel seçimlerin dün kesinleşen sonuçlarına göre 2015 yılından beri ülkeyi yöneten muhafazakâr milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) çoğunluğu elde edemedi. Popülist lider Yaroslav Kaçinski’nin iktidarı kaybetmesi Avrupa için ne anlama geliyor?%74,4 seviyesinde rekor katılıma sahne olan Polonya tarihinin belki de en dramatik seçim yarışında; bir önceki seçimde %44 alan iktidar partisi PiS’in oy oranı, bu sefer %36’da kaldı. Seçimde birinci parti gelmesine karşın 460 sandalyeli Polonya Parlamentosu'nda (Sejm) çoğunluğu elde edemeyen PiS’e olan yakınlığıyla bilinen aşırı sağcı Konfederasyon Partisi'nin (KON) oy oranının da %6,4'te kalmasıyla birlikte Birleşik Sağ (ZP) ittifakının iktidara gelecek bir koalisyon kurma ihtimali de ortadan kalktı.&nbsp;Öte yandan, ilk sonuçlara göre oyların %31,6'sını alan eski Polonya Başbakanı ve AB Konseyi Başkanı Donald Tusk’un liderliğindeki Sivil Koalisyon (KO) ile, %13 oy alan Üçüncü Yol ittifakı ve %8,6 oy alan Sol Parti’nin oluşturduğu blokun Parlamento’da çoğunluğu elde ederek koalisyon kurmaya da sıcak baktığı biliniyor.&nbsp;Muhalif partilerin kurduğu ittifakın Sejm'de 248 sandalye elde etmesiyle birlikte Polonya’da siyasi değişime neredeyse kesin gözüyle bakılıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir adım geriden</h2>Kaçinski ile Tusk arasındaki rekabet Demir Perde’nin çöküşüne dek uzanıyor.&nbsp;2006-07 yıllarında başbakanlık yapan Kaçinski, PiS’in yeniden iktidara geldiği 2015 yılından iktidarını pekiştirdiği 2019 yılındaki seçimlere dek partisine liderlik etmek yerine daha geride kalarak bir “oyun kurucu” görevi üstlenmeyi yeğledi.2007-2014 yılları arasında başbakanlık yapan Tusk ise, iktidarı kaybettikten sonra AB siyasetinde daha aktif rol aldı ve birliğin yürütme organlarında görev yaptı.2010 yılında gerçekleşen ve birçok önemli Polonyalı bürokratın yanısıra Kaçinski’nin ikiz kardeşi Leh Kaçinski’nin de yaşamını yitirdiği Smolensk uçak kazasının ardından ikili arasındaki ipler bir daha onarılamayacak biçimde koptu.Kaçinski, kazanın sabotaj nedeniyle olduğunu ve kazada Tusk’ın da parmağının bulunduğunu iddia etmişti. Hiçbir kanıtın bulunmadığı bu iddialar her seçim döneminde yeniden gündeme geliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Referandum ve vaatler</h2>Parlamento seçimleriyle eşzamanlı olarak 4 soruluk bir referandum da oylandı. Kamuya ait kuruluşların özelleştirilmesi ve yabancı şirketlere satışının serbest bırakılmasının, emeklilik yaşının 67’ye yükseltilmesinin, AB’nin yeni sığınmacı yasası çerçevesinde göçmenlerin kabulünün ve ülkenin Belarus ile arasındaki barikatın kaldırılmasının oylandığı referanduma katılım; muhalefet partilerinin boykotu neticesinde %40 civarında kaldı. %50’lik katılım eşiği aşılamadığından bu referandum da geçersiz sayıldı.Tusk, Kaçinski hükümetinin LGBT karşıtlığı, kürtaj yasağı, yargıya ve medyaya müdahale ile AB karşıtlığı üzerinden yürüttüğü siyasete karşı çıkarak Polonya’nın yüzünü yeniden Avrupa’ya döndürmeyi savundu.Hukuk devletini vurgulayan Tusk, kürtajı serbest bırakacağını da ilan ederek “ulusal çıkar” kaygılarının ekonomik koşullar üzerinde oluşturduğu baskılara liberal çözümler üreteceğini vaat etti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Peki ya sonra?</h2>Uzmanlar, kürtaj yasağının Tusk iktidarının ilk yılında kaldırılabileceğini tahmin ediyor. Ancak popülist sağcı Kaçinski hükümetinin “yargı reformunun” geriye döndürülmesinin o kadar kolay olamayabileceğini savunuyorlar.Siyaseten muhafazakar olduğu bilinen Polonya Cumhurbaşkanı Andrey Duda’nın&nbsp;bu değişiklikleri veto etmesi bekleniyor. Muhalefetin oluşturacağı koalisyon ise Cumhurbaşkanı tarafından veto edilen bir yasanın parlamentoda yine de kabul edilebilmesi için gereken beşte üç çoğunluğa sahip değil.Öte yandan, 2015 yılından bu yana iktidarda bulunan PiS’in Anayasa Mahkemesi'nden Hakimler Yüksek Kurulu'na kadar hukukun en üst kademelerindeki tüm kadrolara da kendisine yakın isimleri atadığı ve bu şekilde etkili olmaya çalışacağı da değerlendiriliyor.Güvenoyu alsa dahi koalisyonun kendi arasındaki görüş ayrılıklarının süreci zorlaştıracağı tahmin ediliyor. Ilımlı muhafazakar Üçüncü Yol ile ortakları arasında kürtaj serbestisinin detayları konusunda fikir ayrılıkları bulunduğu biliniyor. Bununla birlikte; Sol Parti’nin Katolik Kilisesi’nin devlet kurumları üzerindeki etkisinin azaltılmasından yana oluşu da diğer ortaklar arasında popüler olan bir görüş değil.Bu aşamada öncelikle Cumhurbaşkanı Duda’nın hükümeti kurma görevini kime vereceği sorusunun yanıtlanması gerekiyor. Eğer bu görevi Tusk yerine azınlıktaki Kaçinski’ye verir ve Kaçinski bu konuda başarılı olamazsa; hükümeti kuracak kişiyi muhalif blokun kontrolündeki Parlamento belirleyecek. Bu şekilde de sonuç alınamaması halinde Cumhurbaşkanı ikinci bir aday belirleyecek. Tüm çareler tükenirse, seçimlerin yenilenmesi dahi gerekebilir.

Aposto Gündem

Polonya’daki seçimlerin resmî olmayan sonuçlarına göre 2015 yılından beri ülkeyi yöneten muhafazakâr milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) çoğunluğu elde edemedi. Popülist lider Yaroslav Kaçinski’nin iktidarı kaybetmesi Avrupa için ne anlama geliyor?

Polonya seçimleri: Popülistler artık o kadar popüler değil

• MHP lideri Devlet Bahçeli, bazı partilerin varlığını demokrasiye "kanıt" olarak gösterdi. Bahçeli, "Demokrasinin olmadığı bir ülkede, gayri meşru TKP’nin veya HKP'nin seçimlerde boy göstermesi akıl dışılıktır. Özgürlüklerin olmadığı bir ülkede, Türkiye Komünist Hareketi’nin varlığından bahsetmek hastalık ölçüsünde saflıktır. HDP’nin kayyumu olan Yeşiller ve Sol Gelecek Partisiyle, Sol Parti’nin ve TİP’in ahlaksızca propagandası yapılan sözde diktatörlük ve tek adam rejiminde seçimlere katılabilmesi olacak şey değildir" ifadelerini kullandı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan: MHP seçim beyannamesini yayımladı. "Yükselen Ülke Türkiye" başlıklı beyannamede, ekonomi, dış politika, eğitim, sağlık, tarım, işsizlikle mücadele, turizm gibi çok sayıda başlık yer aldı. Beyannamede Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne uyum kapsamında yeni anayasa vurgusu yapıldı.</li></ul>

•&nbsp;Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener, Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü kez cumhurbaşkanlığı adaylığına yapılan itirazların reddedildiğini açıkladı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şentop'un açıklaması: TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın adaylığına ilişkin YSK'ya yapılan itirazlara ilişkin açıklamasında 2018'de yürürlüğe giren Anayasa değişikliğiyle Erdoğan'ın adaylığında hukuken bir sorun olmadığını söyledi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: İYİ Parti, DEVA Partisi, Gelecek Partisi, Demokrat Parti, Memleket Partisi &nbsp;ve Sol Parti, Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı adaylığına itiraz etmişti.</li></ul>

Spektrum

<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left-width: 2px; border-left-style: solid; border-left-color: rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sağ blok partiler çok küçük bir farkla sol blokun önünde yer alıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aşırı sağ İsveç Demokratlar Partisi ülkenin en büyük ikinci partisi konumuna yükseldi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çarşamba günü kesin sonuçların açıklanmasının ardından hükümet kurma çalışmaları başlayacak.</li></ul></blockquote>İsveç'teki genel ve yerel seçimlerde henüz kesin olmayan sonuçlara göre, mevcut iktidar partisi Sosyal Demokrat Parti %29,3 oy oranıyla birinci parti olurken aşırı sağ İsveç Demokratlar Partisi'nin %20,5 oy oranıyla ikinci parti konumuna yükseldiği açıklandı.7 milyon 700 bin seçmenin oy kullandığı seçimlerde, sol ve sağ partilerin çok yakın oy oranına sahip olması resmî sonuçların açıklanacağı çarşamba gününe kadar yarışın devam edeceği anlamına geliyor. Başbakan Mangdalena Andersson liderliğinde sol blok seçimlerde şimdiye kadar açıklanan sonuçlara göre %48,8 oy oranına sahipken sağ blok partiler ise %49,7 oy oranına ulaştı. Oy sayımının devam ettiği ve kesin sonuçların çarşamba günü açıklanmasının beklendiği İsveç'te hangi blokun hükümeti kuracağı ise büyük merak konusu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sol blok:&nbsp;Sol blokta yer alan Yeşiller ve Çevre Partisi %5,8, Sol Parti ise %7 oy oranına sahip. Seçimlerden önce sol bloka destek vereceğini açıklayan Merkez Partisi de %7,7 oy almış durumda.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sağ blok:&nbsp;Sağ blokta yer alan partilere bakıldığındaysa Muhafazakar Parti'nin %18,8, Liberal Parti'nin %4,7, Hristiyan Demokrat Partisi'nin de %5,2 oy aldığı görülüyor.</li></ul>İsveç seçimlerindeki en şaşırtıcı sonuç göçmen karşıtı söylemleriyle dikkat çeken aşırı sağ İsveç Demokratlar Partisi'nin %20,5 oy oranına ulaşarak ikinci büyük parti konumuna yükselmesi oldu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeni hükümeti kim kuracak?</h2>Henüz resmî olmayan seçim sonuçlarına göre sol blok ile sağ blokun oy oranları birbirine çok yakın. Son açıklanan rakamlara göre sağ blokun oy oranı sol blokun önünde olsa da kesin sonuçların açıklanacağı zamana kadar bu tablonun değişme ihtimali de mümkün görünüyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Milletvekili çıkartma hakkı: Şimdiye kadar açıklanan sonuçlara göre sağ blok partiler %49,7, sol blok partiler ise %48,8 oy almış durumda. Toplamda 349 milletvekilinin yer aldığı İsveç parlamentosunda sağ blok partiler 175 milletvekili, sol blok partileri de 174 milletvekili çıkartma hakkı kazandı.</li></ul>İsveç medyasında yer alan haberlerde, mevcut durumda Sosyal Demokrat Parti önderliğinde bir hükümet kurulmasının mümkün olduğu söylenirken Muhafazakar Parti-Liberal Parti ve Hristiyan Demokrat Partinin yer aldığı bir sağ blokun da hükümet kurmaya çalışacağı iddia ediliyor. Ülkenin en büyük ikinci partisi olan aşırı sağ İsveç Demokratlar Partisi'nin lideri Jimmie Akesson ise hiçbir hükümet oluşumunu dışarıdan desteklemeyeceklerini ve hükümetin ortağı olmak istediklerini ifade ediyor.

İsveç seçimlerinde sürpriz sonuçlar

• Almanya'da Eylül ayında yapılacak genel seçimden önceki son bölgesel seçimde eski Doğu Almanya'nın parçası olan Saksonya-Anhalt eyaletinde Başbakan Angela Merkel'in merkez sağ Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) oyların %36'ını alarak birinci oldu. Aşırı sağcı popülist Almanya için Alternatif (AfD) %22,5, Sol Parti %11, Sosyal Demokrat Parti (SPD) %8,5, Yeşiller ve liberal Hür Demokrat Parti (FPD) &nbsp;%6,5'ar oranda <a fr-original-style="" href="https://tr.euronews.com/2021/06/06/almanya-da-saksonya-anhalt-eyalet-meclisi-seciminde-merkel-in-partisi-zaferle-c-kt" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">oy aldı.</a><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Son anket: Genel seçim anketlerinin bir süredir Yeşiller'i önde gösterdiği ülkede Forsa Enstitüsü'nün yaptığı son anket, CDU/CSU'nun %25, Yeşiller'in %24, FPD ve SPD'nin %14'er, AfD'nin %9 ve Sol Parti'nin %6 oy oranında olduğunu gösterdi. Yeşiller'in başbakan adayı Annalena Baerbock ise bu sonuca rağmen en popüler aday olma özelliğini<a fr-original-style="" href="https://www.dw.com/tr/almanyada-ibre-yeniden-birlik-partilerine-d%C3%B6nd%C3%BC/a-57759117" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;korudu.</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Siyasi görüşe göre aşılanma: Almanya'da yapılan başka bir anket, AfD destekçilerinin %48'inin, Sol Parti destekçilerinin de %22,6'sının Covid-19 aşısı yaptırmayı düşünmediğini ortaya koydu. Aşılanmaya en istekli seçmen &nbsp;tabanı %62,6 ile FDP'nin <a fr-original-style="" href="https://www.sozcu.com.tr/2021/dunya/almanyada-siyasi-goruse-bagli-asi-arastirmasi-6474067/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">oldu.&nbsp;</a></li></ul>

Sol Parti ile ilgili hikayeler